Bà Phạm Chi Lan: Cần khôi phục ‘cơ chế máy chém’ để cắt giảm điều kiện kinh doanh
Lê Nguyễn -
20/11/2018 19:23 (GMT+7)
(VNF) – Chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan đề nghị Chính phủ cần khôi phục “cơ chế máy chém”, học tập theo kinh nghiệm của Hàn Quốc ở giai đoạn khủng hoảng cuối thập niên 90 thế kỷ trước, để cắt giảm điều kiện kinh doanh.
Bà Phạm Chi Lan
Tại hội nghị công bố “Báo cáo thực hiện nghị quyết 19 và 35 về cải cách môi trường kinh doanh và phát triển doanh nghiệp – Góc nhìn từ doanh nghiệp” do VCCI tổ chức hôm 20/11, bà Phạm Chi Lan đã đưa ra các đánh giá về kết quả thực hiện cắt giảm điều kiện kinh doanh trong thời gian qua của Chính phủ.
Theo vị chuyên gia này, các thành tựu của Chính phủ là có nhưng vẫn còn thấp và “có vẻ tốn chi phí quá lớn”.
“Tôi nghĩ chúng ta tốn quá nhiều trong khi cái đạt được không nhiều. Riêng Nghị định 15 của Bộ Y tế có thể giúp doanh nghiệp tiết giảm 3.700 tỷ đồng/năm. Vậy với 15 Nghị định xóa bỏ điều kiện kinh doanh đã được ban hành, nếu cứ nhân với 3.700 tỷ đồng/nghị định thì sẽ thấy con số đó lớn thế nào. Nhưng 3.700 tỷ đồng đó là số tiền đã mất đi trong 5 năm, trước khi Chính phủ bỏ được các điều kiện kinh doanh. Vậy có thể thấy chi phí xã hội bỏ ra trong thời gian vừa qua là quá lớn để đạt được bước cải cách”, bà Lan nói.
Bà Lan cho rằng: “Chúng ta hay nói trên nóng dưới lạnh nhưng tôi mong trên nóng hơn nữa. Cần thấy rằng chúng ta đã thông qua CPTPP và đang thuyết phục EU sớm thông qua EVFTA. Vậy cạnh tranh của Việt Nam trong thời gian tới sẽ là cạnh tranh về thể chế. Nếu nhà nước không thay đổi được thể chế, để thể chế Việt Nam tương thích với các hiệp định mới, thì Việt Nam sẽ không có cách nào vượt lên được, không cách nào tận dụng được cơ hội và sẽ bị các thách thức đè nặng lên”.
Đánh giá về mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp hoạt động vào năm 2020 của Chính phủ, bà Phạm Chi Lan cho rằng Chính phủ không nên bám vào mục tiêu đó, bởi hiện nay số doanh nghiệp đang hoạt động mới chỉ đạt khoảng 500.000.
“1 triệu doanh nghiệp là số doanh nghiệp hoạt động thực chứ không phải số đăng kí. 10 người đăng kí thì 7 người rút khỏi thị trường. Số ra khỏi thị trường mới là con số thực chứ số đăng kí thì chưa chắc đã hoạt động, đã tồn tại hay đã đóng góp được cho nền kinh tế. Tôi nghĩ không cần theo đuổi con số đó. Mục tiêu theo đuổi nên là cải thiện môi trường kinh doanh, gia tăng năng lực cạnh tranh, không chỉ với ASEAN mà còn với các nước CPTPP và EVFTA”, bà nói.
Với các phân tích như vậy, bà Lan đưa ra 3 khuyến nghị đối với Chính phủ. Một là tập trung cải cách bộ máy. “Nếu còn bộ máy thế này, không có áp lực thực sự thì không thể cải thiện, cắt bỏ điều kiện kinh doanh đâu. Chính phủ phải thấy rằng cắt bỏ điều kiện kinh doanh là yêu cầu của chính bộ máy chứ không phải là vì doanh nghiệp hay cho doanh nghiệp”.
Hai là ứng dụng công nghệ thông tin để kết nối liên thông giữa các cơ quan. “Trên thực tế, nhiều doanh nghiệp nói đúng là có một cửa nhưng lại có rất nhiều ngách, không qua ngách đó thì đừng hòng qua được cửa cuối cùng. Cho nên ứng dụng công nghệ thông tin là để nâng cao minh bạch, nâng cao trách nhiệm giải trình và làm các nơi kết nối liên thông với nhau. Không liên thông được thì bộ máy nhà nước vẫn trong tình trạng phân mảnh. Căn bệnh lớn nhất của Việt Nam là phân mảnh và thương mại hóa. Từ cái phân mảnh, nó đẻ thêm khả năng thương mại hóa, tức là lợi dụng quyền lực của mình để tạo ra lợi ích riêng”, nữ chuyên gia bình luận.
Khuyến nghị cuối cùng mà bà Lan đưa ra là Chính phủ nên khôi phục “cơ chế máy chém”, học tập theo kinh nghiệm của Hàn Quốc ở giai đoạn khủng hoảng cuối thập niên 90 thế kỷ trước, để cắt giảm điều kiện kinh doanh.
“Chúng ta đã có danh mục 5.000 điều kiện kinh doanh, đã có rà soát của Bộ Tư pháp Bộ Kế hoạch, VCCI, Văn phòng Chính phủ; đã có danh mục rồi tại sao Chính phủ không quyết định cắt các điều kiện không hợp lí trong đó mà cứ phải chờ các bộ ngành. Chính phủ chủ động đi chứ, quyền trong tay Chính phủ mà.
“Hãy ra tiếp các nghị định đi. Tôi mong là tới đây có nghị định thứ 16 tuyên bố cắt giảm một loạt điều kiện kinh doanh. Nghị định này sẽ đưa ra thời hạn rõ ràng, ví dụ đến cuối năm 2018 nếu bộ này không cắt giảm, thì nghị định này sẽ tự động cắt giảm điều kiện kinh doanh không hợp lí. Phải làm thế chứ đừng chờ từng bộ, từng ngành vì chờ như thế thì không làm được đâu…”, bà Phạm Chi Lan nói.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.