Tiếp tục chủ đề chuyển đổi số, VietnamFinance trân trọng đăng tải bài viết "Chuyển đổi số trong Giáo dục và Đào tạo ở Việt Nam" của ông Lâm Việt Tùng, chuyên gia tư vấn công nghệ thông tin và viễn thông cho Vodafone Ziggo (Hà Lan).
"Nhiều người muốn tôi viết sâu hơn về chuyển đối số cho một ngành cụ thể, chẳng hạn như viễn thông hay dịch vụ công hay ngân hàng, nhưng tôi muốn bắt đầu từ ngành giáo dục và đào tạo “vì lợi ích mười năm thì phải trồng cây, vì lợi ích trăm năm thì phải trồng người”.
Vai trò của ngành công nghệ thông tin (CNTT) vô cùng quan trọng, nó là công cụ không thể thiếu được trong chuyển đổi số quốc gia và cần những con người có khả năng tư duy tốt, được đào tạo bài bản, nắm bắt công nghệ tiên tiến, đồng thời biết phân tích và dịch các yêu cầu kinh doanh thành các chức năng CNTT.
Ông Lâm Việt Tùng, chuyên gia tư vấn công nghệ thông tin và viễn thông cho Vodafone Ziggo (Hà Lan)
Để từ đó, các lập trình viên có thể phát triển, mô hình hóa, khái quát hóa các cơ sở dữ liệu, thiết kế kiến trúc hệ thống CNTT trên những nền tảng phức tạp như diện toán đám mây – Cloud platform, dữ liệu lớn… bắt kịp với những công nghệ số mới nhất.
Chúng ta có quyền tự hào về truyền thống hiếu học của dân tộc ta, về Nguyễn Hà Đông, cha đẻ của Flappy Bird, người đã làm nóng thế giới trong tháng 5/2013. Cái tên Việt Nam nổi lên như một hiện tượng mới trong CNTT.
Rất tiếc Flappy Bird chỉ là ngôi sao băng, sáng lên trong giây lát rồi biến mất, không kèn, không trống, nhưng khẳng định cho thế giới rằng: "Vâng, chúng ta có thể".
So với các nước trong khu vực, Việt Nam có rất nhiều người có bằng cấp cao trong CNTT, nhiều trường đại học đào tạo CNTT. Các gia đình và đất nước cũng đã tốn rất nhiều tiền và thời gian cho chuyện học hành, nhưng đầu ra lại rất khiêm tốn. Như Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng đã từng nói, chúng ta thiếu những sản phẩm “Made in Vietnam”.
Lý giải việc này thế nào? Có phải chúng ta chỉ học để lấy bằng, mới giáo dục “thích” nhưng chưa “yêu” CNTT và chương trình đào tạo còn khô khan, lỗi thời, không nắm bắt kịp với những xu hướng phát triển của thế giới, hay do doanh nghiệp nhà nước chỉ tin những sản phẩm nước ngoài, không tin người Việt có thể làm được, không ủng hộ các phần mềm.
Liệu có phải do các doanh nghiệp trong nước phát triển vì sính ngoại hay vì chất lượng và tài liệu của họ tốt hơn? Hay chúng ta chỉ đầu tư cho phần cứng nhưng lại quên mất lĩnh vực phần mềm vì các lãnh đạo không nhìn thấy và sờ được nó, thì khó quyết toán? Chúng ta có cần nhiều trường đại học hay nhiều người có bằng CNTT hay không, khi có người có bằng thạc sĩ CNTT nhưng chưa viết được một chương trình nhỏ, không thoát khỏi vòng lặp vô tận từ mười dòng lệnh trong chương trình?
Tôi có thể khẳng định là không. Chúng ta cần có nhiều sản phẩm “Made in Vietnam” như Flappy Bird và cũng như bóng đá phải được rèn luyện và đào tạo từ chương trình phổ thông tới đại học, được làm việc thực tế, thì mới có thể giỏi và thành công được.
Muốn làm được chuyển đổi số trong ngành giáo dục và đào tạo, chúng ta cần phải xác định đâu là giá trị cốt lõi của ngành. Câu trả lời đơn giản, đó là giáo dục và đào tạo.
Vậy ai là khách hàng của ngành, có phải là sinh viên không? Nếu là sinh viên, ngành đã làm gì để truyền cảm hứng, nâng cao trải nghiệm CNTT cho các em? Các em chỉ có mong muốn nhỏ nhoi là truy cập thông tin các môn học cũng không được vì cổng thông tin điện tử của trường còn chậm hơn cả ốc sên.
Do đó, chúng ta cần nắm kỹ những điểm mạnh, điểm yếu, những thách thức và hiện trạng CNTT của các trường đại học và cao đẳng, để đưa ra được chiến lược chuyển đổi số cho ngành giáo dục và đào tạo. Từ xa, tôi chỉ phỏng vấn được một vài giáo viên bộ môn, nguyên trưởng khoa, đến hiệu phó trường của một số trường đại học và cao đẳng nên không nắm được hết thông tin chi tiết như mong muốn.
Điểm mạnh của chúng ta là có số lượng trường lớn đào tạo CNTT, có mạng LAN đã kết nối Internet, có cổng thông tin điện tử. Các chương trình, giáo trình, giáo án, học liệu được chia sẻ qua hệ quản lý văn bản và tài liệu hay Google drive. Thông tin của học sinh và giáo viên được tin học hóa phần nào và tận dụng tối các phần mềm mã nguồn mở.
Điểm yếu của chúng ta là kết nối Internet của nhiều trường rất chậm, không có hệ quản lý học sinh hay giáo viên tập trung, rất ít trường có cổng thông tin điện tử tốt, được cập nhật thường xuyên hay thư viện số hay hệ thống quản lý tài liệu tập trung để lưu trữ chương trình, giáo trình, giáo án, học liệu… và sách nghiên cứu.
Bên cạnh đó, các dữ liệu không được sao lưu, các hệ thống không có khả năng vận hành 100%, kể các khi thảm họa xảy ra như cháy, lũ lụt, hay bị virus xóa, hay tin tặc cưỡng chiếm dữ liệu. Chính vì vậy có trường đại học có hệ thống quản lý tài liệu nhưng vẫn dùng giấy vì một ngày "mát trời" Trung tâm CNTT thông báo tất cả dữ liệu đã bị mất và không có sao lưu.
Tôi không có cơ hội thảo luận trực tiếp những đề nghị của mình với những lãnh đạo của các trường hay bộ ngành để có thể đề nghị một chiến lược chuyển đổi số khả thi cho ngành giáo dục và đào tạo nhưng tôi có những đề xuất cụ thể như lập chương trình đào tạo CNTT phù hợp đề án Chuyển đổi số Quốc gia theo các xu hướng mới của thế giới như IoT, Big Data, AI&ML, AV/VR, Security, Blockchain, chatbots, Increased Accessibility…
CNTT là công cụ không thể thiếu được trong chuyển đổi số quốc gia
Tuy nhiên, cần hoàn thiện từ điển số tiếng Việt và từ đồng nghĩa vì là điều kiện cần thiết để phát triển chatbots, kết hợp với các ngành khác như thiết kế, chế tạo thiết bị số, viễn thông, điện tử… thành hệ sinh thái đào tạo thống nhất, để kết nối phần cứng với phần mềm thành những sản phẩm thông minh, tiết kiệm năng lượng.
Bên cạnh đó, cần có chính sách, lộ trình bắt buộc giáo viên học tập nâng cao bồi dưỡng CNTT, nắm bắt được xu hướng các công nghệ số mới. Chúng ta có thể chuyển bài giảng từ dùng phấn, bảng, thành video, chơi mà học – Gamification, tới ứng dụng thực tế ảo – VR.
Giáo dục đào tạo phải kết hợp với Bộ Thông tin và Truyền thông, thiết kế và phát triển nền tảng điện toán đám mây và Email server cho tất cả các trường đại học và cao đẳng, nằm ở ba miền, nhưng liên kết với nhau để đảm bảo tất cả sự cố như cháy, hackers, mất điện… hệ thống vẫn vận hành, có hệ thống xác thực, phân quyền truy cập, trực tuyến một cổng - SSO, cho tất cả hệ thống CNTT chạy trên đó, vận tốc Internet cao, đảm bảo an toàn thông tin, chống thư rác, virus, tin tặc, và từ chối dịch vụ… Nền tảng này còn là nơi thử nghiệm cho những người muốn nghiên cứu, cài đặt và phát triển các phần mềm khác như Dữ liệu lớn, Blockchain, IoT,…
Bên cạnh đó, cần phát triển cổng thông tin điện tử tập trung cho tất cả các trường đại học và cao đẳng, trền nền tảng điện toán đám mây nói trên, nhưng mỗi trường đều có tên miền riêng biệt, và nội dung riêng, dễ thay đổi trực tuyến khi cần, và người dùng có thể truy cập từ bất cứ thiết bị nào trên Internet (Web Portal, Multi- tenant, CMS). Các trường có thể đưa các Cổng hiện tại lên đây khi chưa có hệ thống Cổng thông tin điện tử tập trung và tiếp tục cải thiện các cổng này như bài tập thực hành cho các sinh viên.
Tiếp theo, cần phát triển hệ thống quản lý học sinh tập trung cho tất cả các trường đại học và cao đẳng trên nền tảng điện toán đám mây, quản lý dữ liệu các cơ sở dữ liệu sinh viên, bao gồm: thông tin tham dự, hành vi, sức khỏe, cũng như lưu trữ kết quả và đánh giá quá trình học tập; Phát triển hệ thống quản lý tài liệu, văn bản, chương trình, giáo trình, giáo án, học liệu, phim, ảnh, tạp chí, thư viện số… tập trung cho tất cả các trường đại học và cao đẳng, trên nền tảng điện toán đám mây, dữ liệu lớn, tìm kiếm theo tiêu đề và nội dung ví dụ dùng Elastic Search.
Ngoài ra, cần phát triển hệ thống chống sao chép tập trung cho tất cả các trường đại học và cao đẳng, trên nền tảng điện toán đám mây, dữ liệu lớn, áp dụng các kỹ thuật xử lý ngôn ngữ tự nhiên tiếng Việt, cũng như tìm kiếm thông minh.
Cuối cùng, chúng ta cần phát triển hệ thống học trực tuyến tập trung cho tất các trường đại học và cao đẳng, trên nền tảng điện toán đám mây. Nó rất cần thiết khi dịch bệnh hoành hành hay những thảm họa môi trường phải cách ly, và ai muốn học bất cứ lúc nào, ở đâu, giảm chi phí đi lại và ô nhiễm môi trường.
Tất nhiên, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần ban hành hành lang pháp lý để học trực tuyến và phát triển hệ thống đánh giá sinh viên tập trung với tiêu chí linh hoạt cho từng ngành, trên nền tảng điện toán đám mây và phát triển hệ thống thi trực tuyến sử dụng web, camera, micro trên nền tảng điện toán đám mây.
Nếu chúng ta làm được thì sẽ là sự thay đổi rất lớn ở Việt Nam, mang lợi ích thiết thực cho sinh viên, giáo viên và cán bộ quản lý, có thể tiếp cận với những thông tin cần thiết bất cứ ở đâu, bất cứ nơi nào, bằng bất cứ thiết bị nào, được trang bị những kiến thức cần thiết cho chuyển đổi số quốc gia; những cán bộ nghiên cứu có thể thực hành những ý tưởng của mình trên Dữ liệu lớn hay AI,… bất cứ lúc nào; nhà trường sẽ quản lý tốt hơn, minh bạch hơn, tiết kiệm hơn, chất lượng giáo dục được nâng cao.
Bộ Giáo dục và Đào tạo cũng phải thay đổi các quy trình quản lý truyền thống sang trực tuyến, từ lưu trữ trên giấy tờ lên hệ quản lý tài liệu, cơ cấu tổ chức, vận hành toàn bộ hệ thống CNTT và kinh phí sẽ được tiết kiệm hơn và các khách hàng của Bộ Giáo dục và Đào tạo sẽ rất hạnh phúc với những trải nghiệm mới, họ sẽ cảm ơn những lợi ích to lớn do chuyển đổi số mang lại.
Tags:
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Gần 3ha đất nông nghiệp của Tân Á Đại Thành ở quận Hoàng Mai cũ (Hà Nội) được chuyển đổi mục đích sử dụng để thực hiện tổ hợp nhà ở, văn phòng.
