Tại Hội thảo về Xây dựng - phát triển - định giá thương hiệu doanh nghiệp vừa được tổ chức tại Hà Nội, ông Đặng Quyết Tiến, Phó cục trưởng Cục tài chính doanh nghiệp, Bộ Tài chính đã có những chia sẻ rất đáng chú ý về tình hình định giá doanh nghiệp hiện nay, nhất là khi tiến hành cổ phần hóa.
Ông Tiến nói:
"Vấn đề đặt ra hiện nay là cơ sở pháp lý của chúng ta trong việc định giá, vẫn đang có sự khác nhau.
Thứ nhất, trong Luật Doanh nghiệp có quy định Luật Doanh nghiệp 2014, cũng như Luật Doanh nghiệp trước đây 2005, quy định doanh nghiệp được góp vốn bằng quyền sở hữu trí tuệ, quyền sở hữu trí tuệ cũng giống như đại diện cục sở hữu trí tuệ nêu đầy đủ hết, bao gồm tên thương mại nhãn hiệu, bí quyết giống cây trồng, vấn đề quyền tác giả.
Tuy nhiên, vấn đề xác định giá trị của các quyền sở hữu trí tuệ như nào, đưa ra một giá trị góp vốn, nghị định 02, quy định luật doanh nghiệp 2005 đều giao Bộ Tài chính hướng dẫn.
Từ 2005 đến 2014 chúng tôi đã nghiên cứu trao đổi với Bộ Khoa học và Công nghệ, về luật Sở hữu trí tuệ cùng các nhà nghiên cứu, thú thực vấn đề này xác định rất khó, trên thực tế có rất nhiều doanh nghiệp góp vốn theo hướng này, xác định như thế nào?
Trong luật sở hữu trí tuệ đăng ký quyền sở hữu trí tuệ tên thương mại hay nhãn hiệu, gắn liền với chủ sở hữu và đăng ký đó. Nếu chủ sở hữu đó thành lập doanh nghiệp, coi như vốn bỏ ra là như vậy, nhưng một doanh nghiệp có gắn sản phẩm đem đi góp, phát hiện tên thương mại gắn liền pháp nhân đó, nếu pháp nhân đó đem đi góp vốn từ bỏ quyền chủ sở hữu thành nhận cổ phiếu góp, vô hình chung tên đó được tồn tại hay không đó là điều rất khó.
Góp vốn thành lập doanh nghiệp thông qua hợp đồng ký kết góp vốn, hợp đồng này sau khi kiểm tra giống như là cho thuê ký tên có thời hạn, khi hết thời gian hợp đồng hết hiệu lực, trả tên về cho ông chủ góp, giá trị thu hồi khi ký hợp đồng thu tiền cho mượn tên coi như muốn góp, tựu chung lại vẫn là hợp đồng kinh tế dân sự.
Thứ hai là trường hợp chúng tôi cấp giấy phép cho một liên doanh Hàn Quốc với công ty Fafilm của Việt Nam trước đây - khi chưa có luật doanh nghiệp sở hữu trí tuệ, Chính phủ Việt Nam ấn định tên đó mấy triệu USD góp vào, sau này mới điều chỉnh tăng giảm vốn, nảy sinh vấn đề giá trị đó bao nhiêu để tăng lên. Ví dụ: trước là 2 triệu, sau mua tăng lên 3 triệu thì cơ sở nào để đánh giá?
Lúc đó chúng tôi cùng Bộ Kế hoạch và Đầu tư bàn tính, quan trọng phải có cơ sở pháp lý nào khẳng định tên Fafilm của Việt Nam bảo hộ, rất may đăng ký tên Fafilm ở Cục hữu trí tuệ. Từ khi đăng ký xong rồi đàm phán ký hợp đồng giá trị bao nhiêu để thuê tên này lúc đó mới điều chỉnh lại.
Cái này gắn liền công ty với Việt Nam, thực tế phía nước ngoài cũng yêu cầu như thế, nghĩa là tôi mượn tên để chiếu phim, mỗi lần chiếu phim tăng ở mức nhất định sẽ trả thêm 300 nghìn USD/tháng. Giá trị được trả so với tỷ lệ nhất định đủ tiền giá trị thuê hợp đồng góp, giá trị 5 triệu USD danh nghĩa, phía Việt Nam thu dần đến khi hết thời gian thu đủ 5 triệu USD cộng giá trị tăng thêm cho doanh thu điều chỉnh lại giá trị hợp đồng.
Như vậy, việc định giá không phải mang định giá như chúng ta nói định giá tài sản. Chúng tôi mạn phép đưa ra giữ nguyên quyền của nhà đầu tư được góp các quyền sở hữu trí tuệ, việc giao cho ai định giá chúng ta không làm nữa và bỏ trong luật, đấy là vấn đề tự thỏa thuận theo luật dân sự, đưa vào luật dân sự điều chỉnh.
Trong quá trình cổ phần hóa có nhiều vướng mắc với tên thương hiệu và có nhiều doanh nghiệp tập đoàn lớn xây dựng thương hiệu bỏ tiền gia định vị lại thương hiệu.
Ví dụ như tập đoàn Petrolimex xây dựng thương hiệu, rất nhiều công ty xây dựng thương hiệu trước khi chuyển đổi sang công ty cổ phần, thương hiệu này tính như nào? Đây là vấn đề rất khó, mặc dù trong Nghị định 59 có giá trị lợi thế, có giá trị thương hiệu, lợi thế tiềm năng đưa vào tính theo công thức tỷ suất lợi nhuận, trong quá trình thực hiện có rất nhiều phát sinh không hiệu quả tỷ số lợi nhuận thấp, dẫn đến không phát sinh ra giá trị tiềm năng này.
Trên thực tế giá trị này người ta vẫn có, theo định nghĩa tập hợp các khoản chi phí, trong Nghị định 59 có nội dung giá trị tiềm năng bao gồm giá trị thương hiệu tập hợp các khoản chi từ trước đến nay, nhưng doanh nghiệp nào xây dựng có tập hợp chi phí, những doanh nghiệp nào không xây dựng tự dưng có trong có quá trình lịch sử?
Ví dụ Lilama lắp máy Việt Nam tên là của liên hiệp lắp máy Việt Nam. Sau này Tổng công ty Lắp máy Việt Nam Lilama đi cùng lịch sử khi hoạt động tốt, giá trị tăng trở thành tên tuổi lớn ngành cơ khí Việt Nam.
Vấn đề cuối cùng chúng tôi cho rằng tất cả tên thương hiệu phải được pháp luật bảo hộ tên thương mại hay nhãn hiệu đó phải được đăng ký quyền sở hữu trí tuệ. Quyền sở hữu trí tuệ có rồi việc đem làm gì, đem góp vốn tùy từng hoạt động, chúng ta sẽ xử lý theo hướng của pháp luật dân sự.
Ví dụ như vấn đề doanh nghiệp góp vốn cân nhắc kỹ có từ bỏ tên hay không? Tên thương mại không thể từ bỏ được, trừ khi bán doanh nghiệp đó, trừ khi bán tên thành lập một tên mới nhưng thực ra vẫn là doanh nghiệp đó chỉ từ chủ này sang chủ khác, cho nên chế độ tài chính, tên thương mại doanh nghiệp không được coi là hoạch toán góp vốn chỉ cho mượn thôi rồi tách ra, khi doanh nghiệp vẫn còn bán cổ phẩn ra, nhất là vấn đề cổ phần hóa có tính không? Vừa qua một số trường hợp vẫn phải tính, theo hướng dẫn Nghị định 59 đưa ra 2 phương pháp.
Vấn đề định giá giá trị thương hiệu nhà nước không quy định hay để cho thị trường quy định, nhà nước đưa ra một phép tính để thị trường thẩm định giá về tài sản. Trong vấn đề thẩm định giá về thương hiệu, quy định về giá trị thương hiệu trên thế giới đã làm, vừa qua chuyên gia nêu hẳn quy trình, tiêu chí riêng về quản trị để làm.
Chúng ta phải học tập thế giới - tên thương hiệu thì cũng phải tính toán, tên thương hiệu thể hiện rõ theo luật sở hữu trí tuệ bao gồm tất cả quyền sở hữu trí tuệ tên thương mại, nhãn hiệu các quyền tác giả… đảm bảo cơ sở pháp lý, bảo hộ cho doanh nghiệp.
Vì cổ phần hóa không phải bán hết doanh nghiệp, định giá để tên doanh nghiệp vẫn còn sau cổ phần hóa, chúng tôi đưa ra nguyên tắc và phương pháp doanh nghiệp trao lại cho công ty tư vấn căn cứ tiêu chuẩn thẩm định giá Việt Nam các thông lệ quốc tế về thẩm định giá tài sản, đề xuất ra phương pháp tính ngoài phương pháp theo quy chuẩn.
Có phương pháp mới các công ty tư vấn sẽ tính toán, tư vấn cho ban chỉ đạo chủ sở hữu quyết định giá trị, người quyết định cuối cùng là chủ sở hữu - có chọn hay không chọn, quyết định rồi đưa ra thị trường mới bán. Cổ phần hóa bán đấu giá lúc đó thị trường mới soi lại xem giá trị có hay không có, việc tính vẫn tính, nhà nước không ép buộc phương pháp cứng.
Hiện nay đang vướng là khi cổ phần hóa, việc góp vốn niêm yết cổ phần cổ phiếu phát hành thương hiệu trên thị trường cái này chúng tôi thấy không hợp lý đã kiến nghị để tính toán, bản chất gốc là vấn đề cổ phiếu đó được định giá có đảm bảo xác nhận hợp lý, công nhận quyền luật sở hữu trí tuệ cấp phép bảo hộ cho rồi giấy chứng nhận cho rồi đấy là cơ sở pháp lý.
Cơ sở pháp lý đảm bảo thương hiệu định vị của ai rồi giá trị của nó chỉ cho thị trường quyết định, bất kỳ DN nào mà có cổ phần bằng thương hiệu thì chắc chắn phải chấp nhận cho DN đó niêm yết 1 cách công khai minh bạch. Bởi rất nhiều DN khởi nghiệp chỉ bằng một ý tưởng sáng tạo, một phát minh sáng chế hoặc một quyền tác giả được bảo hộ. DN đó sau khi phát hành cổ phần ra cũng thu hút vốn trở thành công ty đại chúng thì cũng phải chấp nhận. Quan trọng là toàn bộ hồ sơ cần được cáo bạch một cách minh bạch và được kiểm chứng của các cơ quan có chức năng.
Túm lại, tới đây, tất cả các giao dịch liên quan đến vấn đề giá trị của các tài sản vô hình thì chúng tôi mạnh dạn giao hết cho các công ty tư vấn thẩm định giá có chức năng định giá tài sản. Các DN sẽ phải thuê họ để đảm bảo đúng thông lệ và tiêu chuẩn quốc tế.
Trên cơ sở đó sau này khi phát sinh kiểm tra giám sát hoặc tranh chấp chúng ta còn biết là đã được thực hiện đúng. Khẳng định đó cũng là một trong những vấn đề cốt yếu khi thoái vốn. Vấn đề này cũng thực hiện đúng theo nghị quyết của Đảng là nghị quyết Trung ương V vừa thông qua. Như vậy đề nghị Nhà nước, đề nghị các DN thẩm định cũng có trách nhiệm giám sát chất lượng và từ từ xây dựng được quy chuẩn đúng pháp luật, đúng thị trường và phù hợp với thực tiễn".
Tags:
(VNF) - Ông Lê Khánh Lâm - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kiểm toán & Tư vấn RSM Việt Nam cho rằng, 10 - 12% mức thuế suất hợp lý để ngay cả công ty Mỹ tại Việt Nam cũng vận hành một cách hiệu quả
(VNF) - TS. Phan Phương Nam cho rằng Việt Nam không nên quá phụ thuộc vào thị trường Mỹ mà cần tập trung khai thác các thị trường tiềm năng khác.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên cho rằng, việc phát triển kinh tế tư nhân không thể là bài toán tách rời từng nhóm chủ thể, mà phải là chiến lược toàn diện dựa trên cấu trúc hệ sinh thái liên kết đa tầng. Để kiến tạo một hệ sinh thái như vậy, điều kiện tiên quyết là phải dỡ bỏ “trần thể chế” và thiết kế lại chính sách theo “số đo riêng” cho từng tầng doanh nghiệp, thay vì “may đồng phục” như hiện nay.
(VNF) - GS-TS. Vũ Minh Khương - Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore nhấn mạnh, cần có tầm nhìn chiến lược dài hạn từ nay đến năm 2030 – 2045 nhằm tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững. Hiện nay, việc quản lý chủ yếu thiên về kiểm soát tuân thủ quy định, trong khi nhiều quy định này chưa thực sự tạo động lực cho tăng trưởng trong tương lai.
(VNF) - Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, Việt Nam đang đặt ra mục tiêu đầy “tham vọng” là tăng trưởng GDP trên 8% trong năm 2025 và xa hơn là đạt mức tăng trưởng hai con số (10% trở lên) trong những năm tiếp theo. Để hiện thực hóa tham vọng này, theo các chuyên gia, cải cách mô hình quản lý kinh tế sẽ giúp bộ máy phát triển một cách trơn tru, có thể giúp cải thiện tăng trưởng GDP lên 1 - 2%, thêm cơ hội tăng trưởng 2 con số.
(VNF) - Theo PGS. TS. Trần Đình Thiên, việc lấn biển phải đặt trong câu chuyện muốn phát triển thì phải đánh đổi. Định hướng lấn biển để có không gian phát triển phải nghĩ một cách tích cực, đừng để mất cơ hội của Đà Nẵng và cũng là cơ hội của đất nước.
(VNF) - Theo ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam Á Bank, sự tăng trưởng trong GDP có lan tỏa được đến người dân không khi họ vẫn thắt chặt chi tiêu, tỷ lệ nợ đối với tiêu dùng cá nhân còn rất hạn chế?
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - Bình luận về mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số trong tương lai, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia tài chính ngân hàng, Kinh tế trưởng BIDV, khẳng định hiện nay Việt Nam đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện.
(VNF) - Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica Việt Nam, khẳng định mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số là hoàn toàn khả thi nếu như có thể tháo gỡ được những điểm nghẽn đang kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.
(VNF) - Năm 2025, DN phải đối mặt với nhiều khó khăn cả trong và ngoài nước. Thị trường thế giới tiềm ẩn nhiều biến động khi cuộc chiến thuế quan này càng nóng lên, nhu cầu trong nước phục hồi chậm... Trong khi đó những điểm nghẽn về môi trường kinh doanh, thiếu vốn vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, mục tiêu này có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.
(VNF) - Để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trở lên trong năm 2025, GS.TSKH Nguyễn Mại cho rằng cần phải lưu ý đến tình hình sản xuất, mở rộng, nâng cao năng lực của doanh nghiệp.
(VNF) - “Cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy được đánh giá sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong cơ cấu thu – chi ngân sách, thúc đẩy sự chuyển động nhanh, mạnh, hiệu quả của bộ máy hành chính, mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế trong dài hạn.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết: Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
(VNF) - Ông Lê Khánh Lâm - Phó Tổng Giám đốc Công ty TNHH Kiểm toán & Tư vấn RSM Việt Nam cho rằng, 10 - 12% mức thuế suất hợp lý để ngay cả công ty Mỹ tại Việt Nam cũng vận hành một cách hiệu quả
(VNF) - Làm văn hoá thực sự không có lợi nhuận nhiều về kinh tế, nhưng lợi ích nó mang lại vô cùng to lớn không thể đong đếm được bằng tiền, đó là tâm sự của ông Cao Văn Tuấn - Giám đốc Bảo tàng văn hoá nghệ thuật Đông Dương - Hải Phòng.
