- Mặc dù cả phía Mỹ và Trung Quốc đã công bố cụ thể danh sách hàng ngàn mặt hàng nhập khẩu trị giá 100 tỷ USD sẽ bị áp thuế rất cao, nhưng nhiều dự đoán cho rằng cuộc chiến thương mại khó có khả năng xảy ra. Quan điểm của ông thì sao?
TS. Trần Toàn Thắng: Mới đây nhất, ngày 3/4/2018, Mỹ công bố 1.300 mặt hàng nhập khẩu từ Trung Quốc sẽ bị áp thuế 25%, bao gồm công nghệ thông tin, hàng không vũ trụ, thuốc chữa bệnh, thiết bị y tế, giáo dục. Chưa đầy 24 tiếng đồng hồ sau, phía Trung quốc đáp trả bằng việc công bố các sản phẩm nhập khẩu từ Mỹ cũng bị áp mức thuế tương tự (25%), bao gồm đậu tương, máy bay, ô tô, hóa chất. Hai bên có 2 tháng kể từ ngày 3/4/2018 để "điều đình" xem nên áp mức thuế suất thuế nhập khẩu lên tới 25% hay không.
Nhiều ý kiến cho rằng, cuộc chiến thương mại giữa hai nền kinh tế số một và số hai thế giới khó có thể xảy ra, nếu có, mức độ sẽ giảm nhẹ hơn rất nhiều so với tuyên bố của cả 2 bên. Vì nếu cuộc chiến xảy ra, Mỹ là bên thiệt hại nặng nề hơn do kinh tế Mỹ ngày càng phụ thuộc vào Trung Quốc trong việc cung cấp nguyên liệu giá rẻ là đầu vào của hàng loạt ngành sản xuất của Mỹ. Trung Quốc cũng là nơi cung cấp hàng tiêu dùng giá rẻ hàng đầu cho người Mỹ.
Trung Quốc đã trở thành quốc gia xuất khẩu lớn nhất thế giới và đang dần trở thành nước tiêu dùng lớn nhất thế giới do thu nhập của người dân được cải thiện liên tục trong nhiều năm và hiện có khoảng 300 triệu người ở tầng lớp trung lưu, nên nhu cầu nhập khẩu hàng hóa từ khắp nơi trên thế giới tăng chóng mặt. Mỹ chắc không muốn đứng ngoài thị trường khổng lồ này.
Ngoài ra, Trung Quốc đang là đầu tư lớn nhất vào trái phiếu kho bạc Mỹ với trị giá 1.300 tỷ USD sở hữu trực tiếp và 250 tỷ USD đầu tư gián tiếp. Một khi chiến tranh thương mại nổ ra, thì Mỹ là quốc gia chịu ảnh hưởng nặng hơn rất nhiều so với đối thủ của họ. Mỹ là nước khơi mào cho cuộc chiến thương mại, khi thấy bị bất lợi, họ sẽ tìm cách ra khỏi cuộc chiến. Còn Trung Quốc vốn không thích cuộc chiến này, nên một khi Mỹ "tháo ngòi nổ", cũng ngay lập tức dừng "cuộc chơi".
Nhưng với cách điều hành của Tổng thống Donald Trump, không biết điều gì sẽ xảy ra. Chính vì vậy, dự đoán chỉ là dự đoán.
- Nếu cuộc chiến thương mại diễn ra đúng như những gì 2 bên tuyên bố, thì điều gì sẽ xảy ra với nền kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng, thưa ông?
Trung Quốc là đối tác thương mại số một của Mỹ, với tổng kim ngạch 2 chiều năm 2017 lên tới 636 tỷ USD, chiếm 16,4% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Mỹ. Ngược lại, Mỹ cũng là đối tác thương mại hàng đầu của Trung Quốc. Nếu cuộc chiến thương mại xảy ra, thương mại 2 chiều giữa 2 cường quốc kinh tế thế giới bị suy giảm, sẽ tác động tiêu cực tới tăng trưởng kinh tế, hoạt động đầu tư, thương mại toàn thế giới.
Việt Nam là quốc gia có độ mở nền kinh tế rất lớn, kim ngạch xuất nhập khẩu hàng hóa bằng 1,85 lần GDP, nên chắc chắn sẽ bị tác động. Việt Nam sẽ chịu cả tác động tích cực lẫn tiêu cực, còn tác động tích cực lớn hơn hay tiêu cực lớn hơn phụ thuộc vào các chính sách ứng phó của Việt Nam và doanh nghiệp Việt Nam có biết tận dụng cơ hội này để đẩy mạnh xuất khẩu vào Mỹ, giảm nhập khẩu hàng hóa, đặc biệt là hàng tiêu dùng từ Trung Quốc.
- Theo ông, Việt Nam tận dụng thế nào để xuất khẩu vào thị trường Mỹ, nếu cuộc chiến thương mại nổ ra?
Năm 2017, Mỹ nhập khẩu 588,681 tỷ USD hàng tiêu dùng, chiếm 26% tổng kim ngạch nhập khẩu và nhập khẩu 104,757 tỷ USD hàng thực phẩm, thức ăn và đồ uống, chiếm 4,6% tổng kim ngạch nhập khẩu. Một khi hàng nhập khẩu từ đối tác lớn nhất bị áp mức thuế lên tới 10%, 15% thậm chí 25%, rõ ràng đây là cơ hội rất lớn để các nước khác, trong đó có Việt Nam, xuất khẩu vào Mỹ.
Theo tôi được biết, các nhà nhập khẩu Mỹ đang đi tìm kiếm thị trường nhập khẩu thay thế, nếu cuộc chiến thương mại nổ ra. Vấn đề là doanh nghiệp Việt Nam phải chủ động tìm đến với nhà nhập khẩu Mỹ để tìm cách thay thế một phần nào đó hàng hóa Trung Quốc vốn chiếm lĩnh thị trường này. Nếu chậm chân, trong khi các nhà xuất khẩu nước khác, đặc biệt là xuất khẩu mặt hàng hàng tiêu dùng, may mặc, da giày, thực phẩm, thức ăn, đồ uống…, đã, đang ráo riết tìm kiếm, đàm phán với nhà nhập khẩu Mỹ, thì khi cuộc chiến nổ ra, doanh nghiệp Việt Nam không còn cơ hội.
Cuộc chiến nổ ra, các tập đoàn đa quốc gia đang đầu tư ở Trung Quốc sẽ tìm cách rút dần hoặc ít nhất không mở rộng đầu tư để chuyển sang các nước khác. Đây là cơ hội rất lớn cho Việt Nam. Vấn đề là Việt Nam phải "roadshow" mạnh mẽ hơn nữa với các nhà đầu tư nước ngoài về việc bảo đảm ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế cùng với hành động thiết thực là nghiên cứu giảm thuế thu nhập doanh nghiệp từ 20% xuống 17-18%.
- Thế còn đối với thị trường Trung Quốc, thưa ông?
Nhìn chung các mặt hàng Mỹ xuất khẩu vào Trung Quốc không cạnh tranh trực tiếp hoặc nếu có chỉ cạnh tranh ở mức độ rất thấp đối với hàng hóa Việt Nam xuất khẩu vào Trung Quốc, nên nếu hàng hóa của Mỹ bị áp thuế cao thì Việt Nam cũng rất khó "chen chân vào được".
Vấn đề đối với Việt Nam là, một khi hàng hóa của Trung Quốc khó vào Mỹ, sẽ xuất khẩu sang các nước khác, trong đó có Việt Nam. Đây là cơ hội đối với không ít doanh nghiệp, nhất là doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, vì mua được nguyên nhiên vật liệu, linh kiện, chi tiết, phụ tùng rẻ hơn, tăng sức cạnh tranh trên thị trường xuất khẩu, đặc biệt là có cơ hội gia tăng xuất khẩu vào Mỹ để thay thế phần nào cho hàng hóa Trung Quốc.
Nhưng với doanh nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng, thì đáng lo ngại vì hàng hóa "chất lượng Mỹ" không xuất khẩu được vào Mỹ sẽ đổ bộ vào các thị trường khác, trong đó có Việt Nam.
Còn nhìn ở khía cạnh tổng thể hơn, một khi nguồn tài chính của Trung Quốc giảm đầu tư vào Mỹ thông qua nắm giữ trái phiếu kho bạc Mỹ, sẽ được đầu tư vào các nước khác, trong đó Việt Nam là điểm đầu tư rất hấp dẫn. Đây là cơ hội cần phải tận dụng.
Nhưng thâm hụt thương mại giữa Việt Nam với Trung Quốc sẽ tăng do doanh nghiệp gia tăng nhập khẩu nguyên nhiên vật liệu, linh kiện, chi tiết, phụ tùng, hàng tiêu dùng. Đây chính là điểm bất lợi cần phải có phương án xử lý hữu hiệu nhằm giảm hoặc ít nhất không gia tăng thâm hụt thương mại với Trung Quốc.
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
