Lấn biển xây dựng khu thương mại tự do: Đà Nẵng trỗi dậy mạnh mẽ, người dân hưởng lợi

Ông Cung khẳng định, trong bối cảnh mô hình phát triển của Đà Nẵng đang bị thu hẹp dư địa, giảm dần sự phát triển, thì việc lấn biển để mở rộng dư địa phát triển là yêu cầu tất yếu của Đà Nẵng.

- Cho tới hiện nay, vẫn còn nhiều ý kiến liên quan đến việc lấn biển, các ý kiến đa phần đều cho rằng lấn biển sẽ tạo tác động không tốt tới môi trường, thời gian và nguồn lực thực hiện quá lớn… Ông đánh giá như thế nào về điều này?

TS Nguyễn Đình Cung: Trước tiên, xin được khẳng định rằng mô hình phát triển của Đà Nẵng trong thời gian qua đã đưa Đà Nẵng đã phát triển từ nghèo khó trở thành nơi đáng sống với mức thu nhập của người dân thuộc top đầu trong cả nước.

Theo đó, thành phố này đã áp dụng những cơ chế, chính sách khác biệt phù hợp với thực tiễn và theo cơ chế thị trường về khai thác, huy động và tích tụ vốn từ đất đai đã được áp dụng để đầu tư phát triển hạ tầng giao thông đô thị.

Đồng thời, đẩy mạnh, tăng tốc quá trình đô thị hoá và phát triển mạnh mẽ khu vực dịch vụ, nhất là dịch vụ du lịch là điểm nổi trội thứ nhất trong mô hình phát triển của Đà Nẵng. Cùng với đó, trong quá trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất, di dời chỗ ở và thay đổi sinh kế của người dân, thành phố này đã không đẩy họ ra bên lề của quá trình phát triển. Người dân là chủ thể, trực tiếp tham gia và hưởng lợi từ quá trình chuyển đổi, đô thị hoá, dịch vụ hoá và từng bước hiện đại hoá kinh tế Đà Nẵng.

Có thể nói, đây là điểm khác biệt, là thành công nổi trội cơ bản của mô hình phát triển Đà Nẵng so với hầu hết các địa phương khác, rất đáng được học hỏi, rút bài học. Tuy vậy, mô hình phát triển nói trên của Đà Nẵng do nhiều nguyên nhân khác nhau đã dần giảm, thu hẹp dư địa phát triển.

Do đó, để thành phố này tiếp tục phát triển, và tiếp tục là thành phố đáng sống với thu nhập bình quân đầu người cao nhất cả nước, tôi cho rằng đã đến lúc chúng ta cần bổ sung thêm năng lượng, thay đổi động lực tiếp tục theo tinh thần khác biệt vượt trội như trước đây để đưa Đà Nẵng trở lại đường ray phát triển nhanh, bền vững nhằm hiện thực hóa mục tiêu phát triển theo quy hoạch đã định.

Và tôi tin rằng động lực mới, không gian mới cho sự phát triển của thành phố này sẽ đến từ đề án lấn biển. Đây là tiền đề để Đà Nẵng phát triển kinh tế biển nói chung và phát triển kinh tế toàn tỉnh nói riêng.

- Rõ ràng là không gian và dư địa phát triển trên đất liền vẫn còn. Vậy Đà Nẵng có nhất thiết lấn biển mới phát triển được không, thưa ông?

TS Nguyễn Đình Cung: Lấn biển để mở mang dư địa phát triển là hướng đi tất yếu của những quốc gia có thế mạnh về tài nguyên biển.

Đây là hoạt động quan trọng để phát triển kinh tế, bảo vệ bờ biển, ứng phó biến đổi khí hậu, mở rộng diện tích tự nhiên phục vụ nhu cầu sinh sống của người dân cũng như hoạt động sản xuất, kinh doanh.

Trên thế giới, mô hình phát triển theo hướng xây dựng các khu thương mại tự do từ lấn biển đã đem lại thành công cho nhiều quốc gia.

Điển hình có thể kể đến Singapore, một đất nước có vị trí địa lý tương đối gần với Việt Nam. Được biết, từ khi trở thành một quốc gia độc lập cách đây 52 năm, Singapore đã tăng được diện tích đất của họ thêm 1/4, từ 580 km2 lên 717 km2. Trong khi nhiều quốc đảo khác đang ngày một nhỏ đi do biến đổi khí hậu và nước biển dâng, diện tích của Singapore vẫn đang ngày một tăng lên. Và tất nhiên, Singapore không sáp nhập lãnh thổ hay xâm chiếm đất đai của các nước láng giềng.

Tất cả diện tích đất mà Singapore có được là nhờ lấn biển. Tới năm 2030, quốc gia này đặt mục tiêu sẽ tăng diện tích lên 766 km2. Đất lấn biển đã trở thành một động lực lớn cho kinh tế của Singapore. Việc lấn biển đã giúp đảo quốc sư tử có thêm không gian phát triển kinh tế, phát triển du lịch, không gian giải trí và cơ hội làm việc.Quay trở lại với Đà Nẵng, tôi tin rằng việc lần biển lần này là để tạo không gian phát triển mới tất yếu cho thành phố Đà Nẵng.

Từ việc lấn biển, diện tích của thành phố này sẽ được mở rộng thêm, khu thương mại tự do với nhiều hoạt động sẽ không ngừng được mở rộng và hoàn toàn có thể trở thành biểu tượng mới của Đà Nẵng.

Ngoài ra, với quá trình lấn biển, người dân vẫn sẽ được đặt làm trung tâm của quá trình này và được tham gia vào quá trình xây dựng hình thành và phát triển của các khu thương mại tự do hình thành từ quá trình lấn biển.

Tựu chung lại, việc lấn biển để xây dựng các khu thương mại tự do có quy mô, tầm cỡ sẽ không chỉ tạo ra động lực mới cho quá trình phát triển mà còn tạo ra động lực kép giúp thành phố tiếp tục vươn mình ra biển.

- Nhưng việc lựa chọn chủ đầu tư cho việc xây dựng khu thương mại tự do này là không đơn giản, bởi thực tế đã có những dự án đã lấn biển nhiều năm nhưng vẫn chưa hoàn thành. Theo ông, chúng ta cần lưu ý gì khi lựa chọn chủ đầu tư để thực hiện dự án này, thưa ông?

TS Nguyễn Đình Cung: Trước tiên, phải lựa chọn những doanh nghiệp đủ tiềm lực để thực hiện dự án.Tiếp theo, phải có cam kết về thời gian triển khai và khối lượng công việc cụ thể để thực thi. Trong trường hợp doanh nghiệp được lựa chọn chậm trễ về thời gian, Thành phố cần có phương án đốc thúc và đẩy nhanh tiến độ xây dựng.

- Ngoài ra, để triển khai thành công, theo ông, thành phố cần có giải pháp như thế nào

TS Nguyễn Đình Cung: Như đã nói nếu thành công, đây hoàn toàn có thể trở thành biểu tượng mới của thành phố Đà Nẵng, nên để xây dựng thành công khu thương mại tự do, cần quyết tâm lớn của nhân dân và lãnh đạo thành phố Đà Nẵng theo hướng làm bài bản và quyết tâm xây dựng cho được khu thương mại tự do lấn biển đầu tiên của Việt Nam.

Xin cảm ơn ông!