Đặc điểm của lạm phát thế giới là vừa lạm phát cầu kéo vừa lạm phát chi phí đẩy trong bối cảnh có xung đột và sự hợp tác toàn cầu về một số nỗ lực chung để tìm kiếm giải pháp khắc phục yếu hơn nhiều so với năm 2008 khi khủng hoảng kinh tế thế giới nổ ra.
Lạm phát cầu kéo chủ yếu là do các gói cứu trợ và kích thích phục hồi kinh tế trong và sau đại dịch của nhiều nước đặc biệt là Mỹ - Châu Âu - Nhật Bản là lớn chưa từng có, mà chủ yếu là ngân sách vay tiền từ Ngân hàng Trung ương (NHTW) để chi tiêu dưới nhiều tên gọi khác nhau như mua sắm tài sản hoặc “mở rộng bảng cân đối tài sản của NHTW” (thực chất là in tiền cho chi tiêu ngân sách).
Một số NHTW vì vậy đã có tổng tài sản vượt gần 100 lần vốn chủ sở hữu. Thế nhưng ngay khi lạm phát bắt đầu tăng trở lại trong năm 2021 người ta vẫn chủ quan cho rằng “lạm phát chỉ là nhất thời”. Và người ta hy vọng một số lượng lớn tiền phát hành sẽ được trung hòa bằng thị trường chứng khoán và bất động sản, hai thị trường này đã tăng rất nhanh trong giai đoạn này. Quả thực các gói kích thích kinh tế cũng đã giúp các nền kinh tế này phục hồi rất nhanh sau đại dịch (năm 2021 tăng trưởng kinh tế của Mỹ có quý đạt 7%).
Tuy nhiên lạm phát cũng bắt đầu tăng mạnh, cầu tiêu dùng bắt đầu giảm và đặc biệt là xung đột Nga - Ukraine đã khiến cho giá cả nhiên liệu, lương thực và các vật liệu công nghiệp, nông nghiệp tăng nhanh, chuỗi cung ứng tiếp tục đứt gãy. Nguồn cung của nhiều loại hàng hóa suy giảm mạnh và lạm phát chi phí đẩy xuất hiện làm trầm trọng thêm lạm phát cầu kéo. Cục dự trữ liêng bang Mỹ (FED) tăng lãi suất ngày càng nhanh và cầu tiêu dùng càng giảm mạnh đẩy nền kinh tế nước này vào vòng xoáy suy thoái. Cần lưu ý rằng tăng trưởng kinh tế Mỹ phụ thuộc vào cầu tiêu dùng, mà nhiều năm nay cầu tiêu dùng không chỉ phụ thuộc vào việc làm (tỷ lệ thất nghiệp) mà phụ thuộc rất nhiều vào chỉ số vay tiêu dùng của người dân. Lãi suất tăng tất nhiên vay tiêu dùng sẽ giảm.
Lạm phát thế giới vào Việt Nam thông qua nhập khẩu nhiên liệu và vật liệu là chi phí của hầu hết các ngành sản xuất và vì vậy là loại lạm phát chi phí đẩy. Một phần lạm phát loại này được xuất khẩu trở lại thị trường quốc tế thông qua xuất khẩu, phần còn lại tác động trực tiếp vào thị trường nội địa Việt Nam và là sức ép lạm phát chủ yếu ở nước ta hiện nay. Rất may là Việt Nam không có lạm phát cầu kéo, do chúng ta không in tiền cho ngân sách vay chi tiêu và các gói cứu trợ của Việt Nam cũng rất ít khoảng 2-3% GDP trong khi các nước Mỹ - Châu Âu và Nhật Bản từ 15-40% GDP.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đã kiểm soát cung tiền rất tốt nhờ đó mà lãi suất và tỷ giá hối đoái ổn định, không có tình trạng kích hoạt lẫn nhau giữa lạm phát cầu kéo và lạm phát chi phí đẩy trở thành vòng xoáy suy thoái đình trệ như ở một số nước. Vì vậy tăng trưởng kinh tế phục hồi khá nhanh đặc biệt là dịch vụ, công nghiệp chế biến chế tạo. Kinh tế vĩ mô ổn định là yếu tố quan trọng giúp đầu tư và tiêu dùng phục hồi, đây là 2 yếu tố tăng trưởng GDP của 6 tháng qua nhìn từ phía cầu.
Dự báo tăng trưởng kinh tế năm 2022 có thể đạt 6,5-6,7% và lạm phát 3,9-4,2%. Trên nền tảng chính sách hiện có, có thể kỳ vọng nền kinh tế Việt Nam đã thoát ra ngoài vòng xoáy lạm phát và đình đốn của nhiều nước trên thế giới và tiếp tục duy trì được đà tăng trưởng 6,5% trong năm 2023 trong khi dự báo kinh tế toàn cầu sẽ tăng trưởng chậm lại và đáy sẽ là năm 2023.
Đây là yếu tố kinh tế thực vô cùng quan trọng giúp thị trường chứng khoán phục hồi với mấy lý do:
- Lãi suất tiếp tục được ổn định hoặc biến động không đáng kể mặc dù lạm phát bình quân có xu hướng tăng chút ít.
- Tỷ giá hối đoái về cơ bản khá ổn định, dự báo VNĐ chỉ mất giá danh nghĩa khoảng 2,5% trong năm 2022.
- Đặc biệt kinh tế vĩ mô ổn định và tăng trưởng GDP khá cao đã giúp đầu tư trực tiếp nước ngoài vẫn tăng khá, đầu tư gián tiếp dần quay trở lại bất chấp lãi suất của Mỹ tăng nhanh, dòng đầu tư gián tiếp nước ngoài trở về Mỹ có thể gặp rủi ro lớn là kinh tế Mỹ suy thoái, cổ phiếu bị bán tháo và Cục dự trữ liên bang Mỹ (FED) có thể không dám tăng lãi suất với cường độ lớn là 0,75% hoặc 1% như dự kiến (chưa kể lợi suất trái phiếu chính phủ Mỹ kì hạn 2 năm bất ngờ cao hơn khá xa so với lợi suất kì hạn 10 năm, trong hơn 100 năm qua, hiện tượng này đã xảy ra 28 lần thì trong đó 22 lần kinh tế Mỹ suy thoái sau đó 12-18 tháng, đây là vấn đề mà các chuyên gia tài chính đang theo dõi và cũng là yếu tố khiến cho FED phải thận trọng hơn khi tăng lãi suất).
- Một số yếu tố quan trọng khác là thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang phục hồi khá nhanh, trong đó nhà đầu tư lấy lại lòng tin về triển vọng kinh tế Việt Nam là yếu tố quyết định. Tuy nhiên cũng phải thấy rằng dự thảo Nghị định 153 (sửa đổi) khá tích cực, không gây trở ngại cho phát triển thị trường này mà chủ yếu khắc phục một số kẽ hở về pháp lý theo hướng minh bạch hơn. Về cơ bản nhà đầu tư phải tự quyết định việc mua, bán và tự chịu trách nhiệm về quản lý rủi ro đầu tư.
Ngoài ra có một số yếu tố phi kinh tế có thể góp phần rất lớn vào tiến trình phục hồi thị trường chứng khoán Việt Nam:
1. Tháng 8/2022, các sàn giao dịch tiếp nhận hệ thống giao dịch và thanh toán mới nhanh hơn, an toàn hơn và dễ giám sát từ xa hơn. Đây là yếu tố kỹ thuật rất quan trọng giúp nhà đầu tư rút ngắn thời gian chờ thanh toán và tăng khả năng thực hiện giao dịch, giảm thiểu rủi ro “thời điểm” và tăng cơ hội “chớp thời cơ”. Nhìn tổng thể, hệ thống mới này nếu thực hiện tốt có thể làm tăng vòng quay vốn và do đó làm tăng dung lượng (thanh khoản) của thị trường hàng tỷ USD.
2. Nhờ kinh tế vĩ mô ổn định, tăng trưởng kinh tế cao trong bối cảnh toàn cầu khó khăn, cộng với những hoạt động chấn chỉnh thị trường, kiểm soát thao túng và cả việc đưa vào hệ thống thanh toán và giao dịch mới, rất có thể thị trường chứng khoán Việt Nam sớm được nâng hạng thành thị trường chứng khoán mới nổi. Đây cũng là cơ hội lớn để có thêm nhiều quỹ đầu tư nước ngoài gia nhập thị trường, làm tăng tính ổn định và thanh khoản toàn thị trường, dự kiến tăng thêm 10-15 tỷ USD.
3. Hiện tại thị trường có thanh khoản khá thấp chỉ bằng 1/3 mức bình quân ngày năm 2021. Tuy nhiên chỉ số P/E cũng đang ở mức khá thấp 12 lần. Chỉ số vốn hóa thị trường nhỏ hơn 1,5 lần Tổng tài sản, là thời điểm đầu tư tốt nhất của chu kỳ kinh doanh này, nhất là đầu tư với kỳ hạn 6 tháng trở lên, đặc biệt đây cũng là cơ hội lớn của các quỹ đầu tư dài hạn.
Dự đoán thị trường có thể sẽ phục hồi từ tháng 9 và chỉ số VN-Index có thể đạt mức 1.400 điểm vào cuối năm 2022.
>>> Xem thêm: Đọc gì trên Đặc san Toàn cảnh Đầu tư Tài chính Việt Nam?
Tags:
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.
