- Thủ tướng Chính phủ vừa giao Bộ Tài nguyên và Môi trường cùng Bộ Xây dựng nghiên cứu thành lập sàn giao dịch QSDĐ. Quan điểm của ông như thế nào về vấn đề này?
TS Lê Bá Chí Nhân: Là hình thức thể chế hóa chủ trương chính sách của nhà nước nhằm nâng cao hiệu quả quản lý và sử dụng đất, sàn giao dịch QSDĐ là mô hình cũng giống như sàn giao dịch chứng khoán hay sàn giao dịch trái phiếu hiện nay.
Không chỉ là nơi để người mua và người bán có thể kết nối và giao dịch, chức năng của sàn giao dịch này còn giúp cung cấp thông tin pháp lý đất đai cụ thể một cách rõ ràng, công khai dưới sự bảo hộ, giám sát của Nhà nước. Đây là điều rất cần thiết trong giai đoạn hiện nay, khi người dân đang mất niềm tin vào thị trường BĐS, mà một trong những nguyên nhân gây ra là do thông tin pháp lý về đất đai không minh bạch.
Từ trước đến nay, nếu nói đến thị trường BĐS thì mọi người thường hay nhắc đến sàn giao dịch BĐS. Theo Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014, thì sàn giao dịch BĐS là nơi diễn ra các giao dịch về mua bán, chuyển nhượng, cho thuê, cho thuê lại, cho thuê mua BĐS và điều kiện thành lập sàn phải là doanh nghiệp. Điều này dẫn đến việc là thị trường địa ốc chủ yếu được dẫn dắt qua thông qua các công ty môi giới hay sàn giao dịch tư nhân.
Ngoài một số các sàn giao dịch chủ yếu làm trung gian mua bán BĐS thì một số khác lại được lập ra bởi chính các chủ đầu tư hay liên kết với chủ đầu tư để bán sản phẩm của chính họ, điều này giúp họ tự tạo lập thị trường góp phần “bơm” giá nhà lên cao và làm “méo mó” thị trường BĐS.
Mặt khác, Thông tư 11/2015/TT-BXD quy định về nội dung hoạt động của sàn giao dịch BĐS, trong đó sàn có trách nhiệm kiểm tra hồ sơ pháp lý của BĐS trước khi đưa vào kinh doanh tại sàn, nếu đủ điều kiện giao dịch mới được giới thiệu cho khách hàng, đồng thời phải chịu trách nhiệm trước khách hàng và trước pháp luật về thông tin đã cung cấp cho khách hàng.
Tuy nhiên trên thực tế, việc giám sát hoạt động của các sàn giao dịch BĐS này không được thực thi triệt để, các chế tài từ hoạt động này không rõ ràng. Hậu quả là các vụ án vi phạm liên quan đến hoạt động kinh doanh BĐS vừa qua ảnh hưởng rất tiêu cực đến thị trường, điển hình như vụ án địa ốc Alibaba gây thiệt hại đến hàng ngàn tỷ đồng.
Thậm chí, điều này còn gián tiếp ảnh hưởng đến thị trường tài chính khi là kẽ hở để nhiều doanh nghiệp BĐS phát hành trái phiếu doanh nghiệp “ba không”, gây nhiều hệ lụy cho đến bây giờ mà Chính phủ vẫn đang còn phải tập trung tháo gỡ khó khăn.
Bởi vậy, sàn giao dịch QSDĐ là rất cần thiết vì BĐS hình thành trên cơ sở pháp lý là QSDĐ buộc phải được các bên kiểm chứng chặt chẽ mới được đưa vào giao dịch. Thị trường phải có cơ chế giao dịch rõ ràng, minh bạch nhằm bảo vệ an toàn giao dịch giữa chủ đầu tư và nhà đầu tư, đồng thời giúp nhà quản lý tăng cường công tác quản lý giá đất, hạn chế thất thoát trong quá trình kê khai nộp thuế.
- Theo báo cáo của Hiệp hội bất động sản Việt Nam thì hàng nghìn dự án BĐS hiện đang phải dừng lại do vướng mắc pháp lý, trong đó rất nhiều vướng mắc về thủ tục đất đai. Điều này có tác động như thế nào đến sàn giao dịch QSDĐ khi được đưa vào vận hành hay không?
Đúng là trong giai đoạn hiện nay, một trong những vấn đề nan giải nhất của thị trường BĐS là các vướng mắc pháp lý. Không kể những nguyên nhân chủ quan dẫn đến vướng mắc hay thậm chí sai phạm thì còn có nhiều nguyên nhân khách quan do quy định pháp luật chưa hoàn chỉnh hay còn chồng chéo…
Đáng mừng là Luật Đất đai sửa đổi đã đi đến giai đoạn sớm được thông qua vào cuối năm 2023. Đồng thời, Luật Kinh doanh bất động sản sửa đổi cũng đang trong quá trình lấy ý kiến, hoàn thiện dự thảo… Những cơ sở quy định pháp luật này sẽ là nền tảng quan trọng gỡ vướng cho đa số các dự án BĐS vướng pháp lý như hiện nay.
Song song với đó, thông qua các “Tổ giải cứu”, Chính phủ đang rất tích cực để tháo gỡ các vướng mắc cho từng dự án nên trước mắt sẽ cần thêm thời gian để thị trường đi vào đúng quỹ đạo của nó.
Vì vậy, đây chính là lúc cần có sàn giao dịch QSDĐ để các dự án sau khi được tháo gỡ vướng mắc pháp lý sẽ rất “đàng hoàng” tham gia thị trường địa ốc thông qua sàn giao dịch này.
Được tham gia sàn giao dịch QSDĐ như một minh chứng pháp lý cho dự án BĐS, người bán lẫn người mua đều có thể yên tâm giao dịch một cách công khai, minh bạch. Như vậy sẽ tác động rất tích cực đến thị trường BĐS, kỳ vọng sớm lấy lại nhịp sôi động, niềm tin sớm phục hồi.
- Để giúp thị trường BĐS phát triển lành mạnh, an toàn, bền vững… ông có đề xuất nào để các sàn giao dịch QSDĐ được vận hành trong tương lai phát huy thế mạnh của mình?
Đến thời điểm này, các Bộ ngành liên quan vẫn trong quá trình nghiên cứu thành lập sàn giao dịch QSDĐ nên chưa thể đề xuất những ý kiến cụ thể. Tuy nhiên, những yếu tố quan trọng để sàn giao dịch QSDĐ góp phần ổn định thị trường BĐS, theo tôi, gồm có:
Một là phải có cơ chế giám sát minh bạch, chặt chẽ cũng như giải pháp chế tài rõ ràng, cụ thể khi thành lập sàn giao dịch QSDĐ, vì QSDĐ là một tài sản có giá trị rất lớn và liên đới đến nhiều lĩnh vực khác nên dễ phát sinh tiêu cực trong quá trình giao dịch.
Hai là phí phát sinh khi giao dịch phải được tính toán hợp lý, phù hợp để không ảnh hưởng đến giá sản phẩm giao dịch, tác động đến thị trường.
Ba là việc giao sàn giao dịch QSDĐ này cho Bộ Tài nguyên và Môi trường là cơ quan quản lý, còn Sở Tài nguyên và Môi trường các địa phương sẽ trực tiếp vận hành là một giải pháp hợp lý.
Qua quan sát, có thể thấy nhiều chuyên gia và doanh nghiệp đều nhận định đây là chủ trương đúng đắn, tích cực cho thị trường địa ốc, tôi kỳ vọng sàn giao dịch QSDĐ sớm được vận hành trong năm 2024 để thị trường BĐS sớm lấy lại nhịp đập.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!
Tags:
(VNF) - Quốc hội vừa bổ sung thêm 3 trường hợp Nhà nước được quyền thu hồi đất nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có việc thực hiện dự án tại trung tâm tài chính quốc tế.
(VNF) - Tại dự án 29ha Khu đô thị quốc tế Đa Phước, ghi nhận có hoạt động thi công trở lại sau nhiều năm đình trệ vì vướng sai phạm.
(VNF) - Sở Xây dựng tỉnh Bắc Ninh đã yêu cầu chủ đầu tư xóa tên, hủy hợp đồng, thu hồi nhà tại nhiều dự án như: nhà ở xã hội Bắc Từ Sơn (54 căn), phường Tân Hồng (7 căn), phường Khắc Niệm (9 căn),...
(VNF) - Khu đô thị cửa khẩu Lệ Thanh có diện tích khoảng 1.512ha, nằm trên địa bàn xã Ia Dom và xã Ia Nan, tỉnh Gia Lai.
(VNF) - Thủ tục cấp phép xây dựng sẽ làm online, rút ngắn còn 7-10 ngày; giá trị M&A bất động sản vượt 2,4 tỷ USD trong 11 tháng; Hà Nội mở bán 86 căn nhà ở xã hội giá từ 484 triệu đồng/căn... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 11/12.
(VNF) - TP. HCM sau khi sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu có tổng cộng 838 dự án, khu đất tồn đọng, vướng mắc, hiện đã tháo gỡ 670 dự án.
(VNF) - Nền kinh tế trải nghiệm đang trở thành xu hướng lớn dẫn dắt nền kinh tế toàn cầu. Tại Việt Nam, không gian sống hàng hiệu là xu hướng nổi bật trong ngành bất động sản được dẫn dắt bởi các tên tuổi hàng đầu.
(VNF) - Ông Nguyễn Quốc Anh, Phó tổng giám đốc Batdongsan.com.vn, cho rằng năm 2026 sẽ là thời điểm thị trường bất động sản phân hóa rõ nét và đi vào quỹ đạo ổn định hơn.
(VNF) - Hà Nội, ngày 10/12/2025, Công ty Cổ phần Phát triển và Đầu tư Xây dựng VinCons (thành viên Tập đoàn Vingroup) công bố tuyển dụng 100.000 công nhân xây dựng cho các đại dự án trên cả nước. Đây là đợt tuyển dụng có quy mô lớn nhất từ trước đến nay, đánh dấu bước chuyển mình thành doanh nghiệp xây dựng chuyên nghiệp của VinCons, với cơ hội phát triển đột phá cùng các công trình mang tầm vóc quốc tế.
(VNF) - Dù từng được giao hàng loạt khu “đất vàng” để làm đô thị và thương mại nhưng nhiều năm nay BMC liên tục bị nhắc tên nợ thuế, buộc Cục Thuế TP. Hồ Chí Minh phải áp dụng biện pháp mạnh: ngừng sử dụng hóa đơn. Trong khi đó, loạt dự án lớn của doanh nghiệp tại miền Trung tiếp tục rơi vào tình trạng đình trệ, bỏ hoang kéo dài…
(VNF) - Bộ Tài chính vừa có đề xuất dự thảo mới về quy định tiền sử dụng đất, thuê đất mới nhằm gỡ khó khi thi hành Luật Đất đai.
(VNF) - Khi thị trường bất động sản bước vào giai đoạn tái cơ cấu, dòng vốn bắt đầu chọn lọc hơn và tính pháp lý cùng quỹ đất sạch đang trở thành yếu tố then chốt quyết định sức bật của các doanh nghiệp bất động sản. Từ định hướng đó, Taseco Land đang thể hiện một chiến lược nhất quán: ưu tiên tích lũy quỹ đất sạch, hoàn thiện pháp lý và nâng cao năng lực triển khai. Thay vì tập trung mở rộng bằng mọi giá, doanh nghiệp lựa chọn cách tiếp cận thận trọng nhưng bền vững, qua đó từng bước xây dựng nền tảng cho một chu kỳ phát triển mới.
(VNF) - Với quỹ đất gần 100.000 m², hơn 1.200 căn nhà và dân số tương lai hơn 3.400 người, dự án được xem như “đòn bẩy” đô thị khổng lồ, hứa hẹn làm thay đổi hoàn toàn diện mạo khu vực này.
(VNF) - Cần Giờ được đánh giá là một trong những mô hình lấn biển bền vững nhất hiện nay, không chỉ là "xây dựng", mà là tái sinh một hệ sinh thái.
(VNF) - Căn hộ thương mại tại dự án nhà ở xã hội CT3 Kim Chung (tên thương mại Thăng Long Green City) đang được các môi giới chào bán mức giá từ 48 – 52 triệu đồng/m2, dù chủ đầu tư chưa công bố giá bán.
(VNF) - Sắp "kích hoạt" 245 dự án hạ tầng với tổng vốn đầu tư gần 1,35 triệu tỷ đồng; Hà Nội kêu gọi đầu tư khu đô thị hơn 2.000 tỷ đồng tại Phú Xuyên; Đồng Nai duyệt quy hoạch 250ha trên đỉnh núi Chứa Chan, BIM Land ra mắt tháp đôi Aria Bay... là những tin tức đáng chú ý về thị trường bất động sản ngày 10/12.
(VNF) - UBND Hải Phòng dự kiến khởi công nhiều dự án hạ tầng, giao thông, phát triển đô thị trong năm 2026.
(VNF) - TP. HCM dự kiến áp dụng bảng giá đất mới bằng khoảng 60% giá thị trường, bước đầu tiệm cận giá thực tế nhưng vẫn bảo đảm ổn định kinh tế - xã hội. Thành phố đang rà soát chênh lệch dữ liệu và lấy ý kiến người dân trước khi chính thức ban hành từ 1/1/2026.
(VNF) - Việc cho phép thu hồi đất khi 75% hộ dân đồng ý được kỳ vọng giúp đẩy nhanh tiến độ dự án. Song, theo luật sư Nguyễn Văn Đỉnh, sự khác biệt về loại đất, giá thỏa thuận, thời điểm giao dịch và khả năng nhà đầu tư “tự tạo” mặt bằng đồng thuận có thể khiến quy định trở thành điểm nóng tranh chấp nếu áp dụng vội vàng.
(VNF) - Trước kiến nghị bổ sung đối tượng mua nhà ở xã hội là người có đất ở, đất sản xuất hoặc nhà ở bị thu hồi khi triển khai dự án nhà ở xã hội, Phó Thủ tướng Chính phủ cho rằng đây là nội dung vượt luật, do đó phải báo cáo cấp thẩm quyền trước khi trình Chính phủ xem xét, quyết định.
(VNF) - Delta Group tiếp tục khẳng định năng lực tại các dự án nhà ở xã hội, công trình dân dụng và hạ tầng trọng điểm trên cả nước với gói thầu thi công thuộc dự án khu nhà ở xã hội tại Đa giác 3, khu đô thị dịch vụ Hùng Thắng, phường Bãi Cháy, tỉnh Quảng Ninh.
(VNF) - HAGL vừa được UBND tỉnh Gia Lai chấp thuận đầu tư dự án Khu phức hợp Phù Đổng gần 600 tỷ đồng tại Pleiku.
(VNF) - Thanh tra Chứng khoán Nhà nước ban hành các quyết định về việc xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực chứng khoán và thị trường chứng khoán đối với Công ty cổ phần Phát triển Đất Việt; Công ty cổ phần Đầu tư và phát triển bất động sản Thuận Phát và Công ty TNHH Đầu tư bất động sản Unity.
(VNF) - VinSpeed sắp khởi công Metro Bến Thành - Cần Giờ; Hà Nội dừng tiếp nhận trực tiếp hồ sơ mua nhà, 100% thực hiện online; Vĩnh Long điều chỉnh mục tiêu nhà ở xã hội; Chính phủ tháo gỡ hơn 1.700 dự án, nhà đất tồn đọng... là những tin tức nổi bật về thị trường bất động sản ngày 9/12.
(VNF) - Niềm vui vỡ òa với cư dân I-Home khi sổ hồng được trao tay ngay trước thềm năm mới 2026, mang đến một cái Tết trọn vẹn hơn bao giờ hết. Và đồng thời cũng mở ra cho TP.HCM 1 mô hình Nhà nước hợp tác Doanh nghiệp giải quyết nhu cầu an sinh cho người dân.
(VNF) - Quốc hội vừa bổ sung thêm 3 trường hợp Nhà nước được quyền thu hồi đất nhằm phục vụ mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội, trong đó có việc thực hiện dự án tại trung tâm tài chính quốc tế.
(VNF) - Tại dự án 29ha Khu đô thị quốc tế Đa Phước, ghi nhận có hoạt động thi công trở lại sau nhiều năm đình trệ vì vướng sai phạm.
