'Không đưa hộ kinh doanh vào thì nên tách Luật Doanh nghiệp thành hai đạo luật độc lập’
Tào Minh -
06/04/2019 11:31 (GMT+7)
(VNF) – Ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng nếu không đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp thì có lẽ cần tách thành luật này thành 2 đạo luật độc lập: Luật Công ty và Luật Cá nhân kinh doanh hoặc Luật Quản trị công ty và Luật Đăng ký kinh doanh.
Ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam.
Hai bên chỉ khác nhau về nội hàm, ngoại diện khái niệm doanh nghiệp
Theo ông Nguyễn Minh Đức, trong khoa học pháp lý có khái niệm chủ thể. Hầu hết các nước trên thế giới chỉ xác định 2 loại chủ thể pháp luật là cá nhân và pháp nhân. Tại Việt Nam, trước 2015 có thêm chủ thể hộ gia đình. Bộ luật Dân sự 2015 đã theo chuẩn thế giới, bỏ tư cách chủ thể của hộ gia đình, coi hộ gia đình là tập hợp các chủ thể là cá nhân, không hình thành tư cách chủ thể mới.
Trên thế giới, một pháp nhân kinh doanh được gọi là công ty, một cá nhân kinh doanh thì gọi là cá nhân kinh doanh hoặc doanh nghiệp một chủ.
Ở Việt Nam, pháp nhân kinh doanh cũng gọi là công ty. Hộ gia đình kinh doanh được gọi là “hộ kinh doanh”. Cá nhân kinh doanh được gọi là “hộ kinh doanh cá thể”.
“Như vậy, chúng ta nhìn thấy ngay rằng pháp luật Việt Nam chẳng giống ai trên thế giới. Việc vẫn tồn tại khái niệm hộ kinh doanh cũng không phù hợp với Bộ luật Dân sự 2015.
“Cả hai bên tranh luận đều nhìn ra điều này và cả hai bên đều thống nhất phải gọi hộ kinh doanh với một cái tên khác. Phương án được nhiều người đồng tình nhất là coi các hộ kinh doanh trở thành cá nhân kinh doanh”, ông Đức giải thích nguồn gốc của việc đề xuất đưa hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp.
Tuy nhiên, việc đề xuất đưa cá nhân kinh doanh/hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp đang tạo nên 2 luồng ý kiến trái chiều.
Bên phản đối cho rằng cá nhân/hộ kinh doanh không phải là doanh nghiệp, nên không cần thiết phải đưa vào Luật Doanh nghiệp.
Bên ủng hộ cho rằng khái niệm doanh nghiệp bao gồm pháp nhân kinh doanh và cá nhân kinh doanh, nên nó phải nằm trong Luật Doanh nghiệp. Khi đó, Luật Doanh nghiệp sẽ có hai phần khác nhau, một phần quy định về pháp nhân kinh doanh, một phần quy định về cá nhân kinh doanh.
“Như vậy có thể thấy ở đây hai bên chỉ đơn giản là khác nhau về nội hàm và ngoại diện khái niệm doanh nghiệp, không có mâu thuẫn đối kháng”, ông Đức bình luận.
Theo ông Đức, nhiều người lo ngại rằng đưa vào Luật Doanh nghiệp thì cá nhân/hộ kinh doanh sẽ bị quản lý như một công ty, đặc biệt là về vấn đề thuế, như phải có kế toán, sổ sách, phải đóng bảo hiểm, bị thanh tra, kiểm tra.
“Nhưng khi hỏi ngành thuế thì họ trả lời như sau: chế độ quản lý thuế nên phụ thuộc vào quy mô doanh thu, không phụ thuộc vào tư cách chủ thể. Nếu một cá nhân/hộ kinh doanh có doanh thu lớn, chắc chắc cá nhân/hộ đó phải đáp ứng chuẩn mực về quản lý thuế. Nếu một cá nhân/hộ có quy mô doanh thu nhỏ thì không phải đáp ứng. Đối với các công ty cũng áp dụng cơ chế tương tự”.
“Việc hiểu rằng cá nhân/hộ kinh doanh được đóng thuế khoán còn doanh nghiệp phải có số sách kế toán là một hiểu nhầm. Đơn giản vì các cá nhân/hộ kinh doanh thường có quy mô nhỏ nên mới có hiểu nhầm như vậy. Nếu chế độ quản lý thuế chỉ phụ thuộc vào quy mô doanh thu thì đưa vào hay đưa ra không khác gì nhau”, ông Đức nói.
Ông Đức thừa nhận rằng đối với các vấn đề như bảo hiểm, thanh tra, kiểm tra hiện còn có sự khác biệt giữa cá nhân/hộ kinh doanh và công ty/doanh nghiệp. Tuy nhiên, đây là những quy định về bảo vệ quyền lợi người lao động, về bảo đảm an toàn thực phẩm, bảo vệ môi trường.
Đưa hộ kinh doanh vào không làm vỡ cấu trúc Luật Doanh nghiệp
Theo ông Đức, dù sắp tới Luật Doanh nghiệp được sửa chữa thế nào, hệ thống pháp luật chỉ nên tồn tại hai loại chủ thể là pháp nhân kinh doanh và cá nhân kinh doanh.
Đối với pháp nhân kinh doanh/công ty, pháp luật cần quy định 2 nội dung là quản trị nội bộ công ty đó và quy chế tuân thủ pháp luật của công ty đó về đăng ký kinh doanh, về quản lý thuế và về các lĩnh vực pháp luật khác.
Đối với cá nhân kinh doanh, pháp luật không cần quy định về quản trị nội bộ, vì một cá nhân thì không cần quản trị nội bộ. Pháp luật chỉ cần quy định về quy chế tuân thủ mà thôi.
Luật Doanh nghiệp của Việt Nam hiện nay xử lý 2 nội dung: quản trị nội bộ công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh; và việc đăng ký kinh doanh đối với công ty cổ phần, công ty trách nhiệm hữu hạn, công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân.
“Như vậy, nếu đưa cá nhân/hộ kinh doanh vào Luật Doanh nghiệp thì luật này vẫn giữ nguyên cấu trúc 2 nội dung như trên. Nếu không đưa vào đây, thì có lẽ cần tách thành 2 đạo luật độc lập: Luật Công ty và Luật Cá nhân kinh doanh hoặc tách thành Luật Quản trị công ty và Luật Đăng ký kinh doanh”, ông Đức gợi ý.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.