'Quy hoạch treo' điện hạt nhân: Người dân nên là trung tâm khi thiết kế chính sách

Nguyễn Đỗ Thuyên - 23/06/2022 07:57 (GMT+7)

(VNF) - Giữ lại hay xóa dự án điện hạt nhân Ninh Thuận ra khỏi quy hoạch quốc gia đang là vấn đề được công chúng và Quốc hội quan tâm. Những yêu cầu xuất phát từ góc nhìn của người dân - những người đang chịu ảnh hưởng bởi “quy hoạch treo” hay những lập luận từ góc nhìn của người hoạch định chính sách năng lượng đều cho thấy sự hợp lý nhất định. Vấn đề là, những lập luận “hợp lý” này khi đặt cạnh nhau lại trở nên mâu thuẫn.

VNF
Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận (ảnh minh họa)

3 chữ “không”: Không thể, không nên, không có

“Không thể để người dân chờ 13 năm trời, giờ lại tiếp tục chờ” - đó là lời một người dân đang sống ở vùng có quy hoạch dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận.

13 năm trước (2009), hai dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2 được Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư; tuy nhiên đến năm 2016, Quốc hội đã cho dừng chủ trương đầu tư này.

Như nhiều “quy hoạch treo” khác, trong 13 năm qua, cuộc sống của người dân trong khu vực quy hoạch (xã Phước Dinh - huyện Thuận Nam và xã Vĩnh Hải - huyện Ninh Hải) luôn trong tình trạng khó khăn, bất ổn: nhà cửa không thể sửa chữa, cơi nới; đất đai không thể sang nhượng, mua bán; hạ tầng công cộng ngày càng xuống cấp vì không được đầu tư; người dân không thể mở rộng sản xuất vì không được phép tác động lên đất của dự án. Thậm chí, vì khó khăn nên nhiều gia đình đã vay mượn tiền ngân hàng để trang trải cuộc sống, kết quả là nợ nần chồng chất.

“Không nên luyến tiếc nữa” - đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa (TP. HCM) phát biểu tại phiên thảo luận của Quốc hội chiều ngày 30/5. Cùng với đại biểu Quốc hội Đàng Thị Mỹ Hương (Ninh Thuận), đại biểu Nghĩa cho rằng giải quyết khó khăn của người dân ở khu vực “quy hoạch treo” là nhu cầu bức thiết, do đó ông đề nghị xóa bỏ quy hoạch dự án phát triển nhà máy điện hạt nhân tại Ninh Thuận. “Trong 10-20 năm tới, nếu chúng ta làm điện hạt nhân thì làm quy hoạch mới, và khi đó sẽ tính toán nếu làm thì đặt ở đâu. Còn giờ việc cấp bách là rốt ráo triệt để quyền lợi cho bà con”, đại biểu Nghĩa nói.

“Không có địa điểm nào phù hợp hơn phát triển ở đây” - Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên khẳng định. Theo ông, Nghị quyết năm 2016 của Quốc hội đối với dự án điện hạt nhân Ninh Thuận chỉ là tạm dừng chứ không phải hủy bỏ. Thậm chí, có khả năng Việt Nam cần quay lại với điện hạt nhân, nhất là trong bối cảnh Việt Nam vừa cam kết giảm phát thải ròng về 0 (Net Zero) vào năm 2050 như cam kết của Thủ tướng tại COP 26 vừa qua. Giữ lại địa điểm cho điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và 2, vì vậy theo ông là cần thiết.

Ba ý kiến với ba chữ “Không” mạnh mẽ cho thấy sự xác quyết của người phát ngôn, cũng như cho thấy dư địa rất hạn chế của một giải pháp chính sách có thể đồng thời thỏa mãn nhu cầu của tất cả các bên. Các vị đại biểu Quốc hội phải nói ra tiếng nói của người dân mà họ đại diện. Bộ trưởng Bộ Công Thương phải cân nhắc các quyết định dựa trên góc độ ngành mà ông quản lý. Còn với người dân, điều họ quan tâm nhất chính là làm sao quay lại cuộc sống bình thường trước quy hoạch.

Trong câu chuyện này, có hai “nhóm lợi ích công” đã, đang hoặc sẽ chịu tổn hại: (1) Cuộc sống tạm bợ của người dân trong khu vực quy hoạch - đây là những thiệt hại đã và đang diễn ra suốt 13 năm, có nhu cầu bức thiết phải được giải quyết trong ngắn hạn, và (2) Nguy cơ Việt Nam không đạt được những cam kết về phát triển bền vững vì bỏ qua một nguồn điện nền ổn định phát thải ít khí nhà kính - đây là điều có khả năng xảy ra trong dài hạn. Cần có những phân tích kỹ thuật đầy đủ trước khi thử đưa ra lời giải cho bài toán đảm bảo cả hai nhóm lợi ích công này.

Điện hạt nhân trong mục tiêu Net Zero 2050

Nếu chỉ xét đến bối cảnh Việt Nam đang mạnh mẽ cắt giảm công suất nhiệt điện than và tăng mạnh tỷ trọng các nguồn năng lượng tái tạo như điện mặt trời và điện gió mấy năm gần đây, quan điểm của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên là hợp lý về mặt kỹ thuật.

Như ông đã giải thích khá rõ, điện mặt trời và điện gió không có tính ổn định cao vì phụ thuộc vào thời tiết, dẫn đến khó đáp ứng phụ tải nền. Để vừa duy trì một tỷ trọng cao các nguồn năng lượng tái tạo (nhằm đạt mục tiêu Net Zero 2050) lại vừa đáp ứng được nhu cầu sản xuất của doanh nghiệp và sinh hoạt của người dân, rất cần các nguồn điện đảm bảo phụ tải nền (là các nguồn có công suất lớn, làm việc ổn định khoảng 6.000 - 7.500 giờ/năm). Vì điện than đã không còn điều kiện phát triển, thuỷ điện cũng đã hết dư địa, điện hạt nhân trở thành lựa chọn tối ưu nhất cho vai trò là nguồn điện nền ổn định. Địa điểm dự kiến ở Ninh Thuận cũng đã được các đối tác Nga, Nhật cùng các bộ ngành liên quan nghiên cứu rất kỹ trước khi được kết luận là địa điểm phù hợp nhất để phát triển điện hạt nhân ở Việt Nam.

Không phải chỉ có Việt Nam đang cân nhắc điện hạt nhân. Kể từ làn sóng từ bỏ điện hạt nhân sau thảm họa Fukushima năm 2011, nhiều nước đã quay lại hoặc có kế hoạch quay lại với loại năng lượng này. Chính Nhật Bản - quê hương của thảm họa Fukushima - mới 27/5 vừa qua đã tuyên bố sẽ tái khởi động các nhà máy điện hạt nhân (vốn đang ngưng hoạt động trước đó). Mỹ và Đức được Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên kể tên như là hai quốc gia vốn đã cắt giảm điện hạt nhân nhưng đến nay đã phải xây dựng lộ trình để phát triển mạnh hơn loại hình này. Danh sách này còn có cả Pháp, Anh, Ba Lan, Romania, Ukraine ở châu Âu; Philippines, Trung Quốc, Singapore ở châu Á.

Có nhiều lí do khác nhau khi một quốc gia hướng sự quan tâm tới điện hạt nhân: nhu cầu về tự chủ nguồn cung năng lượng, ổn định giá cả, nhu cầu cắt giảm phát thải khí nhà kính và hỗ trợ phát triển năng lượng tái tạo, nhu cầu trở thành cường quốc về điện hạt nhân… 

Tuy nhiên, có một điểm chung mà tất cả các nước trên đều công nhận: công nghệ lò phản ứng hạt nhân đang ngày càng được cải tiến, giúp hạn chế rủi ro trong xây dựng và vận hành - điều đã từng là nỗi ám ảnh ngăn cản các quyết định đầu tư. Việc nước Anh phê duyệt thiết kế lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ ba Hualong 1 của Trung Quốc vào 12/2 bất chấp sự phản đối của đồng minh Mỹ cho thấy một thực tế: những căng thẳng trong quan hệ ngoại giao với Trung Quốc không phải là lí do để nước Anh từ chối một loại năng lượng hiệu quả và an toàn.

Trung Quốc hiện cũng đang thử nghiệm thiết kế an toàn của lò phản ứng thế hệ thứ tư, trong đó sử dụng loại chất làm mát lõi có thể ngưng tụ thành chất rắn ngay sau khi làm mát để tránh rò rỉ (thay vì sử dụng nước để làm mát lõi). Bình luận về lò phản ứng hạt nhân thế hệ thứ tư dạng module nhỏ trước Quốc hội Singapore hôm 4/4, Bộ trưởng Ngoại thương và Công nghiệp Singapore Alvin Tan khẳng định nó có thiết kế về an toàn tiên tiến hơn nhiều so với các công nghệ cũ. Việc quan sát kinh nghiệm từ các nước phát triển về điện hạt nhân sẽ giúp Việt Nam có cái nhìn khách quan hơn về loại hình năng lượng này, kịp thời nắm bắt các xu hướng công nghệ mới nhất, tận dụng được các cơ hội đầu tư - hợp tác cũng như đảm bảo được cam kết Net Zero 2050.

Nguyễn Đỗ Thuyên, ThS Chính sách công

Lối thoát nào cho người dân ở vùng quy hoạch treo?

Tạm dừng, xóa bỏ hay tiếp tục triển khai một dự án lớn như điện hạt nhân Ninh Thuận chưa bao giờ là một quyết định dễ dàng và nhanh chóng. Ngay cả khi Việt Nam đưa ra lựa chọn giống với các nước tiên tiến như Đức, Mỹ, Nhật hay Anh, Pháp thì quyết định đó cũng phải được tham vấn rất kỹ từ giới chuyên môn. Tuy nhiên, cho đến khi có quyết định mới về điện hạt nhân Ninh Thuận, người dân sinh sống ở vùng quy hoạch vẫn rất cần một chính sách có thể giúp họ thoát khỏi tình trạng hiện tại.

Nếu như lo ngại phương án “xóa điện hạt nhân Ninh Thuận khỏi quy hoạch” như đại biểu Quốc hội Trương Trọng Nghĩa đề xuất sẽ cắt đứt cơ hội tiếp cận được nguồn điện nền hiệu quả và ít phát thải; các nhà hoạch định hoàn toàn có thể cân nhắc hướng tiếp cận khác, không gây ảnh hưởng đến quy hoạch nhưng có thể giúp người dân ổn định lại cuộc sống. Đã có một vài chính sách được ban hành theo hướng này, nhưng hiệu quả của chúng vẫn còn là dấu hỏi lớn.

Trong Nghị quyết 31 năm 2016 về việc “Dừng thực hiện chủ trương đầu tư dự án điện hạt nhân Ninh Thuận”, Quốc hội đã giao nhiệm vụ cho Chính phủ ban hành chính sách để giúp tổ chức lại sản xuất và ổn định đời sống của người dân khu có quy hoạch. Hai năm sau (2018), Chính phủ ban hành Nghị quyết 115, trong đó giao nhiệm vụ cho Ủy ban nhân dân (UBND) tỉnh Ninh Thuận xây dựng và trình phương án ổn định sản xuất, đời sống cho người dân vùng quy hoạch.

Một năm sau (2019), UBND tỉnh Ninh Thuận xây dựng xong đề án chuyển đổi mặt bằng 2 dự án điện hạt nhân để hỗ trợ cho người dân trong vùng dự án, trình các bộ ngành để lấy ý kiến. Phương án cụ thể là: giữ nguyên khu dân cư hiện hữu, có mở rộng để ổn định đời sống người dân, chuyển đổi mặt bằng một số khu vực gần biển để phát triển du lịch (đối với đất dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 1); giữ nguyên hiện trạng đất, phát triển thành khu dịch vụ du lịch biển gắn với sản xuất nông nghiệp (đối với đất dự án điện hạt nhân Ninh Thuận 2).

Tuy vậy, sau ba năm, vẫn còn những vướng mắc khiến đề án này chưa được thực thi. Tháng 2/2022, trả lời báo chí, ông Lê Kim Hoàng, Giám đốc Sở Kế hoạch & Đầu tư tỉnh Ninh Thuận, nói “tỉnh đã hoàn tất các thủ tục liên quan, nhưng do Bộ Công Thương chưa trình Thủ tướng Chính phủ nên chưa thể phê duyệt đề án chuyển đổi mặt bằng”.

Tháng 3/2022, khi đoàn công tác của Ủy ban Kinh tế của Quốc hội về Ninh Thuận để đánh giá việc thực hiện Nghị quyết 31, kết luận được đưa ra là “còn nhiều nội dung chưa được giải quyết thỏa đáng”, mà “nguyên nhân chủ yếu đến từ các bộ, ngành ở trung ương”. Trong phiên thảo luận hôm 30/5 tại Quốc hội, đại biểu Quốc hội Đàng Thị Mỹ Hương cũng đưa ra ý kiến tương tự: “Còn quá nhiều việc cần làm mà Thủ tướng dù đã giao các bộ, ngành giải quyết, đến nay vẫn chưa có kết quả”.

Xây dựng chính sách: Người dân nên là trung tâm

Như vậy, mặc dù Quốc hội đã ý thức được tác động của việc tạm dừng dự án điện hạt nhân Ninh Thuận đến người dân sống trong khu vực “quy hoạch treo” và đã giao nhiệm vụ cho Chính phủ giải quyết kể từ 2016, nhưng sau 6 năm, tất cả vẫn chỉ đang nằm trên nghị quyết và đề án. Có hai trục trặc có thể nhìn thấy ngay:

Thứ nhất, điểm nghẽn chính sách hiện đang nằm ở phía các bộ, ngành của Chính phủ. Hiệu suất làm việc của Chính phủ chưa cao. Đã không có chuyển biến nào sau 3 năm kể từ khi các bộ, ngành nhận được đề án của tỉnh Ninh Thuận, và cũng tốn đến 2 năm chỉ để Chính phủ “giao nhiệm vụ cho UBND tỉnh Ninh Thuận xây dựng đề án”. Đây cũng là đánh giá của Đoàn công tác Ủy ban Kinh tế của Quốc hội: “Nghị quyết 31 của Quốc hội đã ban hành từ năm 2016, nhưng Nghị quyết 115/NQ-CP của Chính phủ về một số cơ chế đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận ổn định đời sống nhân dân mãi đến năm 2018 mới ban hành. Điều này gây nhiều khó khăn cho tỉnh Ninh Thuận”.

Thứ hai, cách tiếp cận chính sách hiện tại chưa lấy người dân làm trung tâm, mà lấy các dự án, các khu vực quy hoạch làm trung tâm. Có thể nhận rõ điều này qua câu trả lời trước Quốc hội của Bộ trưởng Bộ Công Thương: ông hoàn toàn chỉ nhìn vấn đề từ góc độ quản lý ngành và không nhắc đến những tác động đến đời sống của người dân.

Đề án được tỉnh Ninh Thuận xây dựng cũng phản ánh cách tiếp cận này khi các đề xuất hướng đến việc tác động vào các “khu vực”: giữ nguyên một số khu vực, chuyển đổi mặt bằng một số khu vực khác để làm du lịch… Sinh kế của người dân sẽ là hệ quả của quá trình chuyển đổi này, thay vì là chủ thể chính được nhắc tới.

Mặc dù Nghị quyết 115 của Chính phủ có tên là “Thực hiện một số cơ chế, chính sách đặc thù hỗ trợ tỉnh Ninh Thuận phát triển kinh tế - xã hội, ổn định sản xuất, đời sống nhân dân giai đoạn 2018 - 2023”, đã không có một “cơ chế đặc thù” nào được đề xuất để giải quyết trực tiếp các khó khăn mà người dân khu vực quy hoạch treo đang gặp phải.

Không có cơ chế đặc thù cho việc đầu tư, nâng cấp đìa tôm hay đất nông nghiệp. Không có cơ chế đặc thù cho việc làm trại chăn nuôi gia súc ngay trên chính đất của mình. Không có cơ chế đặc thù cho việc cơi nới, sửa chữa nhà cửa. Không có cơ chế đặc thù để cha mẹ có thể tách thửa đất cho con cái, nghĩa là các cặp vợ chồng trẻ phải sống trong các căn nhà chật chội với cha mẹ, ông bà một cách rất bí bách. Và cũng không có cơ chế đặc thù để chôn cất người chết một cách đàng hoàng, bởi vì đất nghĩa trang nằm trong quy hoạch nhà máy điện, nghĩa là người dân vẫn phải tiếp tục phải đưa người chết lên các khu núi xa hoặc đất hoang ở chỗ khác để chôn cất.

Các chính sách vẫn đang được ban hành, các đề xuất vẫn đang được xem xét. Nhưng nếu người dân tiếp tục không được coi là trung tâm của chính sách, nhiều khả năng họ sẽ phải tiếp tục một cuộc sống đúng nghĩa là “sống không được mà chết không xong”.
 

Cùng chuyên mục
Ngưỡng miễn thuế 500 triệu: ‘Nặng tay với nhóm lợi nhuận thấp, nhẹ tay với nhóm cao'

Ngưỡng miễn thuế 500 triệu: ‘Nặng tay với nhóm lợi nhuận thấp, nhẹ tay với nhóm cao'

(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".

Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’

Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’

24/11/25 12:30 (GMT+7)

(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

23/11/25 08:00 (GMT+7)

(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

22/11/25 15:44 (GMT+7)

(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

20/11/25 17:15 (GMT+7)

(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

10/11/25 15:03 (GMT+7)

(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

07/11/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

04/11/25 17:00 (GMT+7)

(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

30/10/25 11:15 (GMT+7)

(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

29/10/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.

 Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

28/10/25 08:15 (GMT+7)

(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

15/10/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

12/10/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

11/10/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

04/10/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

01/10/25 10:57 (GMT+7)

(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

30/09/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

27/09/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

27/09/25 08:00 (GMT+7)

(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

24/09/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

21/09/25 12:30 (GMT+7)

(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

17/09/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

16/09/25 10:00 (GMT+7)

(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

15/09/25 16:10 (GMT+7)

(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

15/09/25 12:30 (GMT+7)

(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận

Tin khác
Ngưỡng miễn thuế 500 triệu: ‘Nặng tay với nhóm lợi nhuận thấp, nhẹ tay với nhóm cao'

Ngưỡng miễn thuế 500 triệu: ‘Nặng tay với nhóm lợi nhuận thấp, nhẹ tay với nhóm cao'

(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".

Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’

Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

 Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'