Cao tốc đầu tư bằng ngân sách nhà nước: Vì sao lại thu phí?
(VNF) - Luật Đường bộ vừa được Quốc hội thông qua đã bổ sung quy định thu phí sử dụng với phương tiện lưu thông trên cao tốc do Nhà nước đầu tư, phí thu này sẽ được nộp vào ngân sách và đầu tư cho việc bảo trì, sửa chữa và nâng cấp các tuyến cao tốc
“Thu phí không phải vì lợi nhuận”
Theo Bộ Giao thông Vận tải (GTVT), sau khi Quốc hội thông qua Luật đường bộ, bộ này đang gấp rút hoàn thiện đề án thu phí trên các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư. Theo các chuyên gia, việc thu phí là cần thiết trong bối cảnh ngân sách còn hạn chế. Tuy nhiên, mức phí cần hợp lý để không trở thành gánh nặng cho người dân, doanh nghiệp khi chi phí logistics của Việt Nam ở mức cao hàng đầu thế giới.
Bộ Giao thông Vận tải cũng thông tin, dự kiến sẽ thu phí tại các tuyến cao tốc đang khai thác: Lào Cai - Kim Thành, Hà Nội - Thái Nguyên, TP Hồ Chí Minh - Trung Lương, Cao Bồ - Mai Sơn, Mai Sơn - Quốc lộ (QL) 45, QL45 - Nghi Sơn, Nghi Sơn - Diễn Châu, Cam Lộ - La Sơn, La Sơn - Túy Loan, La Sơn - Hòa Liên, Vĩnh Hảo - Phan Thiết, Phan Thiết - Dầu Giây, Bến Lức - Trung Lương, Cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn 2 đầu cầu. Các tuyến cao tốc đang xây dựng đến năm 2025 sau khi hoàn thành cũng sẽ thu phí.

Theo một lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam, Cục đã xây dựng Đề án thu phí tại những tuyến cao tốc đầu tư công, đồng thời hoàn thiện các nghị định, thông tư hướng dẫn để triển khai nội dung này. Đây là vấn đề mới ảnh hưởng lớn đến hoạt động đi lại của người dân, doanh nghiệp nên cần được thảo luận kỹ lưỡng.
Song, quan điểm của Bộ GTVT là những tuyến cao tốc nào có chất lượng dịch vụ tương ứng với mức thu mới triển khai thu phí. Nhà nước thu phí đường cao tốc không phải vì lợi nhuận mà chủ yếu để có nguồn vốn phục vụ cho công tác bảo trì và đầu tư phát triển các tuyến cao tốc mới.
Vì sao phải thu phí?
Theo PGS TS. Đinh Trọng Thịnh (Học viện Tài chính) việc đề xuất thu phí sử dụng với phương tiện lưu thông trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư là đúng. Chủ trương này đã được đề xuất, kiến nghị với chính phủ trong nhiều năm nay.
PGS.TS Thịnh nêu thực trạng, các dự án BOT, BT đầu tư kinh doanh chuyển giao đang gặp rất nhiều khó khăn trong thời gian vừa qua, nhiều lần doanh nghiệp phải đề xuất dùng ngân sách nhà nước để “giải cứu”. Thêm nữa, khi chính phủ có kế hoạch thực hiện tuyến cao tốc phía Đông, chúng ta đã tổ chức đầu thầu, tuy nhiên phần lớn các doanh nghiệp nước ngoài trúng thầu vì họ có kinh nghiệm và tiềm lực mạnh mẽ. Và câu chuyện các doanh nghiệp nước ngoài làm các dự án giao thông trọng điểm tại Việt Nam, chúng ta đã có nhiều bài học kinh nghiệm.
Vì vậy, việc nhà nước đứng ra đầu tư, phát hành trái phiếu để vay tiền người dân làm đường cao tốc, sau đó thu phí để trả lại là cần thiết. Đây có thể nói là phương án hiệu quả nhất để phát triển nhanh, bền vững hệ thống giao thông, đảm bảo chất lượng các tuyến đường cao tốc.
“Doanh nghiệp Việt nhỏ, năng lực còn yếu, làm đường thì cũng chỉ đủ tài chính cho một quãng đường nhất định, chất lượng đôi khi còn chưa đảm bảo, kiểm tra giám sát khó hơn. Do đó, nhà nước cần thể hiện vai trò nhà đầu tư để thống nhất quản lý”, PGS.TS Thịnh nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, TS. Vũ Đình Ánh, chuyên gia kinh tế cho biết, về cơ bản các tuyến đường cao tốc thu phí không phải đường độc đạo, do đó người dân, doanh nghiệp có thể lựa chọn các tuyến đường khác không thu phí. Việc thu phí sử dụng với phương tiện lưu thông trên đường cao tốc do Nhà nước đầu tư, nhằm mục đích để bù đắp tiền xây dựng tuyến đường và tiếp tục đầu tư mở rộng các tuyến đường cao tốc khác.
Nhiều năm vừa qua, nhà nước gặp khó khăn trong việc bố trí ngân sách để phát triển hệ thống giao thông, nên phải sử dụng đến các hình thức BT, BOT. Đặc biệt, hình thức BOT gặp nhiều vướng mắc ở khâu vận hành, khiến nhiều dự án gặp khó trong việc thu phí và hoàn vốn.
Khi mà ngân sách đã có thể sắp xếp, thì nhà nước bỏ tiền ra để làm cao tốc, có 2 khả năng. Một là nhà nước không thu phí, vì không có nhu cầu hoàn vốn, phục vụ người dân. Thứ hai, nhà nước thu phí và dùng số tiền đó để làm các dự án giao thông khác, không phải lúc nào cũng dùng đến ngân sách. Do đó, việc thu hay không thu phụ thuộc vào từng thời điểm, tình trạng ngân sách và mục tiêu thu phí của cao tốc đó.
Khi được hỏi về mức phí thu bao nhiêu là hợp lý, PGS.TS Đinh Trọng Thịnh cho biết, đề xuất trước đây của Bộ GTVT, mức thu phí trên cao tốc Bắc - Nam trung bình là 1.500 đồng/km, và tăng theo lộ trình, mức này phù hợp với giá cả thời điểm đó và tương đương với doanh nghiệp BOT đang tính toán để thu.
“Mức phí thu phụ thuộc vào thời giá thời điểm tính toán, lộ trình và thời gian thu phí trong bao nhiêu năm theo kế hoạch của nhà nước”, PGS.TS Thịnh nói thêm.
Theo lãnh đạo của Cục đường bộ Việt Nam, hình thức thu phí chủ yếu cơ quan nhà nước sẽ thuê hoặc nhượng quyền cho tư nhân quản lý và vận hành thu phí. Theo đó, Cục Đường bộ Việt Nam sẽ lựa chọn nhà thầu cung cấp dịch vụ thu phí trên nền tảng hệ thống thu phí tự động không dừng. Hình thức thứ 2 là đấu thầu quản lý đường cao tốc theo hình thức hợp đồng kinh doanh - quản lý (O&M). Nhà đầu tư sẽ đứng ra thu phí và quản lý, bảo trì tuyến đường hoặc bán quyền thu phí tuyến cao tốc trong thời gian nhất định.
Về mức phí, lãnh đạo Cục Đường bộ Việt Nam cho biết, sẽ đảm bảo cân bằng giữa dịch vụ cung cấp đến người sử dụng và mức thu. Các bước đi sẽ được tiến hành thận trọng, tránh tác động quá lớn đến chỉ số giá tiêu dùng và chi phí logistics.
“Theo dự kiến từ 01/10, các tuyến cao tốc do Nhà nước đầu tư sẽ đủ điều kiện để thu phí, song việc triển khai như thế nào, mức thu bao nhiêu phải chờ các đơn vị thảo luận và trình Chính phủ thống nhất”, vị lãnh đạo này thông tin thêm.
Khám phá hầm xuyên núi 1.000 tỷ đồng trên cao tốc qua Hà Tĩnh
- Cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt 11.150 tỷ đồng được nối thông 29/06/2024 06:11
- Dùng cát biển đắp nền cao tốc Hậu Giang - Cà Mau từ 1/7 29/06/2024 03:08
- Thu phí giao thông cao tốc Diễn Châu - Bãi Vọt từ 30/9 28/06/2024 07:45
Bơm hơn 2,5 triệu tỷ đồng: Những điểm nghẽn thách thức dòng chảy tín dụng
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, mục tiêu này có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.
'Đầu tư tư nhân chiếm tỷ trọng cao nhất nhưng đang tăng trưởng rất chậm'
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết: Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
Mỹ áp thuế 25% với thép: ‘Sức cạnh tranh của DN Việt sẽ cao hơn’
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
'Tăng trưởng GDP chủ yếu dựa vào FDI là thông tin sai và lạc hậu'
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
Tăng trưởng hai con số: 'Phát huy nguồn lực và năng lực nội địa'
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
Người Việt 'cuồng' mua vàng, quản lý thế nào cho thuận?
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
Tăng trưởng hai con số: Yếu tố 'quyết định tiến hay lùi và vươn mình đến đâu'
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
Tăng trưởng hai con số: Lựa chọn nào cho chính sách tiền tệ?
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
Tăng trưởng hai con số: ‘Mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được’
(VNF) - Về mục tiêu tăng trưởng 8%, thậm chí đạt hai con số nếu điều kiện thuận lợi, trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, ông Nguyễn Chí Dũng, Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư khẳng định, đây là mục tiêu cao, nhiều thách thức nhưng có thể đạt được và cần quyết tâm đạt được để tạo đà tăng trưởng bứt phá cho kỷ nguyên phát triển mới.
Tăng trưởng hai con số: Nhận diện những thách thức lớn
(VNF) - Việt Nam đặt mục tiêu tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số trong dài hạn. Tuy nhiên, trong bối cảnh kinh tế thế giới còn nhiều biến động khó dự đoán, những khó khăn và thách thức trong nước vẫn khó đoán định thì việc thực hiện mục tiêu tăng trưởng như trên dường như không phải dễ dàng.
Có nên đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá?
(VNF) - PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân (Đại học Kinh tế TP. HCM) cho rằng câu chuyện của năm sau sẽ là sự đánh đổi giữa lãi suất và tỷ giá. Nếu muốn giảm lãi suất, Chính phủ phải hy sinh tỷ giá và ngược lại.
Giải pháp nào duy trì đà tăng trưởng?
(VNF) - Để duy trì đà tăng trưởng trong năm 2025, việc duy trì ổn định kinh tế vĩ mô với sự kết hợp cân bằng hơn giữa các chính sách tiền tệ và tài khóa là điều cần thiết. Trong thời gian tới, các chính sách phối hợp là rất quan trọng để hỗ trợ phục hồi kinh tế.
Kỳ vọng từ ngôi sao kinh tế tư nhân
(VNF) - Trong bối cảnh nền kinh tế quốc dân còn nhiều khó khăn phía trước, kinh tế thế giới có nhiều biến động khó đoán, các động lực tăng trưởng cũ đã cạn, thì doanh nghiệp tư nhân được xem là sự kỳ vọng của nền kinh tế. Bởi vậy, đẩy mạnh cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh là điều hết sức quan trọng để doanh nghiệp tư nhân phát huy tối đa tiềm lực và phát triển mạnh mẽ.
Phát triển kinh tế tư nhân: Vun bồi nội lực để vươn mình
(VNF) - Trong một thế giới VUCA (Biến động – Không chắc chắn – Phức tạp – Mơ hồ) thì có một điều ngày càng trở nên rõ ràng hơn là vai trò và vị thế không ngừng gia tăng của Việt Nam. Việc trở thành đối tác chiến lược toàn diện với Hoa Kỳ cùng với đó là sự nâng cấp mối quan hệ ngoại giao với nhiều quốc gia lớn đã đưa vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế gia tăng và mở ra những vận hội mới cho đất nước.
Xuất khẩu, FDI và tầng lớp trung lưu: Bộ ba 'vàng' của kinh tế Việt Nam 2025
(VNF) - Nhân dịp Xuân Ất Tỵ 2025, ông Norman Lim - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp Singapore tại Việt Nam (SingCham Việt Nam) đã chia sẻ với Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance về những triển vọng kinh tế Việt Nam trong năm mới với những yếu tố định hình tăng trưởng bền vững.
Khơi thông dòng chảy thể chế
(VNF) - Trao đổi cùng Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và Quản lý kinh tế trung ương, khẳng định chính hệ thống pháp luật hiện nay là “thủ phạm” khiến chúng ta tự trói buộc chính mình, kìm hãm sự phát triển. Ông cho rằng nếu khơi thông điểm nghẽn này thì việc kinh tế Việt Nam tăng trưởng hai con số là điều hoàn toàn có thể đạt được.
Trung tâm tài chính Đà Nẵng: Quản lý tự chủ và sản phẩm đặc thù?
(VNF) - Giám đốc Quốc gia, Viện Tony Blair tại Việt Nam cho rằng, nền tảng thiết yếu để một Trung tâm tài chính quốc tế thành công là ở thiết kế thể chế.
'Doanh nghiệp FDI lập 'kỳ tích' xuất khẩu, Việt Nam nhận được phần rất ít'
(VNF) - TS Phạm Hùng Tiến - Chuyên gia về đầu tư FDI chỉ ra rằng, các tỉnh Phía Bắc có giá trị xuất khẩu thuộc nhóm dẫn đầu cả nước nhưng lại nằm ngoài nhóm 10 thu ngân sách lớn. Điều này phần nào cho thấy, phần nhận được từ các "kỳ tích" xuất khẩu mà doanh nghiệp FDI mang lại là không tương xứng, thậm chí là rất ít.
'Tập đoàn toàn cầu bắt tay tạo game lớn, DN Việt liệu có đủ năng lực'
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành khẳng định, các tập đoàn lớn trên thế giới đang bắt tay tạo ra những 'game' mới và điều ngại là liệu các doanh nghiệp Việt có đủ năng lực để ứng xử với những 'gã khổng lồ', các tập đoàn đa quốc gia hay không chứ chưa nói đến câu chuyện vốn hay công nghệ.
Khát vọng trung tâm tài chính và những thách thức cho Đà Nẵng
(VNF) - TS. Lê Minh Nghĩa - Chủ tịch Hiệp hội Tư vấn tài chính Việt Nam đã có các phân tích về thách thức của Trung tâm tài chính Đà Nẵng.
'Khát vọng của Việt Nam dẫn đầu trên thị trường tài chính toàn cầu'
(VNF) - Ông Andy Khoo - CEO Terne Holdings cho rằng: “Trung tâm Tài chính quốc tế Đà Nẵng không chỉ là một dự án phát triển, mà còn là một tuyên ngôn táo bạo về khát vọng của Việt Nam trong việc dẫn đầu trên thị trường tài chính toàn cầu”
Lẩu Trùng Khánh: Từ nồi nước cay nồng đến ngành công nghiệp 40 tỷ USD
(VNF) - Trùng Khánh - một thành phố tại phía tây nam Trung Quốc, không chỉ thu hút du khách nhờ phong cảnh độc đáo mà còn sở hữu "chuỗi công nghiệp" đặc biệt được tạo nên từ món lẩu cay nồng đặc trưng nơi đây.
TS Lê Xuân Nghĩa: ‘Nếu phấn đấu tích cực, GDP 2025 có thể tăng như 2024’
(VNF) - TS Lê Xuân Nghĩa đánh giá các động lực tăng trưởng của Việt Nam đang đối diện nhiều thách thức trong năm 2025. Do vậy, nếu phấn đấu tích cực, khả năng GDP năm 2025 sẽ đạt được mức tăng trưởng như năm 2024.
'Nguồn lực trong nước mải mê tìm kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá, không đổ vào sản xuất'
(VNF) - PGS.TS Phạm Thế Anh, Trưởng khoa Kinh tế học, Đại học Kinh tế Quốc dân bày tỏ lo ngại: "Nguồn lực trong nước có xu hướng tìm kiếm lợi nhuận từ chênh lệch giá trên thị trường tài sản, thay vì đầu tư vào sản xuất để tạo giá trị gia tăng cho nền kinh tế".
Tăng trưởng hai con số: Phải 'xốc' lại tinh thần kinh doanh của DN
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương cho biết, tính tới thời điểm hiện tại, chưa bao giờ Việt Nam đạt được mức tăng trưởng hai con số. Nếu muốn thực hiện được điều này, cần phải xốc lại tinh thần kinh doanh của doanh nghiệp và thực thi các chính sách khác biệt so với hiện tại.
Bơm hơn 2,5 triệu tỷ đồng: Những điểm nghẽn thách thức dòng chảy tín dụng
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, mục tiêu này có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.
Đầu tư 8.100 tỷ mở rộng Quốc lộ 6: Tắc mặt bằng, chưa hẹn ngày về đích
(VNF) - Dự án mở rộng Quốc lộ 6, sau 2 năm đi gần hết nửa thời gian của dự án đang gặp nhiều vướng mắc về giải phóng mặt bằng tại đoạn qua quận Hà Đông, TP Hà Nội.