Khai sinh
Những năm cuối thập niên 80 của thế kỷ trước, Tổng giám đốc Đất Xanh Miền Bắc – Vũ Cương Quyết khi đó mới là một cậu trai trên dưới 10 tuổi. Trong trí nhớ của cậu, Hà Nội năm ấy là một thành phố bình dị, được đặc trưng bởi những dãy phố thấp tầng, vài khu nhà tập thể, một vài khách sạn công với chiều cao “khiêm tốn”.
Người Hà Nội hầu như chưa biết tới khái niệm “thị trường bất động sản”. Việc mua bán nhà, đất vẫn có, nhưng chỉ là một nhu cầu tất yếu của đời sống chứ chưa ai có ý thức đó là một nghề. 99% giao dịch được thực hiện bằng vàng, vì đồng tiền Việt Nam trước đó ít năm đã trải qua một cơn chấn động bởi vụ “đổi tiền” lịch sử.
Buôn bán đã ít ỏi nên việc cho thuê lại càng không tồn tại. Chuyện người Hà Nội cho nhau mượn nhà là hết sức phổ biến.
Cho tới đầu thập niên 90, những chuyển động tích cực của nền kinh tế sau “Đổi mới” mới tác động lên thị trường nhà, đất: giao dịch xuất hiện nhiều hơn, giá cả cũng có sự tăng trưởng. Một thị trường bất động sản sơ khai đã được ra đời.
Luật Đất đai năm 1993 và Pháp lệnh Nhà ở đã thêm một cú hích cho thị trường bất động sản phát triển. Cùng với đó, triển vọng về việc bình thường hóa quan hệ Việt – Mỹ cũng trở nên rõ nét hơn. Một làn sóng di dân về sinh sống, làm ăn tại Hà Nội hình thành, tạo tiền đề cho “cơn sốt” đầu tiên của thị trường bất động sản Thủ đô.
“Người dân các tỉnh đổ về Hà Nội làm việc và kinh doanh. Giới nhà giàu Hà Nội đua nhau xây nhà cho thuê, đặc biệt là xây khách sạn, để đón trước nhu cầu thuê khách sạn của nhà đầu tư nước ngoài vào Việt Nam khi Việt – Mỹ bình thường hóa quan hệ ngoại giao.
Đến năm 1995, khi hai nước bình thường hóa quan hệ, sự bùng nổ nhu cầu đầu tư tại Hà Nội đã diễn ra. Việc làm nhà cho thuê, văn phòng cho thuê, khách sạn sôi động suốt các năm 1995 – 1997 và chỉ chịu lắng xuống do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính châu Á vào năm kế tiếp”, ông Quyết cho biết.
Những người đặt nền móng
Cùng với sự dịch chuyển tự phát của thị trường nhà, đất Thủ đô cuối thập niên 80, đầu thập niên 90 theo sự dẫn dắt của các động lực kinh tế, một sự đầu tư chuyên nghiệp cũng đã được hình thành.
Năm 1989, Bộ Xây dựng đã quyết định thành lập Công ty Phát triển nhà và đô thị (về sau là Tổng công ty Đầu tư phát triển nhà và đô thị - HUD). Đây là doanh nghiệp duy nhất được Bộ Xây dựng lập ra để làm nhiệm vụ phát triển nhà ở.
HUD đã có những bước đi chập chững tại các khu nhà nhỏ bé ở Ao Xương (Giáp Bát), Đầm Trai (Phương Liệt)… trước khi thực hiện dự án khu dân cư lớn đầu tiên quy mô hơn 6ha tại Giáp Bát (nay thuộc quận Hoàng Mai) năm 1992.
Đây được xem là dự án có ý nghĩa như “vụ nổ lớn” (Big Bang) xác lập tính chuyên nghiệp cho thị trường bất động sản Hà Nội. Tiếp đà thắng lợi, HUD khởi công khu nhà ở Bắc Linh Đàm (quận Hoàng Mai) quy mô 24ha năm 1997 – dự án được đánh giá là tạo ra bước ngoặt to lớn cho đơn vị này nói riêng và thị trường Hà Nội nói chung.
Thành công của HUD đã thôi thúc các doanh nghiệp xây dựng khác tiến vào lĩnh vực nhà ở đầy tiềm năng mà Vinaconex (Tổng công ty Cổ phần Xuất nhập khẩu và Xây dựng Việt Nam) là đơn vị dẫn đầu. Ông Nguyễn Quốc Hiệp, Chủ tịch GP.Invest, người từng đảm nhiệm cương vị phó tổng giám đốc Vinaconex giai đoạn đầu tiên, nhớ lại: “Năm 1987, tôi về Vinaconex cùng với 5 người khác, được điều từ Licogi sang. Khi ấy, ông Vũ Khoa làm tổng giám đốc.
Ông Khoa là người có tư tưởng tân tiến, không chỉ chú trọng việc làm ăn với nước ngoài mà còn có tư duy không chỉ thuần túy làm xây dựng. Bởi vậy, Vinaconex là công ty đầu tiên của ngành Xây dựng làm nhiều lĩnh vực, trong đó có bất động sản”.
“Dự án đầu tiên đánh dấu sự tham dự của Vinaconex vào thị trường bất động sản là khu đô thị Trung Hòa – Nhân Chính. Đây là dự án lớn nhất, hiện đại nhất lúc bấy giờ. Những năm đầu thập niên 90, tòa nhà cao 11 tầng đã là cao lắm rồi, thế nên các tòa nhà 17 tầng rồi 24 tầng ở Trung Hòa – Nhân Chính được xem là đỉnh cao của thời đó”, ông Hiệp cho biết.
Theo ông Hiệp, ngày ấy, xin dự án rất dễ, không phải đấu thầu như bây giờ. Vinaconex là doanh nghiệp nhà nước nên lại càng dễ. Tư duy làm bất động sản của các doanh nghiệp cũng rất đơn giản: chỉ cần xây nhà ở, chưa cần quan tâm tới tiện ích, và cứ xây lên là có thể bán.
Trên thực tế, chủ đầu tư cũng chẳng tốn công quảng cáo bán hàng mà cứ “cắm cái biển dự án xuống là người ta đến mua. Hồi ấy, người mua ở thực chiếm 70% – 75% và thường mua bằng tiền tươi thóc thật, số vay mượn ngân hàng rất ít, vì vậy chung cư bán xong là lấp đầy luôn”.
Vì cầu quá tốt và thị trường còn “thuần tính”, chuyện khiếu nại, tranh chấp hầu như không xảy ra. Mặt khác, luật pháp khi đó chưa có Luật Nhà ở, Luật kinh doanh bất động sản như bây giờ, nên chủ đầu tư hầu như cũng không chịu ràng buộc trách nhiệm nào.
Việc xây dễ, bán nhanh, biên lợi nhuận lớn của “tấm gương” Vinaconex đã tạo ra nguồn động lực to lớn khiến hàng loạt doanh nghiệp ngành Xây dựng khác – mà theo ông Hiệp lên tới con số 16 - lao vào đầu tư bất động sản.
Chẳng hạn như Constrexim (Tổng công ty đầu tư xây dựng và thương mại Việt Nam) đã phát triển dự án nhà ở Yên Hòa (quận Cầu Giấy) vào năm 1997 – năm ông Hiệp rời Vinaconex để sang đây làm tổng giám đốc. Dự án này rộng 7ha với 2 tòa nhà đầu tiên là CT3 và CT6, cao 17 tầng. “Anh em chúng tôi tự tổ chức làm, từ xây dựng đến bán hàng và bán rất nhanh. Hợp đồng mua bán cũng vô cùng đơn giản, mà nếu soi xét bằng con mắt của thời nay khéo sẽ có nhiều thiếu sót”, ông Hiệp cho hay.
Có thể nói, sự xuất hiện các dự án khu đô thị, khu nhà ở của HUD, Vinaconex, Constrexim, Handico, Udic, Coma… không chỉ tạo ra sự chuyển biến căn bản về chất của thị trường bất động sản, làm đổi thay diện mạo đô thị mà còn làm nảy sinh một tầng lớp nhà đầu tư cá nhân, chuyên mua đi bán lại các sản phẩm như căn hộ, nhà thấp tầng.
Từ đây, thị trường thứ cấp được hình thành và ngày càng sôi động. Môi giới - kinh doanh bất động sản với tư cách một nghề đã chính thức hiện hiện trong đời sống kinh tế - xã hội Việt Nam bấy giờ.
| Giai đoạn ban sơ của thị trường bất động sản Việt Nam đã ghi dấu công lao khai phá, đặt nền móng của những con người xuất sắc, đó là ông Nguyễn Hiệp, ông Nguyễn Mạnh Hà (HUD), ông Vũ Khoa, ông Phí Thái Bình (Vinaconex), ông Nguyễn Quốc Hiệp (Constrexim)… Mấy chục năm qua đi, có người đã nghỉ hưu, có người vẫn miệt mài làm việc, có người khoác áo chuyên gia, có người tự gây dựng cơ đồ. Bằng cách này hay cách khác, những doanh nhân thuộc thế hệ đầu tiên ấy vẫn tiếp tục miệt mài, dựng xây chính sách, tạo nên những công trình, dự án nhà ở mới, đóng góp cho sự phát triển của thị trường bất động sản Việt Nam hôm nay. |
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
