Kể từ khi dịch Covid-19 bùng phát tại Việt Nam tới nay, Quốc hội, Chính phủ đã có hàng loạt động thái hỗ trợ cho người dân và doanh nghiệp. Cụ thể, năm 2020, Quốc hội và Chính phủ đã gia hạn, miễn, giảm khoảng 123,6 nghìn tỷ đồng tiền thuế, tiền thuê đất, phí, lệ phí. Trong đó, gia hạn nộp 87,2 nghìn tỷ đồng; miễn, giảm khoảng 36,4 nghìn tỷ đồng (theo báo cáo chống lãng phí, tiết kiệm năm 2020).
Năm 2021, trước tình hình dịch bệnh bùng phát khốc liệt hơn, đầu tháng 7, Chính phủ đã có Nghị quyết 68 và Thủ tướng có Quyết định 23 hỗ trợ cho người lao động, người sử dụng lao động các khoản như: miễn, giảm, hoãn đóng bảo hiểm, quỹ hưu trí, tử tuất, cho vay trả lương, hỗ trợ tiền ăn… với giá trị 26.000 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, Chính phủ (trực tiếp là Bộ Tài chính) đang soạn thảo một gói hỗ trợ mới về thuế, phí với quy mô khoảng 24.000 tỷ đồng với 4 nội dung sơ bộ. Một là giảm 30% số thuế thu nhập doanh nghiệp phải nộp của năm 2021 đối với doanh nghiệp, tổ chức như đã áp dụng cho năm 2020. Hai là giảm 50% số thuế phải nộp phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh doanh của các tháng trong quý III và quý IV của năm 2021 đối với hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh trong mọi lĩnh vực, ngành, nghề, địa bàn, hình thức khai thuế, nộp thuế.
Ba là giảm 30% mức thuế giá trị gia tăng đối với doanh nghiệp, tổ chức hoạt động trong một số nhóm lĩnh vực dịch vụ. Bốn là miễn tiền chậm nộp phát sinh trong năm 2020 và năm 2021 (2 năm chịu ảnh hưởng bởi dịch Covid-19) đối với doanh nghiệp tổ chức phát sinh lỗ liên tục trong các năm 2018, năm 2019, năm 2020.
Gói hỗ trợ này được kỳ vọng sẽ tiếp thêm sinh lực cho cộng đồng doanh nghiệp, giúp khắc phục một số khó khăn trước mắt, cố gắng duy trì sản xuất.
Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance, PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo đánh giá, trong bối cảnh dịch bệnh và nền kinh tế có nhiều vấn đề phải giải quyết, các gói hỗ trợ đã cho thấy nỗ lực lớn của Chính phủ. Tuy nhiên, ông Bảo nhấn mạnh thời gian là yếu tố rất quan trọng.
“Chúng ta đều biết quy trình pháp lý, thủ tục hành chính luôn rất mất thời gian. Vì vậy mà chủ trương, chính sách, truyền dẫn qua hệ thống công quyền, xuống được tới người thụ hưởng luôn có một độ trễ lớn. Nhưng trong những hoàn cảnh bất thường cần có những giải pháp bất thường, vậy nên cần rút ngắn quy trình thực hiện một cách tối đa. Trong hoàn cảnh dầu sôi lửa bỏng, chính quyền phải có cách làm khác, nhanh chóng hơn, còn cứ theo trình tự trước đây thì lợi bất cập hại”, ông Bảo nói.
Diễn giải cụ thể hơn về nguy cơ lợi bất cập hại này, ông Bảo cho rằng, lâu nay, người dân thấy Chính phủ cứ bàn luận, ban hành các chủ trương, giải pháp hỗ trợ, nhưng chờ mãi không thấy giải pháp đó đến với mình thì tất yếu sẽ có cảm giác Chính phủ chỉ “nói cho có”, gói hỗ trợ chỉ mang tính chất trấn an chứ không thực sự đến đâu.
Một dẫn chứng tiêu biểu cho điều này là các gói hỗ trợ ban hành đầu năm 2020 nhưng sau đó triển khai rất chậm chạp, gây phản ứng không tốt từ người dân.
“Mất tới 1 năm để triển khai một chính sách được cho là gấp rút là thực sự không ổn. Người ta bảo một miếng khi đói bằng một gói khi no, lúc này một sự trợ cấp thiết thực, đến ngay với người dân, doanh nghiệp lúc họ cần nhất thì rất quý giá”, ông Bảo nói.
Theo ông Bảo, hơn một năm qua, sức khỏe của doanh nghiệp bị bào mòn rất nhiều. Nhiều doanh nghiệp đã phải “đổ thóc giống ra ăn” suốt thời gian qua để cầm cự, duy trì sản xuất, giữ chân người lao động. Nhưng tình hình lần này quá khốc liệt, “thóc giống” đã gần cạn, người lao động thì ồ ạt rời bỏ TP. HCM và các tỉnh phía Nam khiến các doanh nghiệp rơi vào tình huống cực kỳ nguy hiểm.
“Việc người lao động rời bỏ TP. HCM và các tỉnh phía Nam diễn ra thành làn sóng sẽ đưa đến viễn cảnh hàng loạt doanh nghiệp dừng hoạt động. Quan sát của chúng tôi cho thấy tính hình khó khăn đến độ nhiều chủ doanh nghiệp hiện đã có ý định từ bỏ kinh doanh. Họ xác định kiểu thôi thì nghỉ luôn, coi như về hưu sớm, vì nghĩ tới cảnh phải làm lại từ đầu thì rất ngán ngẩm.
“Có chủ doanh nghiệp chia sẻ với tôi, doanh nghiệp của ông ấy có 200 lao động, đã cho nghỉ hơn một nửa, chỉ cố gắng duy trì 30 – 40% công suất. Nhưng do chi phí thực hiện ‘3 tại chỗ’, xét nghiệm vài lần/tuần quá lớn, khả năng chỉ trụ hơn 1 tháng là… buông.
“Hiện tượng này không phải là hiếm, rất dễ tạo thành làn sóng. Khi đó, mô hình kinh tế Việt Nam sẽ đi theo hình chữ U - kinh tế lao dốc xuống đáy rồi đi ngang trước khi khôi phục lại. Vùng đi ngang đó sẽ kéo dài, bởi nền kinh tế cần phải đợi các doanh nghiệp phục hồi trở lại hoặc các start-up lớn lên. Như vậy, kinh tế đất nước sẽ nằm rất lâu ở vùng suy thoái.
“Cho nên vấn đề trợ giúp của Chính phủ là rất quan trọng. Tôi chưa nói đến ít hay nhiều, nhưng nhấn mạnh là cần phải nhanh, kịp thời để các doanh nghiệp tiếp tục bám trụ được”, ông Bảo phân tích.
Bàn luận về vấn đề người lao động rời bỏ TP. HCM và các tỉnh phía Nam trở về quê, ông Bảo chỉ ra 2 hệ lụy nghiêm trọng. Một là dòng người này sẽ gây bất ổn cho địa phương tiếp nhận. Hai là khi dịch bệnh được khống chế thành công, doanh nghiệp phía Nam rất khó khôi phục sản xuất do thiếu hụt lao động.
“Chúng ta thấy đa phần những người lao động này không có trình độ chuyên môn cao, lao động thủ công không được đào tạo bài bản, nên cũng chính vì vậy mà họ dễ dàng chuyển đổi sang một công việc khác khi trở về quê. Vì thế, nhiều khả năng họ sẽ không trở lại TP. HCM sau dịch nữa”, ông Bảo nói.
Nói thêm về chương trình hỗ trợ của Chính phủ, ông Bảo cho rằng về phương pháp, chính quyền cần sàng lọc doanh nghiệp, xem ai cần hỗ trợ mức nào.
“Đây không phải là chuyện của chính quyền trung ương mà là của các địa phương. Chúng ta thấy từng vùng đều có cơ quan quản lý kinh tế, như phòng thuế, phòng kinh tế. Một xu thuế cũng thu được thì không thể nói họ không nắm được tình hình doanh nghiệp. Do đó, các cơ quan cấp cơ sở này phải thực hiện báo cáo đầy đủ, kịp thời và trung thực về tình hình “sức khỏe” của các doanh nghiệp trên địa bàn mà mình quản lý để chính quyền các cấp triển khai chương trình hỗ trợ.
Không thể đổ hết trách nhiệm hay chờ vào Trung ương, làm gì có Chính phủ nào đủ nguồn lực để xử lý từng trường hợp cụ thể được…”, ông Bảo nhận xét.
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
