Trao đổi với phóng viên Báo Đầu tư, Phó tổng giám đốc phụ trách tín dụng của một ngân hàng TMCP chia sẻ, sự tăng trưởng tín dụng của các công ty tài chính thời gian qua là quá nóng. “Công ty tài chính rất nhanh nhạy trong phục vụ khách hàng, song dư nợ cho vay của khối công ty này bùng nổ quá nhanh, cho vay dễ dàng. Mục đích của cho vay tiêu dùng là phục vụ tiêu dùng, nhưng hiện nay, nhiều công ty tài chính cho vay không thẩm định mục đích sử dụng, nên tiềm ẩn rất nhiều rủi ro. Có lẽ, đây chính là nguyên nhân NHNN vừa ban hành quy định mới để “phanh” dần cho vay tiền mặt của khối công ty tài chính”, vị lãnh đạo này chia sẻ.
Hiện nay, xét về dư nợ, công ty tài chính cho vay tiền mặt lớn nhất là FE Credit (76% tổng dư nợ công ty này là cho vay tiền mặt). Tuy nhiên, về tỷ lệ, tại một số công ty mới thành lập, cho vay tiền mặt lên tới xấp xỉ 90% tổng dư nợ tín dụng. Nhiều “tân binh” tài chính tiêu dùng cho hay, các điểm bán hàng như xe máy, điện máy, siêu thị… đã bị các công ty lớn, gia nhập thị trường sớm nhanh chân ký kết, nên công ty tài chính mới chỉ còn cách cho vay tiền mặt.
Thực tế, không chỉ giải ngân tiền mặt trực tiếp, vài năm gần đây, các công ty tài chính tiêu dùng còn chạy đua phát hành thẻ tín dụng để đẩy mạnh cho vay qua thẻ.
Cho vay tiền mặt lớn và cơ chế cho vay khá “thoáng”, khiến nợ xấu của khối công ty tài chính tiêu dùng khá cao, dao động ở mức 5 - 8%/năm, trong đó 90% là nợ có khả năng mất vốn. Nhiều công ty tài chính áp dụng cách đòi nợ khủng bố, gây mất ổn định, an toàn xã hội.
Thực tế, không chỉ công ty tài chính tiêu dùng, mà thời gian qua, các ngân hàng cho vay qua thẻ cũng tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, không quản lý được khách hàng và đơn vị chấp nhận thẻ cấu kết với nhau để rút khống tiền.
Thậm chí, theo tìm hiểu của phóng viên Báo Đầu tư, rất nhiều ngân hàng đang mời chào khách hàng rút tiền mặt qua thẻ (miễn lãi 45 ngày), sau đó chuyển đổi thành khoản vay trả góp kỳ hạn ngắn hoặc chuyển tiền từ thẻ tín dụng sang tài khoản cá nhân để tiêu dùng (đương nhiên khách hàng phải trả lãi hằng tháng theo lãi suất thẻ tín dụng).
Đối với ví điện tử, thời gian gần đây, đã xuất hiện một số ví điện tử chưa được cấp phép, song lại rầm rộ huy động vốn trả lãi suất cao (như Payasean). Bên cạnh đó, hoạt động chuyển tiền của ví điện tử cũng bộc lộ nhiều kẽ hở.
Những kẽ hở liên quan đến hoạt động cho vay tiền mặt, ví điện tử và hoạt động phát hành, sử dụng thẻ là lý do khiến NHNN ban hành dồn dập hàng loạt quy định mới trong vài tháng qua.
Cụ thể, trong Thông tư 18/2019/TT-NHNN đối với hoạt động cho vay của công ty tài chính vừa ban hành, NHNN đã yêu cầu các công ty tài chính giảm tỷ lệ cho vay tiền mặt trên tổng dư nợ tín dụng xuống 70% từ đầu năm 2021 và kéo giảm xuống 30% từ đầu năm 2024. Các công ty này cũng không được phép cho vay khách hàng đang có nợ xấu và không được đòi nợ kiểu đe dọa khách hàng.
NHNN giải thích, thực trạng cho vay tiêu dùng của công ty tài chính khi giải ngân trực tiếp cho khách vay thường rủi ro cao và khó kiểm soát mục đích sử dụng vốn vay. Vì vậy, tách bạch rõ hoạt động cho vay tiêu dùng giải ngân thông qua bên thụ hưởng (thường là các đơn vị cung cấp dịch vụ, hàng hóa, bán hàng trả góp…) và cho vay tiêu dùng giải ngân trực tiếp cho khách hàng vay nhằm tạo cơ sở kiểm soát hoạt động này.
Với trung gian thanh toán, đặc biệt là ví điện tử, trong Thông tư 23/2019/TT-NHNN mới ban hành (có hiệu lực từ ngày 7/1/2020), NHNN nghiêm cấm việc sử dụng ví điện tử để thực hiện các giao dịch cho các mục đích rửa tiền, tài trợ khủng bố, lừa đảo, gian lận. NHNN cũng nghiêm cấm việc thuê, cho thuê, mượn, cho mượn ví điện tử hoặc mua, bán thông tin ví điện tử. Ngoài ra, các tổ chức cung ứng ví điện tử cũng không được phép huy động hoặc cho vay qua ví.
Liên quan quản lý hoạt động thẻ, NHNN đang xây dựng Dự thảo thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều tại Thông tư 19/2016 /TT-NHNN (quy định về hoạt động thẻ ngân hàng) theo hướng siết hoạt động của thẻ ATM và thẻ tín dụng bao gồm cả thẻ do ngân hàng và công ty tài chính phát hành. Theo đó, thẻ tín dụng chỉ được sử dụng để thanh toán tiền hàng hóa, dịch vụ; nạp, rút tiền mặt theo thỏa thuận giữa chủ thẻ với tổ chức phát hành thẻ. Chủ thẻ tín dụng sẽ không được chuyển khoản vào tài khoản thanh toán, thẻ trả trước. Ngoài ra, NHNN cũng cấm các cá nhân, tổ chức thực hiện hoặc tạo điều kiện để người khác thực hiện giao dịch gian lận, giả mạo; giao dịch thanh toán khống…
Việc siết lại quản lý để ngăn chặn các biến tướng phát sinh thời gian qua của NHNN là cần thiết. Dù vậy, với hoạt động cho vay của công ty tài chính tiêu dùng, nhiều chuyên gia ngân hàng cũng cho rằng, cơ quan quản lý phải cân bằng giữa quản lý rủi ro và phổ cập tài chính toàn diện, chống tín dụng đen.
Thực tế, đa phần người dân vẫn còn khó tiếp cận tín dụng ngân hàng, nên vay qua công ty tài chính hay vay qua thẻ là một trong những cách để người dân có thể thoát tín dụng đen.
| Việc đưa ra hạn mức cho vay tiền mặt với công ty tài chính vẫn là cách quản lý phần “ngọn”, thậm chí còn gây tác dụng phụ là khiến người dân khó khăn hơn khi tiếp cận tín dụng qua kênh chính thức. Nhẽ ra, NHNN cần siết từ “gốc”, nghĩa là đưa ra giới hạn tỷ lệ nợ xấu, hệ số an toàn rủi ro, siết lại quy trình thẩm định tín dụng và giám sát vốn sau giải ngân của các công ty tài chính… TS. Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế |
Tags:
(VNF) - Thẻ bảo hiểm y tế giấy chỉ được cấp đến hết ngày 31/5. Từ ngày 1/6 việc cấp lại, cấp đổi thẻ BHYT sẽ thực hiện trên ứng dụng bảo hiểm số, định danh điện tử... theo bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam
(VNF) - Việc các định chế tài chính tại Việt Nam lấn sân sang mảng bảo hiểm bởi đây là thị trường rất “màu mỡ” và lợi thế người đi sau sẽ giúp các DN này chiếm thị phần rất nhanh
(VNF) - Với mong muốn phục vụ khách hàng và đội ngũ đại lý tốt hơn, Manulife vừa chính thức khai trương văn phòng MClass Saigon thuộc tòa nhà LIM Tower (9-11 Tôn Đức Thắng, quận 1).
(VNF) - Dragon Capital Việt Nam vừa ra thông tin chính thức về cuộc thi "Khi Phụ Nữ Đầu Tư” Của Cộng Đồng Nghiện Nhà trên mạng xã hội Facebook.
(VNF) - Ngân hàng Techcombank dự kiến chi 1.040 tỷ đồng để nắm gữ 80% cổ phần của công ty bảo hiểm nhân thọ TCLife dự kiến có vốn điều lệ 1.300 tỷ, số vốn còn lại do Vingroup và các cổ đông khác góp.
(VNF) - Thẻ tín dụng ngày càng đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế số, có thể trở thành công cụ tài chính hữu ích nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nếu người dùng không biết cách chi tiêu.
(VNF) - Công an tỉnh Lào Cai xác định, đại lý bảo hiểm Mai Hương Lý (mã số đại lý IC: 2210078412) đã có hành vi “lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của 11 khách hàng với số tiền hơn 500 triệu đồng
(VNF) - Bảo hiểm nhân thọ mỗi năm đều có doanh thu cao, gồm phí khai thác mới và tái tục, lên đến vài trăm nghìn tỷ, nhưng nhiều doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) vẫn báo lỗ. Theo chuyên gia đánh giá, thu nhiều tiền nhưng chi phí cho hoạt động kinh doanh cũng rất lớn.
(VNF) - Bộ Tài chính đánh giá, 65% số DN thuộc nhóm tài chính vốn FDI, trong đó có các DN bảo hiểm (DNBH) nhân thọ lợi nhuận âm nhiều năm nhưng vẫn tiếp tục mở rộng kinh doanh. Chuyên gia cho rằng, có nghi vấn “chuyển giá” nhưng với tầm nhìn về 1 thị trường bảo hiểm tiềm năng có thể nhiều DN chấp lỗ để chiếm chỗ, chờ thời
(VNF) - Theo đại diện của ứng dụng tài chính MoMo, động lực tăng trưởng sẽ chủ yếu đến từ quá trình chuyển mình của các doanh nghiệp ví điện tử lớn thành các ứng dụng tài chính với đa dạng sản phẩm.
(VNF) - Kết luận thanh tra mới đây về Cathay Life đã chỉ ra loạt tồn tại như bán bảo hiểm không đúng đối tượng, chậm chuyển hồ sơ giải quyết yêu cầu,...
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) phi nhân thọ thu ngàn tỷ bảo hiểm xe cơ giới, nhưng chi bồi thường chủ yếu ở nghiệp vụ bảo hiểm vật chất. Chuyên gia đánh giá rằng, phải tăng chi bồi thường ở bảo hiểm TNDS để người dân có niềm tin vào loại hình quan trọng này
(VNF) - Đại lý tư vấn Công Ty TNHH Bảo Hiểm Nhân Thọ MB Ageas (MBAL) bị nghi vấn có hành vi “rút tiền trong thẻ” của hàng loạt khách hàng tại ngân hàng ở Lào Cai. Theo MBAL, vụ việc đã được chuyển đến cơ quan chức năng để điều tra xác minh.
(VNF) - Nguyên nhân việc người tham gia bảo hiểm nhân thọ (BHNT), khi xảy ra sự kiện bảo hiểm không được bồi thường đến từ nhiều phía, chủ yếu là khâu tư vấn. Theo chuyên gia, cần có sự chung tay của cả 3 bên để người dân tin tưởng vào ngành bảo hiểm
(VNF) - Được đánh giá là thị trường có tính chất “cô đặc” cao và cạnh tranh gay gắt, đặc biệt sau khi chịu ảnh hưởng từ thiệt hại của cơn bão số 3. Tuy nhiên, theo ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó chủ tịch Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam, bảo hiểm phi nhân thọ còn rất nhiều dư địa để tăng trưởng
(VNF) - Người tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện đã đủ tuổi nghỉ hưu, nhưng thời gian đóng bảo hiểm xã hội còn thiếu không quá 5 năm (60 tháng) thì được đóng một lần cho đủ 15 năm để hưởng lương hưu.
(VNF) - Ngày 21/2/2025, Bảo hiểm Agribank Chi nhánh Thăng Long - phối hợp với Agribank chi nhánh huyện Lục Nam (Bắc Giang) tiến hành chi trả quyền lợi bảo hiểm Bảo an tín dụng với số tiền hơn 1 tỷ đồng cho 3 gia đình khách hàng.
(VNF) - Techcombank dự kiến thành lập công ty bảo hiểm nhân thọ (TCLife) với vốn điều lệ tối thiểu 1.300 tỷ đồng, đồng thời bỏ ra 285 tỷ đồng nhằm tăng sở hữu tại bảo hiểm phi nhân thọ kỹ thương (TCGIns)
(VNF) - Generali Việt Nam PVcomBank vừa chính thức ký kết hợp tác chiến lược phân phối độc quyền sản phẩm bảo hiểm nhân thọ.
(VNF) - Công ty tài chính VietCredit đã giảm hơn một nghìn nhân viên, tương đương gần 90% nhân sự trong năm 2024 trong bối cảnh thua lỗ kỷ lục.
(VNF) - Thị trường tài chính tiêu dùng năm 2024 đã khởi sắc, nhiều công ty báo lãi lớn. Các chuyên gia dự báo thị trường này sẽ tăng trưởng tốt trong năm 2025 bởi tăng trưởng kinh tế tích cực và dư địa cho vay mảng tiêu dùng còn rất lớn.
(VNF) - Không chỉ dành cho người trụ cột, nhiều bố mẹ hiện nay đã tham gia bảo hiểm nhân thọ (BHNT) cho các con rất sớm, từ 15 ngày tuổi. Theo chuyên gia, việc này nếu lựa chọn đúng thì “một mũi tên, trúng ba đích”
(VNF) - Đại diện Bảo hiểm Agribank cho rằng phát triển các hoạt động bảo hiểm vào khu vực nông nghiệp - nông dân - nông thôn cần sự phối hợp chặt chẽ giữa Chính phủ, doanh nghiệp, các HTX và nhà nông.
(VNF) - Theo các chuyên gia, ngoài việc tích cực tuyên truyền để người dân hiểu được ý nghĩa của bảo hiểm TNDS xe máy, chủ động đòi quyền lợi, các doanh nghiệp bảo hiểm (DNBH) cần phải có trách nhiệm chủ động trong việc bồi thường
(VNF) - Việc bồi thường trong bảo hiểm TNDS xe máy trong những năm qua còn nhiều vướng mắc. Tuy nhiên, nhiều chuyên gia đánh giá rằng, thủ tục bồi thường thực sự “không khó”, khách hàng không được hưởng quyền lợi chỉ đơn giản là chưa bao giờ đi đòi
(VNF) - Thẻ bảo hiểm y tế giấy chỉ được cấp đến hết ngày 31/5. Từ ngày 1/6 việc cấp lại, cấp đổi thẻ BHYT sẽ thực hiện trên ứng dụng bảo hiểm số, định danh điện tử... theo bảo hiểm xã hội (BHXH) Việt Nam
(VNF) - Sự xuất hiện và phát triển của khu đô thị Ecopark đã đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao giá trị bất động sản tại huyện Văn Giang.
