Các quốc gia trên thế giới đều cạnh tranh với nhau để thu hút đầu tư. Đầu tư trực tiếp nước ngoài cũng đóng một vai trò quan trọng tại Việt Nam. Về vấn đề này, một trong những yếu tố chính để thu hút đầu tư từ trước đến nay là ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, theo đó các công ty hoạt động trong một số lĩnh vực và/hoặc địa bàn nhất định có thể được giảm thuế suất thuế thu nhập doanh nghiệp và/hoặc miễn giảm thuế.
Hiện nay, với việc áp dụng mức thuế tối thiểu toàn cầu 15%, những ưu đãi thuế này có thể không còn mang lại nhiều lợi ích cho các doanh nghiệp đa quốc gia thuộc đối tượng điều chỉnh của Các quy tắc trụ cột 2, bởi đơn giản, mức thuế của họ nếu dưới 15% sẽ được nâng lên trong phạm vi tài phán của quốc gia nơi các doanh nghiệp đa quốc gia đặt trụ sở.
Có 2 tác động chính từ vấn đề này. Thứ nhất, nếu Chính phủ Việt Nam không thay đổi quy định trong nước, có thể sẽ khiến thất thu thuế bởi lợi ích thuế dành cho các nhà đầu tư nước ngoài ở Việt Nam cuối cùng có thể sẽ quay trở về đất nước của họ.
Thứ hai, Việt Nam có thể để thua trong cuộc đua cạnh tranh thu hút đầu tư bởi các ưu đãi thuế tại Việt Nam hiện nay không còn hấp dẫn và các nhà đầu tư có thể lựa chọn các quốc gia khác thay vì Việt Nam.
Phương pháp ứng xử của các nước đang phát triển
Các quốc gia và Chính phủ trong khu vực và trên toàn cầu thực tế đang phân tích các quy định mới để xác định cách họ có thể thay đổi luật thuế trong nước một mặt nhằm giảm đến mức tối thiểu sự tác động của thuế tối thiểu toàn cầu và đồng thời tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài.
Hãy bắt đầu với Trung Quốc, nơi đã thu hút được rất nhiều đầu tư nước ngoài trong quá khứ. Chính phủ Trung Quốc đã thành lập một Ủy ban Lập pháp và theo như tôi biết, Ủy ban này đã hoàn tất nghiên cứu các tác động của Trụ cột 2 và dự kiến sẽ sớm đưa ra các biện pháp đối với luật trong nước để giảm thiểu tác động của mức thuế tối thiểu toàn cầu mới. Chúng tôi cũng dự đoán rằng Chính phủ Trung Quốc sẽ đảm bảo tiếp tục thu hút đầu tư bằng cách cung cấp các khoản hỗ trợ khác nhau đối với một số ngành nghề quan trọng và nhạy cảm.
Ở Malaysia, vào cuối tháng 1 năm nay, Bộ Tài chính Malaysia đã thành lập một nhóm đặc biệt để xem xét các biện pháp nhằm phản ứng với tác động của thuế tối thiểu toàn cầu và xây dựng một lịch trình dự kiến để sửa đổi luật thuế có hiệu lực vào năm 2023.
Ở Hồng Kông, Bộ trưởng Bộ Tài chính đã công bố kế hoạch trình dự thảo luật mới trong nửa cuối năm 2022 để tiến hành áp dụng thuế tối thiểu toàn cầu. Đồng thời, ngài Bộ trưởng cũng nhấn mạnh rằng ông ấy sẽ cân nhắc áp dụng thuế tối thiểu nội địa tại Hồng Kông.
Tương tự, Singapore dự định điều chỉnh hệ thống thuế doanh nghiệp và đang xem xét một loại thuế đầu vào, sẽ được sử dụng để nâng mức thuế hiệu quả của nhóm các doanh nghiệp đa quốc gia tại Singapore lên 15%.
Các quốc gia khác trong khu vực, như Thái Lan và Indonesia, cũng đã thành lập các nhóm đặc biệt để nghiên cứu các quy định mới và cân nhắc sửa đổi các quy định về thuế trong nước.
Từ đó, có thể thấy rằng các cơ quan thuế và Chính phủ trong khu vực đang tích cực làm việc để đưa ra các giải pháp nhằm giải quyết các tác động của Các quy tắc Trụ cột 2.
Khuyến nghị của một số nhà đầu tư đối với Việt Nam
Để Việt Nam giữ được lợi thế cạnh tranh của mình trong việc thu hút đầu tư nước ngoài đồng thời không bị thất thu thuế, Chính phủ cần xem xét thay đổi các quy định về thuế trong nước và thiết kế các chính sách khuyến khích đầu tư mới có cân nhắc đến mức thuế tối thiểu toàn cầu. Các biện pháp khuyến khích đầu tư hiện tại chỉ dưới hình thức ưu đãi thuế có thể sẽ không còn hấp dẫn với các công ty đa quốc gia lớn thuộc đối tượng điều chỉnh của Các quy tắc Trụ Cột 2.
Các quốc gia khác như Ấn Độ, Trung Quốc hay thậm chỉ các quốc gia Châu Âu hoặc Mỹ, trước Trụ Cột 2, đều đã không chỉ cung cấp ưu đãi thuế để thu hút đầu tư nước ngoài, mà họ còn cung cấp hỗ trợ dưới hình thức cấp tiền mặt. Việt Nam nên xem xét một cách tiếp cận tương tự và thiết kế lại các cơ chế khuyến khích đầu tư của mình để đảm bảo quyền thu thuế, đồng thời giữ được sức hấp dẫn và tiếp tục thu hút đầu tư nước ngoài. Đây cũng là cơ hội tốt để xem xét lại những khoản đầu tư mà quốc gia muốn tập trung.
Để đưa ra một số ý tưởng, các quốc gia khác tập trung vào các lĩnh vực cụ thể mà họ muốn khuyến khích đầu tư và cung cấp các khoản hỗ trợ nhất định. Về ví dụ, chúng ta có thể thấy Trung Quốc đã cung cấp một số hỗ trợ về nghiên cứu và phát triển để thu hút sự phát triển trong các ngành công nghiệp tiên tiến, hoặc họ cung cấp các khoản hỗ trợ cho các công ty để giúp các công ty giảm bớt chi phí về điện của mình. Malaysia cũng cung cấp một số nguồn vốn hoặc các khoản vay ưu đãi nhất định để thúc đẩy công nghệ sinh học.
Ấn Độ thì đưa ra các biện pháp khuyến khích liên kết sản xuất để thúc đẩy sản xuất trong nước và thu hút các khoản đầu tư lớn vào sản xuất điện thoại di động. Có thể thấy các khoản hỗ trợ được cung cấp để thu hút đầu tư vào các địa điểm đặc biệt kém phát triển hoặc có vấn đề hoặc để nâng cao kỹ năng cho con người giúp tạo ra nhiều việc làm được trả lương cao hơn.
Vì vậy, một lần nữa, Việt Nam có thể xem xét những gì mà các nước khác cung cấp cho các nhà đầu tư và nên coi các quy định mới như một cơ hội để thu hút đầu tư nước ngoài theo hướng mà quốc gia muốn hướng đến và nên xây dựng các chiến lược khuyến khích thu hút đầu tư nước ngoài vào các lĩnh vực này.
Thay vì cung cấp các ưu đãi về thuế, các chính sách hỗ trợ có thể được thiết kế để áp dụng trực tiếp cho các mục tiêu của đầu tư, chẳng hạn như hỗ trợ đầu tư vào một số thiết bị, tài sản, nghiên cứu và phát triển, đầu tư vào con người… và những hỗ trợ này sau đó sẽ trực tiếp mang lại lợi ích cho việc đầu tư cho dù công ty đang ở trong tình trạng lãi hay lỗ. Ngoài ra, các chính sách hỗ trợ đơn giản, rõ ràng và dễ tiếp cận sẽ giúp ích trong việc thu hút các nhà đầu tư và cuối cùng nữa là đóng góp vào sự phát triển lâu dài của đất nước.
PwC Việt Nam cho rằng việc Chính phủ nên thành lập một tổ công tác gồm các bộ, ban ngành có liên quan để xem xét ảnh hưởng của Trụ Cột 2 đồng thời đưa ra các chính sách phù hợp là yêu cầu cấp thiết do thời điểm áp dụng của Trụ cột 2 đang đến gần cũng như vấn đề này không chỉ đơn thuần là vấn đề về thuế mà sẽ liên quan đến nhiều chính sách vĩ mô khác đặc biệt định hướng và chính sách trong việc việc thu hút đầu tư nước ngoài.
| Sắp diễn ra hội thảo "Thuế tối thiểu toàn cầu và những vấn đề đặt ra với Việt Nam" Sáng thứ Ba, ngày 14/6/2022, Tạp chí Nhà đầu tư/Nhadautu.vn sẽ tổ chức Hội thảo: "Thuế tối thiểu toàn cầu và những vấn đề đặt ra với Việt Nam" với sự tham gia của các cơ quan hữu quan, chuyên gia kinh tế, hiệp hội doanh nghiệp và một số doanh nghiệp trong và ngoài nước. Hiện cuộc đấu tranh chống trốn thuế, rửa tiền thông qua “thiên đường thuế” đã được Chính phủ các quốc gia coi là vấn đề toàn cầu, gần đây đã đạt được sự đồng thuận rộng rãi bằng cơ chế thuế tối thiểu toàn cầu. Về nguyên tắc, các nước G7 đã đồng ý áp dụng mức thuế thu nhập doanh nghiệp tối thiểu toàn cầu là 15% nhằm ngăn chặn cạnh tranh về thuế giữa các nước. Trụ cột 2 được hy vọng sẽ tạo ra đột phá và mang lại sự công bằng vì phân bổ lại hơn 125 tỷ USD lợi nhuận từ khoảng 100 công ty đa quốc gia lớn nhất và có lợi nhuận nhiều nhất cho các nước, góp phần tránh tình trạng nhiều nước đua nhau giảm thuế để thu hút vốn đầu tư nước ngoài và hạn chế tình trạng chuyển lợi nhuận ra nước ngoài. |
Xem thêm: Cán bộ thuế không được 'ngâm' hồ sơ chuyển nhượng BĐS dù nghi ngờ kê khai giá thấp
Tags:
(VNF) - Chuyên gia Nguyễn Hồ Ngọc cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Chuyên gia Nguyễn Hồ Ngọc cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
