Cần thị trường mua bán nợ chuyên nghiệp có sự tham gia của nhà đầu tư ngoại
Nguyễn Hồng -
13/10/2018 10:47 (GMT+7)
(VNF) - Ông Nguyễn Hữu Quang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội, cho rằng đã đến lúc cần lập thị trường mua bán nợ chuyên nghiệp trong đó có sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài nhằm đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu.
Ông Nguyễn Hữu Quang, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách của Quốc hội.
- Nghị quyết 42 ra đời đã mở đường cho xử lý nợ xấu - được ví như cục máu đông của nền kinh tế. Theo ông, những bất cập trong việc xử lý nợ xấu theo Nghị quyết 42 là gì và nợ xấu đã trở về ngưỡng an toàn hay chưa?
Ông Nguyễn Hữu: Theo báo cáo của NHNN Việt Nam tại hội nghị sơ kết 1 năm triển khai Nghị quyết số 42/2017QH14 và Quyết định số 1058/QĐ-TTg, đến 30/6/2018, hệ thống TCTD đã xử lý được 138,29 nghìn tỷ đồng nợ xấu xác định theo Nghị quyết 42. Như vậy chỉ trong vòng 1 năm thực hiện, hơn 20% tổng số nợ xấu đã được xử lý. Nếu dựa trên số liệu đó thì về lý thuyết, giải quyết nợ xấu theo Nghị quyết 42 là rất tốt. Tuy nhiên, không thể chỉ dựa vào đó mà kết luận nợ xấu đã chạm ngưỡng an toàn, trên thực tế việc xử lý nợ xấu còn rất nhiều khó khăn, vướng mắc, cụ thể như sau:
Thứ nhất, nhiều ngân hàng vẫn gặp khó khăn về thể chế. Theo quy định tại Điều 158 Bộ luật dân sự 2015, quyền sở hữu tài sản có 3 quyền: quyền sử dụng, quyền định đoạt và quyền chiếm hữu. Mặc dù Nghị quyết 42 giao quyền thu giữ cho ngân hàng nhưng đó mới chỉ là quyền định đoạt; hai quyền còn lại rất quan trọng trong việc xử lý tài sản đảm bảo để xử lý nợ xấu thì ngân hàng vẫn chưa có. Do đó, ngân hàng chưa có được quyền thực sự với con nợ nên trường hợp con nợ không hợp tác thì ngân hàng cũng khó giải quyết được.
Thứ hai, vấn đề đấu giá hiện nay chưa đem lại sự tin tưởng cho khách hàng vì họ thường lo ngại vấn đề “quân xanh - quân đỏ” sẽ gây thiệt hại về giá. Do đó, cần nghiên cứu để thực hiện các phiên đấu giá chuyên nghiệp, công khai, minh bạch, tạo niềm tin cho khách hàng.
Thứ ba, khâu định giá tài sản của các ngân hàng còn chưa đúng giá trị thực tế dẫn tới việc đấu giá tài sản đảm bảo cũng không hề đơn giản. Nhiều ngân hàng trong một năm phải giảm giá 2-3 lần giá trị lên tới 1.000 tỷ đồng nhưng vẫn không bán được tài sản. Điều này kéo dài thời gian xử lý nợ xấu.
Thứ tư, nhiều ngân hàng còn gặp khó khăn ở khâu kê khai, nộp thuế hay các khoản vay có liên quan đến các vụ án và đang trong quá trình điều tra, xét xử khiến việc xử lý tài sản đảm bảo kéo dài.
Thứ năm, cơ chế tiếp cận thông tin về tình trạng tài sản đảm bảo chưa đáp ứng yêu cầu của các TCTD nên các TCTD gặp khó khăn trong việc xác định TSĐB nào đang tranh chấp, tài sản nào đang phải áp dụng biện pháp khẩn cấp gây khó khăn khi áp dụng các biện pháp xử lý theo Nghị quyết 42.
Thứ sáu, xử lý nợ xấu qua VAMC giúp đẩy nhanh tiến độ xử lý nợ xấu nhưng mua bán nợ dưới hình thức phát hành trái phiếu đặc biệt mua những tài sản theo giá trị sổ sách tiềm ẩn nhiều rủi ro vì về cơ bản những khoản nợ ngân hàng bán cho VAMC hầu hết là khoản ngân hàng đã không thể tự xử lý được nữa, rất khó bán. Khi đến hạn đáo hạn trái phiếu VAMC phát hành mà công ty không bán được nợ thì khoản nợ sẽ được trả lại cho ngân hàng và trong trường hợp đó việc thu hồi vốn khoản nợ này gần như bằng 0. Do đó, trong thời gian tới nên hạn chế và tiến tới dừng mua bán nợ dưới hình thức này mà đẩy mạnh phương thức mua bán theo cơ chế thị trường.
Từ những khó khăn trên, có thể thấy chưa thể kết luận nợ xấu đã nằm ở mức an toàn, rất nhiều khả năng con số 20% nợ xử lý được thuộc đối tượng dễ xử lý, phần còn lại khoảng 427 nghìn tỷ nếu không có điều chỉnh hoặc giải pháp phù hợp thì trong các năm tiếp theo tốc độ xử lý nợ xấu không thể nhanh như vậy.
- Lợi ích đối với hệ thống tín dụng đã rõ. Còn với các doanh nghiệp bất động sản, ông đánh giá sao về tác động từ Nghị quyết 42? Trong bối cảnh, Ngân hàng Nhà nước liên tục ban hành các quy định nhằm hạn chế tín dụng chảy vào lĩnh vực này, ông có nghĩ doanh nghiệp bất động sản phần nào đó chịu thiệt thòi?
Việc ngân hàng nhà nước liên tục ban hành các quy định nhằm hạn chế tín dụng chảy vào lĩnh vực bất động sản là cần thiết nhằm hạn chế tình trạng bong bóng bất động sản trong bối cảnh quá trình xử lý nợ xấu vẫn còn nhiều khó khăn. Các chính sách này được ban hành chắc chắn sẽ ảnh hưởng tới các doanh nghiệp bất động sản.
Tuy nhiên, để có được nền kinh tế vững mạnh, các thành phần kinh tế trong đó có các doanh nghiệp bất động sản cần chung sức đóng góp cùng vượt qua khó khăn. Khi kinh tế phục hồi và phát triển, người dân có thu nhập và tích lũy chắc chắn vốn đầu tư vào ngành bất động sản sẽ tăng lại. Mặt khác, việc khống chế vấn đề về bong bóng bất động sản cũng góp phần đưa thị trường bất động sản về giá trị thực cũng sẽ góp phần tạo điều kiện tốt cho người dân có nhu cầu về nhà ở được sở hữu nhà ở giá rẻ.
- Theo ông, giải pháp nào để xử lý nợ xấu có thể triển khai nhanh hơn trong thời gian tới?
Theo tôi, cần có một số biện pháp căn bản triển khai nhanh hơn vấn đề xử lý nợ xấu trong thời gian tới, đó là:
Thứ nhất, cần tiếp tục nghiên cứu, hoàn thiện khung khổ pháp lý, xử lý các vướng mắc về xử lý nợ xấu thời gian qua (xử lý các tài sản đảm bảo là vật chứng của các vụ án hình sự sau khi đã hoàn tất các thủ tục xác minh chứng cứ; triển khai giải pháp xử lú các khoản nợ xấu liên quan xây dựng cơ bản, xử lý tài sản đảm bảo là dự án bất động sản còn dang dở, vấn đề về thuế…). Xây dựng quy định cụ thể về sự phối hợp giữa các cơ quan liên quan (Toà án, Bộ công an, Viện kiểm sát nhân dân và một số bộ ngành liên quan) để đẩy nhanh tiến độ xử lý tài sản đảm bảo.
Thứ hai, các TCTD chủ động rà soát, phân loại từng khoản nợ, xây dựng phương án cụ thể đối với từng trường hợp có thể xảy ra đối với mỗi khoản nợ ((i) trường hợp khách hàng hợp tác, (ii) trường hợp khách hàng yêu cầu yêu cầu hợp tác chia sẻ rủi ro, (iii) khách hàng không hợp tác và đưa nhau ra toà) để đảm bảo chủ động, xử lý nhanh chóng các khoản nợ.
Thứ ba, ngoài việc mở rộng đối tượng mua bán nợ, cần thiết lập thị trường mua bán nợ chuyên nghiệp trong đó có sự tham gia của nhà đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, yếu tố này cần được nghiên cứu kỹ vì hiện nay tài sản đảm bảo, tài sản thế chấp đưa ra đấu giá ngoài một số mặt hàng khác thì chủ yếu liên quan tới bất động sản bao gồm đất đai và tài sản trên đất. Trong khi đó, các quy định pháp luật hiện hành đối với người nước ngoài liên quan tới vấn đề này còn nhiều hạn chế ảnh hưởng tới việc thu hút nhà đầu tư nước ngoài vào xử lý nợ xấu.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.