Mua trước trả sau: 'Đánh lừa' chính mình rồi ngập chìm trong đống nợ
Khánh Tú -
25/11/2023 21:32 (GMT+7)
(VNF) - Nhiều người cho rằng hình thức thanh toán mua trước trả sau đang khiến giới trẻ dễ rơi vào cảnh nợ nần hơn. Tuy nhiên, theo Ths.Ngô Thành Huấn, việc vỡ nợ, rơi vào nợ nần vì mua trước trả sau phần lớn là do lỗi của người tiêu dùng khi không có đủ kiến thức về tài chính cá nhân, quản lý tài chính.
Hình thức thanh toán mua trước trả sau được ưa chuộng
Anh Quốc Chiến (25 tuổi, Hà Nội) hiện đang làm việc tại một công ty marketing, cho biết: “Hơn một nửa món đồ tôi đang sử dụng là mua dưới hình thức mua trước trả sau”. Anh Chiến đã từng mua từ quần áo, điện thoại đến cả chiếc laptop trị giá 20 triệu bằng hình thức này.
Hình thức mua trước trả sau (BNPL) không còn xa lạ với nhiều người Việt, đặc biệt là giới trẻ. Theo khảo sát online với gần 200 sinh viên đại học thực hiện bởi VietnamFinance, có tới gần 90% sinh viên, người trẻ biết đến hình thức thanh toán mua trước, trả sau, trong đó có tới 74% người tham gia khảo sát cho biết họ đã và đang sử dụng hình thức thanh toán này trong cuộc sống hàng ngày.
Lý do chung của nhiều bạn trẻ khi lựa chọn hình thức mua trước, trả sau là sự linh hoạt trong chi tiêu khi thay vì trả một khoản lớn thì người mua có thể trả thành nhiều đợt. Bên cạnh đó, hình thức thanh toán này thường không tính lãi hoặc lãi thấp hơn thẻ tín dụng trong khi thủ tục đơn giản và phê duyệt nhanh.
Thanh toán mua trước trả sau nở rộ.
Có thể thấy rằng, cùng với sự bùng nổ của lĩnh vực thương mại điện tử và số lượng người dùng Internet cùng điện thoại thông minh ngày càng gia tăng, thị trường thanh toán mua trước, trả sau (BNPL) đang trở thành lựa chọn ưu tiên của nhiều người trẻ và có nhiều dư địa để bứt tốc.
Báo cáo của Worldpay cho hay, trong 5 năm tới, dịch vụ BNPL sẽ thuộc nhóm các hình thức thanh toán trực tuyến có tốc độ phát triển nhanh nhất trên toàn thế giới và chiếm gần 3% tổng thanh toán thương mại điện tử vào năm 2023.
Trong đó, tại Việt Nam, dựa trên tính toán của Research and Markets, thị trường BNPL sẽ tăng trưởng 45% trong giai đoạn từ năm 2022 đến năm 2028. Tổng giá trị hàng hóa thanh toán qua BNPL sẽ đạt 4,73 tỷ USD vào năm 2028, tăng từ 207 triệu USD vào năm 2020.
Thị trường Việt đang phát đi nhiều tín hiệu tích cực cho BNPL. Tính trong 9 tháng năm 2023, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng theo giá hiện hành ước đạt 4.566,8 nghìn tỷ đồng, tăng 9,7% so với cùng kỳ năm ngoái.
Cùng với tăng trưởng trong nhu cầu tiêu dùng, thị trường thẻ tín dụng tại nước ta vẫn còn nhiều dư địa để phát triển khi mới chỉ có hơn 4% dân số Việt Nam sở hữu thẻ tín dụng, bao gồm cả thẻ tín dụng nội địa lẫn thẻ tín dụng quốc tế. Nhu cầu tiêu dùng cao cùng với tỷ lệ sử dụng thẻ tín dụng thấp cùng tạo ra cơ hội để cho BNPL bùng nổ.
Người tiêu dùng cũng có phản ứng tích cực với hình thức thanh toán mua trước, trả sau, nhất là người trẻ với lối sống hiện đại, nhu cầu mua sắm và tài chính cao - những đối tượng tiêu dùng tiềm năng của thị trường này.
Đứng trước hàng loạt tín hiệu tích cực, nhiều công ty fintech đã gia nhập vào thị trường BNPL tại Việt Nam và đã có những phát triển nhất định như Paylater, Fundiin, Home Credit, Wowmela, Movi,… Các ngân hàng, ví điện tử, sàn thương mại điện tử cũng như các công ty cho vay tiêu dùng không còn đứng ngoài cuộc chơi này. Đơn cử như FE Credit liên kết với Viettel Pay hay Home Credit đầu tư hơn 200 tỷ đồng vào Home Pay Later. Các sàn thương mại điện tử như Tiki, Shopee, Lazada cũng kết hợp với các ngân hàng thương mại, công ty tài chính triển khai dịch vụ BNPL.
Mua trước trả sau có là con dao hai lưỡi?
Tuy nhiên, một mặt hình thức thanh toán mua trước trả sau thúc đẩy thị trường tiêu dùng đi lên nhưng mặt khác, nó lại gây nguy hiểm cho tương lai tài chính của người dùng.
“Hình thức BNPL được thiết kế để khuyến khích người tiêu dùng mua nhiều hơn và vay nhiều hơn. Người đi vay có thể dễ dàng sa vào các khoản nợ một cách vô thức và khi họ nhìn lại, có thể khoản nợ đã “phình to” và vượt tầm kiểm soát”, Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB) của Mỹ nhận định.
Chưa kể, mặc dù không tính lãi suất nhưng các công ty cung cấp hình thức BNPL lại đánh mạnh vào phụ phí và phí trả chậm cao. Chính điều này đã đẩy nhiều người tiêu dùng trẻ rơi vào cảnh nợ nần.
Theo một báo cáo của Ngân hàng TSB (Anh) vào tháng 12/2022, hơn một nửa thanh niên Anh trong độ tuổi từ 18 đến 24 tuổi đã nhận khoản nợ mới hoặc khoản nợ bổ sung trong 12 tháng qua hoặc dự kiến sẽ có thêm khoản nợ mới hoặc khoản nợ bổ sung trong 12 tháng tới. Ngoài ra, thế hệ người trẻ tuổi này có nguy cơ mắc nợ cao gấp 7 lần so với ông bà hay cha mẹ của họ, phần lớn vì hình thức mua trước trả sau.
Tại Mỹ, chỉ tính riêng trong năm 2021, các doanh nghiệp lớn triển khai hình thức mua trước, trả sau đã tạo ra 180 triệu khoản vay với tổng trị giá 24,2 tỷ USD, tăng gần gấp 10 lần so với năm 2019.
Mua trước trả sau khiến người trẻ dễ rơi vào cảnh nợ nần hơn.
Tại Việt Nam, mặc dù chưa có số liệu thống kê chính xác nhưng nhiều bạn trẻ cũng thừa nhận rằng mình rơi vào vòng luẩn quẩn tài chính khi mua trước trả sau. Chia sẻ với VietnamFinance, chị Thu Thảo (26 tuổi, Hà Nội) cho biết, ban đầu chị thấy hình thức mua trước trả sau này là cách thông minh để chi trả cho các món đồ mà mình không đủ khả năng mua với đồng lương văn phòng ít ỏi.
Thế nhưng sau một thời gian “mua sắm mà không có cảm giác đang tiêu tiền vì mua trước trả sau”, ngoài những món đồ mới, chị Thảo còn có thêm một khoản nợ khá lớn. Chị Thảo sau đó đã phải dùng hết khoản tiết kiệm của mình để chi trả cho khoản nợ kia.
Tuy nhiên, trao đổi với VietnamFinance, Ths.Ngô Thành Huấn, Giám đốc điều hành công ty tư vấn tài chính và quản lý gia sản FIDT, nhận định: “Tiêu dùng là xu hướng không thể không tăng mạnh ở các quốc gia đang phát triển và dân số trẻ, trong đó có Việt Nam. Trong đó, hình thức mua trước trả sau về bản chất là sự hỗ trợ người tiêu dùng từ các sàn thương mại điện tử, nhãn hàng. Việc vỡ nợ khi lạm dụng hình thức mua trước trả sau là do lỗi của người tiêu dùng, không biết cách quản lý tài chính hoặc quản lý tài chính cá nhân còn kém”.
“Khi Shoppe hay Lazada ngày càng trở nên quen thuộc hơn và các bạn trẻ có nhiều cơ hội mua sắm dễ dàng hơn thì hình thức mua trước trả sau lại càng dễ được ưa chuộng hơn. Khi dân trí tài chính và quản lý chi tiêu vẫn chưa phát triển thì hình thức mua trước trả sau này vẫn sẽ có những tiêu cực nhất định”, ông Huấn cho biết.
Theo ông Huấn, để tránh bị rơi vào bẫy tiêu dùng quá tay, người tiêu dùng cần phải biết kiểm soát sự thúc đẩy tiêu dùng của các nhãn hàng và nắm vững kiến thức về tài chính cá nhân, quản lý chi tiêu. Từ đó, nếu tuân thủ theo đúng nguyên tắc và quy định mà các công ty tài chính đề ra thì hình thức mua trước trả sau vẫn có lợi nhiều hơn hại, hỗ trợ cho người tiêu dùng thoải mái chi tiêu trong dòng tiền của mình.
(VNF) - Sau khi giao dịch hoàn tất, Tập đoàn Tài chính sẽ tập trung trọn vẹn nguồn lực vào việc phục vụ khách hàng tại Việt Nam thông qua hoạt động kinh doanh cốt lõi tại Manulife Việt Nam.
(VNF) - Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) đề nghị các doanh nghiệp bảo hiểm hội viên tích cực tăng cường công tác thẩm định, xác minh thiệt hại và sớm giải quyết quyền lợi bảo hiểm cho người tham gia.
(VNF) - Ngày 22/11, hơn 1.000 người dân Hải Phòng đã có mặt tại Cung Văn hóa Thể thao Thanh Niên để tham gia ngày hội “Sống Khỏe Mỗi Ngày 2025” do Manulife Việt Nam phối hợp cùng Hội Thầy thuốc Trẻ Việt Nam tổ chức.
(VNF) - Dù bảo hiểm nhân thọ mang lại nhiều ích lợi, nhưng không ít người nhận được lời khuyên rằng: Không nên mua bởi một số một số “mặt trái” không phải ai cũng chấp nhận.
(VNF) - Đó là thông điệp của các doanh nghiệp bảo hiểm tại Hội nghị Định phí bảo hiểm Việt Nam 2025 với chủ đề “Khôi phục niềm tin, tái định nghĩa bảo hiểm” (Rebuild Trust, Redefine Insurance), khẳng định vai trò của bảo hiểm trong kỷ nguyên mới.
(VNF) - Doanh nghiệp bảo hiểm gửi thông báo: Vì lý do kê khai không đúng về tình trạng lịch sử bệnh lý đã làm sai lệnh quyết định nhận bảo hiểm. Do đó, công ty buộc phải huỷ bỏ quyền lợi hợp đồng, đồng thời tăng mức phí tham gia của sản phẩm chính.
(VNF) - Dù các doanh nghiệp bảo hiểm nhân thọ liên tiếp ra mắt sản phẩm mới, chuyên biệt nhưng thị trường vẫn chưa có nhiều khởi sắc. Tuy nhiên, chuyên gia tin bảo hiểm nhân thọ sẽ sớm tốt lên.
(VNF) - Từ ngày 1/1/2026, mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc thấp nhất sẽ tăng, do mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh theo đúng quy định Luật Bảo hiểm Xã hội.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách – Phó Tổng Giám đốc PTI cho biết, bảo hiểm không chỉ đơn giản là chi trả tiền bồi thường, mà còn ở sự chia sẻ, đồng hành trong mọi tình huống khi khách hàng gặp khó khăn nhất.
(VNF) - Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, vừa triệt phá đường dây tự đục vỡ xương khớp, hợp thức hoá hồ sơ bệnh án nhằm trục lợi bảo hiểm nhân thọ với số tiền hơn 6 tỷ đồng.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm cho biết, khi còn đang giám định thiệt hại do cơn bão số 12 đã liên tiếp ghi nhận thêm tổn thất hàng trăm tỷ đồng do cơn bão số 13. Bão chồng bão khiến số tiền bồi thường ước hàng ngàn tỷ đồng.
(VNF) - Theo chuyên gia, nguyên nhân khiến có tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc xe máy rất thấp, người dân gần như không nhận được lợi ích đến từ cả 3 bên gồm: Cơ quan quản lý, người dân và doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Theo Thông tư 41/2025/TT-NHNN, tổng hạn mức giao dịch của một khách hàng tại một tổ chức cung ứng ví điện tử được phép tăng lên tối đa 300 triệu đồng/tháng đối với các giao dịch thanh toán một số dịch vụ thiết yếu.
(VNF) - Các doanh nghiệp bảo hiểm ghi nhận thiệt hại chủ yếu ở nghiệp vụ xe cơ giới và tài sản kỹ thuật, với tổng giá trị bồi thường ước tính lên tới hàng chục tỷ đồng.
(VNF) - Trước ý kiến của nhiều đại biểu cho rằng, bảo hiểm “đóng tiền vào thì dễ, rút ra lại rất khó”, Phó Thủ tướng Hồ Đức Phớc cho rằng, ông đã từng tham gia bảo hiểm, khi đáo hạn muốn là rút tiền ra được ngay và các công ty phải trả tiền theo quy định.
(VNF) - Từ sau giai đoạn tăng trưởng nóng, các công ty tài chính tiêu dùng đã bước vào quá trình tái cấu trúc sâu rộng, giúp danh mục cho vay trở nên cân bằng hơn.
(VNF) - Sau đợt mưa bão liên tiếp vừa qua, hàng loạt xe ô tô bị ngập nặng, gây ra thiệt hại nghiêm trọng. Đáng chú ý, có hồ sơ bồi thường cho thấy chi phí sửa chữa đã lên đến 90% giá trị chiếc xe, khiến nhiều chủ xe đứng trước nguy cơ mất trắng tài sản.
(VNF) - Sự dịch chuyển mạnh mẽ của tầng lớp trung lưu tại Việt Nam đang mở ra một kỷ nguyên mới: người Việt không chỉ mong muốn “đủ sống”, mà còn khao khát nâng tầm chất lượng sống, bảo vệ thành quả và chuẩn bị vững vàng cho tương lai của thế hệ kế tiếp. Song song với đó, những khoảng trống bảo vệ ngày càng rõ nét, khi những rủi ro bất ngờ vẫn có thể ảnh hưởng đến kế hoạch tài chính tưởng chừng đã vững vàng.
(VNF) - Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho biết, nếu người lao động chậm đóng bảo hiểm xã hội sau 60 ngày dù đã có văn bản đôn đốc sẽ bị coi là trốn đóng và hành vi này nặng nhất có thể bị truy cứu trách nhiệm hình sự.
(VNF) - Nước lũ ở Huế lên quá nhanh khiến hàng trăm xe ô tô trong thành phố ngập qúa bánh xe, trong đó có rất nhiều phương tiện nước đã tràn vào trong xe, gây hư hỏng nặng.
(VNF) - Ông Lê Xuân Bách - Phó Tổng Giám đốc PTI cho rằng, việc các doanh nghiệp bảo hiểm nỗ lực trong việc nâng cao trải nghiệm khách hàng sau mỗi đợt thiên tai bão lũ cũng góp phần "neo" giữ niềm tin của người dân đối với bảo hiểm.
(VNF) - Trước những thiệt hại nặng nề của nền kinh tế gây ra bởi bão lũ trong hơn một năm vừa qua, các công ty bảo hiểm cũng đã nhanh chóng xác minh tổn thất, chi trả bồi thường sớm giúp các doanh nghiệp có ngay nguồn tài chính để tái thiết sản xuất.
(VNF) - Việc đưa ví điện tử vào nội dung của Luật Bảo hiểm Tiền gửi được xem là bước cần thiết nhằm đảm bảo an toàn cho người dùng, trong bối cảnh giao dịch tài chính số ngày càng phổ biến.
(VNF) - Nếu muốn dòng vốn bảo hiểm thực sự trở thành một “trụ cột ổn định” của nền kinh tế, Việt Nam cần đi song hành trên cả hai hướng: mở rộng nền khách hàng tham gia bảo hiểm và nâng cấp môi trường đầu tư cho các doanh nghiệp bảo hiểm.
(VNF) - Sau khi giao dịch hoàn tất, Tập đoàn Tài chính sẽ tập trung trọn vẹn nguồn lực vào việc phục vụ khách hàng tại Việt Nam thông qua hoạt động kinh doanh cốt lõi tại Manulife Việt Nam.
(VNF) - Hàng loạt dự án nhà ở xã hội tại Đà Nẵng như An Trung 2, Đại Địa Bảo, Ecohome Hòa Hiệp… đang được đẩy nhanh tiến độ, cung cấp hàng nghìn căn hộ cho thị trường, đáp ứng nhu cầu an cư của người thu nhập thấp.