Khó đạt mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020
Ngọc Linh -
07/11/2018 08:16 (GMT+7)
Chính phủ đặt mục tiêu năm 2020, Việt Nam có 1 triệu doanh nghiệp hoạt động. Mục tiêu này liệu có đạt được khi đến nay, số doanh nghiệp đang hoạt động khá khiêm tốn, doanh nghiệp thành lập mới giảm dần, số doanh nghiệp giải thể tăng nhanh?
9 tháng đầu năm 2018, số doanh nghiệp ngừng hoạt động tăng 48,1%. (Ảnh minh hoạ)
Teo tóp
Theo thống kê của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, đến 1/7/2018, cả nước có 702.710 doanh nghiệp đang tồn tại và đăng ký mã số thuế. Trong đó, chỉ có 560.417 doanh nghiệp có kết quả sản xuất kinh doanh hoặc có chi phí cho hoạt động sản xuất kinh doanh.
Theo ông Phạm Đình Thúy, Vụ trưởng Vụ Thống kê công nghiệp (Tổng cục Thống kê), để đạt mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020, mỗi năm cả nước phải có khoảng 130.000 doanh nghiệp thành lập mới. Tuy nhiên hiện nay, tỷ lệ doanh nghiệp thành lập mới đang giảm đi trong khi doanh nghiệp ngừng hoạt động tăng cao.
9 tháng đầu năm 2018, số doanh nghiệp thành lập mới tăng 2,8% trong khi số doanh nghiệp tạm ngừng hoạt động tăng 48,1% và số doanh nghiệp giải thể tăng 32,1% so với cùng kỳ 2017. Cứ 100 doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động thì có 77 doanh nghiệp ngừng hoạt động và giải thể.
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020 gần như bất khả thi. Vì tốc độ thành lập các doanh nghiệp mới đang giảm dần; trên 5 triệu hộ kinh doanh lại “không muốn lớn”, trong khi xét về bản chất kinh tế, khu vực này đã là doanh nghiệp, đang đóng góp tới 30% GDP và là đội dự bị hùng hậu nhất của cộng đồng doanh nghiệp.
Lãnh đạo VCCI cho rằng điểm nghẽn khiến Việt Nam khó đạt mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp là chưa có chế độ kế toán và chính sách thuế phù hợp cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ để bảo đảm các doanh nghiệp này được đối xử công bằng với hộ kinh doanh.
Để khai thông điểm nghẽn này, Chính phủ nên nghiên cứu trình Quốc hội luật sửa đổi các luật kế toán và luật thuế để có thể áp dụng một chế độ kế toán và thuế thật đơn giản, dễ áp dụng cho các doanh nghiệp nhỏ và siêu nhỏ như các nước khác đã làm.
“Cùng với những nỗ lực cải cách quyết liệt, đồng bộ của Chính phủ trong việc cắt bỏ giấy phép con và các thủ tục hành chính với phương châm tiếp tục cởi trói cho doanh nghiệp, chúng ta sẽ chuyển đổi thành công hộ kinh doanh thành doanh nghiệp”, ông Lộc cho biết.
Số lượng phải đi liền chất lượng
Ông Mạc Quốc Anh, Chủ tịch Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Hà Nội đánh giá mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào 2020 gần như khó đạt được, vì tỷ lệ doanh nghiệp thành lập mới thấp, doanh nghiệp quay lại thị trường ít trong khi tỷ lệ doanh nghiệp dừng cuộc chơi cao hơn nhiều.
Hơn nữa, việc Ngân hàng Thế giới đánh tụt bậc xếp hạng môi trường kinh doanh của Việt Nam cũng khiến hoạt động của doanh nghiệp Việt khó khăn hơn. Bên cạnh đó, thị trường của doanh nghiệp Việt Nam đang ngày càng teo tóp và phụ thuộc doanh nghiệp đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI). Có 95% doanh nghiệp khởi nghiệp phải rời thị trường trong 3 năm đầu tiên.
“Mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp vừa khó để đạt được về con số vừa khó đạt chất lượng. Chúng ta phải xác định trong 1 triệu doanh nghiệp đó có bao nhiêu doanh nghiệp dẫn dắt, đầu tàu kéo theo hàng trăm doanh nghiệp vệ tinh làm phụ trợ và đủ khả năng cạnh tranh với doanh nghiệp FDI.
Bởi bức tranh doanh nghiệp dẫn dắt ở Việt Nam còn rất mờ. Chúng ta cũng phải có những doanh nghiệp lớn như thế thì phát triển doanh nghiệp mới nhanh được”, ông Mạc Quốc Anh đánh giá.
Ông Phạm Đình Thúy cho rằng Chính phủ phải giữ được ổn định kinh tế vĩ mô để doanh nghiệp yên tâm đầu tư, đồng thời chỉ đạo đẩy mạnh cải cách thủ tục hành chính, cắt giảm mạnh mẽ hơn nữa các rào cản kinh doanh. Bên cạnh đó, có sự hỗ trợ để doanh nghiệp có đủ vốn, hỗ trợ doanh nghiệp đầu tư phát triển khoa học công nghệ, đào tạo lao động...
“Việt Nam hiện có trên 5,14 triệu hộ kinh doanh cá thể, trong đó có khoảng 2,3% hộ có đủ điều kiện để phát triển thành doanh nghiệp”, ông Thúy đánh giá.
Là người đại diện cho doanh nghiệp, ông Tô Hoài Nam, Tổng Thư ký Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừaViệt Nam cho rằng Chính phủ ban hành nhiều văn bản để tạo sự thay đổi trong môi trường kinh doanh, cải cách thủ tục hành chính, chỉ đạo các ngành như thuế, hải quan, ngân hàng để hỗ trợ doanh nghiệp.
Về khung chính sách, chúng ta đã làm tích cực, nhưng kết quả trên thực tế không được như mong muốn. Năm 2017, Hiệp hội doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam đã xây dựng đề án các mục tiêu để đạt 1 triệu doanh nghiệp vào 2020.
Trong đó, tập trung chuyển đổi hộ kinh doanh thành doanh nghiệp. Muốn đạt được 1 triệu doanh nghiệp phải có chính sách hỗ trợ đặc biệt cho hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp. Với 5,7 triệu hộ kinh doanh chỉ cần 10% trong đó chuyển lên doanh nghiệp là chúng ta có thể đạt mục tiêu.
“Môi trường kinh doanh của chúng ta rất khó cho doanh nghiệp khởi nghiệp và chưa tạo nên sức hút để hộ kinh doanh chuyển thành doanh nghiệp. Bởi doanh nghiệp khó vay vốn tín dụng bằng tín chấp và trợ giúp cho doanh nghiệp bằng quyền tài sản của doanh nghiệp chưa thực hiện được nhiều, chống hàng giả hàng nhái chưa được như mong muốn.
Dù việc thanh tra, kiểm tra đã hạn chế nhiều nhưng hộ kinh doanh vẫn sợ hãi điều đó”, ông Tô Hoài Nam nêu thực trạng.
Ông Nam cũng nhấn mạnh, đạt mục tiêu 1 triệu doanh nghiệp phải đồng nghĩa với đảm bảo tiêu chí như lao động, quy mô vốn, tỷ lệ doanh nghiệp xuất nhập khẩu, đóng góp ngân sách tốt hơn… Từ đó, con số 1 triệu doanh nghiệp thực sự có ý nghĩa về chất lượng chứ không chỉ đơn thuần là số lượng.
Ông Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng mục tiêu có 1 triệu doanh nghiệp vào năm 2020 gần như bất khả thi. Vì tốc độ thành lập các doanh nghiệp mới đang giảm dần.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.