Cần gói phi tài chính song hành với gói 350.000 tỷ
Chân Luận -
17/01/2022 08:14 (GMT+7)
Đối với gói 350.000 tỷ đồng này, chỉ khi nào các thủ tục, điều kiện tiếp cận không còn là rào cản thì khi đó doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế mới hấp thụ được.
Doanh nghiệp ở TP.HCM đẩy mạnh sản xuất, nỗ lực phục hồi sau đại dịch.
Kỳ họp bất thường lần thứ nhất của Quốc hội (QH) vừa rồi đã thông qua Nghị quyết về các chính sách tài khóa, tiền tệ hỗ trợ Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội trị giá gần 350.000 tỷ đồng.
Theo đại biểu QH Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam, nhấn mạnh: “Muốn gói hỗ trợ 350.000 tỷ đồng này thực hiện thành công thì phải thúc đẩy những biện pháp toàn diện, những giải pháp chúng ta gọi là phi tài chính”.
Đi bằng tâm thế “vượt lên Covid-19”
Tôi thấy nhiều ý kiến tại QH yêu cầu gói 350.000 tỷ đồng phải được triển khai “đúng và trúng”…
Đại biểu QH Vũ Tiến Lộc: Tại kỳ họp bất thường vừa qua, QH yêu cầu gói hỗ trợ 350.000 tỷ đồng này phải có trọng tâm, trọng điểm chứ không dàn trải, dù các nhóm đối tượng là nhiều hơn.
Ông nghĩ rằng gói gần 350.000 tỷ đồng này là lớn hay nhỏ so với nhu cầu phục hồi của kinh tế nước ta hiện nay?
Tôi không nói là lớn hay nhỏ, mà tôi cho là phù hợp. Vì gói hỗ trợ đưa ra cần phù hợp với bối cảnh, tình hình thực tế và khả năng hấp thụ của nền kinh tế, của doanh nghiệp (DN), khả năng chịu đựng của hệ thống tài chính - tiền tệ. Chúng ta dù hướng tới mục tiêu phục hồi, phát triển thì giữ vững ổn định kinh tế vĩ mô là thành trì bất khả xâm phạm.
Những năm qua, do tác động của dịch bệnh, dư địa để hỗ trợ tài khóa, tiền tệ không còn nhiều. Đặc biệt, dư địa cho chính sách tiền tệ hạn hẹp khi áp lực nợ xấu gia tăng. Đây không chỉ là vấn đề của Việt Nam mà cả thế giới.
Chủ tịch Trung tâm Trọng tài quốc tế Việt Nam Vũ Tiến Lộc
Hẳn ông cũng biết, năm 2021 kinh tế thế giới nhiều nơi tăng trưởng từ 5% đến 5,9%, còn Việt Nam tuy cũng tăng trưởng dương nhưng chỉ đạt 2,58%. Ông nghĩ sao về điều này?
Điều này không chỉ báo chí, mà tôi nghĩ các chuyên gia và lãnh đạo Đảng, Nhà nước đều quan tâm. Bởi vậy, như đã nói ở QH, tôi đề nghị phải xác định rõ tâm thế của chúng ta trong giai đoạn phục hồi và phát triển này.
Chúng ta đã từng hướng tới mục tiêu “zero Covid”, sau đó chúng ta chuyển sang chung sống và thích ứng an toàn, linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19. Bây giờ tôi nghĩ tâm thế của chúng ta phải là tâm thế không chỉ chung sống mà phải “vượt lên Covid-19” để có thể phát triển kinh tế - xã hội.
Cho nên tâm thế “vượt lên Covid-19” phải là tâm thế của chúng ta trong giai đoạn hiện nay. Toàn bộ chính sách phát triển của chúng ta theo hướng này.
Tâm thế ông vừa nói thực ra rất cần thiết. Và nó có thể là lý do để chúng ta không chỉ hướng tới mục tiêu phục hồi kinh tế - xã hội?
Trong bối cảnh hiện nay, dù chúng ta hướng tới mục tiêu phục hồi hay phát triển thì ổn định kinh tế vĩ mô và đảm bảo an toàn hệ thống vẫn là yếu tố nền tảng, là thành trì bất khả xâm phạm của chúng ta, bởi mất ổn định là mất tất cả. Chúng ta không thể bỏ qua một thực tế trong bối cảnh hiện nay ở nước ta là áp lực lạm phát đang lớn và áp lực nợ xấu cũng gia tăng.
Thúc đẩy được dòng tín dụng hàng triệu tỷ đồng
Nhưng năm 2021 thì lạm phát vẫn dưới mục tiêu mà QH phê duyệt, thưa ông? Nhiều người cho rằng lạm phát hay nợ xấu cũng không trở nên đáng lo.
Dù rằng chỉ số CPI năm 2021 theo Tổng cục Thống kê chỉ ở mức 1,84% nhưng thực tế sản xuất, kinh doanh và dân sinh khiến chúng ta không khỏi có chút lo lắng. Trong suốt thời gian hai năm vừa qua, ngân sách nhà nước cũng như chính sách tiền tệ đã có nhiều nỗ lực để có thể hỗ trợ cho nền kinh tế.
Bây giờ dư địa chính sách của chúng ta không còn nhiều, đặc biệt dư địa trong chính sách ngân hàng. Trên thực tế hiện nay chúng ta đang cho vay dưới chuẩn, khi chúng ta cơ cấu lại nợ, không tăng nhóm nợ để tạo điều kiện cho DN tiếp cận nguồn vốn tín dụng.
Vay dưới chuẩn có nghĩa là rủi ro về tín dụng, rủi ro về nợ xấu đang tăng lên. Trong khi đó, có thể thấy các ngân hàng trung ương của các quốc gia cũng đang siết chặt lại chính sách tiền tệ và tăng lãi suất. Đây là xu hướng chung của cả thế giới.
Quay lại điều chúng ta đang nói với nhau ở trên về tâm thế “vượt lên Covid-19”. Như ông thấy, quý IV-2021 khi Nghị quyết 128 được ban hành thì tác động rất tích cực…
Thực ra đó là cách chúng ta chuyển đổi, mở cửa nền kinh tế để thích ứng, để phục hồi và phát triển. Chính vì vậy, Nghị quyết về chính sách tài khóa, tiền tệ có mục tiêu và gói hỗ trợ quan trọng về “mở cửa nền kinh tế”. Mục tiêu này gắn với mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội để hướng đến mở cửa bền vững chứ không chỉ là “bật - tắt” nền kinh tế.
Vì vậy, 40.000 tỷ đồng hỗ trợ lãi suất cho DN, hợp tác xã, hộ kinh doanh, hay 300 tỷ đồng phát triển du lịch, cùng với các chính sách khác như tiếp tục giảm, giãn, hoãn các khoản thuế, phí, cơ cấu lại thời hạn trả nợ và giữ nguyên nhóm nợ, miễn giảm lãi đối với khách hàng bị ảnh hưởng dịch Covid-19… đều nhắm đến mục tiêu ấy.
Như ông biết, quá trình để nghị quyết này đưa ra QH để thảo luận và thông qua cũng rất là… thận trọng.
Trong bối cảnh này, tôi nhất trí với quan điểm của Chính phủ là đưa ra những chính sách linh hoạt nhưng thận trọng. Nghị quyết này cũng nằm trong tâm thế ấy.
Tuy vậy, tôi cũng nhất trí với việc tích hợp các chính sách tài khóa, tiền tệ để đưa ra một gói giải pháp hỗ trợ về lãi suất cho DN với mức 2%. Mức này tôi cũng cho là phù hợp. Nếu chúng ta thực hiện được gói này sẽ có thể thúc đẩy được một dòng tín dụng đến hàng triệu tỉ đồng cho nền kinh tế và điều đó sẽ có tác động rất lớn đối với các DN.
Quan trọng là dòng này phải được chảy vào các DN và các lĩnh vực có tăng lực cạnh tranh nhưng đang gặp khó khăn tạm thời và có khả năng phục hồi nhanh. Việc đó sẽ quyết định thành bại của chính sách tín dụng của chúng ta.
Cần có gói phi tài chính song hành
Có một điều mà người dân, DN rất quan tâm. Đó là làm sao để gói 350.000 tỷ đồng này đi thẳng vào nền kinh tế chứ không như các gói 68.000 tỷ đồng năm 2020 hay một số gói hỗ trợ khác mãi đến giờ vẫn chưa triển khai hết.
Đây là một vấn đề rất đáng quan tâm. Vì thực tế như trong những năm trước, nhiều gói hỗ trợ đã được ban hành nhưng khi DN, người dân tiếp cận thì xuất hiện những khó khăn từ trình tự, thủ tục hành chính. Chẳng hạn như gói 14.000 tỷ đồng cho DN vay để trả lương cho người lao động thì rất ít DN tiếp cận được.
Hay nhiều gói hỗ trợ trong năm 2021 tuy được triển khai hiệu quả hơn nhưng những sai sót về mặt kỹ thuật trong quá trình thực thi đã làm cho sự hỗ trợ của Nhà nước giảm hiệu quả. Mà điều đó có thể lại làm giảm động lực của nền kinh tế, giảm tâm thế “vượt lên Covid-19” như tôi nói ở trên.
Như vậy, có thể hiểu tiền là quan trọng, 350.000 tỉ đồng là quan trọng nhưng không phải là quan trọng nhất? Vậy để 350.000 tỷ đồng này phát huy hiệu quả, đạt được thành công thì phải làm gì, thưa ông?
Muốn gói hỗ trợ này thực hiện thành công thì tôi nghĩ phải thúc đẩy những biện pháp toàn diện, những giải pháp chúng ta gọi là phi tài chính, những biện pháp về mở cửa thị trường, mà phải mở cửa thị trường một cách kiên định chứ không phải lúc đóng lúc mở như tôi nói ở trên.
Quan trọng hơn cả, chúng ta cũng phải bỏ thói quen thí điểm mở cửa, mà phải có lộ trình chủ động, bước đi thích hợp và chiến lược lâu dài như nhiều nước trên thế giới đã làm và đang phục hồi nhanh.
Chúng ta cũng phải đẩy mạnh cắt giảm hơn nữa điều kiện kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, nâng cao năng lực cạnh tranh của DN và thúc đẩy các hoạt động xúc tiến thương mại, đầu tư.
Đây là những nhiệm vụ của Chính phủ. Mà như tôi thấy, cải cách thể chế là một trong những trọng tâm Chính phủ đã xác định từ nhiều nhiệm kỳ, thưa ông?
Chính vì vậy, khi giao cho Chính phủ tổ chức thi hành nghị quyết thì QH có những lưu ý rất cần thiết. Chẳng hạn, nghị quyết giao Chính phủ tiếp tục cắt, giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính, cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; tập trung tháo gỡ các vướng mắc về cơ chế, chính sách, pháp luật liên quan đến nhà ở xã hội, nhà ở công nhân; có chính sách đột phá, ưu tiên khuyến khích đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn gắn với phát triển bền vững.
Tuy tổng quát như vậy nhưng kinh nghiệm những năm qua cho thấy chỉ khi nào thủ tục hành chính đơn giản thì DN, người dân mới dễ tiếp cận và chính sách mới lan tỏa, đi vào cuộc sống và giúp cho quá trình phục hồi, phát triển kinh tế - xã hội có kết quả.
Và đối với gói 350.000 tỷ đồng này, chỉ khi nào các thủ tục, điều kiện tiếp cận, không còn là rào cản thì khi đó DN nói riêng và nền kinh tế mới hấp thụ được.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
Cụm chung cư Ngô Gia Tự (phường Vườn Lài, TP. HCM) được xây từ năm 1968 và hiện xếp loại D. Đến nay, việc tháo dỡ để xây mới vẫn dang dở, dự án cũng chưa có nhà đầu tư.