Trên thế giới, việc lấn biển có từ rất lâu và mang lại nhiều lợi ích cho cả người dân và nhà nước. Nói về lịch sử lấn biển, cái tên đầu tiên cần được nhắc đến chính là Hà Lan. Đất nước này bắt đầu lấn biển từ thế kỷ 13 và được biết đến là nơi nhiều công trình lấn biển nhất trên thế giới, với khoảng 3.500 công trình lấn biển, thành phố được xây dựng dọc các con kênh biển.
Trung Quốc cũng đã bắt đầu lấn biển quy mô lớn từ năm 1949. Tính đến những năm 1990, tổng diện tích lấn biển của Trung Quốc đạt khoảng 13.000km2 dọc theo đường bờ biển các địa phương như: Quảng Đông, Giang Tô, Liêu Ninh, Thượng Hải, Chiết Giang và các đặc khu hành chính kinh tế như Hong Kong, Ma Cao…
Singapore đến nay 1/4 diện tích là nhờ lấn biển mà có. Chưa dừng lại ở đó, nước này vẫn đang tiếp tục lấn ra biển. Khu nghỉ dưỡng Marina Bay Sands nổi tiếng cũng được xây dựng nhờ lấn biển. Nơi đây là tổ hợp khu kinh doanh, nghỉ dưỡng kết hợp với casino, trở thành điểm thu hút du lịch của Singapore.
Nhắc đến Dubai, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến dự án đảo nhân tạo lớn nhất thế giới Palm Jumeirah. Sau 7 năm xây dựng cùng số vốn lên tới 12,3 tỷ USD, Palm Jumeirah trở thành nơi vui chơi, nghỉ dưỡng thu hút lượng lớn khách du lịch và người dân.
Đối với Dubai, mỗi mét vuông bờ biển là mỗi “khối vàng” và việc lấn biển, xây dựng các hòn đảo nhân tạo là một trong những chiến lược phát triển kinh tế, giúp quốc gia này đa dạng hóa nền kinh tế, thu hút giới đầu tư toàn cầu và có thể trụ vững trước những biến động khó lường của nguồn tài nguyên “vàng đen”.
Sau Palm Jumeirah, ý tưởng về các quần đảo nhân tạo tiếp tục được thúc đẩy. Những dự án khách sạn, khu nghỉ dưỡng, khu mua sắm độc lập… đầy tham vọng đang tiếp tục được triển khai tại UAE.
Tại Nhật Bản, sân bay quốc tế Kansai cũng là một công trình xây dựng trên khu đất lấn biển, thể hiện dấu ấn về công nghệ và kỹ thuật thi công xây dựng của “đất nước mặt trời mọc”.
Theo thống kê, chỉ tính riêng từ năm 2000 đến nay, diện tích lấn biển của thế giới đã đạt tới 2.500 km2, tương đương diện tích của Luxemburg. Việc lấn biển tạo cú hích phát triển kinh tế mạnh mẽ và còn là biểu tượng giúp các quốc gia với này vươn tầm ra thế giới.
Tại Việt Nam, với lợi thế hơn 3.000km bờ biển trải dài từ Bắc vào Nam, hầu hết tỉnh thành ven biển đều có nhu cầu phát triển và lấn biển. Theo thông tin mới nhất từ Bộ Tài nguyên và Môi trường, đến nay Việt Nam có khoảng 80 dự án lấn biển tại 19 tỉnh, thành phố đã được triển khai.
Một số địa phương đã có những dự án lấn biển thành công, đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế địa phương, đặc biệt về du lịch. Tiêu biểu là Quảng Ninh, có hơn 40 dự án đô thị lấn biển và nhiều dự án thành công. Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, nếu không có những dự án này, Quảng Ninh không thể thu hút lượng khách du lịch lớn và đóng góp vào tỷ trọng GDP của đất nước như hiện nay.
Một số địa phương đã có những dự án lấn biển thành công, đóng góp lớn cho sự phát triển kinh tế địa phương, đặc biệt về du lịch. Tiêu biểu như thành phố Rạch Giá (Kiên Giang) với chủ trương lấn biển hơn 20 năm trước, đã biến vùng đất sình lầy thành đô thị đáng sống bậc nhất miền Tây. Hay Quảng Ninh, có hơn 40 dự án đô thị lấn biển và nhiều dự án thành công.. Theo đánh giá của các chuyên gia kinh tế, nếu không có những dự án này, Quảng Ninh không thể thu hút lượng khách du lịch lớn và đóng góp vào tỷ trọng GDP của đất nước như hiện nay
Có thể thấy, xu hướng lấn biển đã phát triển và đang tiếp tục lan rộng trên khắp thế giới. Tuy nhiên, không phải quốc gia nào cũng lấn biển để ứng phó vấn đề xâm nhập mặn do biến đổi khí hậu (Hà Lan) hay sức ép “đất chật người đông” (Singapore), mà việc mở rộng đất ven biển hay xây dựng đảo nhân tạo được xem là chiến lược phát triển kinh tế quan trọng.
Bài học thành công của các nước trên thế giới và một số địa phương trong nước cũng là cơ sở để Đà Nẵng mạnh dạn triển khai dự án lấn biển, trở thành một biểu tượng mới của thành phố. Đặc biệt khi hành lang pháp lý, bao gồm Luật Đất đai 2024, đã “mở cửa” cho hoạt động này trên hành trình đưa Đà Nẵng vươn tầm quốc tế.
Tầm nhìn đến năm 2050, TP. Đà Nẵng đặt mục tiêu trở thành đô thị lớn, sinh thái, thông minh, bản sắc, bền vững, ngang tầm quốc tế, giữ vai trò là đầu mối kết nối và phát triển với mạng lưới đô thị khu vực và quốc tế. Đà Nẵng cũng là trung tâm du lịch quốc tế gắn với trung tâm tổ chức sự kiện quốc tế; trung tâm công nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin; trung tâm khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; trung tâm tài chính quốc tế quy mô khu vực và là thành phố biển đáng sống đạt đẳng cấp khu vực Châu Á.
Ông Nguyễn Văn Quảng, Bí thư Thành ủy Đà Nẵng cho biết, trước đây Quốc hội đã ban hành Nghị quyết 119 thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và một số cơ chế, chính sách đặc thù cho TP. Đà Nẵng.
Sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết 119 cho thấy bước đầu thành phố thu được kết quả đáng ghi nhận, tích cực, tuy nhiên cũng có rất nhiều khó khăn. Trong các cơ chế đặc thù, có một số cơ chế Đà Nẵng không thực hiện được. Bên cạnh đó, sau 5 năm thực hiện Nghị quyết 43 của Bộ Chính trị về phát triển Đà Nẵng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, thành phố không đạt được rất nhiều mục tiêu, chỉ tiêu mà Trung ương và Bộ Chính trị đặt ra cho Đà Nẵng. Chính vì vậy, Thành ủy, HĐND, UBND TP. Đà Nẵng nhận thấy, nếu thành phố không tìm một hướng mới, một động lực mới thì rất khó phát triển mạnh mẽ.
Tháng 6/2024, Quốc hội đã thông qua Nghị quyết về tổ chức chính quyền đô thị và thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP. Đà Nẵng, trong đó đồng ý thành lập khu thương mại tự do Đà Nẵng gắn với cảng biển Liên Chiểu. Đây là mô hình không còn mới với thế giới nhưng lần đầu có ở Việt Nam và Đà Nẵng đảm đương nhiệm vụ thí điểm khu thương mại tự do đầu tiên của cả nước.
“Đây là một trong những đột phá và cũng là dám nghĩ, dám làm trong việc thử nghiệm một mô hình đã được thế giới khẳng định nhưng chưa có tiền lệ, chưa có thực tiễn ở Việt Nam. Đà Nẵng xác định việc này có rủi ro nhưng chấp nhận. Nếu thành công, đây sẽ là nền tảng nhân rộng cho cả nước, còn rủi ro thì thành phố sẽ gánh chịu", Bí thư Thành ủy Đà Nẵng nói.
Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, nguyên Viện trưởng Viện Kinh tế Việt Nam, để khu thương mại tự do Đà Nẵng trở thành động lực phát triển, tăng khả năng cạnh tranh của đất nước thì quy mô phải đủ lớn. Nếu chỉ làm khu phi thuế quan là không phù hợp, không đáp ứng với yêu cầu hiện đại.
“Khu thương mại tự do phải có công nghiệp, có logistics, gắn với sân bay, gắn với cảng biển. Đà Nẵng có sân bay, cảng biển thì khu thương mại tự do phải nối được cả sân bay và cảng biển”, PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh.
“Khu thương mại tự do phải có công nghiệp, có logistics, gắn với sân bay, gắn với cảng biển. Đà Nẵng có sân bay, cảng biển thì khu thương mại tự do phải nối được cả sân bay và cảng biển”, PGS.TS Trần Đình Thiên nhấn mạnh.
Hiện quỹ đất Đà Nẵng gần như không còn để mở rộng dư địa phát triển, trong khi yêu cầu mà trung ương đặt ra đối với sự phát triển của Đà Nẵng là rất lớn.
Nhiều ý kiến cho rằng để đáp ứng những nhu cầu phát triển, lấn biển là hướng đi tất yếu cho Đà Nẵng. Việc tạo nên một khu vực lấn biển quy mô, tầm cỡ phục vụ phát triển đa chức năng như: khu thương mại tự do, trung tâm tài chính, cụm kinh tế số, du lịch nghỉ dưỡng đẳng cấp cao,…sẽ tạo động lực kép, giúp Đà Nẵng vươn mình ra biển lớn.
Ông Nguyễn Ngọc Thuyên, chuyên gia Chương trình Hộ chiếu logistics thế giới (WLP) tại Việt Nam cho hay: “Với Dubai họ lấn biển rất nhiều. Trong đề án khu thương mại tự do Đà Nẵng có một khu vực lấn biển. Tôi thật sự chia sẻ vấn đề đất cát, quy hoạch đất, sử dụng đất… cái đó cần thời gian. Và trước mắt chúng ta cần học hỏi kinh nghiệm của Dubai”.
Theo ông Thuyên, cơ chế lấn biển sẽ tạo ra quỹ đất mới, xây dựng không gian mới. Và ở đây sẽ tạo ra một hệ sinh thái, một thành phố thương mại, một city Hub… Phải đồng bộ như thế, lan tỏa cả Đà Nẵng, mới là đáng sống của rất nhiều nhà đầu tư FDI.
PGS.TS Nguyễn Chu Hồi, Phó Chủ tịch thường trực Hội thủy sản việt Nam, Thành viên Ủy ban Khoa học, Công nghệ và Môi trường của Quốc hội cho rằng Đà Nẵng là thành phố trực thuộc trung ương, kỳ vọng lớn, mục tiêu cao.
Đây không chỉ là nhiệm vụ riêng Đà Nẵng mà nằm trong khát vọng của cả nước Việt Nam. Cho nên nhu cầu mở rộng không gian lãnh thổ để tạo ra không gian phát triển mới cho Đà Nẵng là nhu cầu chân chính và chính đáng.
“Lấn biển là kịch bản mà Đà Nẵng phải nghỉ đến nhưng lấn ở đâu và không nên tách lấn biển ra khỏi công trình sau lấn biển, bởi vì phải nhìn toàn diện đầy đủ mới thấy hết tác động hay không của công trình”, ông Hồi nhấn mạnh.
PGS.TS Nguyễn Chu Hồi nói thêm, Đà Nẵng muốn làm gì cũng phải nghĩ đến công nghệ, kể cả việc lấn biển để bảo đảm bền vững, ít gây ra tác động cũng phải nhờ công nghệ tiên tiến.
Ông Đặng Việt Dũng, Chủ tịch Tổng hội xây dựng Việt Nam, nguyên Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP. Đà Nẵng cũng cho hay, trong chiến lược phát triển biển, hướng biển là một trong những chiến lược rất tốt cho Đà Nẵng để mở rộng, tăng quỹ đất. Nếu có điều kiện kinh tế và điều kiện kỹ thuật, Đà Nẵng có thể lấn biển.
Tuy nhiên, ông Dũng lưu ý việc lấn biển phải đảm bảo giảm thiểu ảnh hưởng môi trường, đảm bảo hiệu quả kinh tế cao nhất. “Đấy là cần bài toán kinh tế kỹ thuật, cần có chuyên gia tính toán. Làm bất cứ việc gì cũng phải có đánh giá đầy đủ, lấn ở đâu, lấn thế nào, lấn ra sao, cần phải có lời giải”, ông Dũng nhấn mạnh.
Tags:
(VNF) - Từ những lớp học nghề đỏ đèn đến tận đêm khuya, đến dòng công nhân trẻ nối nhau vào Khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh đang chứng kiến cuộc “lột xác” lớn nhất 10 năm: chuyển từ lao động phổ thông sang lực lượng lao động kỹ thuật. Một hành trình bắt đầu từ nông thôn, nhưng đang làm thay đổi cả bản đồ việc làm của tỉnh.
(VNF) - Theo đại biểu Tạ Đình Thi, việc ban hành cơ chế, chính sách đặc thù cho Thủ đô cần tập trung vào các lĩnh vực chiến lược nơi Hà Nội có lợi thế, nhằm tháo gỡ điểm nghẽn thể chế và tạo động lực phát triển bền vững, lan tỏa.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
(VNF) - Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, tăng trưởng 10% trở lên theo Nghị quyết của Quốc hội hay một con số khác cũng được nhưng cần phải thay đổi, đừng làm theo cách cũ.
(VNF) - Sau một năm triển khai, VIFTA đã bước đầu phát huy hiệu quả, song quá trình tận dụng ưu đãi cho thấy các ngành hàng vừa có thuận lợi, vừa phát sinh vướng mắc, đòi hỏi giải pháp phù hợp để khai thác hiệu quả hơn trong thời gian tới.
(VNF) - Theo các chuyên gia, muốn đạt tăng trưởng 10%/năm, Việt Nam cần một hệ thống tín dụng tăng tốc chưa từng có, với quy mô tín dụng dự kiến tăng gấp đôi trong 5 năm.
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Luật Thủ đô (sửa đổi) mở ra không gian phát triển mới cho Hà Nội với nhiều cơ chế quyền hạn đặc thù, tạo động lực phát triển kinh tế - xã hội nhanh, bền vững và đồng bộ. Luật cũng đặt trọng tâm nâng cao hiệu quả quản lý đô thị, bảo tồn văn hóa và thúc đẩy chuyển đổi số - những yếu tố thiết yếu để Thủ đô vươn tầm trong thời kỳ mới.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ những lớp học nghề đỏ đèn đến tận đêm khuya, đến dòng công nhân trẻ nối nhau vào Khu kinh tế Vũng Áng, Hà Tĩnh đang chứng kiến cuộc “lột xác” lớn nhất 10 năm: chuyển từ lao động phổ thông sang lực lượng lao động kỹ thuật. Một hành trình bắt đầu từ nông thôn, nhưng đang làm thay đổi cả bản đồ việc làm của tỉnh.
(VNF) - Dự án cao tốc Đồng Đăng - Trà Lĩnh có tổng chiều dài 121km, phân kỳ thành 2 giai đoạn với tổng mức đầu tư gần 23000 tỷ đồng và dự kiến thông tuyến vào ngày 19/12 tới đây.
