Ông Võ Trí Thành, nguyên Phó viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương (CIEM) rất thẳng thắn khi dùng hai cụm từ “dám chơi” và “cách chơi” khi nói về “cuộc chơi” thành lập đặc khu mà Việt Nam đang tham dự.
“Dù đã muộn, rủi ro, đầy thách thức khi xây dựng đặc khu, nhưng Việt Nam phải dám đánh cược vào cuộc chơi này. Việt Nam cần đột phá thế chế kinh tế, cải cách mở cửa, phải áp dụng những cái mới chưa ai làm thì mới thành công”, ông Thành nói.
Nhưng điều quan trọng là, Việt Nam đang làm điều đó như thế nào?
Nếu đặt câu hỏi về chuyện “dám chơi”, thì việc Việt Nam quyết tâm xây dựng 3 đặc khu Vân Đồn, Bắc Vân Phong và Phú Quốc đã là câu trả lời rõ ràng nhất cho điều đó. Thậm chí, với việc thành lập 3 đặc khu này, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Việt Nam đã “chủ động tạo sân chơi mới”, với các thể chế, chính sách đặc biệt thuận lợi, cạnh tranh quốc tế. Và đó là điều quan trọng nhất.
Chính ông Võ Trí Thành cũng đã thừa nhận rằng, Việt Nam đã “dám chơi”, dám đặt cược vào “cuộc chơi” đặc khu, khi mà nhiều đặc khu trên thế giới đã được phát triển thành công từ những năm 1960.
Chia sẻ kinh nghiệm cốt lõi cho việc Trung Quốc phát triển thành công các đặc khu, bà Liu Rongxin (Viện Phát triển Trung Quốc) cũng cho biết, đó chính là sự kết hợp hữu cơ giữa Chính phủ và thị trường. Cụ thể, là thiết lập cơ chế lãnh đạo cấp quốc gia, cung cấp đủ quyền hạn quản lý cho các đặc khu, thậm chí ban quản lý đặc khu còn thực hiện chế độ kiêm nhiệm, một cơ quan có thể kiêm nhiệm 5-8 bộ, ngành, nhưng đồng thời vẫn tuân thủ cơ chế thị trường trong phân bổ nguồn lực, thu hút đầu tư…
“Để phát triển đặc khu, cần tránh hai xu hướng. Một là, chủ nghĩa tự do mới, bỏ qua vai trò của Chính phủ. Hai là, chủ nghĩa can thiệp quá sâu, làm mất tính điều tiết của thị trường”, bà Liu Rongxin nói.
Mô hình chính quyền đặc khu, trao quyền cho chủ tịch UBND đặc khu, song vẫn đảm bảo cơ chế giám sát chặt chẽ mà Việt Nam theo đuổi sẽ tạo ra thể chế vượt trội, đảm bảo những điều kiện cần thiết để Việt Nam xây dựng và phát triển thành công các đặc khu.
“Tất nhiên, cũng cần một sự đổi mới chính sách một cách táo bạo, để đảm bảo các đặc khu hoạt động thành công”, ông Teo Eng Cheong, Giám đốc quốc tế (Singapore, Đông Nam Á và Bắc Á) của Tập đoàn Surbana Jurong (Singapore) đã “mách nước” các kế để Việt Nam có thể phát triển các đặc khu như vậy.
“Hàng hóa khi làm thủ tục thông quan vào đặc khu kinh tế ở sân bay của Singapore, có đến 90% thủ tục hải quan được giải quyết trong vòng 10 phút. 10% không được thực hiện trong thời gian này phải chuyển lên cấp cao hơn. Nếu các bạn có thể làm được những đột phá như thế này, thì có thể thành công trong xây dựng mô hình đặc khu”, ông Teo Eng Cheong nói.
Ngoài các đề xuất về “cách chơi” này, khi tham gia thảo luận tại Hội thảo về Đặc khu - thể chế, chính sách và kỳ vọng thành công, tổ chức vào cuối tuần qua tại Hà Nội, các chuyên gia kinh tế cũng thẳng thắn cho rằng, ngoài thể chế vượt trội, cần tập trung nhiều hơn cho các chính sách tạo môi trường kinh doanh thông thoáng, thuận lợi, thay vì chỉ tập trung cho ưu đãi về tài chính.
Thậm chí, ông Sebastian Eckardt, chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới tại Việt Nam còn cảnh báo, không cẩn thận sẽ làm phát sinh một “cuộc đua xuống đáy” ưu đãi khi thành lập đặc khu.
Tuy nhiên, một lần nữa, ông Trần Duy Đông, Vụ trưởng Vụ Quản lý các khu kinh tế (Bộ Kế hoạch và Đầu tư), đại diện cơ quan soạn thảo Dự thảo Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc khẳng định rằng, thực tế hầu hết các chính sách ưu đãi trong Dự thảo Luật đều đã có.
“Chúng tôi không thiết kế chính sách theo kiểu kẻ một đường kẻ ngang, chỉ lấy các chính sách cao hơn, mà thực tế có những chính sách ưu đãi ở đặc khu còn thấp hơn hiện tại ở nhiều khu vực khác. Ưu đãi cho đặc khu chỉ tập trung cho những ngành nghề ưu tiên”, ông Đông nói. Theo ông, các nhóm chính sách về tạo môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi cũng đã được thiết kế nhiều hơn rất nhiều so với ưu đãi về thuế, đất đai…
Một câu chuyện cũ, nhưng tiếp tục được ông Nguyễn Văn Thành, Phó chủ tịch UBND tỉnh Quảng Ninh kể tại, sau khi được ông Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam hỏi rằng, lý do nào khiến Quảng Ninh tin là đặc khu Vân Đồn sẽ được phát triển thành công.
Đó là vào 5 năm trước, một nhà đầu tư Mỹ sau khi bay chuyên cơ tới Việt Nam và bay trực thăng đi khảo sát ở Vân Đồn đã đặt ra 4 câu hỏi với chính quyền Quảng Ninh rằng, chủ trương lập đặc khu có được quy hoạch ở tầm quốc gia không? Có bao nhiêu đặc khu kinh tế được xây dựng và vị trí ở đâu? Hạ tầng giao thông kết nối như sân bay, bến cảng bao giờ có? Ai là người có đủ khả năng giải quyết các vấn đề của nhà đầu tư, đảm bảo chịu trách nhiệm đối với nhà đầu tư?.
“Thời điểm đó, chúng tôi dù có rất nhiều quyết tâm, nhưng không có đủ thẩm quyền, điều kiện để khẳng định được, vì thế đành lỡ cơ hội”, ông Thành nói. Theo ông, hiện Quảng Ninh đã giải quyết được những câu hỏi trong quá khứ; cái nào tỉnh làm được thì làm ngay, cái nào vượt thẩm quyền thì chủ động báo cáo lên bộ, ngành, Chính phủ, Thủ tướng để được giải quyết.
Đó là lý do vì sao, Quảng Ninh tự tin với đặc khu Vân Đồn. Có lẽ, đó cũng là câu trả lời chung cho cả Phú Quốc lẫn Bắc Vân Phong, dù hiện tại, Bắc Vân Phong chưa thu hút đầu tư được nhiều.
Ông Trần Đạo Đức, Phó tổng giám đốc Tập đoàn CEO chia sẻ, sau khi đầu tư nhiều dự án ở Phú Quốc, Vân Đồn, CEO rất kỳ vọng vào kế hoạch thành lập đặc khu của Việt Nam. Dù tất cả mới bắt đầu, song nhiều kỳ vọng đã được nhen nhóm. Kỳ vọng cả vào việc Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt sẽ được thông qua vào kỳ họp này, cũng như kỳ vọng vào việc phát triển thành công các đặc khu ở Việt Nam.
Tags:
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
