Hồi chưa dan díu với văn chương, tôi là doanh nhân.
Khi đã bước chân vào con đường văn chương được vài năm rồi, tôi vẫn chưa dứt tình với nghiệp doanh nhân được. Vì nhiều thứ tơ vương lắm. Nói dứt mà đã dứt ngay được đâu! Cái sự tiền nong cơm áo nó không những khắc nghiệt mà còn giằng níu đến hơn cả cái tình gái trai kia...
Ngày hăm chín Tết năm ấy, chiều muộn, đang lái xe trên đường thì tôi nhận được điện thoại của một ông bạn văn. Ông này tôi mới quen khi bắt đầu viết văn nhưng đã cảm thấy quý mến ngay, bởi cái tính tình lành hiền chân chất và nhiều lúc ngây thơ hồn nhiên như trẻ thơ. Và vô tư nữa.
Ngài ấy gọi cho tôi: “A lô! Chiều nay ông phóng xe ra ngoài này, rồi ta ra vỉa hè ngồi uống rượu, ngắm thiên hạ nháo nhào chạy Tết. Bọn mình vô sự, nhìn ra nhiều cái hay lắm. Vui lắm. Muôn vẻ cuộc đời!”. Tôi trả lời: “Tôi lạy ông! Ông có biết giờ này tôi đang làm gì không? Đang lái xe lang thang khắp các ngân hàng chạy tiền chi Tết! Từ giờ đến mai mà tôi không kiếm được năm trăm triệu trả tiền hàng, trả lương thưởng cho cán bộ công nhân viên thì tôi vào... đồn công an ăn Tết cho nó lành! Làm gì còn tâm trạng nào để mà rượu chè ngắm đời với các ông?”.
Ông bạn tôi chưa từng là doanh nhân, nên chắc không hiểu năm hết Tết đến rồi mà cái tay gọi là doanh nhân - văn nhân nửa mùa này còn sôi sục về tiền đến vậy? Đi giao du với các văn nhân tôi thấy khoái. Bởi họ chả cần để ý nhiều đến tiền như doanh nhân, họ nói với nhau những điều cao sang, những ý tưởng kinh thiên động địa xoay trời chuyển đất chứ đâu lúc nào đầu cũng đầy những con số tiền - hàng, hàng - tiền... vật lộn khốn khổ như mình!
Các ông ấy đã từng bảo tôi, thực ra, đời con người ta đâu có cần nhiều tiền lắm. Đủ ăn đủ ở, đủ chi tiêu tàm tạm là được. Tôi thấy hay quá. Tâm đắc. Như là được đốn ngộ. Cũng những rắp tâm bỏ hẳn đời doanh nhân để đi sống đời văn nhân mây gió trăng hoa tuyết núi sông cho thanh thản.
Thế nhưng! Thế nhưng tôi giật mình tự hỏi, nếu mình bỏ hết, luôn và ngay tại thời điểm này thì bao nhiêu nhân viên của mình, những người đã theo mình lập nghiệp bao năm nay, họ sẽ đi về đâu? Và còn gia đình của họ nữa, sẽ sinh sống như thế nào? Cái trách nhiệm của một người dẫn đầu thực sự là nó đã hiện ngay lên những câu hỏi đầy sức nặng như vậy.
Vấn đề ở đây không còn chỉ là tiền nữa rồi. Mà vấn đề là con người kia. Và đấy chính là cái sức ép lớn nhất của mỗi doanh nhân thật sự khi đứng đầu một doanh nghiệp trên thương trường. Thế nên dù muốn dứt hẳn đời doanh nhân lắm nhưng tôi vẫn cứ phải nấn ná tơ vương...
Kể chuyện chạy tiền Tết ấy ra để các bạn biết rằng, dịp Tết đến xuân về với doanh nhân nhiều lúc chả vui thú cái nỗi gì. Mặc dù vào cuối năm luôn là những lúc “xả hàng”, doanh thu tăng cao, tiền thu về nhiều, lãi nhiều. Cán bộ công nhân viên của mình được lương thưởng cao, chủ doanh nghiệp cũng thấy xông xênh. Mọi người vui vẻ cả.
Thế nhưng gặp năm làm ăn khó khăn, hàng hóa tồn đọng, doanh thu thấp. Tết đến nơi rồi mà nào tiền lãi ngân hàng, tiền vay nóng, tiền lương, tiền ăn Tết của nhân viên, tiền và tiền... trăm thứ tiền! Biết trông vào đâu đây? Những lúc đó cảm thấy đời doanh nhân thật là bi kịch! Gặp nhau, nhiều ông chủ doanh nghiệp than thở, tôi đến phải xin lánh vào trại tạm giam của công an cho bảo toàn tính mạng, qua dịp Tết rồi ra giêng chạy nợ tiếp!
Chuyện tưởng như đùa, nhưng nó chính là cái mặt sau cay đắng của cuộc đời doanh nhân nhiều khi bên ngoài nhìn vào thấy hào nhoáng làm sao: Lên xe xuống ngựa, những bữa tiệc hào sảng và phù hoa, ra vào nhà hàng, khách sạn đắt tiền... Có mấy ai biết những nỗi niềm còn đang ẩn giấu sục sôi dưới nụ cười và những cái chạm cốc leng keng khí thế ngút trời kia đâu?
Nhờ trời, dịp ấy, đến sáng ba mươi Tết thì một cô cháu thân thiết bên ngân hàng gọi điện báo cho là, sếp cháu đồng ý giải ngân cho chú năm trăm triệu! Tôi như người chết sống lại! Ôm đống tiền đi trang trải đến mười giờ thì xong mọi nhẽ. Về đến nhà mình, bỗng thấy chưa đào, chưa quất, chưa hoa... Mà với tôi, chưa có hoa đào thì cũng coi như là chưa có Tết. Lúc đó tôi mới có đủ thời gian và tâm trí đi ra chợ ngắm hoa.
Đó thực sự là những giây phút thảnh thơi hiếm có của đời doanh nhân, được thả lỏng đầu mình ra khỏi những con số về tiền - hàng, công nợ. Để hoàn toàn được thư giãn bên những nụ những hoa đào phai, đào bích, đào rừng... đang chúm chím chuẩn bị đón gió xuân về.
Dịp Tết ấy, tôi để thời gian suy nghĩ nhiều về cái nghiệp doanh nhân và văn nhân. Tôi cố tìm ra xem giữa hai cái “nghiệp” này có điểm gì chung không? Doanh nhân thì phải có tầm nhìn xa về cơ hội kinh doanh kiếm tiền. Doanh nhân là những người nhìn ra tiền, người ta đã nói vậy về những người đi đầu tư kinh doanh.
Rồi từ những cơ hội tiềm năng kia, doanh nhân phải tổ chức sản xuất kinh doanh thế nào cho thành công, để ra lợi nhuận? Đó cả là một bài toán lớn với bao tham số về nhân sự, đất đai, tiền vốn đầu tư, tổ chức bộ máy... Và doanh nhân lại phải là người chỉn chu chặt chẽ tính toán chi ly về tiền nong, nhưng cũng đồng thời phải là người biết chi tiêu rộng rãi hào phóng những khi cần thiết.
Thế mới khó! Mà khó nên trong xã hội mới có ít doanh nhân, còn đa số chúng ta là những người làm thuê, làm công ăn lương thôi mà.
Còn văn nhân? Họ có mỗi ba việc chính: Viết, đọc và đi chơi! Nghe có vẻ rất nhàn hạ thảnh thơi. Thế nhưng ai bập vào cái “nghiệp” giời đày này mới thấy gian lao. Mỗi khi trong đêm thanh vắng, khi mọi người đã say sưa trong nệm êm chăn ấm thì nhà văn vẫn đang vật vã mình trên... máy tính! Viết cái gì đây? Viết như thế nào? Viết cho ai đây? Đó toàn là những câu hỏi không dễ trả lời, mà có khi cả đời văn cũng trả chưa xong.
Và tôi chưa thấy cái “nghiệp” nào nó tham lam và độc chiếm hết toàn bộ cả trái tim lẫn trí óc của mình như nghiệp văn nhân. Tới mức, có lúc tôi đang đi đóng vai một doanh nhân mà con người văn nhân trong tôi như gào réo rú rít lên, bỏ đi, buông đi, thả hết đi...
Tôi chợt hiểu, hình như cái nghiệp làm ra tiền nó xung khắc và tương kỵ tuyệt đối với cái sự làm ra chữ, viết văn in sách. Và tôi phải quyết định!
Tết năm nay tôi không còn là doanh nhân. Tôi đã được đón Tết hoàn toàn theo nghĩa một văn nhân. Thế nhưng tôi chả bao giờ quên được những cái Tết thời doanh nhân của mình. Nhớ lại vẫn xôn xao náo nức cồn cào ruột gan. Nhưng tôi biết thời của mình đã qua. Tôi rủ mấy ông bạn văn ra một nhà hàng trên phố, chọn một bàn cạnh cửa sổ vừa uống rượu vừa có thể ngắm ra đường. Đường phố Hà Nội chiều cuối năm rộn ràng tấp nập đến hỗn loạn về xe pháo. Xe máy thì nháo nhào. Ô tô thì cáu kỉnh lầm lũi tiến. Còi xe inh ỏi vọng vào cả mâm rượu, có lúc át cả tiếng nói chuyện văn chương thơ phú thế sự của bọn tôi.
Thế nhưng chẳng ai trong chúng tôi thấy phiền lòng. Bởi chúng tôi đang đóng vai những người quan sát. Và chúng tôi hiểu rằng cuộc đời là như thế, cái hỗn độn nhiều lúc đến kinh hoàng ngoài kia rồi thì sẽ lại được cuộc sống sắp xếp đâu vào đấy. Bởi nó là quy luật rồi, như đất trời bốn mùa xuân hạ thu đông nối tiếp nhau tuần tự. Mà nay đông sắp hết, mùa xuân sắp về, Tết đến nơi rồi. Tết Canh Tý đấy!
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
