Khách chịu mất tiền đồng loạt hủy hợp đồng, ngân hàng - bảo hiểm chia nhau nghìn tỷ
Lê Ngà -
27/07/2023 10:16 (GMT+7)
(VNF) - Với 4 doanh nghiệp bị Bộ Tài chính thanh tra việc bán bảo hiểm nhân thọ qua ngân hàng (bancass) đều có doanh thu tăng mạnh, góp phần lớn vào lợi nhuận của DN và tất nhiên ngân hàng được hưởng khoản phí đậm đà. Ngược lại, khách hàng chịu thiệt hàng trăm tỷ khi tỷ lệ chấm dứt hợp đồng mua bảo hiểm qua bancass rất cao, nhất là những khách mua theo hợp đồng vay vốn ngân hàng.
Bộ Tài chính vừa có kết luận thanh tra 4 doanh nghiệp (DN) bảo hiểm nhân thọ (BHNT) qua mô hình ngân hàng tham gia cung cấp các sản phẩm bảo hiểm (bancass) gồm: Prudential, MB Ageas, BIDV Metlife và Sunlife.
Trong 4 DN, Prudential Việt Nam có mạng lưới phân phối qua bancass lớn nhất khi hợp tác với: Ngân hàng TMCP Quốc Tế (VIB), Ngân hàng TMCP Hàng Hải (MSB); Ngân hàng TMCP Đại Chúng (PVcombank); Ngân hàng TMCP Đông Nam Á (Seabank), Ngân hàng TNHH MTV Standard Chartered; Ngân hàng TMCP Việt Nam Thương Tín (Vietbank); Ngân hàng TNHH MTV United Overseas (UOB); Ngân hàng TNHH MTV Shinhan Việt Nam (Shinhan).
Năm 2021, doanh thu phí qua bancass của Prudential Việt Nam đạt gần 6.200 tỷ đồng, tương ứng 21,48% tổng doanh thu phí. Doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới qua bancass đạt hơn 3.700 tỷ đồng, tương ứng 54,89%. Prudential Việt Nam phát hành mới 94.431 hợp đồng bảo hiểm qua bancass, tỷ lệ duy trì hợp qua năm thứ nhất với các hợp đồng qua bancass tính theo phí bảo hiểm là 59%. Sau năm đầu tiên, có tới 41% khách hàng huỷ hoặc mất hiệu lực hợp đồng tương đương 38.540 hợp đồng bảo hiểm bị huỷ. Theo thông lệ, khi hủy hợp đồng trong năm đầu tiên khách sẽ lấy lại được tỷ lệ phí rất thấp, điều đó có nghĩa khách hàng đã mất đi hàng trăm tỷ khi hủy hợp đồng. Số tiền đó là khoản phân chia giữa DN bảo hiểm và ngân hàng.
Năm 2021, tổng phí bảo hiểm qua bancass của Sun Life Việt Nam đạt hơn 2.000 tỷ đồng
Sun Life Việt Nam, bắt tay bancass với Ngân hàng TMCP Á Châu (ACB) và Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPB). Năm 2021, tổng phí bảo hiểm qua bancass đạt hơn 2.000 tỷ đồng, tương ứng 61,15% tổng doanh thu phí. Doanh thu khai thác mới qua bancass đạt gần 2.000 tỷ đồng, tương ứng 82,27%. Trong đó, doanh thu phí qua ACB đạt hơn 1.200 tỷ đồng (chiếm 61,26%) và doanh thu phí bảo hiểm qua TPB đạt gần 790 tỷ đồng (chiếm 38,74%). Sun Life Việt Nam phát hành mới 80.117 hợp đồng bảo hiểm qua bancass, trong đó có 3.247 hợp đồng bị hủy bỏ trong thời gian cân nhắc (chiếm 4,05% ), tỷ lệ hủy bỏ và chấm dứt hợp đồng trong năm thứ nhất với các hợp đồng qua TPB là 73%, qua ACB là 39%.
Công ty TNHH bảo hiểm nhân thọ MB Ageas hợp tác bancass qua Ngân hàng TMCP Quân đội và Công ty tài chính M.Credit. Tổng doanh thu phí bảo hiểm qua kênh bancass năm 2021 đạt hơn 4.466 tỷ đồng, tương ứng 78% tổng doanh thu. Doanh thu khai thác mới qua bancass đạt hơn 2.820 tỷ đồng, tương ứng 74%. Năm 2021, MB Ageas phát hành mới 66.757 hợp đồng bảo hiểm qua bancass, trong đó 3.946 hợp đồng bị hủy bỏ trong thời gian cân nhắc (tương ứng với tỷ lệ 5,91% ), hủy bỏ và chấm dứt hợp đồng qua năm thứ nhất là 32,4%. Tính ra, số tiền khách hàng bị mất đi khi tất thanh lý sớm cũng lên tới cả trăm tỷ.
BIDV Metlife chỉ hợp tác bancass qua Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV). Năm 2021, doanh thu phí bảo hiểm thông qua BIDV đạt hơn 1.553 tỷ đồng, tương ứng 99,2% tổng doanh thu phí. Doanh thu phí bảo hiểm khai thác mới qua BIDV đạt hơn 452,6 tỷ đồng, tương ứng 98,3% tổng doanh thu phí khai thác mới. Với hơn 21.000 hợp đồng bảo hiểm qua kênh bancass, sau năm đầu tiên có tới 39,4% khách hàng huỷ hợp đồng. Dù thấp hơn các DN trên nhưng số tiền khách hàng bị bảo hiểm ‘chiết’ cũng trên dưới 100 tỷ đồng.
Báo cáo của Công ty Cổ phần Báo cáo đánh giá Việt Nam (Vietnam Report) đánh giá, loạt lùm xùm liên quan tới kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng (bancassurance) đã kéo niềm tin trên thị trường bảo hiểm nhân thọ nói riêng và ngành bảo hiểm nói chung suy giảm xuống mức thấp nhất trong lịch sử gần 30 năm phát triển tại Việt Nam. Tình trạng tư vấn viên tư vấn không đúng, cố tình tư vấn mập mờ cho khách hàng đã diễn ra trong thời gian dài, khiến khách hàng gặp không ít khó khăn và mất niềm tin vào bảo hiểm.
Theo các chuyên gia, BHNT là dịch vụ tài chính lâu đời và quy định rất chặt chẽ thế những “lỗi” tuyên truyền quảng cáo sai về sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp để chạy theo chỉ tiêu kéo niềm tin trên thị trường bảo hiểm nhân thọ nói riêng và ngành bảo hiểm nói chung suy giảm.
Thực tế qua các vụ lùm xùm cho thấy, các tư vấn viên thường chỉ tư vấn "lấp lửng", chỉ nhắc đến cái lợi trước mắt cho khách hàng mà ít khi đề cập tới rủi ro và các điều khoản loại trừ cho khách hàng khi tham gia sản phẩm. Đối với các dòng sản phẩm đầu tư như sản phẩm liên kết đơn vị, đa phần tư vấn viên tư vấn đây là dòng sản phẩm có lãi suất cao hơn ngân hàng. Trong khi đó, khách hàng cứ nghĩ bảo hiểm như gửi tiết kiệm có lãi suất cao và được bảo vệ sức khoẻ nên mới tham gia. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến các mâu thuẫn hợp đồng sau này.
Kết quả thanh tra của Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính) tại 4 DN bảo hiểm đã chỉ rõ: “Việc bán bảo hiểm qua kênh đại lý là các ngân hàng còn nhiều sai phạm, đặc biệt là khâu tư vấn của nhân viên ngân hàng, nhân viên môi giới”.
Doanh thu lớn, hãng bảo hiểm đổ tiền vào đâu?
Theo Báo cáo tài chính Sun Life Việt Nam, kết thúc năm 2022 lỗ sau thuế tới 1.469 tỷ đồng; năm 2021 công ty này cũng lỗ 1.444 tỷ đồng.
Tính đến ngày 31/12/2022, doanh thu thuần từ bảo hiểm của Sun Life Việt Nam năm 2022 đạt 5.173 tỷ đồng, tăng 2.159 tỷ đồng, tương đương tăng gần 72% so với năm 2021. Tổng chi phí hoạt động kinh doanh bảo hiểm của công ty cũng tương ứng tăng 40,7% từ 1.961 tỷ đồng lên 2.761 tỷ đồng.
Tính đến 31/12/2022, tổng tài sản của Sun Life Việt Nam là 19.029 tỷ đồng. Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền hơn 422 tỷ đồng. Bên cạnh đó, Sun Life Việt Nam còn 2.961 tỷ đồng các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn. Ngoài ra, Sun Life Việt Nam có hơn 4.762 tỷ đồng tiền đầu tư tài chính dài hạn; trong đó, DN nắm giữ 3.213 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, 1.394 tỷ đồng trái phiếu doanh nghiệp… Dù doanh thu tăng mạnh nhưng lợi nhuận sau thuế của Sun Life Việt Nam trong 2 năm (2021, 2022) lại liên tục báo lỗ.
Năm 2022, Prudential Việt Nam lãi 3.636 tỷ đồng, tăng gần 669% so với con số 472 tỷ đồng của năm 2021
Với Prudential Việt Nam, theo báo cáo tài chính riêng kết thúc ngày 31/12/2022, doanh thu thuần bảo hiểm đạt 30.557 tỷ đồng, tăng 2.282 tỷ đồng so với năm 2021. Doanh thu hoạt động tài chính bất ngờ giảm mạnh từ 10.853 tỷ đồng (năm 2021) xuống còn 4.025 tỷ đồng (năm 2022), tương đương mức giảm tới 63%. Đáng chú ý, trong năm 2022, chi phí bán hàng tăng thêm 1.247 tỷ đồng, tương đương tăng 27% so với năm 2021. Cùng với đó, chi phí quản lý doanh nghiệp của công ty năm 2022 cũng tăng thêm 384 tỷ đồng, từ 2.217 tỷ đồng lên 2.602 tỷ đồng, tăng 17%. Mặc dù các chi phí tăng nhưng lợi nhuận sau thuế vẫn tăng mạnh. Cụ thể, năm 2022, Prudential Việt Nam lãi 3.636 tỷ đồng, tăng gần 669% so với con số 472 tỷ đồng của năm 2021.
Tính đến 31/12/2022, tổng tài sản của Prudential Việt Nam là 161.750 tỷ đồng, tăng 13.598 tỷ đồng, tương đương mức tăng 9,17% so với cùng kỳ năm 2021 là 148.151 tỷ đồng. Trong đó, phần lớn là các khoản tiền đầu tư vào trái phiếu hơn 78.600 tỷ đồng, gửi ngân hàng hơn 51.300 tỷ đồng và 11.547 tỷ đồng các khoản đầu tư từ các quỹ liên kết.
Theo báo cáo tài chính năm 2022 của MB Ageas, doanh thu bảo hiểm đạt 6.395 tỷ đồng, tăng gần 760 tỷ đồng, tương đương tăng 13,4% so với con số 5.635 tỷ đồng của năm 2021. Doanh thu hoạt động tài chính của công ty cũng tăng thêm gần 236 tỷ đồng, tương đương tăng 78% so với năm 2021. Mặc dù ghi nhận doanh thu thuần tăng mạnh so với cùng kỳ năm 2021, thế nhưng lợi nhuận sau thuế của công ty giảm hơn 156,2 tỷ đồng, tương đương mức giảm 70,7% từ 220,6 tỷ đồng (năm 2021) xuống còn 64,4 tỷ đồng (năm 2022).
Tổng cộng tài sản tính đến ngày 31/12/2022 của MB Ageas là 9.575 tỷ đồng, tăng gần 2.344 tỷ đồng, tương đương mức tăng 32,5% so với đầu năm (7.225 tỷ đồng). Trong đó, tiền và các khoản tương đương tiền là 172,3 tỷ đồng. Ngoài ra, MB Ageas còn có hơn 1.806 tỷ đồng tiền đầu tư ngắn hạn. Bên cạnh đó, MB Ageas còn hơn 5.925 tỷ đồng tiền đầu tư tài chính dài hạn.
Tính đến ngày 31/12/2022, nợ phải trả của MB Ageas Life tăng 41,4% so với đầu năm, ghi nhận hơn 7.803 tỷ đồng. Trong khi đó vốn chủ sở hữu chỉ tăng 4%, đạt hơn 1.771 tỷ đồng so với 1.707 tỷ đồng số đầu năm. Kết thúc năm 2022, tỷ lệ nợ phải trả/vốn chủ sở hữu (D/E) của MB Ageas cao gấp 4,4 lần, trong khi năm 2021 chỉ ở mức 3,23 lần.
Tính đến ngày 31/12/2022, nợ phải trả của công ty BIDV Metlife là 4.040 tỷ đồng
Đối với BIDV Metlife, tại báo cáo tài chính kết thúc ngày 31/12/2022, doanh thu hoạt thuần hoạt động kinh doanh bảo hiểm của công ty đạt 1.702 tỷ đồng, tăng 186 tỷ đồng, tương đương tăng 35% so với con số 1.533 tỷ đồng của năm 2021. Doanh thu hoạt động tài chính của công ty năm 2022 đạt 238 tỷ đồng, tăng 23,3%.
Trong năm 2022, lợi nhuận sau thuế tăng 128,6% so với 2021, tăng thêm 48 tỷ đồng từ 37,3 tỷ đồng lên 85,3 tỷ đồng (năm 2022).
Tính đến ngày 31/12/2022, tổng tài sản của BIDV Metlife là 4.801 tỷ đồng, tăng 725 tỷ đồng, tương đương tăng 17,7% so với đầu năm (4.076 tỷ đồng). Chiếm phần lớn tài sản của công ty là các khoản đầu tư tài chính. Các khoản đầu tư tài chính ngắn hạn của BIDV Metlife là 1.719 tỷ đồng và đầu tư tài chính dài hạn 2.588 tỷ đồng. Ở khoản đầu tư tài chính dài hạn, BIDV Metlife dành 320,1 tỷ đồng để đầu tư trái phiếu doanh nghiệp và tổ chức tín dụng.
Tính đến ngày 31/12/2022, nợ phải trả của công ty là 4.040 tỷ đồng, tăng 640 tỷ đồng, tăng gần 19% so với đầu năm (3.400 tỷ đồng). Vốn chủ sở hữu của công ty là 760,7 tỷ đồng, tăng 85,3 tỷ đồng, tương đương mức tăng 12,6% so với đầu năm.
(VNF) - Theo ông Phạm Văn Đức - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), bảo hiểm thiên tai đóng vai trò là công cụ “chống sốc”, giúp nền kinh tế Việt Nam giảm thiệt hại, nhanh chóng hồi phục sau thiên tai và tăng cường khả năng thích ứng với rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
(VNF) - Dù bảo hiểm nhân thọ mang lại nhiều ích lợi, nhưng không ít người nhận được lời khuyên rằng: Không nên mua bởi một số một số “mặt trái” không phải ai cũng chấp nhận.
(VNF) - Đó là thông điệp của các doanh nghiệp bảo hiểm tại Hội nghị Định phí bảo hiểm Việt Nam 2025 với chủ đề “Khôi phục niềm tin, tái định nghĩa bảo hiểm” (Rebuild Trust, Redefine Insurance), khẳng định vai trò của bảo hiểm trong kỷ nguyên mới.
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm gửi thông báo: Vì lý do kê khai không đúng về tình trạng lịch sử bệnh lý đã làm sai lệnh quyết định nhận bảo hiểm. Do đó, công ty buộc phải huỷ bỏ quyền lợi hợp đồng, đồng thời tăng mức phí tham gia của sản phẩm chính.
(VNF) - Dù các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ liên tiếp ra mắt sản phẩm mới, chuyên biệt nhưng thị trường vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, chuyên gia tin bảo hiểm nhân thọ sẽ sớm tốt lên.
(VNF) - Từ ngày 1/1/2026, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất sẽ tăng, do mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh theo đúng quy định Luật Bảo hiểm Xã hội.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách – Phó Tổng Giám đốc PTI cho biết, bảo hiểm không chỉ đơn giản là chi trả tiền bồi thường, mà còn ở sự chia sẻ, đồng hành trong mọi tình huống khi khách hàng gặp khó khăn nhất.
(VNF) - Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vừa triệt phá đường dây tự đục vỡ xương khớp, hợp thức hoá hồ sơ bệnh án nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ với số tiền hơn 6 tỷ đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, khi còn đang giám định thiệt hại do cơn bão số 12 đã liên tiếp ghi nhận thêm tổn thất hàng trăm tỷ đồng do cơn bão số 13. Bão chồng bão khiến số tiền bồi thường ước hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, nguyên nhân khiến có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe máy rất thấp, người dân gần như không nhận được lợi ích đến từ cả 3 bên gồm: Cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Theo Thông tư 41/2025/TT-NHNN, tổng hạn mức giao dịch của một khách hàng tại một tổ chức cung ứng ví điện tử được phép tăng lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán một số dịch vụ thiết yếu.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm ghi nhận thiệt hại chủ yếu ở nghiệp vụ xe cơ giới và tài sản kỹ thuật, với tổng giá trị bồi thường ước tính lên tới hàng chục tỷ đồng.
(VNF) - Trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng, bảo hiểm “đóng tiền vào thì dễ, rút ra lại rất khó”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, ông đã từng tham gia bảo hiểm, khi đáo hạn muốn là rút tiền ra được ngay và các công ty phải trả tiền theo quy định.
(VNF) - Từ sau giai đoạn tăng trưởng nóng, các công ty tài chính tiêu dùng đã bước vào quá trình tái cấu trúc sâu rộng, giúp danh mục cho vay trở nên cân bằng hơn.
(VNF) - Sau đợt mưa bão liên tiếp vừa qua, hàng loạt xe ô tô bị ngập nặng, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Đáng chú ý, có hồ sơ bồi thường cho thấy chi phí sửa chữa đã lên đến 90% giá trị chiếc xe, khiến nhiều chủ xe đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản.
(VNF) - Sự dịch chuyển mạnh mẽ của tầng lớp trung lưu tại Việt Nam đang mở ra một kỷ nguyên mới: người Việt không chỉ mong muốn “đủ sống”, mà còn khao khát nâng tầm chất lượng sống, bảo vệ thành quả và chuẩn bị vững vàng cho tương lai của thế hệ kế tiếp. Song song với đó, những khoảng trống bảo vệ ngày càng rõ nét, khi những rủi ro bất ngờ vẫn có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính tưởng chừng đã vững vàng.
(VNF) - Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, nếu người lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội sau 60 ngày dù đã có văn bản đôn đốc sẽ bị coi là trốn đóng và hành vi này nặng nhất có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
(VNF) - Nước lũ ở Huế lên quá nhanh khiến hàng trăm xe ô tô trong thành phố ngập qúa bánh xe, trong đó có rất nhiều phương tiện nước đã tràn vào trong xe, gây hư hỏng nặng.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách - Phó Tổng Giám đốc PTI cho rằng, việc các doanh nghiệp bảo hiểm nỗ lực trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng sau mỗi đợt thiên tai bão lũ cũng góp phần "neo" giữ niềm tin của người dân đối với bảo hiểm.
(VNF) - Trước những thiệt hại nặng nề của nền kinh tế gây ra bởi bão lũ trong hơn một năm vừa qua, các công ty bảo hiểm cũng đã nhanh chóng xác minh tổn thất, chi trả bồi thường sớm giúp các doanh nghiệp có ngay nguồn tài chính để tái thiết sản xuất.
(VNF) - Việc đưa ví điện tử vào nội dung của Luật Bảo hiểm Tiền gửi được xem là bước cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người dùng, trong bối cảnh giao dịch tài chính số ngày càng phổ biến.
(VNF) - Nếu muốn dòng vốn bảo hiểm thực sự trở thành một “trụ cột ổn định” của nền kinh tế, Việt Nam cần đi song hành trên cả hai hướng: mở rộng nền khách hàng tham gia bảo hiểm và nâng cấp môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Chuyên gia nhìn nhận, phần lớn lao động phi chính thức tại Việt Nam không tham gia bất cứ một loại hình bảo hiểm nào, nguy cơ gây ra thách thức lớn đối với hệ thống an sinh xã hội.
(VNF) - Các chuyên gia đánh giá, thiệt hại về tài sản trong đợt bão lũ vừa qua là vô cùng lớn, các doanh nghiệp bảo hiểm cũng đã dự kiến bồi thường hàng ngàn tỷ đồng. Điều đó cho thấy giá trị của bảo hiểm trong bảo vệ tài chính, đặc biệt mức độ nghiêm trọng của thiên tai ngày càng gia tăng.
(VNF) - Theo ông Phạm Văn Đức - Phó Cục trưởng Cục Quản lý, Giám sát bảo hiểm (Bộ Tài chính), bảo hiểm thiên tai đóng vai trò là công cụ “chống sốc”, giúp nền kinh tế Việt Nam giảm thiệt hại, nhanh chóng hồi phục sau thiên tai và tăng cường khả năng thích ứng với rủi ro khí hậu ngày càng gia tăng.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.