Nhiều địa phương trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam như TPHCM, Bình Dương, Bà Rịa-Vũng Tàu… tăng trưởng thấp, thậm chí là âm do yếu tố ngoại lực. Để thúc đẩy tăng trưởng, cần phải khơi thông tín dụng.
Hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đã có độ mở lớn nên thị trường thế giới lao dốc thì ảnh hưởng ngay đến các doanh nghiệp trong nước (Ảnh: Duy Quang).
Đáng báo động
Nói về việc TP. HCM chỉ tăng trưởng 0,7% trong quý I/2023, TS Trần Du Lịch, Ủy viên Hội đồng tư vấn chính sách tài chính tiền tệ quốc gia, khẳng định tình hình thực tế quý I diễn biến xấu hơn dự báo. Tuy nhiên, mức tăng trưởng của TP. HCM trong quý I chỉ 0,7% là điều bất ngờ.
Về nguyên nhân khách quan, ông Lịch cho rằng, thật không may khi nền kinh tế TP. HCM gặp phải hai tác động lớn, gồm bên ngoài chịu biến động của thị trường tài chính thế giới, còn trong nước trải qua việc chấn chỉnh lại thị trường bất động sản, tài chính.
“Hai yếu tố này cộng hưởng và làm cho TP. HCM cực kỳ khó khăn. Hơn nữa, TP. HCM lại là địa bàn chịu tác động 2 yếu tố này mạnh nhất cả nước”, chuyên gia kinh tế này nhấn mạnh và cho biết, vào quý IV/2022 ông đã có dự báo và trao đổi những điều này.
Ông Lịch cũng bày tỏ sự không hài lòng khi giải ngân đầu tư công quý I chỉ đạt 2% so với kế hoạch. “Mới đây, gặp 40 doanh nghiệp ngành xây dựng, họ nói với tôi, TP. HCM không có gì để làm, mọi thứ đứng tại chỗ. Chúng ta phải nhìn thẳng vấn đề này để tìm cách giải quyết”, ông Lịch nói.
Trao đổi với Tiền Phong, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhận định, tốc độ tăng trưởng cả nước quý I năm nay đạt 3,32% và nhiều địa phương trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam thấp là do dư âm từ những khó khăn trước đây. Cụ thể, như chuỗi cung ứng toàn cầu bị khó khăn ngay từ những năm có đại dịch Covid-19 cho đến nay vẫn chưa hồi phục hoàn toàn. Gần nhất là từ năm 2022, thị trường tài chính toàn cầu đã gặp khủng hoảng và từ đó tác động đến Việt Nam.
Điều đó thể hiện qua việc thị trường chứng khoán đã sụt giảm mạnh và gần cả năm qua, VN-Index vẫn loanh quanh ở ngưỡng 1.000 điểm, chưa thể tăng trở lại. Thị trường trái phiếu “đóng băng”, nguồn vốn từ hệ thống ngân hàng bị hạn chế. Thị trường bất động sản bất động “đứng hình” đã tác động đến hàng trăm ngành nghề kinh doanh khác. Hoạt động xuất khẩu của Việt Nam đã có độ mở lớn nên thị trường thế giới lao dốc thì ảnh hưởng ngay đến các doanh nghiệp trong nước, lượng đơn hàng giảm mạnh từ giữa năm 2022 kéo dài đến nay.
Theo ông Hiếu, trên thực tế, kinh tế TP. HCM đi xuống dễ dàng nhìn thấy. Chuyên gia này dẫn chứng, cảng Cát Lái vốn chiếm 40% lượng hàng container cả nước nhưng thời gian qua hoạt động xuất nhập khẩu giảm mạnh khiến công suất cảng chỉ còn dưới 50%. Hàng loạt doanh nghiệp sa thải hàng ngàn lao động do thiếu đơn hàng. Lượng khách du lịch đến Việt Nam còn thấp, loạt mặt bằng ở trung tâm TP. HCM vẫn treo bảng cho thuê.
Trong khi đó, ông Nguyễn Ngọc Hòa, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp TP. HCM cho biết, các doanh nghiệp đang cố cầm cự để đảm bảo hoạt động, do đó kiến nghị Ngân hàng Nhà nước có chính sách hỗ trợ kịp thời dòng vốn lưu động, chấp nhận cho họ tín chấp bằng vật tư, nguyên liệu.
Giải ngân đầu tư công như “vốn mồi”
Để thúc đẩy tăng trưởng, TS Trần Du Lịch cho rằng TP. HCM phải gỡ hấp thụ vốn, giải ngân đầu tư công, đầu tư tư nhân và minh bạch điều này để tạo niềm tin cho doanh nghiệp.
“Khi doanh nghiệp có niềm tin thì chúng ta mới phát triển. Bối cảnh quý I này thuận lợi hơn quý I/2022 nên tình hình có thể khởi sắc hơn từ quý III. Do đó, TP. HCM cần chuyển biến thật sự trong giải quyết những vấn đề tồn đọng nhiều năm và những vấn đề mới phát sinh”, ông Lịch nói.
Theo TS Phạm Thị Thanh Xuân, Trường đại học Kinh tế - Luật TP. HCM, kết quả tăng trưởng quý I của TP. HCM đã được dự liệu từ trước nên không có gì đáng ngại. Tuy nhiên, kết quả này khiến áp lực tăng trưởng dồn lên quý II và quý III/2023. Do đó, TP. HCM phải chuẩn bị các kịch bản, giải pháp nhằm thúc đẩy tăng trưởng các quý sau.
Để thúc đẩy tăng trưởng năm nay, TP. HCM đặt trọng tâm giải ngân vốn đầu tư công đóng vai trò là “vốn mồi” cho nền kinh tế vừa kích thích tiêu dùng, vừa kích thích đầu tư. Tháo gỡ khó khăn cho thị trường bất động sản cả phía cung và cầu cũng là một giải pháp để khơi thông nguồn lực vốn.
Tương tự, chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu nhận định, các tỉnh thành trong Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam vẫn hy vọng có sự phục hồi trong 2 quý sắp tới. Việc cơ cấu lại nền kinh tế, kiến tạo môi trường phát triển là nhóm giải pháp dài hạn, phải có chiến lược lâu dài. Còn trước mắt, để kinh tế khôi phục trở lại thì tập trung thúc đẩy đầu tư công và nới lỏng chính sách tiền tệ.
Theo ông Hiếu, trong bối cảnh thị trường xuất khẩu khó khăn, phải kích thích thị trường nội địa bằng cách tạo ra công ăn việc làm cho cộng đồng doanh nghiệp, gỡ vướng cho thị trường bất động sản, nhanh chóng giải ngân để khởi công những dự án trọng điểm. Quan trọng nhất là phải mở room tín dụng, đưa lãi suất về mức thấp để bơm tiền vào các hoạt động sản xuất kinh doanh, từ đó kích thích, tạo việc làm để có tiêu dùng và phục hồi nền kinh tế.
Sau khi Tổng cục Thống kê công bố tăng trưởng GDP quý I/2023 ước đạt 3,32%, Ngân hàng UOB của Singapore đã hạ dự báo tăng trưởng của Việt Nam xuống còn 6% trong năm nay, thấp hơn mục tiêu 6,5% mà Chính phủ Việt Nam đặt ra. Lý do là tăng trưởng GDP thực tế trong quý I/2023 giảm sâu xuống mức 3,32%, từ mức 5,92% trong quý IV/2022 và rất thấp so với dự báo chung.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Mới đây, Hà Nội đã thông qua nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.
