Quản lý mang tính hệ thống là tất yếu, bên cạnh đó, làm thế nào để tận dụng ưu điểm của mô hình vay P2P cũng cần được các nhà làm chính sách tính đến.
Thống kê đến thời điểm này, Ngân hàng Nhà nước (NHNN) đã cho phép hơn 80 doanh nghiệp lĩnh vực Fintech được hoạt động, trong đó cấp giấy phép hoạt động chính thức cho 27 tổ chức cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán, không có công ty nào trong lĩnh vực cho vay P2P.
Theo chuyên gia tài chính Nguyễn Trí Hiếu, những công ty hoạt động cho vay P2P chưa được NHNN cấp phép vẫn hoạt động như một định chế tài chính là vi phạm Luật Các tổ chức tín dụng. Trong khi đó, đại diện Ban Truyền thông của NHNN cũng khẳng định, hiện mô hình sàn cho vay P2P chưa có hành lang pháp lý.
NHNN không cấp phép cho công ty nào hoạt động trong lĩnh vực này nên cũng chưa quản lý. Cũng giống như ứng dụng Uber, Grab, các công ty P2P kết nối người có nhu cầu vay vốn với người cần cho vay nên việc thẩm định, thỏa thuận về lãi suất vay là do 2 bên thỏa thuận, nếu có rắc rối xảy ra (như không trả được nợ) thì trách nhiệm hoàn toàn do người vay và cho vay giải quyết.
Trên thực tế, do chưa được cấp phép, nên các công ty hoạt động trong lĩnh vực này thường xin phép làm sàn cung cấp dịch vụ thương mại điện tử hay dịch vụ môi giới. Rủi ro là có thể bị đóng cửa bất kỳ lúc nào.
Cũng cần lưu ý, sàn cho vay P2P là đối thủ của các ngân hàng và công ty tài chính. Chắc chắn, những đơn vị này không để các sàn chưa có tư cách pháp lý giành lấy thị phần. Nguy cơ lớn hơn hết nằm ở người cho vay, bởi không được pháp luật bảo vệ. Khi hợp đồng cho vay được ký kết, đó chỉ là giao dịch dân sự. Khi đưa nhau ra tòa, người vay đồng ý khi nào có tiền sẽ trả là coi như… xong.
Việc thu hồi tiền vay thông qua thi hành án là rất khó, rủi ro mất vốn hiện hữu. Để bù lại rủi ro này, các công ty tài chính tiêu dùng thường đưa lãi suất lên đến 100%/năm, nhưng nếu là cá nhân cho vay, đó là hình thức cho vay nặng lãi, là vi phạm pháp luật.
Đối với người đi vay, rủi ro đến từ các trang web cho vay trực tuyến lợi dụng P2P để cho vay nặng lãi. Chưa hết, đa phần sàn vay P2P hiện chưa được thẩm định về độ bảo mật, tiềm ẩn rất nhiều rủi ro về an toàn trong khâu vận hành.
Mặt khác, số công ty hoạt động theo đúng nghĩa P2P là không nhiều, chủ yếu vẫn là các đối tượng tín dụng đen lừa đảo về lãi suất, phí núp bóng trang web quảng cáo cho vay tiền mặt trực tuyến. Mới đây, một sàn cho vay P2P đã cảnh báo đến khách hàng một hình thức lừa đảo, khi đối tượng gọi điện cho khách hàng để thông báo đã được duyệt vay, đồng thời yêu cầu người vay chuyển tiền vào tài khoản của họ vì các lý do như: phí đảm bảo khoản vay, phí rủi ro.
Liên quan đến loại hình cho vay này, tại buổi họp báo Chính phủ thường kỳ tháng 9 vừa qua, Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Thị Hồng cho biết cho vay trực tuyến biến tướng như báo chí phản ánh vừa qua là hình thức tín dụng đen.
Để ngăn chặn hình thức cho vay này, trong quá trình tổ chức điều hành hoạt động hệ thống, thời gian qua NHNN đã liên tục rà soát, điều chỉnh, bổ sung các quy định về cho vay. NHNN đã ban hành Thông tư số 39/2016 quy định về hoạt động cho vay của tổ chức tín dụng, trong đó có các quy định về hoạt động cho vay tiêu dùng; ban hành văn bản riêng quy định về cho vay tiêu dùng của các công ty tài chính.
Cũng theo bà Hồng, đối với tín dụng đen không thuộc trách nhiệm quản lý nhà nước của NHNN, nhưng cũng liên quan đến mảng quản lý trật tự an toàn xã hội và vi phạm pháp luật. Vì vậy, NHNN đã tích cực phối hợp với các bộ, ngành liên quan rà soát, nắm bắt tình trạng của “tín dụng đen”, báo cáo Chính phủ, kiến nghị để Chính phủ chỉ đạo các bộ, ban, ngành có giải pháp quản lý chung.
Được biết, NHNN cũng đã thành lập ban chỉ đạo Fintech vào tháng 3/2017 nhằm đưa ra những giải pháp hoàn thiện hệ sinh thái, tạo thuận lợi cho các doanh nghiệp Fintech ở Việt Nam phát triển. Ban chỉ đạo Fintech của NHNN đã hoàn thành báo cáo đánh giá về hệ sinh thái Fintech ở Việt Nam, đồng thời đề ra các nội dung trọng tâm của Fintech cần khẩn trương tập trung nghiên cứu.
Theo Phó Thống đốc NHNN Nguyễn Kim Anh, Trưởng ban chỉ đạo Fintech của NHNN, nhiệm vụ quan trọng nhất mà NHNN cần triển khai trong thời gian tới là tiếp tục nghiên cứu để trình Thủ tướng Chính phủ cho phép xây dựng khuôn khổ pháp lý thử nghiệm (Regulatory Sandbox Framework).
Khuôn khổ pháp lý thử nghiệm này sẽ tạo môi trường cho các doanh nghiệp Fintech thử nghiệm các sản phẩm mới dưới sự giám sát chặt chẽ của các cơ quan quản lý, nhằm hạn chế thấp nhất rủi ro cho khách hàng cũng như các bên liên quan khi sử dụng dịch vụ.
Chuyên gia ngân hàng Cấn Văn Lực chia sẻ trong cách ứng xử với mô hình này, mỗi nước có cách tiếp cận khác nhau: có nước tự cho thị trường điều tiết, có nước đưa vào vào quản lý.
Ở Việt Nam, loại hình này mới xuất hiện nhưng cũng cần sớm có khuôn khổ pháp lý để quản lý chính thống, chủ động, tránh gây hệ lụy lâu dài. Dịch vụ này không thể bóp nghẹt vì liên quan đến công nghệ xuyên biên giới. Cách tiếp cận có thể là thí điểm và học kinh nghiệm quản lý của các nước đã làm.
Do tính phức tạp, nhiều nước cũng cho tiến hành thí điểm để: vừa làm, vừa học, vừa quản lý, vừa hoàn thiện.
“Ở Việt Nam, theo tôi được biết, NHNN cũng đang nghiên cứu để đưa ra quy định nhưng vì đây là mô hình mới, lại gắn với công nghệ và đi kèm theo đó vừa là tiền thật, tiền ảo nên cách tiếp cận cần thận trọng. Cách tiếp cận thận trọng nhưng không thể cấm đoán. NHNN nên vừa xây dựng hành lang pháp lý vừa khuyến cáo kịp thời cho người dân”, ông Lực nói.
Ngoài ra, hiện nay Trung tâm Thông tin tín dụng Quốc gia Việt Nam (CIC) cũng đang mở rộng nguồn dữ liệu, tiếp cận các nguồn dữ liệu thay thế nhằm cung cấp thêm các thông tin cần thiết về lịch sử tín dụng của hàng chục triệu khách hàng. “Bên cạnh việc hỗ trợ của CIC, các công ty tài chính cũng cần rà soát quy trình nội bộ nhằm hạn chế thấp nhất các rủi ro”, đại diện CIC khuyến cáo.
| Hiện nay, Cơ quan quản lý tiền tệ Singapore đưa quy định hoạt động cho vay P2P vào Luật Chứng khoán và hợp đồng phái sinh và Luật tư vấn tài chính. Ngân hàng Trung ương Thái Lan năm 2016 đã ban hành Cẩm nang triển khai Khuôn khổ pháp lý thử nghiệm cho vay P2P. Cơ quan Quản lý dịch vụ tài chính (OJK) của Indonesia đã ban hành các quy định về cho vay P2P vào năm 2017. Trong khi đó, đầu năm 2018, Trung Quốc đã gây xôn xao trong giới kinh doanh P2P toàn cầu khi tuyên bố sẽ xóa sạch 157 doanh nghiệp cho vay online quy mô nhỏ, ngoại trừ một công ty nhà nước duy nhất; tạm ngừng hoạt động xem xét chấp thuận đối với các đơn vị cho vay online mới trên toàn quốc. |
Tags:
(VNF) - Sau khi giao dịch hoàn tất, Tập đoàn Tài chính sẽ tập trung trọn vẹn nguồn lực vào việc phục vụ khách hàng tại Việt Nam thông qua hoạt động kinh doanh cốt lõi tại Manulife Việt Nam.
(VNF) - Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) đề nghị các doanh nghiệp bảo hiểm hội viên tích cực tăng cường công tác thẩm định, xác minh thiệt hại và sớm giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho người tham gia.
(VNF) - Ngày 22/11, hơn 1.000 người dân Hải Phòng đã có mặt tại Cung Văn hóa Thể thao Thanh Niên để tham gia ngày hội “Sống Khỏe Mỗi Ngày 2025” do Manulife Việt Nam phối hợp cùng Hội Thầy thuốc Trẻ Việt Nam tổ chức.
(VNF) - Dù bảo hiểm nhân thọ mang lại nhiều ích lợi, nhưng không ít người nhận được lời khuyên rằng: Không nên mua bởi một số một số “mặt trái” không phải ai cũng chấp nhận.
(VNF) - Đó là thông điệp của các doanh nghiệp bảo hiểm tại Hội nghị Định phí bảo hiểm Việt Nam 2025 với chủ đề “Khôi phục niềm tin, tái định nghĩa bảo hiểm” (Rebuild Trust, Redefine Insurance), khẳng định vai trò của bảo hiểm trong kỷ nguyên mới.
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm gửi thông báo: Vì lý do kê khai không đúng về tình trạng lịch sử bệnh lý đã làm sai lệnh quyết định nhận bảo hiểm. Do đó, công ty buộc phải huỷ bỏ quyền lợi hợp đồng, đồng thời tăng mức phí tham gia của sản phẩm chính.
(VNF) - Dù các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ liên tiếp ra mắt sản phẩm mới, chuyên biệt nhưng thị trường vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, chuyên gia tin bảo hiểm nhân thọ sẽ sớm tốt lên.
(VNF) - Từ ngày 1/1/2026, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất sẽ tăng, do mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh theo đúng quy định Luật Bảo hiểm Xã hội.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách – Phó Tổng Giám đốc PTI cho biết, bảo hiểm không chỉ đơn giản là chi trả tiền bồi thường, mà còn ở sự chia sẻ, đồng hành trong mọi tình huống khi khách hàng gặp khó khăn nhất.
(VNF) - Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vừa triệt phá đường dây tự đục vỡ xương khớp, hợp thức hoá hồ sơ bệnh án nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ với số tiền hơn 6 tỷ đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, khi còn đang giám định thiệt hại do cơn bão số 12 đã liên tiếp ghi nhận thêm tổn thất hàng trăm tỷ đồng do cơn bão số 13. Bão chồng bão khiến số tiền bồi thường ước hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, nguyên nhân khiến có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe máy rất thấp, người dân gần như không nhận được lợi ích đến từ cả 3 bên gồm: Cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Theo Thông tư 41/2025/TT-NHNN, tổng hạn mức giao dịch của một khách hàng tại một tổ chức cung ứng ví điện tử được phép tăng lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán một số dịch vụ thiết yếu.
(VNF) - Nhiều đại biểu quốc hội cho rằng, bảo hiểm xe máy bắt buộc khi triển khai thực tế không hiệu quả và đề xuất bỏ loại hình này.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm ghi nhận thiệt hại chủ yếu ở nghiệp vụ xe cơ giới và tài sản kỹ thuật, với tổng giá trị bồi thường ước tính lên tới hàng chục tỷ đồng.
(VNF) - Trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng, bảo hiểm “đóng tiền vào thì dễ, rút ra lại rất khó”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, ông đã từng tham gia bảo hiểm, khi đáo hạn muốn là rút tiền ra được ngay và các công ty phải trả tiền theo quy định.
(VNF) - Từ sau giai đoạn tăng trưởng nóng, các công ty tài chính tiêu dùng đã bước vào quá trình tái cấu trúc sâu rộng, giúp danh mục cho vay trở nên cân bằng hơn.
(VNF) - Sau đợt mưa bão liên tiếp vừa qua, hàng loạt xe ô tô bị ngập nặng, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Đáng chú ý, có hồ sơ bồi thường cho thấy chi phí sửa chữa đã lên đến 90% giá trị chiếc xe, khiến nhiều chủ xe đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản.
(VNF) - Sự dịch chuyển mạnh mẽ của tầng lớp trung lưu tại Việt Nam đang mở ra một kỷ nguyên mới: người Việt không chỉ mong muốn “đủ sống”, mà còn khao khát nâng tầm chất lượng sống, bảo vệ thành quả và chuẩn bị vững vàng cho tương lai của thế hệ kế tiếp. Song song với đó, những khoảng trống bảo vệ ngày càng rõ nét, khi những rủi ro bất ngờ vẫn có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính tưởng chừng đã vững vàng.
(VNF) - Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, nếu người lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội sau 60 ngày dù đã có văn bản đôn đốc sẽ bị coi là trốn đóng và hành vi này nặng nhất có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
(VNF) - Nước lũ ở Huế lên quá nhanh khiến hàng trăm xe ô tô trong thành phố ngập qúa bánh xe, trong đó có rất nhiều phương tiện nước đã tràn vào trong xe, gây hư hỏng nặng.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách - Phó Tổng Giám đốc PTI cho rằng, việc các doanh nghiệp bảo hiểm nỗ lực trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng sau mỗi đợt thiên tai bão lũ cũng góp phần "neo" giữ niềm tin của người dân đối với bảo hiểm.
(VNF) - Trước những thiệt hại nặng nề của nền kinh tế gây ra bởi bão lũ trong hơn một năm vừa qua, các công ty bảo hiểm cũng đã nhanh chóng xác minh tổn thất, chi trả bồi thường sớm giúp các doanh nghiệp có ngay nguồn tài chính để tái thiết sản xuất.
(VNF) - Việc đưa ví điện tử vào nội dung của Luật Bảo hiểm Tiền gửi được xem là bước cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người dùng, trong bối cảnh giao dịch tài chính số ngày càng phổ biến.
(VNF) - Nếu muốn dòng vốn bảo hiểm thực sự trở thành một “trụ cột ổn định” của nền kinh tế, Việt Nam cần đi song hành trên cả hai hướng: mở rộng nền khách hàng tham gia bảo hiểm và nâng cấp môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Sau khi giao dịch hoàn tất, Tập đoàn Tài chính sẽ tập trung trọn vẹn nguồn lực vào việc phục vụ khách hàng tại Việt Nam thông qua hoạt động kinh doanh cốt lõi tại Manulife Việt Nam.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
