Nghị quyết kỳ họp thứ 5 của Quốc hội khóa XV công bố cuối tuần qua cũng nêu rõ một trong những việc cần làm là thanh tra toàn diện thị trường bảo hiểm nhân thọ, tập trung vào loại hình bảo hiểm liên kết đầu tư.
Báo cáo khảo sát vừa công bố của Công ty Cổ phần báo cáo đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) cho biết từ đầu năm đến nay, thị trường bảo hiểm đã bị phen lao đao khi những thông tin tiêu cực về bảo hiểm nhân thọ (BHNT) xuất hiện tràn lan trên các phương tiện truyền thông. Thống kê từ các nền tảng mạng xã hội cho thấy sau khi các thông tin tiêu cực về kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (NH) và 2 vụ việc tố nhân viên tư vấn sai, thiếu trách nhiệm với khách hàng đã đẩy lượng tin thảo luận về ngành bảo hiểm tăng gấp 15 lần, từ 4.700 lượt thảo luận/ngày trong năm 2022 lên 73.000 lượt thảo luận/ngày vào tháng 4 vừa qua.
Loạt lùm xùm đó đã kéo niềm tin trên thị trường BHNT nói riêng và ngành bảo hiểm nói chung suy giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử gần 30 năm phát triển tại Việt Nam. Tâm lý e dè, lo ngại và hoài nghi chưa thể xóa bỏ hoàn toàn, sẽ còn rủi ro ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh trong thời gian tới.
Trước đó, tại cuộc họp báo thường kỳ quý II/2023 của Bộ Tài chính diễn ra vào giữa tháng 6, ông Doãn Thanh Tuấn, Phó cục trưởng Cục Quản lý giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), thông tin về kết quả thanh tra đối với 4 doanh nghiệp BHNT bán chéo sản phẩm qua một số ngân hàng thương mại. Kết quả cơ quan kiểm tra đã phát hiện sai phạm nhất định. Sau khi hoàn thành kết luận thanh tra, Bộ Tài chính sẽ công bố rộng rãi theo quy định.
Nhiều khách hàng liên tục phản ánh những bất cập về hợp đồng, nhân viên tư vấn sai, NH "ép" khách vay tiền mua BHNT hay đỉnh điểm là câu chuyện nhân viên NH dụ dỗ khách gửi tiền chuyển sang mua bảo hiểm liên kết đầu tư. Đặc biệt là những chiêu trò, "bẫy ngầm" trong các hợp đồng BHNT khiến khách hàng luôn gánh chịu mọi rủi ro, nguy cơ mất tiền trong khi cả phía đại lý như ngân hàng lại bỏ túi siêu lợi nhuận từ hoa hồng và các loại phí cao ngất ngưởng.
Chính vì vậy, theo TS Trần Nguyên Đán, giảng viên bộ môn bảo hiểm và quản trị rủi ro tài chính (Trường ĐH Kinh tế TP.HCM), việc Quốc hội ghi rõ trong nghị quyết về việc cần thanh tra toàn diện BHNT đang được nhiều người dân quan tâm, mong chờ.
"Vấn đề quan trọng nhất là phải xác định rõ cái gốc của vấn đề sai phạm ở đâu? Bản chất của sản phẩm BHNT không sai. Sản phẩm liên kết đầu tư chung trong BHNT đã xuất hiện tại VN từ năm 2006 đến nay và khách hàng vẫn chấp nhận. Vì vậy theo tôi quan trọng nhất là quá trình thực hiện, triển khai chứ không phải là sản phẩm. Việc thanh tra toàn diện cần làm rõ để giúp người dân yên tâm, mang lại niềm tin vào thị trường bảo hiểm nói chung, nhất là quy trình trong đại lý lớn nhất là các NH", TS Trần Nguyên Đán nói.
Theo phân tích của TS Trần Nguyên Đán, việc đào tạo, sát hạch để cấp chứng chỉ tư vấn cho nhân viên BHNT trong những năm gần đây khá lỏng lẻo. Cụ thể như thời gian đào tạo rút ngắn chỉ còn khoảng 4 - 5 buổi, tương đương khoảng 10 giờ. Trong khi tại Mỹ, học viên phải hoàn thành 52 giờ học cơ bản rồi mới được học tiếp đến sản phẩm cụ thể. Người được đào tạo sản phẩm nào thì chỉ được tư vấn sản phẩm đó. Kế đến là vấn đề giám sát hậu bán hàng chưa đạt. Đây là trách nhiệm của doanh nghiệp bảo hiểm. Các công ty chỉ thực hiện cuộc gọi chào mừng với khách hàng sau khi ký hợp đồng BHNT là một hình thức xác nhận thông tin chứ không phải là xác nhận quá trình tư vấn của đại lý trước đó là đúng, đủ. Điều này đã mang tính "lập lờ", gian dối với khách hàng. Vì vậy theo ông, cần phải siết lại từ công tác đào tạo, sát hạch đối với tư vấn viên bảo hiểm và giám sát hậu bán hàng của doanh nghiệp.
Liên quan đến các NH, là đại lý của các doanh nghiệp bảo hiểm thì cần một sự thanh tra toàn diện. Liên ngành là điều rất tốt bởi so với các đại lý bảo hiểm thông thường, nhân viên NH có kiến thức về tài chính cơ bản cao hơn, khả năng hiểu về hợp đồng BHNT nhiều hơn, được khách hàng tin tưởng hơn nhưng lại không tư vấn đúng, lừa dối khách hàng thì trách nhiệm của người làm sai và kể cả NH càng lớn hơn đại lý thông thường.
TS Trần Nguyên Đán nhấn mạnh: "Cần phải xem xét và nên yêu cầu NH tách riêng bộ phận bán BHNT độc lập hoàn toàn khỏi các dịch vụ khác. Hoạt động tư vấn BHNT cho khách hàng phải được giám sát chặt như ghi âm, ghi hình. Đồng thời, không nên bán sản phẩm liên kết đầu tư cho khách hàng đang vay tiền. Người đang vay tiền nên chăng chỉ có thể tham gia sản phẩm bảo hiểm khoản vay hay bảo hiểm tử kỳ là phù hợp hơn để đảm bảo việc thanh toán nợ cũng như giảm rủi ro cho cả NH. Hơn nữa, việc lừa dối khiến khách hàng mất tiền cũng gần ngang với hành vi lừa đảo nên xử phạt nghiêm, thậm chí xem xét theo tội hình sự".
Đồng tình, luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI, cho rằng khuôn khổ pháp lý với hoạt động bảo hiểm nói chung hay BHNT nói riêng đã đầy đủ. Những sai phạm xảy ra trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp, đại lý bảo hiểm cần phải được thanh tra, chấn chỉnh sớm để không mang tính coi thường pháp luật, nguy hiểm cho thị trường này lẫn nền kinh tế nói chung. Ví dụ Bộ Tài chính đã quy định trần hoa hồng cho môi giới BHNT nhưng trong thực tế, có nhiều doanh nghiệp vẫn chi trả hoa hồng và nhiều loại phí hỗ trợ khác cho đại lý dưới nhiều hình thức cao hơn.
Trong đó, NH là đại lý bảo hiểm lớn nhất, "ngon" nhất vì nắm trong tay thông tin của số lượng lớn khách hàng tiềm năng và được khách hàng tin tưởng. NH lại giao chỉ tiêu cao nên nhân viên phải lôi kéo, dụ dỗ khách hàng mua BHNT.
"Có siêu lợi nhuận thì bất chấp tất cả và từ nhân viên tư vấn đến cả NH đều nhắm mắt chạy đua theo con số tăng trưởng về khách hàng, hợp đồng…Ví dụ chính sách trả phí hoa hồng thay vì thanh toán luôn 40% cho năm đầu tiên thì có thể chia 3 năm. Hợp đồng BHNT luôn kéo dài từ 5 năm trở lên. Nếu khách hàng nào chỉ đóng năm đầu tiên mà bỏ sau đó là biết ngay không phải họ tự nguyện tham gia. Cái này thì doanh nghiệp bảo hiểm cũng đâu có lợi. Không tăng trưởng cũng không vấn đề gì. Thật sự thời gian qua khi người tiêu dùng mất niềm tin, không tham gia nữa thì chính các công ty phải tự chấn chỉnh. Nhưng ở góc độ quản lý nhà nước thì phải thanh tra, giám sát để đảm bảo các thành viên thị trường tuân thủ đúng quy định, có sai là xử phạt", luật sư Trương Thanh Đức chia sẻ thêm.
| TS Trần Nguyên Đán, giảng viên bộ môn bảo hiểm và quản trị rủi ro tài chính (Trường ĐH Kinh tế TP.HCM) phân tích: Nhiều NH cho rằng đây chỉ là sai phạm cá nhân. Nhưng thanh tra sẽ thấy rõ cái nào là sai phạm của cá nhân khi bị tố "ép" khách hàng mua BHNT và cái nào là sai phạm mang tính quy trình. Bởi khi có nhiều nhân viên cùng thực hiện cách thức tư vấn, bán sản phẩm như nhau thì đó là trách nhiệm của chính NH chứ không phải cá nhân vi phạm. |
Xem thêm: Khánh Hòa duyệt Đề án phát triển kinh tế ban đêm đến năm 2030
Tags:
(VNF) - Theo MoMo, Sức Mạnh 2000 - Ánh sáng núi rừng" là dự án do Trung tâm Tình nguyện Quốc gia triển khai; MoMo đã ký hợp đồng chính thức với Trung tâm hỗ trợ kết nối quyên góp trên ứng dụng MoMo. Toàn bộ tiền quyên góp được MoMo chuyển vào tài khoản của Trung tâm Tình nguyện Quốc gia.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Trần Nguyên Đán cho rằng, dịch vụ “đòi” bồi thường bảo hiểm có thu phí là bình thường bởi bản chất của việc cung cầu. Tuy nhiên, từ vấn đề này đặt ra câu hỏi vai trò của DN bảo hiểm ở đâu trong quá trình chi trả bồi thường.
(VNF) - Sau khi giao dịch hoàn tất, Tập đoàn Tài chính sẽ tập trung trọn vẹn nguồn lực vào việc phục vụ khách hàng tại Việt Nam thông qua hoạt động kinh doanh cốt lõi tại Manulife Việt Nam.
(VNF) - Theo chuyên gia, bảo hiểm gián đoạn kinh doanh rất quan trọng với các doanh nghiệp, đặc biệt nhóm sản xuất trong hoàn cảnh bị bão lũ, thiên tai nhưng hiện vẫn chưa phát triển được bởi các nguyên nhân khác nhau.
(VNF) - Theo ông Phạm Văn Đức - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), bảo hiểm thiên tai đóng vai trò là công cụ “chống sốc”, giúp nền kinh tế Việt Nam giảm thiệt hại, nhanh chóng hồi phục sau thiên tai và tăng cường khả năng thích ứng với rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
(VNF) - Chuyên gia cho rằng, trước những thiệt hại do biến đổi khí hậu ngày càng nặng nề thì bảo hiểm thiên tai là một công cụ giúp chia sẻ gánh nặng với người dân và nền tài chính quốc gia.
(VNF) - Nền kinh tế đã phải hứng chịu tổn thất hàng trăm nghìn tỷ đồng do thiên tai, bão lũ trong vòng một năm qua nhưng nhờ có bồi thường bảo hiểm, đời sống và các hoạt động sản xuất sớm được khôi phục trở lại.
(VNF) - Tiếp tục hành trình giúp nâng cao nhận thức, thay đổi thói quen để phòng ngừa các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa trong cộng đồng, đặc biệt là nhóm người trẻ từ 25 đến 45 tuổi, Manulife Việt Nam khởi động chiến dịch cộng đồng “Chọn XANH Cho KHỎE - Vì một Việt Nam thật khỏe”, từ tháng 11 - 12/2025.
(VNF) - Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) đề nghị các doanh nghiệp bảo hiểm hội viên tích cực tăng cường công tác thẩm định, xác minh thiệt hại và sớm giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho người tham gia.
(VNF) - Ngày 22/11, hơn 1.000 người dân Hải Phòng đã có mặt tại Cung Văn hóa Thể thao Thanh Niên để tham gia ngày hội “Sống Khỏe Mỗi Ngày 2025” do Manulife Việt Nam phối hợp cùng Hội Thầy thuốc Trẻ Việt Nam tổ chức.
(VNF) - Dù bảo hiểm nhân thọ mang lại nhiều ích lợi, nhưng không ít người nhận được lời khuyên rằng: Không nên mua bởi một số một số “mặt trái” không phải ai cũng chấp nhận.
(VNF) - Đó là thông điệp của các doanh nghiệp bảo hiểm tại Hội nghị Định phí bảo hiểm Việt Nam 2025 với chủ đề “Khôi phục niềm tin, tái định nghĩa bảo hiểm” (Rebuild Trust, Redefine Insurance), khẳng định vai trò của bảo hiểm trong kỷ nguyên mới.
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm gửi thông báo: Vì lý do kê khai không đúng về tình trạng lịch sử bệnh lý đã làm sai lệnh quyết định nhận bảo hiểm. Do đó, công ty buộc phải huỷ bỏ quyền lợi hợp đồng, đồng thời tăng mức phí tham gia của sản phẩm chính.
(VNF) - Dù các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ liên tiếp ra mắt sản phẩm mới, chuyên biệt nhưng thị trường vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, chuyên gia tin bảo hiểm nhân thọ sẽ sớm tốt lên.
(VNF) - Từ ngày 1/1/2026, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất sẽ tăng, do mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh theo đúng quy định Luật Bảo hiểm Xã hội.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách – Phó Tổng Giám đốc PTI cho biết, bảo hiểm không chỉ đơn giản là chi trả tiền bồi thường, mà còn ở sự chia sẻ, đồng hành trong mọi tình huống khi khách hàng gặp khó khăn nhất.
(VNF) - Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vừa triệt phá đường dây tự đục vỡ xương khớp, hợp thức hoá hồ sơ bệnh án nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ với số tiền hơn 6 tỷ đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, khi còn đang giám định thiệt hại do cơn bão số 12 đã liên tiếp ghi nhận thêm tổn thất hàng trăm tỷ đồng do cơn bão số 13. Bão chồng bão khiến số tiền bồi thường ước hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, nguyên nhân khiến có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe máy rất thấp, người dân gần như không nhận được lợi ích đến từ cả 3 bên gồm: Cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Theo Thông tư 41/2025/TT-NHNN, tổng hạn mức giao dịch của một khách hàng tại một tổ chức cung ứng ví điện tử được phép tăng lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán một số dịch vụ thiết yếu.
(VNF) - Nhiều đại biểu quốc hội cho rằng, bảo hiểm xe máy bắt buộc khi triển khai thực tế không hiệu quả và đề xuất bỏ loại hình này.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm ghi nhận thiệt hại chủ yếu ở nghiệp vụ xe cơ giới và tài sản kỹ thuật, với tổng giá trị bồi thường ước tính lên tới hàng chục tỷ đồng.
(VNF) - Trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng, bảo hiểm “đóng tiền vào thì dễ, rút ra lại rất khó”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, ông đã từng tham gia bảo hiểm, khi đáo hạn muốn là rút tiền ra được ngay và các công ty phải trả tiền theo quy định.
(VNF) - Từ sau giai đoạn tăng trưởng nóng, các công ty tài chính tiêu dùng đã bước vào quá trình tái cấu trúc sâu rộng, giúp danh mục cho vay trở nên cân bằng hơn.
(VNF) - Sau đợt mưa bão liên tiếp vừa qua, hàng loạt xe ô tô bị ngập nặng, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Đáng chú ý, có hồ sơ bồi thường cho thấy chi phí sửa chữa đã lên đến 90% giá trị chiếc xe, khiến nhiều chủ xe đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản.
(VNF) - Theo MoMo, Sức Mạnh 2000 - Ánh sáng núi rừng" là dự án do Trung tâm Tình nguyện Quốc gia triển khai; MoMo đã ký hợp đồng chính thức với Trung tâm hỗ trợ kết nối quyên góp trên ứng dụng MoMo. Toàn bộ tiền quyên góp được MoMo chuyển vào tài khoản của Trung tâm Tình nguyện Quốc gia.
(VNF) - Một hộ dân có hơn 400 m2 đất mặt tiền phố Đinh Tiên Hoàng được bồi thường khoảng 400 tỷ đồng để di dời nhường đất làm Quảng trường - công viên phía đông Hồ Hoàn Kiếm.
