"PCI qua hơn 10 năm tự thân đã thể hiện sức sống của mình. Điểm trung vị đang tiếp tục được cải thiện với hơn 95% số tỉnh thành có điểm số tốt hơn so với năm 2005, nhất là các tỉnh thuộc nhóm yếu, trung bình trước đây. Tuy nhiên, đối với các tỉnh nhóm trên, mức độ cải thiện đang bị chững lại, dao động trong khoảng từ 65 – 70/100 điểm.
PCI sắp tới phải được đặt trong bối cảnh hội nhập để nhận thêm sức sống mới, để trở thành công cụ hữu hiệu hơn giúp cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua việc góp phần thực hiện Nghị quyết 19 và 35.
PCI sắp tới phải được đặt trong bối cảnh hội nhập để nhận thêm sức sống mới, để trở thành công cụ hữu hiệu hơn giúp cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua việc góp phần thực hiện Nghị quyết 19 và 35.
Ở tầm quốc gia, chúng ta vui mừng khi năm qua trên cả 4 bảng chỉ số xếp hạng nêu trên, Việt Nam đều cải thiện cả về điểm số và thứ hạng nhưng cũng như PCI địa phương, vị trí cạnh tranh của Việt Nam vẫn còn rất khiêm tốn. Điều đó cho thấy cải cách để vượt qua thứ hạng trung bình không khó, cải cách để có được sự đổi mới, sáng tạo, lọt vào "top" đầu là cả một thử thách vô cùng lớn. Nhưng không có lựa chọn nào khác khi chúng ta đã chấp nhận "cuộc chơi" toàn cầu.
PCI sắp tới phải được đặt trong bối cảnh đó để nhận thêm sức sống mới, để trở thành công cụ hữu hiệu hơn giúp cải thiện năng lực cạnh tranh quốc gia thông qua việc góp phần thực hiện Nghị quyết 19/NQ-CP của Chính phủ về cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia và Nghị quyết 35/NQ-CP về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020.
Các Nghị quyết này, dù trước hết là từ nhu cầu tự thân của công cuộc cải cách kinh tế, tư pháp của đất nước, những đòi hỏi cấp bách, quyết liệt trong nước thì việc xây dựng các tiêu chí, các chỉ số, chỉ số thành phần... để đo đếm kết quả cải cách dựa vào các bộ chỉ số phổ biến, thông dụng và khá lâu đời của quốc tế như WB với Chỉ số môi trường kinh doanh, của Diễn đàn Kinh tế Thế giới (WEF) với Chỉ số Năng lực cạnh tranh quốc gia (GCI)...
Mục tiêu phấn đấu nêu ra tại các Nghị quyết này cũng rất cụ thể với nội dung gì, có thời hạn, phải xác định được, điểm số là bao nhiêu xếp thứ hạng nào trên bản đồ cạnh tranh toàn cầu, cho từng năm và cho trung hạn.
Đơn cử như Nghị quyết 19 đặt mục tiêu đến năm 2020, Chỉ số môi trường kinh doanh của WB (với 11 chỉ tiêu thành phần) cụ thể Việt Nam phải rút ngắn được bao nhiêu ngày (cấp phép xây dựng, tiếp cận điện năng, đăng ký quyền tài sản, xuất nhập khẩu, tranh chấp hợp đồng, thủ tục phá sản...) hoặc đứng ở thứ hạng nào (khởi sự kinh doanh, tiếp cận tín dụng, bảo vệ nhà đầu tư)...
Với Nghị quyết 35/CP năm 2016, Chính phủ tiếp tục ban hành Chỉ thị triển khai hiệu quả các Nghị quyết này theo tinh thần Chính phủ đồng hành cùng doanh nghiệp. Chính phủ cũng đặt mục tiêu chung đến năm 2020 là phải nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển bền vững, nâng cao năng suất lao động và hai mục tiêu cụ thể là phải có ít nhất 1 triệu doanh nghiệp đang hoạt động, hàng năm phải có 30 – 35% doanh nghiệp Việt Nam có hoạt động đổi mới, sáng tạo.
Điều này cũng có nghĩa là trong đánh giá kết quả thực hiện, ngoài thông lệ là ở các báo cáo của cơ quan thông thường là rất chung chung, định tính kiểu như đã Tăng (cường), Nâng (cao), Đẩy (mạnh) và đã tiến thêm một bước, thì lần này Chính phủ sẽ tham khảo các xếp hạng, cho điểm của các tổ chức quốc tế liên quan để đánh giá kết quả của chính mình thông qua cách chấm điểm từ bên ngoài, trong so sánh với ASEAN và thế giới.
Cách tiếp cận về cải cách ở cấp quốc gia này làm ta liên tưởng đến cách tiếp cận của PCI ở cấp địa phương, lấy sự hài lòng của đối tượng thụ hưởng cải cách là các doanh nghiệp dân doanh để đánh giá, xếp hạng chính quyền địa phương suốt 10 năm qua.
Trong các Nghị quyết 19 và 35, điểm rất mới là Chính phủ không giao nhiệm vụ chung chung mà đã "chỉ mặt, đặt việc" cụ thể. Để triển khai thực hiện Nghị quyết 19 ở địa phương, hàng chục sở chuyên ngành, tòa án địa phương, đến lượt mình, lại được giao tiếp các nhiệm vụ cụ thể như đăng ký kinh doanh, cấp phép xây dựng, thuế và hải quan, đất đai, môi trường... cho đến việc giải quyết tranh chấp, phá sản doanh nghiệp.
Qua đối chiếu cho thấy nhiều chỉ số thành phần trong PCI và các nhiệm vụ trong Nghị quyết 19, Nghị quyết 35 có nhiều nội dung gần giống nhau. Từ đây có thể rút ra hai kết luận:
Thứ nhất, thực hiện Nghị quyết 19 và Nghị quyết 35 sẽ không xa lạ với chính quyền địa phương vì nhiều địa phương đã triển khai các quyết định, Nghị quyết cải thiện PCI từ hơn 10 năm nay.
Thứ hai, PCI sẽ được tiếp thêm sức mạnh mới để có thể cải thiện mạnh hơn nữa nhờ sức ép từ trên xuống nhằm cải thiện thứ bậc, xếp hạng quốc gia từ 4 bộ chỉ số nói trên mà Chính phủ đang "gồng" mình thực hiện.
Tóm lại, trong mối quan hệ tương hỗ giữa PCI với các Nghị quyết 19 và 35, chúng ta có thể thấy cách tiếp cận về cơ bản là giống nhau: tham khảo sự đánh giá bên ngoài để đẩy mạnh cải cách hành chính theo hướng cạnh tranh, dựa theo các tiêu chí đã thành thông lệ về khả năng cạnh tranh, cải thiện môi trường kinh doanh.
Vấn đề còn lại là cần bổ sung các chỉ tiêu khác của Nghị quyết 19 và 35 mà PCI hiện đang chưa có. Ngược lại, quá trình cải thiện chỉ số PCI tại địa phương cũng sẽ được tiếp sức từ trung ương thông qua hai hoạt động chính.
Một là, trung ương đang tiếp tục ban hành các quy định nhằm đẩy nhanh, mạnh, toàn diện hơn các thủ tục hành chính, tư pháp theo hướng rút ngắn thời gian, tiếp kiệm chi phí, đơn giản hóa thủ tục, bãi bỏ bớt các điều kiện kinh doanh.
Hai là, với việc tự ép xếp hạng lớn như vậy, Chính phủ và các Bộ ngành không thể không dựa vào việc cải thiện môi trường kinh doanh ở địa phương để góp phần thay đổi thứ hạng cạnh tranh quốc gia. PCI 2018 lại được tiếp thêm sức mạnh từ trên xuống, để cảnh "trên nóng dưới lạnh" như là hiện tượng bất thường, kéo dài trước đây sẽ được cải thiện theo hướng "trên nóng, dưới càng phải nóng hơn".
Trong thời đại ngày nay, cái gốc của hưng thịnh quốc gia là ở khả năng cạnh tranh quốc gia và gốc đó sẽ vững bền trong mỗi người dân và khi tinh thần cạnh tranh ngấm sâu trong từng địa phương, doanh nghiệp.
Tags:
(VNF) - Hướng tới xây dựng một cơ chế thị trường vốn dành riêng cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo, Việt Nam đang trong quá trình chuẩn bị để hình thành sàn giao dịch chứng khoán chuyên biệt cho doanh nghiệp khởi nghiệp - một bước đi được đánh giá là quan trọng nhằm hoàn thiện chu trình đầu tư mạo hiểm từ nguồn vốn đầu vào đến điểm thoái vốn (exit) cho nhà đầu tư.
(VNF) - Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, tăng trưởng 10% trở lên theo Nghị quyết của Quốc hội hay một con số khác cũng được nhưng cần phải thay đổi, đừng làm theo cách cũ.
(VNF) - Theo các chuyên gia, muốn đạt tăng trưởng 10%/năm, Việt Nam cần một hệ thống tín dụng tăng tốc chưa từng có, với quy mô tín dụng dự kiến tăng gấp đôi trong 5 năm.
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - Hướng tới xây dựng một cơ chế thị trường vốn dành riêng cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo, Việt Nam đang trong quá trình chuẩn bị để hình thành sàn giao dịch chứng khoán chuyên biệt cho doanh nghiệp khởi nghiệp - một bước đi được đánh giá là quan trọng nhằm hoàn thiện chu trình đầu tư mạo hiểm từ nguồn vốn đầu vào đến điểm thoái vốn (exit) cho nhà đầu tư.
(VNF) - Dự án cao tốc cửa khẩu Hữu Nghị - Chi Lăng có tổng mức đầu tư lên đến 11.029 tỷ đồng dự kiến sẽ chính thức thông tuyến vào ngày 19/12.
