Bối cảnh chính trị Trung Quốc và sự cần thiết ổn định tỷ giá USD/CNY
Quang Hải -
09/08/2018 19:18 (GMT+7)
(VNF) - Mặc dù CNY mất giá có thể hỗ trợ ít nhiều cho xuất khẩu của Trung Quốc nhưng phần lớn các chuyên gia đều cho rằng lợi ích từ việc CNY mất giá vẫn chưa đủ đề bù đắp thiệt hại cho những ngành công nghiệp bị Mỹ tăng thuế (điện tử, chế tạo máy…). Theo chiều ngược lại, sự mất giá của đồng CNY có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng cho chính Trung Quốc.
Bối cảnh chính trị Trung Quốc và sự cần thiết ổn định tỷ giá USD/CNY
Cuộc họp Bộ Chính trị Trung Quốc vào đầu tháng 8 vừa qua đã đề ra 6 mục tiêu quan trọng cho nửa sau năm 2018, trong đó hai mục tiêu hàng đầu là giảm tỷ lệ thất nghiệp và ổn định thị trường tài chính.
Đáng lưu ý, các phiên họp trước của Bộ Chính trị Trung Quốc hiếm khi đề cập đến tỷ lệ thất nghiệp, điều đó có nghĩa là giới lãnh đạo nước này đã nhận thấy những bất ổn của nền kinh tế trong nước.
Đối với mục tiêu thứ hai, Trung Quốc khẳng định sẽ duy trì sự ổn định của thị trường tài chính và không tiếp tục sử dụng chính sách tiền tệ để kích thích nền kinh tế (nhiệm vụ này sẽ được chuyển sang cho chính sách tài khóa).
Nói cách khác, trong nửa sau năm 2018 thì chính sách tiền tệ của Trung Quốc sẽ có phần thận trọng hơn so với nửa đầu (đã cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc tới 2 lần trong 6 tháng đầu năm), Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBoC) sẽ giảm bớt việc nới lỏng tiền tệ và áp lực lên CNY dự kiến cũng sẽ giảm theo.
Vào cuối tuần trước (4/8), các lãnh đạo và nguyên lãnh đạo Trung Quốc đã có mặt ở khu nghỉ mát Bắc Đới Hà để tham gia cuộc họp hàng năm, dự kiến kéo dài tới khoảng 12/8. Cuộc họp Bộ Chính trị mở rộng này là dịp để thảo luận về thực trạng đất nước cũng như chính sách điều hành trong thời gian tới, do đó có ý nghĩa tương đối quan trọng trong việc xác lập phương hướng chính trị của Trung Quốc.
Hai chủ đề hàng đầu trong cuộc họp này sẽ là chiến tranh thương mại với Mỹ và sự giảm tốc của kinh tế Trung Quốc, đều là những điểm mà giới “nguyên lão” có thể dùng để chỉ trích Tập Cận Bình.
Có thông tin rằng nguyên Chủ tịch Giang Trạch Dân và một số nguyên lãnh đạo khác đã gửi một bức thư cho ông Tập Cận Bình để đề nghị ông này xem xét lại chính sách kinh tế cũng như ngoại giao.
Rõ ràng ông Tập Cận Bình và bộ máy của mình sẽ có động lực để tạm thời bình ổn thị trường tài chính, qua đó giảm bớt phần nào áp lực trước cuộc họp quan trọng này.
Mối nguy từ tỷ giá
Việc CNY liên tục mất giá so với USD là một trong những mối đe dọa hàng đầu đối với kinh tế Trung Quốc hiện nay. Mặc dù CNY mất giá có thể hỗ trợ ít nhiều cho xuất khẩu của Trung Quốc, phần lớn các chuyên gia đều cho rằng lợi ích từ việc CNY mất giá vẫn chưa đủ đề bù đắp thiệt hại cho những ngành công nghiệp bị Mỹ tăng thuế (điện tử, chế tạo máy…). Theo chiều ngược lại, sự mất giá của đồng CNY có thể gây ra nhiều hậu quả nghiêm trọng.
Thứ nhất, nếu CNY tiếp tục mất giá và tỷ giá USD/CNY chạm mốc tâm lý 7.0, dòng vốn nước ngoài có thể đồng loạt tháo chạy ra khỏi Trung Quốc, kéo theo làn sóng mua ngoại tệ của doanh nghiệp cũng như dân cư nước này và đặt Trung Quốc trước nguy cơ xảy ra khủng hoảng mini.
Thứ hai, nếu CNY mất giá quá mạnh so với USD thì nhiều nước Đông Nam Á cũng sẽ phải phá giá đồng tiền theo, cũng có nghĩa là những quốc gia này (đặc biệt là Indonesia, Malaysia) sẽ hứng chịu hậu quả từ dòng vốn ngoại đảo chiều.
Nếu như sự mất giá của CNY gián tiếp đẩy nhiều quốc gia trong khu vực vào khủng hoảng, vị thế của đồng tiền này sẽ suy giảm rất đáng kể, trái với mong muốn của giới lãnh đạo Trung Quốc về việc quốc tế hóa đồng CNY, đưa đồng tiền này thành trung gian thanh toán cũng như công cụ dự trữ trong khu vực. Đó là chưa kể đến việc Mỹ nhiều khả năng sẽ tiếp tục chỉ trích Trung Quốc về việc thao túng tiền tệ và cố tình phá giá đồng CNY.
Như vậy, xét về cả mục tiêu chính trị lẫn kinh tế, Trung Quốc đều có động cơ để tạm thời bình ổn tỷ giá USD/CNY. Một mặt nó giúp giảm bớt áp lực cho “nhóm Tập Cận Bình” trong hội nghị quan trọng sắp tới, mặt khác giúp ổn định kinh tế vĩ mô – điều đặc biệt quan trọng khi kinh tế Trung Quốc đang giảm tốc đáng kể.
Vậy vì sao CNY lại mất giá mạnh như vậy? PBoC có thể bình ổn hay không? Tương lai của tỷ giá USD/CNY sẽ đi về đâu ?
Sẽ còn phụ thuộc vào chiến tranh thương mại
Cần phải đính chính rằng CNY (mất giá 4,9% trong năm 2018) chưa phải là đồng tiền châu Á giảm giá mạnh nhất. Ngôi vị này thuộc về IDR (6,9%) và KRW (5,9%). Ngoài ra, Dollar Index cũng lên giá 3,3% kể từ đầu năm, có nghĩa là thực ra CNY chỉ giảm giá thêm khoảng 1,6% so với “fair value” mà thôi.
Cụ thể hơn, sự phân kỳ giữa USD/CNY và Dollar Index chỉ bắt đầu xuất hiện rõ trong giai đoạn gần đây. Trong khoảng 1,5 tháng trở lại đây, USD/CNY tăng tới 7% trong khi Dollar Index chỉ tăng 1,5%, tức là CNY vẫn ổn định trong khoảng 6 tháng đầu năm, và chỉ thực sự suy yếu rõ rệt từ giữa tháng 6.
Lý do là các số liệu kinh tế Trung Quốc bắt đầu xấu đi kể từ tháng 6 (tốc độ tăng trưởng GDP thấp hơn từ 0,1 đến 0,4% so với cùng kỳ năm ngoái, tùy theo cách thức thống kê), bên cạnh đó thì PBoC vẫn tiếp tục nới lỏng tiền tệ nhằm kích thích tăng trưởng nội địa. Nguy cơ về cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ là giọt nước làm tràn ly: một mặt nó khiến thị trường chứng khoán Trung Quốc đi xuống và kích hoạt làn sóng rút vốn, mặt khác gây ra tâm lý quan ngại cho thị trường rằng Trung Quốc có thể sử dụng tỷ giá USD/CNY như là một công cụ để trả đũa Mỹ trong cuộc chiến tranh thương mại.
Theo Bloomberg, việc thị trường đẩy tỷ giá USD/CNY lên tiệm cận mức 6.9 có thể được hiểu như là cách để “thử” phản ứng của PBoC hơn là nhằm phản ánh cung cầu thực.
Biện pháp can thiệp hành chính mới nhất của PBoC (tăng tỷ lệ ký quỹ đối với các sản phẩm FX Forward lên 20% thay vì 0% như trước đây) chưa làm thay đổi triển vọng của CNY trong dài hạn (vẫn phụ thuộc nhiều vào kết quả cuộc chiến tranh thương mại với Mỹ), nhưng tạm thời đã giúp bình ổn tâm lý thị trường và quan trọng là xóa tan nỗi lo về việc CNY có thể được sử dụng như là một công cụ phục vụ chiến tranh thương mại – một yếu tố góp phần rất lớn vào đà tăng của tỷ giá USD/CNY trong thời gian qua.
Tính đến cuối năm 2018 đến đầu năm 2019 thì tỷ giá USD/CNY vẫn nhiều khả năng tăng lên mức 7.0 nếu như cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung không hạ nhiệt (tăng trưởng kinh tế Trung Quốc có khả năng giảm xuống dưới 6% trong năm tới nếu như cuộc chiến thương mại tiếp tục căng thẳng), tuy nhiên đây là điều mà Trung Quốc buộc phải chấp nhận trong dài hạn.
PBoC chỉ cần ổn định tỷ giá trong ngắn hạn để tránh các cú sốc quá đột ngột, đồng thời cũng để xóa đi sự nghi ngờ của thị trường về việc Trung Quốc chuyển hóa chiến tranh thương mại thành chiến tranh tiền tệ.
Lần gần nhất PBoC can thiệp bằng biện pháp này là tháng 9/2015, khi đó tỷ giá USD/CNY cũng điều chỉnh giảm khoảng 1% từ 6.39 về 6.32 trong vòng 2 tháng, tức tương đương gần 40% mức tăng giá trong giai đoạn trước (6.21 lên 6.39).
Nếu lịch sử lặp lại thì tỷ giá USD/CNY có thể duy trì ổn định dưới mức 6.8 ít nhất trong vòng 1 tháng và thậm chí có thể hướng về mức 6.7, đặc biệt là khi PBoC tuyên bố sẽ còn tiếp tục đưa ra thêm các biện pháp can thiệp nhằm ổn định tỷ giá trong giai đoạn tới.
(VNF) - Mức thuế đối ứng 46% của Mỹ nếu thực thi sẽ sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và mục tiêu tăng trưởng GDP hàng hoá Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm "vàng" mở ra cơ hội để tái cấu trúc xuất khẩu theo hướng bền vững, nâng cao giá trị và làm chủ chuỗi cung ứng.
(VNF) - Theo ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam Á Bank, sự tăng trưởng trong GDP có lan tỏa được đến người dân không khi họ vẫn thắt chặt chi tiêu, tỷ lệ nợ đối với tiêu dùng cá nhân còn rất hạn chế?
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - Bình luận về mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số trong tương lai, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia tài chính ngân hàng, Kinh tế trưởng BIDV, khẳng định hiện nay Việt Nam đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện.
(VNF) - Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica
Việt Nam, khẳng định mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số là hoàn toàn khả thi
nếu như có thể tháo gỡ được những điểm nghẽn đang kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.
(VNF) - Năm 2025, DN phải đối mặt với nhiều khó khăn cả trong và ngoài nước. Thị trường thế giới tiềm ẩn nhiều biến động khi cuộc chiến thuế quan này càng nóng lên, nhu cầu trong nước phục hồi chậm... Trong khi đó những điểm nghẽn về môi trường kinh doanh, thiếu vốn vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, mục tiêu này có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.
(VNF) - Để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trở lên trong năm 2025, GS.TSKH Nguyễn Mại cho rằng cần phải lưu ý đến tình hình sản xuất, mở rộng, nâng cao năng lực của doanh nghiệp.
(VNF) - “Cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy được đánh giá sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong cơ cấu thu – chi ngân sách, thúc đẩy sự chuyển động nhanh, mạnh, hiệu quả của bộ máy hành chính, mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế trong dài hạn.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm
trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết:
Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
(VNF) - Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số trong dài hạn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó dự đoán, những khó khăn và thách thức trong nước vẫn khó đoán định thì việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng như trên dường như không phải dễ dàng.
(VNF) - PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP. HCM) cho rằng câu chuyện của năm sau sẽ là sự đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá. Nếu muốn giảm lãi suất, Chính phủ phải hy sinh tỷ giá và ngược lại.
(VNF) - Để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô với sự kết hợp cân bằng hơn giữa các chính sách tiền tệ và tài khóa là điều cần thiết. Trong thời gian tới, các chính sách phối hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
(VNF) - Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân còn nhiều khó khăn phía trước, kinh tế thế giới có nhiều biến động khó đoán, các động lực tăng trưởng cũ đã cạn, thì doanh nghiệp tư nhân được xem là sự kỳ
vọng của nền kinh tế. Bởi vậy, đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là điều
hết sức quan trọng để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực và phát triển mạnh mẽ.
(VNF) - Trong một thế giới VUCA (Biến động – Không chắc chắn – Phức tạp – Mơ hồ) thì có một điều ngày càng trở nên rõ ràng hơn là vai trò và vị thế không ngừng gia tăng của Việt Nam. Việc trở thành đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ cùng với đó là sự nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia lớn đã đưa vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế gia tăng và mở ra những vận hội mới cho đất nước.
(VNF) - Mức thuế đối ứng 46% của Mỹ nếu thực thi sẽ sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và mục tiêu tăng trưởng GDP hàng hoá Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm "vàng" mở ra cơ hội để tái cấu trúc xuất khẩu theo hướng bền vững, nâng cao giá trị và làm chủ chuỗi cung ứng.
(VNF) - Cùng với Ecopark, hai khu đô thị Vinhomes Ocean Park 2 và 3 không chỉ cải thiện hạ tầng và kinh tế mà còn góp phần nâng cao vị thế của huyện Văn Giang tại Hưng Yên.