Thị trường IPO công nghệ Việt Nam: Cần cú hích từ chính sách?
Hoàng Ngân -
31/03/2025 11:00 (GMT+7)
(VNF) - Trong bối cảnh chuyển đổi số mạnh mẽ, việc huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán, đặc biệt là IPO, đóng vai trò quan trọng giúp startup công nghệ mở rộng quy mô. Tuy nhiên, tại Việt Nam, con đường này vẫn gặp nhiều rào cản từ chính sách.
Rào cản điều kiện IPO khiến doanh nghiệp công nghệ "lỡ nhịp"
Tại tọa đàm “Tạo đòn bẩy thị trường vốn để các công ty công nghệ Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số” do Báo Nhân Dân phối hợp với Viện Chiến lược Phát triển Kinh tế số (IDS) tổ chức, các chuyên gia cho biết theo quy định hiện hành, doanh nghiệp muốn IPO phải có lợi nhuận trong hai năm liên tiếp và không có lỗ lũy kế – điều vốn khó đối với các startup công nghệ do đặc thù chi phí đầu tư ban đầu cao..
Tọa đàm “Tạo đòn bẩy thị trường vốn để các công ty công nghệ Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên số”. (Ảnh: TVS).
Trong khi đó, tại các thị trường như Singapore và Hong Kong, sàn SGX và HKEX cho phép công ty công nghệ chưa có lợi nhuận nhưng có tiềm năng tăng trưởng mạnh được IPO và niêm yết.
Thực tế, trong 10 năm qua, chỉ có khoảng 16 doanh nghiệp công nghệ đã niêm yết tại Việt Nam. Năm 2024 chỉ ghi nhận một thương vụ IPO với quy mô nhỏ, chủ yếu tập trung vào các ngành tài chính và chăm sóc sức khỏe. Trong top 30 doanh nghiệp lớn nhất tại Việt Nam hiện nay, chỉ có FPT là đại diện duy nhất của ngành công nghệ.
TS. Trần Văn - Viện trưởng IDS, cho rằng việc nới lỏng điều kiện IPO sẽ mở ra nhiều tác động tích cực. Các startup có thể huy động vốn công khai để đầu tư vào AI, Big Data… mà không bị áp lực lợi nhuận ngay tức thì. Điều này cũng tạo điều kiện cho các quỹ đầu tư nước ngoài rót vốn nhờ có kênh thoái vốn rõ ràng.
Theo ông, khi được hỗ trợ phù hợp, các startup công nghệ có thể mở rộng hoạt động, thu hút nhân tài, phát triển công nghệ mới và đóng góp cho tăng trưởng GDP cũng như tạo việc làm chất lượng cao.
Ông nhấn mạnh, để làm được điều đó, cần đổi mới tư duy chính sách theo định hướng của Nghị quyết 57-NQ/TW – nghĩa là loại bỏ tư duy “không quản được thì cấm”, xây dựng hành lang pháp lý phù hợp cho đổi mới sáng tạo. Việc sửa đổi, bổ sung Luật Chứng khoán (có thể là một chương riêng cho startup công nghệ) cùng với các luật liên quan như Luật Doanh nghiệp, Luật Khoa học-Công nghệ, Luật Công nghệ cao, hay quy định trong các văn bản về trung tâm tài chính quốc tế là điều cần thiết.
Sandbox và IFCs: Kết nối kỳ vọng và thực thi
Một giải pháp quan trọng là triển khai cơ chế "regulatory sandbox", cho phép doanh nghiệp thử nghiệm mô hình kinh doanh mới trong một môi trường kiểm soát trước khi IPO. Singapore đã áp dụng thành công cơ chế này từ năm 2016, tạo điều kiện cho các công ty fintech và công nghệ tiếp cận thị trường vốn thuận lợi hơn.
Ông Bùi Thành Trung - Phó tổng giám đốc cấp cao tại Công ty cổ phần Chứng khoán Thiên Việt (TVS). (Ảnh: TVS).
Ông Bùi Thành Trung, Phó tổng giám đốc cấp cao tại CTCP Chứng khoán Thiên Việt (TVS), chia sẻ tại tọa đàm: "Trước tiên, một giao dịch đầu tư hay một nghiệp vụ đầu tư vào một công ty thông thường sẽ kéo dài khoảng 5 đến 7 năm. Do đó, đối với việc đưa vốn vào Việt Nam, ngoài rủi ro về việc lựa chọn công ty để đầu tư , các nhà đầu tư cũng rất quan tâm đến công cụ bảo hiểm rủi ro tài chính mà thị trường sẽ cần phát triển để hỗ trợ các nhà đầu tư. .
Việc phát triển các trung tâm tài chính quốc tế (IFCs) tại TP.HCM và Đà Nẵng là một hướng đi quan trọng để thu hút vốn đầu tư. Khi Việt Nam đưa IFCs vào vận hành, các công cụ bảo hiểm rủi ro tài chính sẽ giúp nhà đầu tư yên tâm hơn khi rót vốn vào thị trường Việt Nam, đại diện TVS nhận định.
Nâng hạng thị trường: Hoàn thiện nền tảng cho vốn dài hạn
Bên cạnh việc tháo gỡ rào cản chính sách và phát triển công cụ thị trường, một yếu tố nền tảng khác là cần phải nâng hạng thị trường chứng khoán Việt Nam. Việc thăng hạng từ “cận biên” (Frontier) lên “mới nổi” (Emerging Market) theo phân loại của MSCI và FTSE sẽ là cú hích lớn cho dòng vốn quốc tế, đặc biệt là các quỹ đầu tư dài hạn.
Tiếp nối những cải cách về hạ tầng và chính sách, ông Trung đánh giá, các động thái như không cần Pre-funding (ký quỹ trước giao dịch) để nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam, và đưa hệ thống giao dịch mới KRX vào vận hành (dự kiến trong quý năm nay), sẽ giúp tăng thanh khoản thị trường và thu hút thêm vốn đầu tư.
Hệ sinh thái khởi nghiệp công nghệ tại Việt Nam có tiềm năng lớn nhưng vẫn thiếu “lối ra” về chính sách và thị trường vốn. Để mở đường cho các kỳ lân công nghệ nội địa, cần sự kết hợp đồng bộ giữa cải cách luật, triển khai sandbox, xây dựng IFCs và nâng hạng thị trường – những cú hích mang tính nền tảng để startup Việt có thể bước lên sàn và bứt phá trong kỷ nguyên số.
(VNF) - Theo báo cáo của Streamlabs & Stream Hatchet, ngành livestream toàn cầu đã tăng trưởng 99% chỉ trong 1 năm (2019-2020), dự kiến đạt tổng doanh thu hơn 180 tỷ USD vào năm 2027. Tại Việt Nam, trung bình mỗi tháng có 2,5 triệu phiên livestream, doanh số bán hàng lên đến 25.300 tỷ đồng (khoảng 1 tỷ USD). Điều này cho thấy livestream không chỉ là một hình thức giải trí mà còn trở thành một ngành kinh doanh đầy tiềm năng.
(VNF) - Ngày 26/3, UBND tỉnh An Giang và Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) đã chính thức ký kết thỏa thuận hợp tác về chuyển đổi số giai đoạn 2025 - 2030. Cũng trong khuôn khổ sự kiện, hai bên đã tổ chức lễ ra mắt bệnh án điện tử (VNPT EMR), đánh dấu bước tiến quan trọng trong hành trình chuyển đổi số lĩnh vực y tế của tỉnh An Giang.
(VNF) - MMO (Make Money Online) không chỉ là xu hướng kiếm tiền thời đại số mà còn là cơ hội để tạo dựng thu nhập bền vững. Tuy nhiên, với hàng loạt hình thức khác nhau, người mới rất dễ bị lạc lối hoặc mắc phải những sai lầm khiến công sức đổ sông đổ bể.
(VNF) - Tập đoàn Space Exploration Technologies (SpaceX) của Hoa Kỳ, đơn vị cung cấp dịch vụ Internet vệ tinh được phép thí điểm có kiểm soát dịch vụ viễn thông sử dụng công nghệ vệ tinh quỹ đạo tầm thấp (Starlink) tại Việt Nam.
(VNF) - Starlink, dự án Internet vệ tinh của SpaceX do tỷ phú Elon Musk sáng lập, sắp được triển khai thí điểm tại Việt Nam. Đây là bước đi quan trọng trong việc mở rộng hạ tầng viễn thông, giúp cải thiện khả năng kết nối Internet ở vùng sâu, vùng xa. Bên cạnh đó, SpaceX cũng đang lên kế hoạch đầu tư mạnh vào Việt Nam nhằm thúc đẩy sự phát triển của dịch vụ này.
(VNF) - Ngày 26/3, Tổng công ty Viễn thông MobiFone công bố chính thức cung cấp dịch vụ 5G. Đây là hoạt động mới nhất của nhà mạng này sau khi được chuyển về Bộ Công an.
(VNF) - Nhờ các công ty như DeepSeek đã tìm ra cách sử dụng chip và áp dụng thuật toán hiệu quả hơn, Trung Quốc đã thu hẹp khoảng cách phát triển AI với Mỹ xuống chỉ còn 3 tháng trong một số lĩnh vực, theo nhận định của CEO công ty khởi nghiệp Trung Quốc 01.AI Lee Kai-fu.
(VNF) - Nghị quyết số 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã mở đường cho rất nhiều công nghệ tại Việt Nam. Trong đó, giới công nghệ và kinh doanh dựa trên blockchain đang kỳ vọng đây sẽ là bước đột phá chính sách để đưa công nghệ này bùng nổ.
(VNF) - Đánh giá Việt Nam là một trong những quốc gia có nền kinh tế đang trên đà phát triển tại khu vực Đông Nam Á, lãnh đạo Mastercard cho rằng Việt Nam có tiềm năng lớn để phát triển thanh toán kỹ thuật số.
(VNF) - Theo khảo sát của CPA Australia, các khoản đầu tư vào công nghệ tiếp tục mang lại lợi nhuận cao và nhanh chóng, 88% doanh nghiệp nhỏ cải thiện lợi nhuận trong năm qua nhờ vào đầu tư công nghệ. Tỷ lệ doanh nghiệp nhỏ tại Việt Nam đầu tư vào trí tuệ nhân tạo (AI) trong 2024 tăng gấp đôi so với 2023, đạt mức 44%
(VNF) - Huawei vừa ra mắt dòng điện thoại thông minh Pura X với trợ lý AI tiên tiến được nâng cấp bởi DeepSeek, có khả năng tương tác theo cảm xúc và nhận diện tâm trạng người dùng. Thiết bị này chạy hoàn toàn trên hệ điều hành HarmonyOS Next, đánh dấu bước tiến lớn trong việc giảm phụ thuộc vào hệ điều hành Android của phương Tây.
(VNF) - Trường THCS và THPT Đinh Thiện Lý (Đinh Thiện Lý) đã xuất sắc giành tấm vé mơ ước để tham dự Giải Vô địch Thế giới - VEX Robotics World Championship 2025 tại Dallas, Texas, Hoa Kỳ.
(VNF) - TS Chu Thanh Tuấn cho rằng Việt Nam nên áp dụng chính sách thuế cân bằng giữa việc thu hút đầu tư và đảm bảo nguồn thu ngân sách. Thay vì áp thuế giao dịch cao, nên tập trung vào thuế lợi nhuận vốn hợp lý, miễn VAT, thu thuế doanh nghiệp từ các sàn giao dịch và xây dựng khung pháp lý rõ ràng.
(VNF) - Các sàn giao dịch tiền số nên được yêu cầu báo cáo các giao dịch và sự kiện chịu thuế cho cơ quan thuế, có thể theo thời gian thực hoặc thông qua hồ sơ định kỳ.
(VNF) - Ông Sarim Aziz, Giám đốc Chính sách công tại Meta nói: "AI là thành tố quan trọng đưa Việt Nam vào kỷ nguyên mới, kỷ nguyên vươn mình. Để phát triển được AI cần sự bao trùm, thu hút sự quan tâm của mọi người dù đó là người giàu hay người nghèo, đa dạng về giới, về văn hóa...
(VNF) - Theo ông Trương Gia Bình, nếu nhiều năm trước, Việt Nam gần như vô danh trên bản đồ công nghệ thông tin thế giới thì ngày nay, Việt Nam trở thành cái nôi nguồn nhân lực chất lượng cao.
(VNF) - Thủ tướng Chính phủ yêu cầu trước ngày 13/3, Bộ Tài chính phối hợp với các đơn vị liên quan, sớm hoàn thiện hồ sơ Nghị quyết thí điểm để quản lý các hoạt động liên quan đến tiền ảo
(VNF) - Theo LS Lê Minh Phiếu, thay vì Nhà nước đứng ra lập sàn, cần tạo môi trường pháp lý thuận lợi để doanh nghiệp tư nhân triển khai sàn giao dịch “made in Vietnam”, qua đó hình thành hệ sinh thái giao dịch tiền kỹ thuật số trong nước.
(VNF) - Theo công bố mới nhất từ nền tảng đo lường tốc độ Internet i-Speed (Trung tâm Internet Việt nam - VNNIC), VNPT là nhà mạng có tốc độ internet nhanh nhất Việt Nam trong liên tục các tháng 12/2024 và tháng 1/2025, với tốc độ trung bình cao hơn các nhà mạng khác gần 1,5 lần.
(VNF) - Theo báo cáo của Streamlabs & Stream Hatchet, ngành livestream toàn cầu đã tăng trưởng 99% chỉ trong 1 năm (2019-2020), dự kiến đạt tổng doanh thu hơn 180 tỷ USD vào năm 2027. Tại Việt Nam, trung bình mỗi tháng có 2,5 triệu phiên livestream, doanh số bán hàng lên đến 25.300 tỷ đồng (khoảng 1 tỷ USD). Điều này cho thấy livestream không chỉ là một hình thức giải trí mà còn trở thành một ngành kinh doanh đầy tiềm năng.
