Trò chuyện với VietnamFinance, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan nhận định trong thập kỉ vừa qua, Việt Nam đã đạt được khá nhiều thành quả, nhưng vẫn chưa đủ để được coi đó là một sự chuyển đổi, một thời kì phát triển mạnh mẽ.
"Thập kỉ qua là thập kỉ đầu tiên Việt Nam vượt ra khỏi mức thu nhập thấp, nước nghèo để trở thành một nước có thu nhập trung bình thấp. Tuy nhiên, để tạo nền tảng đưa Việt Nam lên nước có thu nhập trung bình cao hơn thì những việc cần thiết vẫn chưa làm được", bà Lan nói.
Cũng theo bà Lan, vấn đề về bẫy thu nhập trung bình thấp vẫn sẽ hiện hữu ở Việt Nam. Mặc dù chính phủ đã đặt ra những ước vọng, tham vọng rằng nước ta sẽ trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2030, thế nhưng đó là khoảng cách khá xa, để đạt được cần sự chuyển biến không hề nhỏ.
"Gần 30 năm Việt Nam mới thoát khỏi 'nước nghèo', vậy mà chính phủ kì vọng trong 10 năm tới có thể đạt được mục tiêu như vậy, thì cần phải có những sự thay đổi hết sức mạnh mẽ, quyết liệt từ tư duy cho đến hành động", bà Lan cho hay.
Chia sẻ quan điểm cá nhân, bà Lan cho rằng trong thời gian tới điều đầu tiên là chính phủ cần thay đổi mạnh mẽ, quyết liệt hơn nữa về hành động. Bộ máy nhà nước cần nâng cao kỉ cương, trách nhiệm và quyết liệt hơn nữa để thực hiện được những mục tiêu đã đề ra, chứ không phải hiện tượng "không hoàn thành cũng chẳng làm sao cả".
Bên cạnh những mục tiêu cao, cũng cần gắn với trách nhiệm của từng đơn vị, lãnh đạo để thực hiện mục tiêu đó. Bộ máy nhà nước cần hoạt động giống như những doanh nghiệp tư nhân, những người phải luôn "tự thân vận động" với nhu cầu hết sức cấp bách, chiến đấu trên thương trường, giữa "cái sống và cái chết".
Việc tập trung nguồn lực, năng lượng như cách chính phủ vừa chống dịch, vừa phát triển kinh tế trong thời gian qua là điểm rất sáng cần tiếp tục duy trì. Thành quả này là do chính phủ đã đưa ra mục tiêu số một là bảo vệ sức khỏe, an toàn của đất nước và hạ tất cả các ưu tiên trước đó xuống, bao gồm cả hội họp...
Ngoài ra, kết quả tích cực đó cũng đến từ sự minh bạch. Theo bà Lan, trong giai đoạn đẩy mạnh chống dịch, chính phủ rất minh bạch và hướng dẫn cụ thể cho người dân "là phải thực hiện thế này, thực hiện thế kia".
Đó là sự hiệu quả đến từ việc chỉ có một ban chỉ đạo thực hiện, chứ không phải có quá nhiều cơ quan tham gia, để rồi nảy sinh những chuyện như "sân anh, sân tôi"... cứ rõ ràng, rành mạch ai làm tốt vai trò, nhiệm vụ của người nấy thì kết quả chắc chắn sẽ như kì vọng.
Ở góc độ thận trọng, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng chưa nên quá "hồ hởi" với những thành tích đã đạt được thời gian qua, đơn cử như tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công trong năm 2020 đạt gần 90%.
"Cần thêm thời gian để đo về chất lượng, hiệu quả. Tránh trường hợp như dự án cao tốc Đà Nẵng, Quảng Ngãi chỉ sau vài tháng khánh thành mới lộ ra hàng loạt các điểm hư hỏng và đưa không ít cán bộ vào vòng lao lí", bà Lan nhận định.
Trong năm mới 2021, cũng là ngưỡng cửa của thập kỉ mới, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan dự báo sẽ là khoảng thời gian tiếp tục khó khăn đối với cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam.
Không chỉ từ những diễn biến khó lường của đại dịch, những nhân tố "bất định" như biến đổi khí hậu, thiên tai đang trở nên trầm trọng với tốc độ và cường độ trầm trọng hơn rất nhiều; ngoài ra, là những thách thức mà sự hội nhập đem lại.
"Đó là những vấn đề mà doanh nghiệp cần lường tới, đừng nhìn hội nhập chỉ là cơ hội, là màu hồng...", bà Lan nói.
Thành quả ban đầu của EVFTA là rất tốt, so với hiệp định trước đó như CPTPP, nhờ ý thức của cộng đồng doanh nghiệp đã cao hơn trước, họ không còn hờ hững, thiếu sự chuẩn bị mà đã nhanh chóng chớp được thời cơ. "Đấy là cái đáng quý, trong thời gian tới cần tiếp tục như vậy", bà Lan nhấn mạnh.
"Rất đáng mừng là qua đại dịch, các doanh nghiệp đã 'thức tỉnh' rất nhiều về vấn đề phát triển. Dường như họ đã thấy rõ sự phát triển của doanh nghiệp không thể tách rời những nhân tố khách quan, bao gồm chính sách của chính phủ, thái độ của xã hội...", bà Lan cho biết.
"Hiến kế" để cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam vượt khó, phát triển hơn trong năm 2021 và các năm kế tiếp, chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan cho rằng cần đặc biệt chú ý đến yếu tố đầu tiên là tăng cường hiểu biết, nắm bắt mọi vấn đề của thị trường, tiên lượng được những thách thức, cơ hội mới.
Để làm được điều này, một mình doanh nghiệp rất khó thực hiện. Do đó, rất cần các hiệp hội ngành - là nơi kết nối của cộng đồng doanh nghiệp đẩy mạnh việc tìm kiếm các nghiên cứu, giúp tạo ra hướng đi chung của toàn ngành, thông qua hoạt động liên kết với các tổ chức liên quan (các tổ chức nghiên cứu, trường đại học...).
Bên cạnh đó, các doanh nghiệp Việt Nam cũng cần tăng cường hơn nữa sự liên kết với nhau, trong bối cảnh thời gian tới, thị trường sẽ mở cửa cạnh tranh với doanh nghiệp nước ngoài rất nhiều.
"Các doanh nghiệp FDI họ hợp tác với nhau rất tốt, các tổ chức hiệp hội của họ cũng hoạt động rất tích cực, vì vậy các doanh nghiệp trong nước cần xác định là một mình sẽ khó chiến thắng, mà phải đi cùng những đối tác khác, kể cả đó là đối thủ cạnh tranh lúc trước. Phải cùng nhau mới có thể chiếm cơ hội, có thể thành công ở thị trường Việt Nam", bà Lan nhấn mạnh.
Thêm vào đó, bà Lan cũng đề nghị cộng đồng doanh nghiệp ưu tiên đến việc thực hiện các chuẩn mực theo hướng công nghệ số. Cần đáp ứng được chất lượng, mới có thể tính đến chuyện làm bền vững, mặt khác cũng cần bỏ qua cách làm việc chộp cơ hội ngắn hạn.
"Chuyển đổi số chỉ là cái chung mà tất cả doanh nghiệp cần hướng đến. Còn chuyển đổi ở lĩnh vực cụ thể nào thì sẽ tùy thuộc vào ngành đó. Ví dụ như ngành nông nghiệp, không thể không ứng dụng các phương thức canh tác mới... ở ngành dệt may là năng suất, thời gian giao hàng và đặc biệt là yếu tố thân thiện với môi trường", bà Lan nhìn nhận.
Cuối cùng, bà Lan nhận định, tạm gác qua những yếu tố khách quan khác, chính ban lãnh đạo doanh nghiệp hơn ai hết phải là người hiểu rõ những khó khăn của doanh nghiệp, từ đó tái cấu trúc nội bộ, điều chỉnh chiến lược kinh doanh cụ thể. Giải đáp được những vấn đề trên thì doanh nghiệp sẽ có thể làm ăn một cách lâu dài và phát triển được không những trong năm 2021 mà còn các năm tiếp theo.
Tags:
(VNF) - Được ví như một "Việt Nam thu nhỏ" với địa hình phức tạp và quy mô dân số đông, Thanh Hóa bước vào giai đoạn 2021 – 2025 với bộn bề thách thức trong việc đảm bảo an sinh xã hội tại khu vực miền núi "phên dậu". Thế nhưng, bằng tư duy quản trị quyết liệt và hiệu quả thực tế từ dòng vốn của 3 Chương trình Mục tiêu quốc gia, địa phương này đang tạo nên một kỳ tích giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
(VNF) - Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, tăng trưởng 10% trở lên theo Nghị quyết của Quốc hội hay một con số khác cũng được nhưng cần phải thay đổi, đừng làm theo cách cũ.
(VNF) - Sau một năm triển khai, VIFTA đã bước đầu phát huy hiệu quả, song quá trình tận dụng ưu đãi cho thấy các ngành hàng vừa có thuận lợi, vừa phát sinh vướng mắc, đòi hỏi giải pháp phù hợp để khai thác hiệu quả hơn trong thời gian tới.
(VNF) - Theo các chuyên gia, muốn đạt tăng trưởng 10%/năm, Việt Nam cần một hệ thống tín dụng tăng tốc chưa từng có, với quy mô tín dụng dự kiến tăng gấp đôi trong 5 năm.
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Được ví như một "Việt Nam thu nhỏ" với địa hình phức tạp và quy mô dân số đông, Thanh Hóa bước vào giai đoạn 2021 – 2025 với bộn bề thách thức trong việc đảm bảo an sinh xã hội tại khu vực miền núi "phên dậu". Thế nhưng, bằng tư duy quản trị quyết liệt và hiệu quả thực tế từ dòng vốn của 3 Chương trình Mục tiêu quốc gia, địa phương này đang tạo nên một kỳ tích giảm nghèo và xây dựng nông thôn mới.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
