'Cần án lệ cho các vụ lùi xe trên đường cao tốc'

Bên lề Quốc hội, đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) đã chia sẻ về vấn đề này.

- Ông nhận định như thế nào về bản án của tòa án mới tuyên về vụ việc xe Innova lùi xe trên đường cao tốc gây ra tai nạn thảm khốc?

Đại biểu Quốc hội Lưu Bình Nhưỡng: Chưa thể nói bản án này đúng hay sai bởi vì tôi chưa được tiếp cận hồ sơ vụ án. Đường cao tốc có các quy tắc về tốc độ, phân luồng và các quy định an toàn. Vậy việc phạt người lái xe container 6 năm tù vì tội gì.

Tôi giả định xe Innova cố tình đâm vào đầu xe container. Thông thường đi trên đường cao tốc người ta chỉ chú ý đến xe cùng chiều, không nghĩ rằng sẽ có xe đi ngược chiều. Do vậy, về mặt pháp luật cũng như tâm lý xã hội cần có nghiên cứu kỹ lưỡng ở nhiều khía cạnh khác nhau để đảm bảo cho bản án.

Tòa án tối cao cần có hội thảo về vấn đề này, để từ vụ án này lấy làm mẫu mực để thành án lệ cho các vụ việc sau này, đảm bảo cho tòa án đỡ phải lúng túng trong quá trình xét xử. Thứ hai là người dân cũng tin tưởng rằng những vụ việc được xét xử công bằng. Tránh tình trạng vụ này xử một kiểu, vụ khác lại xử kiểu khác.

Chúng ta đã có hai vụ án đau lòng. Vụ án thức nhất là xe cứu hỏa chạy ngược chiều trên đường cao tốc. Vụ án thứ hai chính là vụ xe Innova lùi trên đường cao tốc.

Do vậy, tôi nghĩ rằng cần có một hội thảo lớn để cùng nhau xem xét trên nhiều khía cạnh, có cơ sở khoa học để làm “bà đỡ” cho các quyết định sau này, án lệ đều dựa trên cơ sở đánh giá, lập luận khoa học và chúng ta cũng chưa có quy định về việc này. Do vậy, về mặt xã hội cũng như pháp lý cần có đánh giá thật sự khoa học, để tạo ra cơ sở pháp lý ban đầu và hoàn thiện các quy định của pháp luật nói chung và tố tụng nói riêng.

- Dư luận cho rằng, với những vụ án được quan tâm và có nhiều tranh cãi thì Tòa án ở Hà Nội nên rút về xử lý giám đốc thẩm và trả hồ sơ điều tra bổ sung?

Theo tôi, nếu đương sự, chủ thể kháng cáo theo đúng quy định của luật tố tụng hình sự thì không xét xử giám đốc thẩm. Việc xét xử giám đốc thẩm chỉ khi nào đã hoàn thành xong bản án sơ thẩm, có hiệu lực pháp luật, có khiếu nại theo trình tự giám đốc thẩm thì mới được xem xét theo trình tự giám đốc thẩm. Hoặc bản án này là bản án đã được phúc thẩm có hiệu lực pháp luật và có kiến nghị về việc xét xử theo trình tự giám đốc thẩm thì mới được làm.

- Dư luận hoài nghi liên quan đến bản án, theo ông có nên tiến hành điều tra làm rõ vụ việc?

Cộng đồng dư luận không nói về điều tra mà chỉ nói là việc buộc tội như thế là không phù hợp. Câu chuyện này phụ thuộc hoàn toàn vào quyết định của tòa án. Tòa án được hiến pháp, được luật tổ chức tòa án nhân dân quy định là cơ quan thực hiện quyền tư pháp, cơ quan có thẩm quyền phán quyết về việc đúng sai, phải trái, thua hay thắng.

Quyền của tòa án đã được hiến pháp, pháp luật quy định rất rõ thì "sân" này phụ thuộc hoàn toàn vào tòa án. Chính vì thế, lúc này chúng ta rất cần có những cơ sở khoa học để giúp cho tòa án thực hiện tốt nhiệm vụ của mình. Nhiều người có những chỉ trích quá khủng khiếp, không nên cảm tính, phải phân tích trên cơ sở khoa học để đóng góp. Chúng ta phải có trách nhiệm với xã hội.

Tất cả từ cá nhân bình thường, đến báo chí, tổ chức xã hội, đều phải có trách nhiệm trước sự kiện này. Hôm nay có thể xảy ra với người này, ngày mai có thể xảy ra đối với người khác. Hôm nay xảy ra ở Thái Nguyên, ngày mai xảy ra ở tỉnh khác. Chúng ta muốn tạo ra nền tảng thì phải hết sức khoa học.

- Thưa ông, có phải Luật có một kẽ hở rất lớn và việc lùi xe trên cao tốc chưa được quy định rõ ràng?

Chúng ta phải bàn rất kỹ để có bản án tốt, đồng thời hoàn thiện vai trò của pháp luật trong thời gian tới. Các đại biểu Quốc hội và các cơ quan của Quốc hội cũng phải xem xét.

Vì vậy, khi hoàn thiện các pháp luật có liên quan như luật giao thông đường bộ, hay quy định có liên quan đến giao thông trên đường cao tốc, nếu thuộc thẩm quyền của Quốc hội nên đặt vấn đề này ra để xem xét đầy đủ.