'Việt Nam đang rất cần những hành động đột phá, khôn khéo'
Lan Anh -
12/12/2021 10:29 (GMT+7)
Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành cho rằng, Việt Nam đang rất cần những hành động đột phá, quyết liệt và tốc độ để xử lý tình thế khó khăn lúc này.
Chuyên gia kinh tế Võ Trí Thành
Bốn khía cạnh phục hồi
Về dịch bệnh: Với năng lực về trí tuệ lẫn công nghệ hiện nay, chưa ai dự báo được dịch Covid-19 sẽ đi đến đâu, vẫn còn đầy những rủi ro bất định phía trước mặc dù đã có vắc xin. Những bài học về cách chống dịch, ứng phó dịch trong 2 năm qua là rất quan trọng và cho đến bây giờ Việt Nam đã chấp nhận sống chung thích ứng, an toàn.
Về đà phục hồi kinh tế: Cho đến nay, tất cả các định chế quốc tế đều dự báo đà phục hồi đã nhìn thấy rõ ràng. Có thể không có sự phục hồi đồng đều giữa các quốc gia nhưng tổng thể là con số tăng trưởng tích cực.
Tuy nhiên, quá trình phục hồi không chỉ không đồng đều mà còn gây bất bình đẳng xã hội và có nhiều rủi ro bao gồm lạm phát do điều chỉnh chính sách vĩ mô, tiền tệ của các nước phát triển; rủi ro tài chính đã chớm nở; đầu cơ quá mức vào chứng khoán, bất động sản, nợ của thế giới như nợ công, nợ tư lớn hơn bao giờ hết.
Tín hiệu tích cực là các ngân hàng trung ương hiện nay đã có kinh nghiệm hơn trong việc xử lí các cú sốc khủng hoảng nhờ những kinh nghiệm được tích luỹ từ cuộc khủng hoảng tài chính cách đây 10 năm.
Ở Việt Nam, quá trình phục hồi được dẫn dắt bởi các nền kinh tế mạnh và luồng vốn FDI. Các đối tác quan trọng nhất đều nằm trong FTAs mà Việt Nam đã ký kết.
Về hỗ trợ của Chính phủ: Các gói hỗ trợ chưa có tiền lệ từ việc xác định đối tượng hỗ trợ cho đến cách thức hỗ trợ, cách trao quyền chống dịch cho Chính phủ.
Việt Nam đã đưa ra các chính sách hỗ trợ nhanh so với thế giới, cụ thể đã ban hành từ tháng 1/2020 nhưng với quy mô nhỏ, khả năng tiếp cận của người dân, doanh nghiệp còn thấp, thiết kế chính sách hơi vội. Vì chưa có tiền lệ nên quá trình thực thi gói hỗ trợ còn nhiều trục trặc.
Nếu thực thi tốt các gói hỗ trợ này thì diện hỗ trợ không chỉ doanh nghiệp, người lao động mà hạ tầng phòng chống dịch, năng lực y tế được nâng cao, tăng trưởng kinh tế sẽ tích cực.
Bắt nhịp xu thế phát triển mới trong thời kỳ Covid-19: Những chương trình nghị sự năm nay đều nhấn mạnh đến phục hồi xanh, chuyển đổi số. Đó cũng là những điểm tích cực lớn để giải quyết bài toán phát triển bền vững bao trùm.
Bên cạnh đó, trong một thế giới nhiều rủi ro, bất định với dịch bệnh, tài chính, thiên tai…, sự phục hồi còn chịu ảnh hưởng của các yếu tố như khả năng chống chịu các cú sốc và năng lực quản trị rủi ro của nền kinh tế.
Việc gia tăng tích trữ nguyên liệu sản xuất đối phó nhu cầu dâng cao. Giá đồng, quặng, sắt, thép, chất bán dẫn và con chíp, nhựa, bìa cứng đóng gói… và nhiều nông sản tăng rất mạnh. Tình trạng này có thể kéo dài sang cả năm sau. Sản lượng sụt giảm do khan hiếm nguyên liệu trở nên phổ biến ở nhiều ngành nghề.
Năng lực logistics không đảm bảo và tình trạng tắc nghẽn giao thông dần trở nên nghiêm trọng. Các chuỗi cung ứng toàn cầu lại càng có nguy cơ đứt gãy cao, bên cạnh tác động của đại dịch, do tình trạng thiếu hụt container rỗng và cả tính dễ bị tổn thương của nó.
Lạm phát dù chưa vượt ngoài tầm kiểm soát, nhưng áp lực “chi phí đẩy” đang là một thách thức.
Xem xét ngay luật Tình trạng khẩn cấp
Chúng ta sẽ phục hồi nhúc nhắc trong năm 2022. Dòng tiền không phải chỉ là vốn liếng mà còn là những hoạt động thường xuyên cho người lao động. Vấn đề lớn là tạo việc làm, thu nhập không bị chững lại cho người lao động.
Điều kiện sống, nhà ở phải đáp ứng tiêu chuẩn nhất định. Nhiều doanh nghiệp cần được hỗ trợ y tế, tái cấu trúc gắn với dịch chuyển cơ cấu kinh tế và quá trình đô thị hoá giữa các vùng.
Chúng ta đã trải qua những cơn sang chấn về tinh thần trong đại dịch. Người lao động đang lưỡng lự nhiều điều, họ không biết nên ở lại quê hương hay trở lại nơi làm việc hay là chờ hết Tết thì mới quay lại làm việc. Do vậy, đà phục hồi từ nay đến hết Tết Nguyên đán sẽ chưa được như mong muốn trên một số lĩnh vực.
Bên cạnh đó, chính sách trước mắt và lâu dài cần quan tâm hơn về chỗ ở cho người lao động ở các khu công nghiệp. Bộ KHĐT đã có chiến lược nhà ở 10 năm tới tập trung nhà ở thương mại vừa phải, nhà ở thương mại xã hội công nhân, nhà ở trong đô thị. Điểm xuyên suốt trong chiến lược nhà ở 10 năm tới khác với chiến lược 10 năm trước là chú trọng chất lượng sống.
Cùng với đó, việc thực hiện đầu tư công - một thành tố quan trọng thúc đẩy tăng trưởng - có thể khó khăn hơn do các nhà thầu khó triển khai dự án khi giá vật liệu như thép, xi măng… tăng mạnh.
Khi Chính phủ thực thi những chương trình phục hồi tổng thể, thúc đẩy giải ngân đầu tư công cần Quốc hội đồng hành, tháo gỡ khó khăn pháp lí.
Tiếp tục cải cách thể chế, cải thiện môi trường kinh doanh để thúc đẩy tăng trưởng, tạo công ăn việc làm, khống chế dịch bệnh là các nhiệm vụ then chốt trong khi vẫn phải đối phó chặt chẽ với những rủi ro vĩ mô, thâm hụt ngân sách cao hơn, nợ công cao hơn, lạm phát cao hơn.
Cần xem xét ngay luật Tình trạng khẩn cấp để có khung khổ pháp lý nhằm ứng phó với các cú sốc, khủng hoảng. Thể chế phải đặt ra cơ chế, quyền lực, trách nhiệm để hạn chế, giảm thiểu tác động của các cú sốc hay khủng hoảng.
Đối mặt không ít trắc trở, song Việt Nam đang có những nền tảng tốt cho công cuộc phục hồi. Đó là sự đồng thuận và quyết tâm cao của toàn dân cùng kinh nghiệm chống dịch; là nền tảng kinh tế vĩ mô ổn định, hấp dẫn thu hút đầu tư và sự phục hồi mạnh mẽ của nhiều nền kinh tế là đối tác chính của Việt Nam. Chúng ta có ý chí chính trị cao cùng những chương trình cải cách cơ bản đã được đặt ra.
Việt Nam đang rất cần những hành động đột phá, quyết liệt và tốc độ để xử lý tình thế khó khăn lúc này. Bài học ở đây là hành động quyết liệt, khôn khéo sẽ được đền đáp bằng thành quả phát triển. Chúng ta có thể tự hào, song không thể tự mãn coi mình là nhất vì trên hành trình phát triển luôn đối mặt thách thức, trắc trở khó lường. Cần sáng tạo và nỗ lực không ngừng để bước tiếp.
(VNF) - Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật SBLAW khẳng định việc phát hiện 600 loại sữa bột giả trị giá 500 tỷ đã cho thấy những lỗ hổng nghiệm trong trọng thực thi pháp luật về hàng hoá. Cùng với đó, vụ việc này cũng cho thấy tình trạng chồng chéo trong trách nhiệm giữa các cơ quan quản lý nhà nước là một vấn đề tồn tại nhiều năm.
(VNF) - Mức thuế đối ứng 46% của Mỹ nếu thực thi sẽ sẽ ảnh hưởng đến xuất khẩu và mục tiêu tăng trưởng GDP hàng hoá Việt Nam. Tuy nhiên, đây cũng là thời điểm "vàng" mở ra cơ hội để tái cấu trúc xuất khẩu theo hướng bền vững, nâng cao giá trị và làm chủ chuỗi cung ứng.
(VNF) - Chuyên gia kinh tế Trần Đình Thiên cho rằng, việc phát triển kinh tế tư nhân không thể là bài toán tách rời từng nhóm chủ thể, mà phải là chiến lược toàn diện dựa trên cấu trúc hệ sinh thái liên kết đa tầng. Để kiến tạo một hệ sinh thái như vậy, điều kiện tiên quyết là phải dỡ bỏ “trần thể chế” và thiết kế lại chính sách theo “số đo riêng” cho từng tầng doanh nghiệp, thay vì “may đồng phục” như hiện nay.
(VNF) - GS-TS. Vũ Minh Khương - Trường Chính sách công Lý Quang Diệu, Đại học Quốc gia Singapore nhấn mạnh, cần có tầm nhìn chiến lược dài hạn từ nay đến năm 2030 – 2045 nhằm tạo điều kiện cho kinh tế tư nhân phát triển bền vững. Hiện nay, việc quản lý chủ yếu thiên về kiểm soát tuân thủ quy định, trong khi nhiều quy định này chưa thực sự tạo động lực cho tăng trưởng trong tương lai.
(VNF) - Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu đầy biến động, Việt Nam đang đặt ra mục tiêu đầy “tham vọng” là tăng trưởng GDP trên 8% trong năm 2025 và xa hơn là đạt mức tăng trưởng hai con số (10% trở lên) trong những năm tiếp theo. Để hiện thực hóa tham vọng này, theo các chuyên gia, cải cách mô hình quản lý kinh tế sẽ giúp bộ máy phát triển một cách trơn tru, có thể giúp cải thiện tăng trưởng GDP lên 1 - 2%, thêm cơ hội tăng trưởng 2 con số.
(VNF) - Theo PGS. TS. Trần Đình Thiên, việc lấn biển phải đặt trong câu chuyện muốn phát triển thì phải đánh đổi. Định hướng lấn biển để có không gian phát triển phải nghĩ một cách tích cực, đừng để mất cơ hội của Đà Nẵng và cũng là cơ hội của đất nước.
(VNF) - Theo ông Võ Hoàng Hải - Phó Tổng Giám đốc Nam Á Bank, sự tăng trưởng trong GDP có lan tỏa được đến người dân không khi họ vẫn thắt chặt chi tiêu, tỷ lệ nợ đối với tiêu dùng cá nhân còn rất hạn chế?
(VNF) - PGS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng: Cộng đồng doanh nghiệp tiên phong cần có thêm nhiều ý kiến đóng góp phát triển doanh nghiệp dân tộc.Đã đến lúc khu vực doanh nghiệp tư nhân phải tạo ra áp lực thay đổi chính sách, chứ không chỉ dừng lại ở việc "xin – cho".
(VNF) - Bình luận về mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số trong tương lai, TS Cấn Văn Lực, Chuyên gia tài chính ngân hàng, Kinh tế trưởng BIDV, khẳng định hiện nay Việt Nam đang có nhiều điều kiện thuận lợi để thực hiện.
(VNF) - Trao đổi với Tạp chí Đầu tư Tài chính – VietnamFinance, TS. Lê Duy Bình, Giám đốc Economica
Việt Nam, khẳng định mục tiêu tăng trưởng 8% và hướng tới hai con số là hoàn toàn khả thi
nếu như có thể tháo gỡ được những điểm nghẽn đang kìm hãm sự phát triển của nền kinh tế.
(VNF) - Năm 2025, DN phải đối mặt với nhiều khó khăn cả trong và ngoài nước. Thị trường thế giới tiềm ẩn nhiều biến động khi cuộc chiến thuế quan này càng nóng lên, nhu cầu trong nước phục hồi chậm... Trong khi đó những điểm nghẽn về môi trường kinh doanh, thiếu vốn vẫn chưa được xử lý dứt điểm.
(VNF) - Theo đánh giá của các chuyên gia, để đạt mục tiêu tăng trưởng GDP là 8%, thì tăng trưởng tín dụng 16% là hoàn toàn hợp lý. Tuy nhiên, mục tiêu này có đạt được hay không phải dựa trên khả năng hấp thụ vốn của thị trường.
(VNF) - Để đạt được mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% trở lên trong năm 2025, GS.TSKH Nguyễn Mại cho rằng cần phải lưu ý đến tình hình sản xuất, mở rộng, nâng cao năng lực của doanh nghiệp.
(VNF) - “Cuộc cách mạng” tinh gọn bộ máy được đánh giá sẽ tạo ra những thay đổi quan trọng trong cơ cấu thu – chi ngân sách, thúc đẩy sự chuyển động nhanh, mạnh, hiệu quả của bộ máy hành chính, mang lại lợi ích rất lớn cho nền kinh tế trong dài hạn.
(VNF) - Để tạo được đột phá trong cải cách thể chế, Luật sư Nguyễn Tiến Lập, trọng tài viên Trung tâm
trọng tài quốc tế Việt Nam, cho rằng phải từ bỏ được tư duy không quản được thì cấm.
(VNF) - Trong nền kinh tế có chế độ tỷ giá tương đối cố định như Việt Nam, chính sách tiền tệ sẽ ít hiệu quả hơn so với chính sách tài khóa, vì vậy trong ngắn hạn, đẩy mạnh giải ngân nguồn vốn đầu tư công hiệu quả sẽ mang lại tác động tích cực hơn.
(VNF) - PGS-TS Trần Đình Thiên - Nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam cho rằng, để đạt được mục tiêu tăng trưởng cao cần cách tiếp cận khác thường. Theo đó, để hiện thực hóa mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập trung bình cao vào năm 2030 và thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam đặt mục tiêu và hướng đi trong năm 2025 là tập trung phát triển kinh tế số, công nghiệp bán dẫn, trí tuệ nhân tạo (AI) và kinh tế xanh.
(VNF) - Ông Nguyễn Hoàng Linh, Giám đốc Nghiên cứu, Công ty Quản lý Quỹ VCBF cho biết:
Trong cơ cấu vốn đầu tư toàn xã hội, thực tế đầu tư tư nhân mới chiếm tỷ trọng cao nhất. Trong những năm gần đây, đầu tư tư nhân tăng trưởng rất chậm, năm 2023 là gần 3% năm 2024 là khoảng 8 - 9%, thấp hơn mức tăng trưởng trung bình 15% của các năm trước dịch.
(VNF) - Về quyết định Mỹ áp thuế 25% với mặt hàng sắt thép của tất cả các nước, một số doanh nghiệp sắt thép khẳng định khi các doanh nghiệp ở các nước khác cũng chịu cùng chung mức thuế như Việt Nam khả năng cạnh tranh của doanh nghiệp Việt sẽ cao hơn.
(VNF) - Trong những năm qua, chúng ta thường tiếp cận với thông tin rằng tăng trưởng GDP của Việt Nam chủ yếu dựa vào khối doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI), còn doanh nghiệp tư nhân trong nước chỉ đóng góp rất ít, thậm chí chỉ chiếm 10% GDP. Tuy nhiên, thông tin này không chính xác và đã trở nên lạc hậu, theo chia sẻ của doanh nhân Đỗ Cao Bảo, thành viên HĐQT tập đoàn FPT.
(VNF) - Ông Phan Đức Hiếu - Uỷ viên thường trực, Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khẳng định, nếu chúng ta phát huy được năng lực của doanh nghiệp nội địa cũng như nguồn lực trong nước thì sự phát triển sẽ bền vững và lâu dài hơn.
(VNF) - Khi nhu cầu đầu tư và tích trữ vàng của người dân vẫn duy trì ở mức cao, thị trường vàng trở nên sôi động nhưng cũng tiềm ẩn nhiều biến động. Chính vì vậy, việc đưa ra các giải pháp quản lý hiệu quả không chỉ giúp ổn định thị trường mà còn góp phần đảm bảo sự minh bạch, hạn chế rủi ro và bảo vệ quyền lợi của người dân.
(VNF) - Để có được mức tăng trưởng 8% cho 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số, Luật sư Trương Thanh Đức - Giám đốc Công ty Luật ANVI khẳng định: Thể chế là yếu tố mang tính quyết định việc chúng ta tiến hay lùi và vươn mình đến đâu.
(VNF) - Để nền kinh tế có thể đảm bảo tốc độ tăng trưởng trong 2025 và hướng tới tăng trưởng hai con số nếu có điều kiện thuận lợi, PGS.TS. Nguyễn Hữu Huân, Đại học Kinh tế TP. HCM cho rằng, chúng ta cần thực thi chính sách tiền tệ linh hoạt và theo diễn biến của thị trường, kèm theo đó là cần có những công cụ dự báo tốt, việc điều hành chính sách mang tính kịp thời hơn, tránh trường hợp sự việc đã xảy ra chúng ta mới tìm cách ứng phó thì sẽ không kịp bởi chính sách tiền tệ thường có độ trễ.
(VNF) - Luật sư Nguyễn Thanh Hà - Chủ tịch Công ty Luật SBLAW khẳng định việc phát hiện 600 loại sữa bột giả trị giá 500 tỷ đã cho thấy những lỗ hổng nghiệm trong trọng thực thi pháp luật về hàng hoá. Cùng với đó, vụ việc này cũng cho thấy tình trạng chồng chéo trong trách nhiệm giữa các cơ quan quản lý nhà nước là một vấn đề tồn tại nhiều năm.
(VNF) - Dự án biệt thự nghỉ dưỡng Casa Del Rio Hòa Bình (Khu đô thị mới Trung Minh A) đang bước vào giai đoạn thi công, phần lớn hạ tầng của dự án đang trong quá trình xây dựng và hoàn thiện.