Tiến sĩ Trần Đình Thiên: 'Việt Nam đang đứng trước cơ hội dịch chuyển lịch sử'

Thanh Hà - 04/02/2019 23:53 (GMT+7)

(VNF) - Dự báo về kinh tế Việt Nam năm 2019, tiến sĩ Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện kinh tế Việt Nam, thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ, cho rằng: "Đó là điều thật sự không dễ dàng". Nhưng rồi câu chuyện vào đúng ngày cuối nam 2018 đã dẫn dắt chúng tôi đến những điều thú vị.

VNF
Tiến sĩ Trần Đình Thiên, thành viên tổ tư vấn kinh tế của Thủ tướng Chính phủ.

Lý do được ông đưa ra khá đơn giản nhưng thuyết phục: Việt Nam là nền kinh tế có độ mở cao bậc nhất thế giới. Trong khi đó, Mỹ và Trung Quốc – hai cường quốc kinh tế hàng đầu thế giới, cũng là hai đối tác thương mại lớn nhất của Việt Nam – lại đang xung đột với mức độ gay gắt ngày càng tăng và khó lường.

Một nền kinh tế chuyển đổi còn khá nhỏ và yếu như Việt Nam, chịu tác động của sự va đập đó, có cả tích cực và tiêu cực, cả nguy lẫn cơ, đều ở cấp độ toàn cầu, thời đại. Dù đang có thế và đà tăng trưởng rất tích cực trong vài năm gần đây, được thế giới đánh giá cao, song không thể chỉ căn cứ vào đó để dự báo những kết quả chắc chắn cho kinh tế Việt Nam năm 2019 được.

- Ông có vẻ thuộc nhóm chuyên gia đưa ra các dự đoán tích cực cho kinh tế, nếu vậy thì kinh tế Việt Nam 2019 có khả năng sẽ diễn tiến như thế nào?

TS Trần Đình Thiên: Thực tế tăng trưởng kinh tế trong hai năm vừa qua khiến cho chúng ta có những dự báo chắc chắn hơn. Cách thức tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam nay đã khác trước, không còn chỉ chăm chăm vào mục tiêu “tốc độ tăng trưởng cao” nữa.

Trước kia, chúng ta cứ sống chết lấy tốc độ tăng trưởng cao làm mục tiêu, ít chú trọng mục tiêu ổn định. Điều đó đồng nghĩa với việc Chính phủ ít lo cho doanh nghiệp một cách thiết thân, trong khi doanh nghiệp cần nhất là ổn định để yên tâm đầu tư, qua đó, thúc đẩy tăng trưởng chung.

Khi nhà nước đặt mục tiêu tốc độ tăng trưởng cao lên hàng đầu việc dốc tiền ra để thúc đẩy tăng trưởng mà ít lo lạm phát là việc đương nhiên. Cách làm này không chỉ gây ra bất ổn vĩ mô mà còn đẻ ra mối nguy khác: khuyến khích các doanh nghiệp đầu cơ thay vì đầu tư. Nền kinh tế, vì thế, sẽ yếu đi về dài hạn. Các vấn đề cơ bản của nền kinh tế (các tuyến cơ cấu và hệ thống thể chế thị trường lành mạnh) cũng ít được quan tâm đầy đủ.

Nhưng cách điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ từ hai năm nay có sự thay đổi căn bản: vấn đề ổn định vĩ mô được đặt lên hàng đầu, dù đó không hẳn là ưu tiên cao duy nhất. Chính phủ cũng nỗ lực tăng trưởng cao nhưng trên nền tảng ổn định vĩ mô và không được phép “hy sinh” chất lượng tăng trưởng. Ngược lại, phải chuyển hướng sang chất lượng tăng trưởng.

Rõ ràng là một tương quan mới giữa tăng trưởng và ổn định này đã được Chính phủ chú ý xác lập và theo đuổi.

Một sự thay đổi có vẻ đơn giản, không có gì “trời long, đất lở”, song theo tôi có ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Về thực chất, nó chứng tỏ sự xoay chuyển nền tảng tư duy về mô hình tăng trưởng, trở lại đúng nguyên lý căn bản của kinh tế thị trường.

- Như vậy có vẻ như cách điều hành kinh tế vĩ mô của Chính phủ đã đi đúng hướng?

Trách nhiệm mang tính sứ mệnh của Chính phủ là tạo ra một môi trường tự do cho đầu tư đến từ khu vực kinh tế tư nhân. Điều này vốn ít được quan tâm trước đây, nhưng giờ đã thay đổi. Không phải tình cờ mà sau 30 năm chuyển sang kinh tế thị trường, kinh tế tư nhân mới được Đảng thừa nhận là “động lực quan trọng của phát triển kinh tế”.

Chúng ta đã trở lại được các nguyên lý nền tảng của tăng trưởng kinh tế. Đơn giản thế thôi nhưng hiệu lực đóng góp của nó cho phát triển lại rất mạnh, rất cơ bản. Từ hai năm nay, Chính phủ kiên trì theo đuổi cách điều hành tăng trưởng này. Từ Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đến Hội đồng Tư vấn Chính sách Tài chính - Tiền tệ Quốc gia, đứng đầu là Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ, đều đặt quyết tâm cố gắng giữ ổn định vĩ mô, bảo đảm môi trường kinh doanh tốt cho doanh nghiệp. Đây là điều kiện cần giúp cho đầu tư, phát triển doanh nghiệp tốt hơn. Người ta sẽ yên tâm đầu tư khi giá cả ổn định và tình hình kinh tế trở nên có thể dự báo được.

Liên tục trong hai năm qua, lạm phát ở Việt Nam luôn giữ được ở mức dưới 4%. Ổn định khá vững như vậy tạo ra sự tin cậy của doanh nghiệp đối với Chính phủ.

Như vậy, có thể nói chỉ cần đảo cấu trúc đi “một chút thôi” là mô hình tăng trưởng thay đổi hẳn. Theo tôi, đây chính là một trong những yếu tố quan trọng bậc nhất của nhiệm vụ đổi mới mô hình tăng trưởng ta cố gắng tiến hành cả chục năm qua, nhưng mới gặt hái được kết quả bước đầu trong vài năm trở lại đây.

- Theo đánh giá của ông, khu vực kinh tế tư nhân đã có những khởi sắc?

Điều có ý nghĩa “đổi mới lần hai”, rất quan trọng - đó là việc khu vực kinh tế tư nhân “lại được” quan tâm chú ý. Lần trước, cách đây đã hơn 30 năm, khi đường lối phát triển nền kinh tế nhiều thành phần được đưa ra để cứu nền kinh tế thoát khỏi khủng hoảng.

Tất nhiên để khu vực kinh tế tư nhân phát triển thì cần dài hơi, chứ không thể một chốc một nhát được. Nhưng như kinh nghiệm lịch sử cho thấy, chỉ cần biết coi trọng khu vực tư nhân, đừng kỳ thị, phân biệt đối xử nó thì lực lượng này sẽ tự giải quyết tốt vấn đề phát triển và đóng góp của mình. Khi đó, kết quả phát triển mà nó mang lại sẽ là không ngờ tới, thậm chí, còn có ý nghĩa lịch sử to lớn.

Chúng ta biết là mấy năm nay giải ngân đầu tư công rất chậm. Nhưng đầu tư tư nhân “trỗi dậy”, bù lại được phần sụt giảm tăng trưởng có thể gây ra từ đó khả quan một cách bất ngờ.

Trong sự đóng góp tăng trưởng này, phần của khu vực doanh nghiệp tư nhân trong nước tuy còn thua kém khu vực đầu tư nước ngoài nhưng đã có khởi sắc tốt hơn rõ ràng. Đặc biệt, các tập đoàn tư nhân lớn của Việt Nam đã bắt đầu trỗi dậy, ngày càng đúng kiểu, đóng góp lớn hơn cả vào tăng trưởng chung lẫn làm trụ cột tốt hơn cho lực lượng doanh nghiệp Việt Nam. Chúng đang tạo ra (mới đang tạo ra thôi) một động thái phát triển mới, một năng lực cạnh tranh và đua tranh quốc tế mới cho nền kinh tế.

Xưa nay, về mặt chính sách, ta chủ yếu quan tâm đến các doanh nghiệp nhỏ và nhỏ li ti. Các tập đoàn tư nhân lớn chưa được chú ý. Có thể đây là nguyên nhân chính làm cho thực lực doanh nghiệp Việt Nam, với tư cách là một lực lượng, mãi không mạnh lên được, hàng chục năm vẫn cứ “chậm lớn, khó lớn, không muốn lớn và không dám lớn”.

Vai trò của Chính phủ trong việc cởi trói, tháo gỡ các rào cản cho khu vực tư nhân bắt đầu được phát huy mạnh trong vài năm gần đây. Tuy kết quả chưa được như kỳ vọng mong đợi nhưng bước đầu đã tạo ra được động lực mới, tạo ra lòng tin đối với Chính phủ. Vả lại, việc đẩy hòn đá trì trệ ra khỏi “điểm chết” của nó bao giờ cũng là bước khó nhất. Một khi hòn đá đã nhúc nhích rồi thì nó sẽ lăn với gia tốc tăng lên. Không có gì phải bi quan về kết quả chậm trễ lúc ban đầu.

- Phân tích của ông cho thấy năm 2019 sẽ là một năm kinh tế tiếp tục tốt đẹp?

Như đã nói ở trên, vẫn có khả năng những bất thường và bất ngờ xẩy ra, gay tác động khó đoán lên nền kinh tế Việt Nam. Nguyên nhân là ở bối cảnh quốc tế khó lường.

Nhưng khi giả định cái bối cảnh đó rồi, nếu căn cứ vào đà và thế của nền kinh tế đang có, nhìn theo xu hướng cải cách thể chế và chuyển dịch cơ cấu, có thể tin vào triển vọng tốt lên của nền kinh tế trong vài năm tới. Lý do là những thay đổi đang diễn ra gắn với những vấn đề cơ bản chứ không phải là những giải pháp tình thế.

Tôi nghĩ Thủ tướng không có ý hô hào khi thêm từ “bứt phá” vào thông điệp phát triển cho năm 2019. Ông có những căn cứ vững chắc.

Cần nhấn mạnh thêm là giữa lúc thế giới có rất nhiều chuyện bất ổn, trục trặc và khó dự báo mà Việt Nam vẫn giữ được ổn định và tăng trưởng tốt thì xu thế này giúp lòng tin của thế giới vào Việt Nam sẽ tiếp tục tốt lên. Và đó cũng là một luận cứ tốt cho triển vọng kinh tế 2019-2020 của chúng ta.

- Nhiều người nói tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung tới năm 2019 mới ảnh hưởng nhiều tới kinh tế Việt Nam, ông có đồng ý với nhận định này?

Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại Mỹ-Trung làm dịch chuyển các chuỗi cung ứng sản phẩm toàn cầu thì việc kinh tế Việt Nam ổn định sẽ tạo khả năng dịch chuyển những thứ tốt về Việt Nam. Điều này còn chưa rõ ràng, nhưng đó là một khả năng tích cực. Công thức “Trung Quốc + 1” đang phát huy tác dụng. Môi trường đầu tư tốt sẽ nâng cao vị thế mặc cả và quyền lựa chọn đầu tư của Việt Nam. Và điều này thức sự tốt cho tương lai của nền kinh tế Việt Nam nếu Việt Nam biết tận dụng nó.

Chỗ này cũng nên được nhấn mạnh vì nhiều ý kiến đánh giá là hiện giờ kinh tế Việt Nam còn yếu, khó mà chống đỡ được với các tác động tiêu cực có khả năng rất lớn từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung Quốc.

Tuy nhiên, đây rõ ràng là một biến cố mang tính lịch sử. Nó tạo ra một thời cơ mang tính lịch sử - thời đại. Cho nên, điểm mấu chốt là cần đánh giá tác động của nó ở khía cạnh tích cực chứ không phải ở mặt tiêu cực của vấn đề.

Rõ ràng là Việt Nam có cơ may gia nhập vào một số chuỗi cung ứng toàn cầu đang dịch chuyển mạnh, có thể thoát khỏi tình trạng lệ thuộc tăng trưởng vào bên ngoài, đồng thời chuyển nhanh lên một trình độ công nghệ mới cao hơn.

Tất cả đều là khả năng. Và kết quả tùy thuộc vào nỗ lực cải cách của chính Việt Nam.

Ổn định là một lợi thế. Giờ đây, khi vốn đầu tư đang tính chạy khỏi Trung Quốc, hoặc không đầu tư vào Trung Quốc nữa – chúng có thể chạy sang Việt Nam. Việt Nam đang là một địa chỉ được kỳ vọng, được mong đợi trong công thức “Trung Quốc + 1” đã xuất hiện từ hàng chục năm trước đây.

- Như vậy, trong năm 2019, không khí chung sẽ là tích cực?

Hiện nay tinh thần lạc quan là đúng rồi. Nhưng đúng lúc này phải nhận thức được rằng những cơ hội, lợi ích ngắn hạn có thể gặt hái được từ cuộc đấu của hai cường quốc – nhờ “nhanh mắt, nhanh tay”, không quan trọng bằng việc nhận diện đúng cơ hội lớn cho đất nước, cho nền kinh tế mà tình thế lịch sử, một cơ hội mang tầm thời đại tạo ra và cố gắng tận dụng cho bằng được nó.

Tôi nghĩ ta nên tư duy theo hướng này. Các doanh nghiệp Việt Nam cần có tầm nhìn xa theo cách này: Việt Nam đang có cơ hội cực lớn để bứt phá, phát triển kinh tế.

Khi chúng ta chuẩn bị được năng lực, đã xác định nền kinh tế số là một mục tiêu có tầm quan trọng hàng đầu, thì đây chính là lúc phải lựa chọn đúng và tìm cách gia nhập sớm vào một số chuỗi cung ứng toàn cầu lớn đang dịch chuyển mạnh về loại hình và địa lý, có định hướng vươn lên nhanh về đẳng cấp công nghệ trong các chuỗi đó.

Việc Foxconn tìm địa điểm chuyển đầu tư từ Trung Quốc sang Việt Nam đang tạo ra cơ hội để Việt Nam tham gia vào chuỗi sản phẩm công nghệ cao của thế giới, giống như Samsung đã và đang làm. Nhưng tôi xin nhắc lại: tất cả chỉ là khả năng. Trong khi nguy cơ biến cơ hội thành thách thức đối với chúng ta là không nhỏ.

Những thay đổi cấu trúc của nền kinh tế Việt Nam mới diễn ra được vài năm, chưa đủ triệt để và căn bản. Nghĩa là rủi ro vẫn là một nguy cơ lớn.

- Lo ngại nhất trong năm 2019 là gì, thưa ông?

Bên ngoài cũng có tác động tiêu cực. Tác động mạnh đầu tiên có thể nói tới là tỉ giá hối đoái, yếu tố được coi là chỉ báo và công cụ quan trọng nhất để thực hiện ổn định kinh tế vĩ mô.

Việt Nam hiện đang ở thế lưỡng nan. Việt Nam bị “kẹp” giữa một bên là ông nhập khẩu nhiều nhất (Trung Quốc) và một bên là ông xuất khẩu tới nhiều nhất (Mỹ). Hai ông này “đánh nhau” khiến thế lưỡng nan của Việt Nam càng gay gắt đặc biệt.

Lâu nay Việt Nam ở trong tình thế tỉ giá hối đoái thường được đánh giá cao. Với đồng tiền được đánh giá cao, mức độ khuyến khích sản xuất nội địa và xuất khẩu hàng Việt Nam bị giảm thấp; cơ cấu kinh tế nghiêng về lắp ráp, gia công; lại bị kẹt vào nợ nước ngoài khá lớn.

Trong tình thế đó, điều chỉnh tỷ giá cho đồng Việt Nam khi đồng đô la Mỹ lên giá mạnh, đồng nhân tệ xuống giá sâu là bài toán không dễ giải quyết để được lợi cả đôi đường.

Đây là bài toán khó, cần tập trung trí tuệ để tìm kiếm lời giải thực tiễn. Mấy năm qua, Ngân hàng Nhà nước đã giải quyết khá thành công bài toán này. Tuy nhiên, giờ đây là một tình thế đặc biệt. Chắc chắn cần đến một cách tiếp cận mới, khác thường để đưa ra lời giải có lợi nhất.

Nhưng tôi nghĩ tinh thần chung vẫn là phải điều chỉnh tỉ giá linh hoạt, đến mức uyển chuyển, để đảm bảo nền kinh tế không bị sốc nếu có biến cố lớn bất thường xẩy ra.

- Nhưng thường thì bên cạnh những khó khăn luôn có cơ hội, thưa ông?

Thị trường Mỹ “chặn” hàng Trung Quốc thì tạo cơ hội cho hàng Việt Nam vào Mỹ. Cơ hội đó có nhưng không phải là nhiều cho Việt Nam. Vấn đề là cơ cấu hàng Việt Nam “mỏng”, ít thứ thay thế. Nếu chúng ta cứ tưởng có nhiều chỗ, nhiều thứ có thể thay thế, sẽ dễ dẫn tới chỗ định hướng làm cho nguồn lực của doanh nghiệp phân tán, dàn trải. Bên cạnh đó, cần lưu ý rằng Việt Nam đã ký mấy Hiệp định Thương mại thế hệ mới. Hiệp định Đối tác toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), rồi Hiệp định Thương mại Hàng hóa ASEAN (ATIGA), tới đây còn Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam-EU (EVFTA) nữa…

Điều đáng chú ý là nguy cơ nhiều doanh nghiệp tập trung lo “kiếm chác” lợi ích ngắn hạn, ví dụ như tranh thủ sự lên xuống của tỉ giá để lách vào thị trường Mỹ “kiếm” một ít, lách vào thị trường Trung Quốc “kiếm” một ít.

Tất nhiên là không nên từ bỏ cơ hội đó nhưng không nên, không được phép lăn xả vào đó mà bỏ đi những cơ hội lớn, quên mất một cơ hội lịch sử hiếm có đang xuất hiện và chắc chắn không kéo dài mãi.

Nhưng phải thấy rằng cơ hội này không ‘dễ xơi’. Cơ hội càng lớn thì càng khó “xơi”. Và muốn ‘xơi” thì phải có năng lực. Đó là điều các doanh nghiệp cần được cảnh báo trong năm 2019.

Phải lật đi lật lại các vấn đề. Phải chú ý đến những va đập giữa hai nền kinh tế khổng lồ này khi mà Việt Nam ở ngay chính tọa độ trung tâm. Trong lúc ta thực lực chưa mạnh, đà cải cách đang lên, nền kinh tế đang cần thêm rất nhiều nỗ lực. Nền kinh tế đang chuyển đổi giống tình trạng của một con rắn đang lột xác, tuy đang lúc lớn lên nhanh nhưng còn rất yếu, rất dễ bị tổn thương.

Điều này càng đòi hỏi phải tỉnh táo, phải có một tầm nhìn chiến lược, phải biết tập trung toàn lực để nắm bắt cho được cơ hội lịch sử hiếm hoi này.

Năm 1986, chúng ta đã mở ra cơ hội cho kinh tế tư nhân và nền kinh tế đã thành công. Giờ đây, sau 30 năm, một lần nữa, cơ hội lại mở ra, giao sứ mệnh cho kinh tế tư nhân. Nhưng lần này, với kinh nghiệm đã có, phải làm bài bản hơn. Thật bài bản, bởi thời điểm này cực kỳ có ý nghĩa, gắn với thời điểm dịch chuyển rất lớn của thế giới. Dịch chuyển cả về mặt công nghệ lẫn cấu trúc sức mạnh, cấu trúc thị trường…

- Xin chân thành cám ơn ông, chúc ông và gia đình một năm mới 2019 an khang, thịnh vượng!

Cùng chuyên mục
'Việt Nam có thể xây siêu đô thị biển 25 triệu dân, đủ sức tương tác với Singapore hay Tokyo'

'Việt Nam có thể xây siêu đô thị biển 25 triệu dân, đủ sức tương tác với Singapore hay Tokyo'

(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

23/11/25 08:00 (GMT+7)

(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

22/11/25 15:44 (GMT+7)

(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

20/11/25 17:15 (GMT+7)

(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

10/11/25 15:03 (GMT+7)

(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

07/11/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

04/11/25 17:00 (GMT+7)

(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

30/10/25 11:15 (GMT+7)

(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

29/10/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.

 Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

28/10/25 08:15 (GMT+7)

(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

15/10/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

12/10/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

11/10/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

04/10/25 12:00 (GMT+7)

(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

01/10/25 10:57 (GMT+7)

(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

30/09/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

27/09/25 09:00 (GMT+7)

(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

27/09/25 08:00 (GMT+7)

(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

24/09/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

21/09/25 12:30 (GMT+7)

(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

17/09/25 07:00 (GMT+7)

(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

16/09/25 10:00 (GMT+7)

(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

15/09/25 16:10 (GMT+7)

(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

15/09/25 12:30 (GMT+7)

(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận

Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống

Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống

14/09/25 15:30 (GMT+7)

(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.

Tin khác
'Việt Nam có thể xây siêu đô thị biển 25 triệu dân, đủ sức tương tác với Singapore hay Tokyo'

'Việt Nam có thể xây siêu đô thị biển 25 triệu dân, đủ sức tương tác với Singapore hay Tokyo'

(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

Kỳ họp thứ 10 Quốc hội khoá XV: Tổng kết để mở đường

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế

 Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'

Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống

Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống