Huy động vàng từ dân: 'Để ngân hàng thương mại làm, rủi ro là rất lớn'

Mới đây, tại phiên họp của Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã giao Ngân hàng Nhà nước chủ trì nghiên cứu, xem xét vấn đề huy động nguồn lực trong dân, gồm cả tiền và vàng để tạo nguồn vốn phục vụ tăng tưởng kinh tế. 

Về vấn đề này, PGS.TS Ngô Trí Long nhận định đây không phải là lần đầu tiên Chính phủ đưa ra đề xuất cần phải thực hiện huy động vàng trong dân nhưng đến nay đề án này vẫn chưa thực hiện được. 

Theo ông Long, Việt Nam hiện nay là một trong 10 quốc gia trên thế giới là lượng vàng dân nắm giữ rất lớn. Nguyên nhân là do người dân tích trữ vàng như một thói quen, đây là điều không dễ thay đổi, hơn nữa vàng có tính thanh khoản cao và rất dễ vận chuyển, cất giữ. Ngoài ra, trong bối cảnh kinh tế vĩ mô chưa ổn định, lạm phát cao thì người dân vẫn tiếp tục nắm giữ vàng.

Trước đó, theo Hiệp hội Kinh doanh vàng Việt Nam, lượng vàng đang được găm giữ trong dân hiện rất lớn, ước khoảng 500 tấn và nếu huy động được sẽ là nguồn lực rất lớn cho đầu tư, phát triển kinh tế xã hội đất nước.

Theo ông Long, bội chi ngân sách vẫn ở mức cao, nợ công cũng đang tăng mạnh trong khi nguồn lực để chi cho đầu tư, phát triển lại rất thấp. Do vậy nguồn lực từ huy động vàng trong dân để phục vụ cho phát triển kinh tế đất nước là thực sự cần thiết và không thể bàn cãi.

Cũng theo ông Long, điều quan trọng là phải bàn cách thức thực hiện. Việc huy động vàng trong dân cũng có rủi ro rất lớn, trong đó rủi ro lớn nhất là biến động về giá.

"Giá vàng luôn biến động. Huy động lúc giá vàng 20 triệu/lượng nhưng khi giá vàng lên 40 triệu/lượng nếu không có sẵn vàng trong nước để lưu thông với vàng thế giới, mà thường xuyên đi mua bán bình thường thì cuối cùng vay lúc giá 20 triệu và giá lên 40 triệu thì đó là rủi ro, nguy hiểm lớn nhất. Đây là ẩn số cực kỳ biến động, khó ai có thể lường trước được", ông Long cho biết.

Chuyên gia cũng cho rằng việc huy động vàng đối với người dân họ phải nhìn thấy có lợi trước mắt cũng như lâu dài họ mới làm và Nhà nước phải đảm bảo sự an toàn và thực sự có hiệu quả, phải sử dụng nguồn lực đó để phát triển kinh tế.

Cách huy động vàng tốt nhất là lập sàn vàng hoặc sở giao dịch vàng. Khi đó nhà nước huy động vàng bằng cách phát hành chứng chỉ vàng để cho người dân mang vàng vật chất đổi chứng chỉ vàng. Khi cần thiết, chứng chỉ có thể được thanh toán bất cứ lúc nào.

"Theo tôi, việc huy động vàng, phát hành chứng chỉ vàng không nên giao cho các ngân hàng thương mại bởi rủi ro là rất lớn. Ngân hàng Nhà nước phải đứng ra phát hành chứng chỉ hoặc giao cho ngân hàng thương mại có uy tín thì mới có thể đảm đương được nhiệm vụ này", ông Long nhận định.