Nhiều tấn dầu được đổ trộm ở đầu nguồn suối Trầm vừa qua đã gây ô nhiễm dòng nước sông Đà cung cấp cho hàng trăm nghìn hộ dân ở Hà Nội.
Đến thời điểm hiện tại, Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Kỳ Sơn (tỉnh Hòa Bình) đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự để làm rõ hành vi Gây ô nhiễm môi trường. Tuy nhiên, hậu quả vụ việc chưa được giải quyết. Một lần nữa, dấu hỏi về trách nhiệm của Nhà nước, của TP.Hà Nội lại được đặt ra?
Xung quanh vấn đề này, Góc nhìn chuyên gia Dân Việt đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Đinh Trọng Thịnh.
- Thưa ông, nước là mặt hàng “nhạy cảm”, vì sao Nhà nước lại “phó mặc” cho doanh nghiệp?
PGS-TS. Đinh Trọng Thịnh: Tôi cho rằng, không phải Nhà nước đang “phó mặc” cho doanh nghiệp mà vấn đề ở đây là sự buông lỏng trong quản lý, trong khi đó cả trách nhiệm lẫn đạo đức của nhiều cá nhân ngày càng có chiều hướng đi xuống.
Qua sự việc của nước Sông Đà nhiễm bẩn cho thấy cơ chế quản lý, giám sát của chúng ta đang tồn tại quá nhiều bất cập. Chúng ta không hề giám sát từ khối lượng, thời gian và giá cả, chất lượng nước cung cấp. May là cá nhân hay tổ chức nào nào đó chỉ đổ dầu thải, còn nếu nó đổ chất độc xuống thì sao? Trong trường hợp đó, thì nguồn nước còn độc hại hơn nữa và tính mạng con người còn nguy hiểm hơn nữa.
Không chỉ sự việc này, mà trong nhiều sự việc đã xảy ra trong thực tế thời gian qua thì tôi khẳng định, công tác quản lý, chất lượng quản lý của cơ quan quản lý Nhà nước rất kém. Quản lý không thường xuyên, cách thức không chặt chẽ.
Tất nhiên, nếu đó là hành động cố tình phá hoại thì cũng sẽ rất khó lường nhưng cơ chế quản lý giám sát tốt, khả năng phòng ngừa tốt thì chúng ta vẫn sẽ đảm bảo chất lượng hàng hóa của sản phẩm.
Trong khi Nhà nước thì “buông lỏng” quản lý, doanh nghiệp cung cấp nước sạch ở đây là công ty nước sạch Sông Đà cũng không hề có tinh thần trách nhiệm.
Khi mất nước, nhà cung cấp im lặng cho tới khi người dân phát hiện ra, cơ quan báo chí vào cuộc cũng vẫn in lặng cho tới khi thừa nhận nước nhiễm bẩn doanh nghiệp cũng không có một lời xin lỗi tới khách hàng cứ như trách nhiệm không phải của doanh nghiệp vậy?
Tinh thần trách nhiệm không có, còn đạo đức cũng “xuống cấp” kể cả đạo đức kinh doanh và đạo đức con người. Nước nhiễm bẩn nhưng vẫn “ngang nhiên” cung cấp cho hàng trăm nghìn hộ dân thành phố này dùng thì không thể chấp nhận được.
Thực sự, đạo đức xã hội thời gian qua bị buông lỏng, đặc biệt đạo đức nghề nghiệp và đạo đức kinh doanh. Theo tôi, cơ quan quản lý phải vào cuộc để xử lý nghiêm khắc để từ đó nâng cao bài học trách nhiệm, đủ sức răn đe, nâng cao đạo đức con người và kinh doanh.
- Như ông chia sẻ, trách nhiệm cũng như công tác quản lý của bộ máy Nhà nước đang bị “buông lỏng”. Vậy cụ thể hơn, ông đánh giá như thế nào về năng lực của UBND thành phố Hà Nội qua những sự việc như cháy nhà máy Rạng Đông, không khí Hà Nội ô nhiễm… và nước sạch nhiễm bẩn này.
Thành phố Hà Nội quá chậm, quá “bàng quan”, thiếu nhanh nhạy và cũng quá lúng túng với những sự việc xảy ra trong thời gian qua. Trong khi đó, cơ chế quản lý không nghiêm túc, xử lý cũng không nghiêm. Không nghiêm khắc thì không ai sợ.
Ngoài ra, thành phố Hà Nội dường như cũng không có bất cứ kinh nghiệm ứng phó nào liên quan đến sự cố môi trường, dẫn đến việc người dân phát hiện nước sạch từ nhà máy sông Đà nhiễm gần 1 tuần mới ra khuyến cáo, bố trí xe cung cấp nước sạch cho người dân.
Việc cần thì chẳng làm. Thành phố Hà Nội cần phải nhìn nhận lại về năng lực và trách nhiệm của mình.
- Ngoài những vấn đề vừa đề cập, liệu chúng ta có cần phải xem lại cách lựa chọn doanh nghiệp cung cấp những sản phẩm “nhạy cảm” như nước hay không?
Nước có thể được coi là mặt hàng công bởi cung cấp cho số đông người dân. Tại các quốc gia trên thế giới, Chính phủ phải có trách nhiệm đảm bảo cung cấp mặt hàng này cho người dân của họ.
Mặc dù vậy, đây lại là mặt hàng có thể kinh doanh được và có thể có các thành phần kinh tế khác tham gia vào cung cấp nên tại các quốc gia khác họ cũng thực hiện giao việc kinh doanh các mặt hàng này kể cả điện và nước cho các doanh nghiệp tư nhân.
Tuy nhiên, việc lựa chọn nhà cung cấp đều phải qua quá trình đấu thầu công khai chứ không phải là chỉ định thầu. Đầu thầu công khai để từ tìm được người phù hợp có năng lực tài chính, có được đủ các điều kiện cần thiết theo đúng phẩm cấp yêu cầu cho cơ quan quản lý.
Thứ hai, để cung cấp được mặt hàng này ngoài năng lực tài chính, kỹ thuật và nhận thức của bên tham gia bỏ thầu thì còn đòi hỏi hợp đồng rõ ràng, cụ thể. Trong đó, phải quy định cụ thể về trách nhiệm của người cung cấp dich vụ và Nhà nước
Đây là mặt hàng công cộng vì thế Nhà nước phải nắm được kế hoạch cung cấp, khối lượng, thời gian và đặc biệt là chất lượng và giá cả.
Tôi cũng phải khẳng định lại, hàng hóa công rất dễ dẫn tới tình trạng “độc quyền”, ngay cả điện của các quốc gia khác cũng tương tự. Vì thế, người thắng thầu cung cấp sản phẩm phải có hợp đồng cụ thể và rõ ràng là doanh nghiệp phải có trách nhiệm đảm bảo như Nhà nước cung cấp.
Nói như vậy có nghĩa rằng, Nhà nước phải là người kiểm tra, giám sát khối lượng, chất lượng, thời hạn giá cả của sản phẩm này khi doanh nghiệp cung cấp cho người dân. Không thể để cho doanh nghiệp thích cung cấp thế nào cũng được.
Quay về với Việt Nam, chúng ta đang mong muốn cổ phần hóa, tư nhân hóa các dịch vụ công kể cả điện nước hay các hàng hóa khác như y tế giao dục đào tạo. Chúng ta đang khuyến khích các doanh nghiệp tư nhân phục vụ cung cấp hàng hóa dịch vụ công cho nền kinh tế và rõ ràng là chúng ta là người đi sau trong phát triển kinh tế thị trường thì chúng ta nên học hỏi kinh nghiệm từ các quốc gia trên thế giới.
Cũng phải nói thêm rằng, theo một số nguồn tin cho biết, việc cung cấp điện nước của chúng ta vẫn mang tính độc quyền và vẫn chưa có đấu thầu công khai. Chỉ định thầu dễ dẫn tới việc lợi ích nhóm, sân sau… Đã đến lúc cần phải nhìn nhận thấu đáo và có sự thay đổi toàn diện tất cả những vấn đề nêu trên.
- Xin cảm ơn ông!
Tags:
(VNF) - Bình luận về mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số trong tương lai, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia tài chính ngân hàng, Kinh tế trưởng BIDV, khẳng định hiện nay Việt Nam đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết: Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
(VNF) - Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số trong dài hạn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó dự đoán, những khó khăn và thách thức trong nước vẫn khó đoán định thì việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng như trên dường như không phải dễ dàng.
(VNF) - PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP. HCM) cho rằng câu chuyện của năm sau sẽ là sự đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá. Nếu muốn giảm lãi suất, Chính phủ phải hy sinh tỷ giá và ngược lại.
(VNF) - Để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô với sự kết hợp cân bằng hơn giữa các chính sách tiền tệ và tài khóa là điều cần thiết. Trong thời gian tới, các chính sách phối hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
(VNF) - Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân còn nhiều khó khăn phía trước, kinh tế thế giới có nhiều biến động khó đoán, các động lực tăng trưởng cũ đã cạn, thì doanh nghiệp tư nhân được xem là sự kỳ vọng của nền kinh tế. Bởi vậy, đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là điều hết sức quan trọng để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực và phát triển mạnh mẽ.
(VNF) - Trong một thế giới VUCA (Biến động – Không chắc chắn – Phức tạp – Mơ hồ) thì có một điều ngày càng trở nên rõ ràng hơn là vai trò và vị thế không ngừng gia tăng của Việt Nam. Việc trở thành đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ cùng với đó là sự nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia lớn đã đưa vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế gia tăng và mở ra những vận hội mới cho đất nước.
(VNF) - Nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025, ông Norman Lim - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam (SingCham Việt Nam) đã chia sẻ với Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance về những triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm mới với những yếu tố định hình tăng trưởng bền vững.
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương, khẳng định chính hệ thống pháp luật hiện nay là “thủ phạm” khiến chúng ta tự trói buộc chính mình, kìm hãm sự phát triển. Ông cho rằng nếu khơi thông điểm nghẽn này thì việc kinh tế Việt Nam tăng trưởng hai con số là điều hoàn toàn có thể đạt được.
(VNF) - Giám đốc Quốc gia, Viện Tony Blair tại Việt Nam cho rằng, nền tảng thiết yếu để một Trung tâm tài chính quốc tế thành công là ở thiết kế thể chế.
(VNF) - TS Phạm Hùng Tiến - Chuyên gia về đầu tư FDI chỉ ra rằng, các tỉnh Phía Bắc có giá trị xuất khẩu thuộc nhóm dẫn đầu cả nước nhưng lại nằm ngoài nhóm 10 thu ngân sách lớn. Điều này phần nào cho thấy, phần nhận được từ các "kỳ tích" xuất khẩu mà doanh nghiệp FDI mang lại là không tương xứng, thậm chí là rất ít.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành khẳng định, các tập đoàn lớn trên thế giới đang bắt tay tạo ra những 'game' mới và điều ngại là liệu các doanh nghiệp Việt có đủ năng lực để ứng xử với những 'gã khổng lồ', các tập đoàn đa quốc gia hay không chứ chưa nói đến câu chuyện vốn hay công nghệ.
(VNF) - TS. Lê Minh Nghĩa - Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam đã có các phân tích về thách thức của Trung tâm tài chính Đà Nẵng.
(VNF) - Ông Andy Khoo - CEO Terne Holdings cho rằng: “Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng không chỉ là một dự án phát triển, mà còn là một tuyên ngôn táo bạo về khát vọng của Việt Nam trong việc dẫn đầu trên thị trường tài chính toàn cầu”
(VNF) - Trùng Khánh - một thành phố tại phía tây nam Trung Quốc, không chỉ thu hút du khách nhờ phong cảnh độc đáo mà còn sở hữu "chuỗi công nghiệp" đặc biệt được tạo nên từ món lẩu cay nồng đặc trưng nơi đây.
(VNF) - Bình luận về mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số trong tương lai, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia tài chính ngân hàng, Kinh tế trưởng BIDV, khẳng định hiện nay Việt Nam đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện.
(VNF) - Để mở rộng khu vực phía đông hồ Hoàn Kiếm, thành phố Hà Nội sẽ phải di dời 12 tổ chức, cơ quan, đơn vị cùng với đó là 35 hộ dân.
