Dưới đây là chia sẻ của TS Nguyễn Trí Hiếu, chuyên gia kinh tế xoay quanh câu chuyện đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc rớt giá và những tác động tới kinh tế Việt Nam.
- Ông có bình luận gì về đồng NDT rớt giá mạnh thời gian qua? Đâu là những lý do chính dẫn đến việc điều chỉnh này?
Trong 5 ngoại tệ tác động nhiều đến tỷ giá của VND gồm USD, Yen, NDT, EURO và bảng Anh. Từ đầu năm, VND mất giá so với USD và Yen, lần lượt mất 1,5% và 1,4%. Với những ngoại tệ còn lại thì VND lại tăng giá trị, với NDT tăng khoảng 1,8%, EURO tăng 1,1% và bảng Anh là khoảng 2,3%.
Hai loại đồng tiền mà VND mất giá thì đồng USD trở nên mạnh trong rổ tiền tệ của thế giới trong nửa đầu năm 2018. Với những ngoại tệ mà giá trị tiền VND tăng thì với đồng bảng Anh, đây là đồng tiền suy yếu trong thời gian qua. Đó là bối cảnh chung.
Riêng với NDT, sở dĩ VND tăng giá là do NDT mất giá rất nhiều so với đồng USD. Từ đầu năm tới giờ NDT đã mất giá khoảng 4%, riêng 3 tháng gần đây mất giá khoảng gần 8% so với USD. Khoảng tháng 4/2018, tỷ giá NDT so với USD xuống rất thấp (khoảng ngày 20/4), 6,28NDT đổi 1USD, giờ lên mức 6,77NDT đổi 1 USD ngày hôm 20/7. Từ điểm thấp hồi cuối tháng 4 đến bây giờ thì NDT đã mất giá khoảng gần 8% so với USD.
Theo tôi đồng NDT mất giá là để đối phó với chiến tranh thương mại giữa Mỹ và Trung. Mặc dù Ngân hàng Trung ương Trung Quốc có tuyên bố họ không dùng chính sách ngoại hối để đối phó với cuộc chiến tranh thương mại này. Nhưng tôi cho rằng họ đang dùng.
Vì theo cuộc chiến này, Mỹ sẽ áp thuế nhập khẩu từ Trung Quốc lên rất nhiều mặt hàng của nước này, trước đây khoảng 50 tỷ USD nhưng dự kiến sẽ thay đổi lên khoảng 200 tỷ USD. Trung Quốc đáp trả bằng việc tăng thuế hàng nhập khẩu từ Mỹ, đồng thời phá giá đồng NDT để làm hàng Trung Quốc xuất sang Mỹ rẻ hơn, để tạo tính cạnh tranh hơn và đối phó với việc hàng của Trung Quốc xuất sang Mỹ bị đánh thuế nhập khẩu cao bởi với thuế cao thì hàng Trung Quốc trở nên ít cạnh tranh hơn. Do đó Trung Quốc phá giá để tạo cái lợi thế cạnh tranh.
- Việc đồng NDT rớt giá có ảnh hưởng ra sao tới kinh tế Việt Nam, thưa ông?
Trở lại câu chuyện giữa VND và NDT, từ đầu năm đến giờ VND thì tăng giá so với NDT. Đầu năm 3.487 VND đổi 1 NDT còn giờ chỉ còn 3.425 VND đổi 1 NDT. Tức giá trị tiền VND tăng khoảng 1,8%.
Tăng vậy dĩ nhiên sẽ có lợi cho nhập khẩu từ Trung Quốc tại vì hàng hóa của Trung Quốc sẽ rẻ đi, chỉ tính trên ngoại tệ không thì nó rẻ đi 1,8%. Đồng thời hàng mình xuất khẩu sang Trung Quốc sẽ đắt thêm, nếu không kể những yếu tố về chất lượng, những yếu tố khác liên quan đến giá cả…
Rõ ràng bất lợi cho nền kinh tế Việt Nam. Trung Quốc là thị trường xuất siêu có lẽ lớn nhất của Việt Nam đồng thời cũng là 2 thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam, cùng với Hàn Quốc. Việc NDT mất giá so với VND thúc đẩy nhập siêu từ Trung Quốc và hạn chế xuất khẩu sang Trung Quốc thì nó bất lợi cho mình.
- Theo ông, Việt Nam nên có những ứng phó ra sao trước tác động trên?
Theo chiều hướng hiện nay thì tôi thấy cuộc chiến tranh thương mại ngày càng trở nên gay cấn hơn. Mỹ nếu tiếp tục đánh thuế nhập khẩu trên những mặt hàng khác và cuộc chiến này leo thang thì tôi phỏng đoán Chính phủ Trung Quốc tiếp tục phá giá NDT.
Nếu họ tiếp tục phá giá NDT mà mình không phá giá đối với USD thì giá trị của VND so với NDT càng ngày càng cao từ đó càng khuyến khích nhập khẩu từ Trung Quốc và hạn chế xuất khẩu sang nước này. Cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung không biết sẽ đi về đâu, mức độ nâng lên tầm mức nào vì cuộc chiến này mới chỉ trong giai đoạn đầu, nếu bước vào giai đoạn trầm trọng thì rất có thể NDT sẽ phá giá mạnh.
NDT trong quá khứ có lúc phá giá 6,9 NDT đổi 1USD, nên hiện còn nhiều dư địa để phá giá với USD. VND nếu giữ ổn định với USD thì đồng nghĩa VND lên giá với NDT.
Trong bối cảnh NDT tiếp tục phá giá thì có lẽ mình không thể đứng yên được. Cũng như năm 2015 khi mà NDT phá giá đột biến thì mình cũng phải phá giá theo để tránh ảnh hưởng là hàng hóa Trung Quốc ào ạt đổ vào Việt Nam.
Tại thời điểm này thì mức giá phá VND ở mức cao thì chưa cần thiết, từ đầu năm so với USD thì VND giảm giá khoảng 1,5%. Theo quan điểm cá nhân tôi, nếu từ nay tới cuối năm chiến trang thương mại mạnh mẽ hơn, NDT tiếp tục giảm giá so thì có lẽ mình cũng phải giảm giá VND so với USD khoảng 1,5% để bù trừ cho việc đồng NDT phá giá với USD.
Trong tình hình mình phải phá giá có mặt lợi và hại như thế nào cho Việt Nam? Mặt lợi cũng có, việc giảm giá VND là cần được vận hành theo cung cầu trên thị trường. Việc giảm giá VND với USD hạn chế hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Nếu giữ tỷ giá mạnh so với Trung Quốc thì hàng từ nước này càng ngày càng rẻ, sẽ ào ạt vào Việt Nam. Từ đó mất tính cạnh tranh ngay cả hàng nội địa. Thành ra việc phá giá có thể được lợi là hạn chế tính cạnh tranh ồ ạt của hàng Trung Quốc vào Việt Nam, hỗ trợ xuất khẩu vì nền kinh tế của mình dựa nhiều vào xuất khẩu.
Dĩ nhiên gây ra nhiều bất lợi khác. Ngoài việc hạn chế nhập siêu từ Trung Quốc thì tỷ giá của mình tăng so với USD nó cũng làm tăng nợ công lên, đồng thời có thể tác động mạnh tới lạm phát. Vì khi VND mất giá thì hàng hóa nhập khẩu từ nước ngoài vào sẽ trở nên đắt đỏ khi tính ra VND, làm tăng lạm phát. Nợ công Việt Nam đến gần một nửa là nợ nước ngoài, nợ bằng ngoại tệ. Thành ra nếu giảm giá VND với USD thì có thể làm tăng nợ công.
- Đối với các doanh nghiệp họ cần phản ứng như thế nào?
Các doanh nghiệp nếu có dự báo VND giảm giá so với USD trong thời gian tới thì tôi cho rằng các doanh nghiệp nên mua hợp đồng tương lai với các ngân hàng. Doanh nghiệp sẽ nhận được một số ngoại tệ nào đó 2 bên cam kết trong thời gian tương lai như 60, 90 ngày… giá mà doanh nghiệp phải trả để mua USD sẽ được thương thảo trước với ngân hàng. Thành ra có bảo đảm cho doanh nghiệp nhập khẩu là có lượng noại tệ để thanh toán.
Nhưng thực tế doanh nghiệp Việt họ không mặn mà lắm cho hợp đồng này vì họ biết được đây là loại bảo hiểm để tránh rủi ro về ngoại hối trong tương lai. Nhưng giá doanh nghiệp phải trả cho USD trong tương lai khá là cao. Vì tỷ giá trong tương lai dựa trên cơ sở giá giao ngay ngày hôm nay nhân với chênh lệch lãi suất tiền VND và USD, nhân với số ngày sẽ ký trong hợp đồng và chia cho 365 ngày.
Vì chênh lệch lãi suất cao nên giá hợp đồng tương lai cho USD cao hơn nhiều so với giá giao ngay bây giờ. Do đó nhiều doanh nghiệp chấp nhận rủi ro theo kiểu ăn may cứ đợi đến lúc đó xem sao dùng giá giao ngay lúc đó để mua USD. Rủi ro với doanh nghiệp ở đây là có thể không có được lượng USD bởi ngân hàng thương mại để thanh toán.
- Cuộc chiến tranh thương mại mà ông đề cập ở trên sẽ tác động ra sao tới Thị trường chứng khoán Việt, thưa ông?
Sẽ tác đông mạnh tới thị trường chứng khoán Việt thông qua tác động tới chứng khoán toàn cầu. Cho đến thời điểm này thì chiến tranh thương mại đã ảnh hưởng mạnh tới chứng khoán thế giới, khi mà một trong các bên tuyên bố thì ngay lập tức chứng khoán hoặc là lên hoặc là rớt điểm. Thành ra cuộc chiến thương mại đã ảnh hưởng rất mạnh. Trong trường hợp ảnh hưởng tiêu cực tới chứng khoán thế giới thì sẽ ảnh hưởng tiêu cực tới chứng khoán Việt và ngược lại.
Lý giải vì sao biến động chứng khoán thế giới lại tác động tới chứng khoán Việt. Tôi nghĩ rằng chứng khoán Việt dựa nhiều vào khối ngoại mà các NĐTNN có 2 thị trường truyền thống và mới nổi. Thường họ đầu tư vào thị trường truyền thống như New York, London, Paris… Khi mà thị trường truyền thống đó tăng thì họ lấy tiền lời bỏ vào thị trường mới nổi và cận biên như Việt Nam.
Ngược lại, khi thị trường truyền thống rớt điểm khiến họ lỗ thì lập tức họ tháo khỏi thị trường mới nổi, cận biên bán đi để bù đắp cho lỗ ở thị trường truyền thống. Thành ra khi thị trường truyền thống rớt điểm thì sẽ thấy có sự tương quan ở động thái bán tháo của NĐTNN trên TTCK Việt, đó cũng là tính dễ tổn thương của chứng khoán Việt đối với NĐTNN.
- Xin cảm ơn ông!
Tags:
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
