TS. Lê Xuân Nghĩa: Việt Nam tránh được vòng xoáy lạm phát và suy thoái kinh tế trên thế giới
Hoàng Yến -
30/07/2022 09:13 (GMT+7)
Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, trong quá trình ứng phó với dịch bệnh vừa qua, chúng ta chủ yếu dựa vào chính sách tài khóa, gần như không phát hành tiền cho chi tiêu ngân sách như các nước. Do đó, chúng ta không có lạm phát do cầu kéo, khiến cho Việt Nam ở thời điểm hiện tại gần như thoát được vòng xoáy của lạm phát và suy thoái kinh tế trên thế giới.
TS. Lê Xuân Nghĩa
- Thưa ông, lạm phát hiện đang được coi là nỗi lo lớn với các nhà quản lý kinh tế trên thế giới, nhiều ngân hàng trung ương đã phải tăng lãi suất để đối phó với lạm phát. Vậy tại Việt Nam, chính sách tiền tệ nên được điều hành thế nào cho phù hợp?
TS. Lê Xuân Nghĩa: Chúng ta đều biết lạm phát ở nhiều nước trên thế giới vừa là do cầu kéo, vừa là do chi phí đẩy. Còn ở Việt Nam, lạm phát chủ yếu do chi phí đẩy. Do đó, ngân hàng trung ương rất thận trọng trong việc thực thi chính sách tiền tệ với loại lạm phát này.
Trong lạm phát do chi phí đẩy, để kéo giảm lạm phát thì các chính sách về thuế quan trọng hơn. Còn về chính sách tiền tệ, giả định ngân hàng trung ương thắt chặt chính sách tiền tệ, ngay lập tức sẽ làm suy giảm sản xuất, từ đó làm giảm cung hàng hóa, sẽ làm lạm phát tăng lên. Nếu ngân hàng trung ương nới lỏng tiền tệ thì sẽ kích hoạt lạm phát qua việc làm tăng tỷ giá hối đoái, khiến việc giá hàng hóa nhập khẩu tăng theo tỷ giá. Do đó, chính sách lâu nay của Ngân hàng Nhà nước là rất thận trọng, chỉ linh hoạt trong trường hợp cần thiết.
Với lạm phát do chi phí đẩy, vai trò của ngân hàng là nhỏ. Lạm phát này khiến chính sách lãi suất trở nên bất lực nên việc Ngân hàng Nhà nước tăng lãi suất như ngân hàng trung ương trên thế giới là điều chưa cần thiết. Theo tôi, tạm thời trong quý 3 chúng ta chưa nên đụng đến chính sách tiền tệ. Lãi suất mà tăng là thị trường chứng khoán gay go. Do đó, tôi tán thành việc duy trì tính thận trọng của chính sách tiền tệ.
- Nếu lạm phát tiếp tục tăng thì thị trường sẽ ảnh hưởng thế nào, thưa ông?
Lạm phát tăng sẽ ảnh hưởng đến cầu của người tiêu dùng, đồng thời ảnh hưởng lớn đến chi phí sản xuất của doanh nghiệp. Bởi lạm phát này là do chi phí đẩy, giá đầu vào tăng mạnh mà giá đầu ra khó tăng theo kịp.
Vì vậy, tiến trình phục hồi sản xuất kinh doanh bị chậm nhiều. Cầu yếu cũng ảnh hưởng đáng kể đến cả khu vực dịch vụ chứ không chỉ sản xuất tại các nhà máy. Nếu để lạm phát tăng mạnh, doanh nghiệp vừa mới bắt đầu phục hồi sau Covid sẽ lại gặp tiếp khó khăn chồng chất, nhất là doanh nghiệp khởi nghiệp, doanh nghiệp ngành dịch vụ, từ đó ảnh hưởng rất xấu đến cả xã hội.
Nhưng tôi tin rằng chúng ta có thể kiểm soát lạm phát ở mức Quốc hội đề ra, khoảng trên dưới 4%. Bên cạnh đó chúng ta có thể duy trì được tốc độ tăng trưởng khá cao, mà theo chúng tôi tính toán là một trong 7 nước tăng trưởng cao nhất thế giới trong 6 tháng qua. Như vậy, các doanh nghiệp sẽ có điều kiện tốt để phục hồi và phát triển trở lại, từ khu vực bất động sản cho đến dịch vụ, sản xuất… Hiện nay, vẫn còn hàng chục nghìn lao động sau Covid-19 chưa tìm được việc làm, tới đây có thể là điều kiện để huy động lực lượng lao động này.
- Với chính sách điều hành tiền tệ như hiện nay, triển vọng thị trường chứng khoán sắp tới có khả quan hay không, thưa ông?
Nếu lãi suất không tăng, tỷ giá hối đoái ổn định, đó sẽ là nền tảng tài chính vĩ mô quan trọng cho thị trường chứng khoán. Hiện nay, thị trường chứng khoán đang có 3 lợi thế lớn.
Thứ nhất là vào tháng 8 tới, chu kỳ thanh toán T+2 sẽ được rút ngắn còn T+1,5 ngày, không chỉ giúp cho việc thanh toán nhanh, an toàn hơn mà còn giúp cho thị trường tăng thanh khoản và là thông tin tích cực cho các công ty chứng khoán. Chúng tôi tính toán hệ thống mới có thể tạo ra xung lực lớn cho thị trường, có thể làm tăng giá trị giao dịch thêm vài ba nghìn tỷ đồng mỗi phiên.
Sau đó, có thể cuối năm nay hoặc đầu năm sau thị trường Việt Nam sẽ được FTSE Russell nâng hạng lên thị trường chứng khoán mới nổi hạng 2. Chỉ riêng việc nâng hạng này, theo các chuyên gia, có thể giúp tăng giá trị vốn hóa thị trường thêm 14 - 15%.
Lợi thế thứ 3, căn bản nhất là Việt Nam đã hết sức may mắn khi đứng ngoài vòng xoáy lạm phát và suy thoái kinh tế lan tràn trên thế giới vừa qua. Theo quan điểm của tôi, lạm phát trên thế giới đã đạt đến đỉnh, lạm phát có thể coi là đã ở phía sau, dù chúng ta vẫn phải hết sức thận trọng để không bị kéo trở lại. Có được may mắn này bởi suốt quá trình chống dịch bệnh, chúng ta không có chủ trương in tiền cho ngân sách vay chi tiêu như các nước. Nhiều nước đã đưa thêm tiền ra thị trường, thông qua nhiều tên gọi khác nhau như mua tài sản, mở rộng bảng cân đối tài sản… Đó là điều thuận lợi để thu hút các nhà đầu tư nước ngoài.
Có thể nói, dựa vào ổn định kinh tế vĩ mô, chúng ta có thể phục hồi lại các thị trường tài sản hiện đang gặp một số rắc rối như thị trường chứng khoán, trái phiếu, thị trường bất động sản…
- Theo kịch bản được TS. Cấn Văn Lực đưa ra mới đây thì tỷ giá trong năm 2022 chịu áp lực tăng từ 2,5 - 3%, chỉ số giá tiêu dùng tăng khoảng 3,8 - 4,2%, hoặc có thể cao hơn. Ông bình luận thế nào về con số này?
Nếu lạm phát khoảng từ 3,8 - 4,2% thì tỷ giá hối đoái biến động đâu đó trên dưới 2 - 2,5%. Điều hành tỷ giá phức tạp hơn vì còn phải so sánh trong tương quan với các đồng tiền khác trong rổ tiền tệ, đặc biệt tỷ giá của ta đang neo vào đồng USD. Trong trường hợp giả sử có biến động lớn về tỷ giá hối đoái thì Ngân hàng Nhà nước có lượng dự trữ ngoại hối để can thiệp làm nó ổn định trở lại như chúng ta đã làm trong hai quý gần đây. Vì vậy, tôi hoàn toàn yên tâm, với mức lạm phát khoảng 3,8%, biến động tỷ giá khoảng 2,5% thì không có vấn đề gì lớn đáng lo ngại.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.