Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) hôm nay đã cắt giảm lãi suất quỹ liên bang từ khoảng 1-1,25% xuống chỉ còn 0-0,25%. Song song với đó, FED cũng tuyên bố sẽ thực hiện chương trình nới lỏng định lượng với tổng trị giá 700 tỷ USD.
Đây là lần thứ hai trong tháng 3 FED cắt giảm lãi suất. Điều đáng nói là khoảng cách giữa 2 lần cắt giảm chỉ vỏn vẹn 13 ngày và việc cắt giảm diễn ra ngay trước thềm phiên họp chính sách dự kiến tổ chức vào ngày 17-18/3 tới.
Đã có những nhận định trái chiều về động thái mạnh bạo và bất ngờ này của FED trong giới nghiên cứu kinh tế và đầu tư. Bản thân thị trường cũng đang cho thấy những phản ứng khác nhau đối với chính sách mới này.
Để mở rộng góc nhìn, VietnamFinance đã có cuộc trao đổi với PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo của Đại học Kinh tế TP. HCM:
- Ông đánh giá như thế nào về lần cắt giảm lãi suất này của FED? Có vẻ như FED đang hành động theo nỗi sợ hãi hơn là một giải pháp mang tính chủ động?
PGS.TS Nguyễn Khắc Quốc Bảo: Tôi cũng nghĩ vậy, phản ứng của FED có gì đó bị động.
Phản ứng của FED dường như cho thấy cơ quan này không có kế hoạch được tính toán một cách kĩ lưỡng, gồm nhiều kịch bản để ứng phó với diễn biến của dịch Covid-19 cũng như xử lý các vấn đề của kinh tế Mỹ nói chung (bao gồm cả vấn đề thương chiến trước đó).
Tất nhiên, chúng ta hiểu rằng bất kỳ phản ứng nào của của ngân hàng trung ương hay FED đều chịu sức ép rất lớn từ chính phủ và các nhóm lợi ích tài chính. Nhưng về động thái vừa qua, tôi cho rằng FED thiếu sự chủ động và thiếu cả tính minh bạch. FED hành động một cách hơi lạ thường.
- Ông cho rằng giải pháp của FED có thực sự có tác dụng với kinh tế Mỹ?
Tôi chưa thấy tác dụng tích cực, còn điều thấy rõ là hành động của FED đã thổi bùng lên ngọn lửa hoảng loạn của dân Mỹ nói chung, giới đầu tư nói riêng. Người ta hoài nghi liệu FED có đang che giấu một sự thật đáng sợ hơn không, vì nếu không thì tại sao phải ra tay mạnh như vậy.
Vấn đề của kinh tế Mỹ và kinh tế thế giới hiện nay chính là lòng tin, tâm lý hoảng sợ hơn là các vấn đề vĩ mô hay cung cầu. Vì thế, lẽ ra vào cuộc họp ngày 18 tới đây FED không cần hành động gì cả. Việc đó sẽ gửi thông điệp cho thị trường rằng mọi thứ vẫn trong tầm kiểm soát.
Nhưng FED đã cắt giảm lãi suất, làm thị trường thêm hoang mang. Tất nhiên có thể FED đang muốn giải cứu thị trường trái phiếu hoặc giải cứu thị trường tài chính nói chung, nhưng liệu việc giải cứu có thành công hay nó sẽ chỉ làm bùng lên thêm một nỗi sợ hãi nữa?
- Việc đưa lãi về 0 và bơm tiền là một chính sách mạnh bạo nhưng dường như cũng là một chính sách chân tường, vì nếu có diễn biến xấu hơn, FED sẽ không còn nhiều dư địa?
Đúng vậy, điều đó tôi cũng thấy lo ngại. Người ta cho rằng một khi FED kéo lãi suất về gần bằng 0 thì coi như công cụ lãi suất trong điều hành chính sách từ nay vô hiệu. Cộng với việc bơm tiền nữa thì có thể nói FED cũng "hết bài" rồi. Nói một cách văn chương thì tủ thuốc của FED đã trống trơn rồi.
Vậy khi kinh tế trở nên khó khăn hơn nữa FED sẽ dùng công cụ gì, đó là một dấu hỏi lớn. Nếu nhà đầu tư không tìm thấy câu trả lời, họ sẽ càng trở nên hoàng mang hơn.
Tất nhiên ở góc độ lạc quan, có ý kiến cho rằng FED đã thuộc lòng các bài học từ việc ứng phó với khủng hoảng 2008 - 2009. Người ta hi vọng với kinh nghiệm đã có, FED sẽ đối phó được với tình hình hiện nay.
Người ta cũng cho rằng đại dịch Covid-19 là một cú sốc bất định của tự nhiên và sự khó khăn hiện tại không bắt nguồn từ những căn bệnh có tính đặc thù của kinh tế Mỹ như 10 năm trước. Người ta vẫn lạc quan cho rằng khi dịch bệnh qua đi, kinh tế sẽ tự phục hồi.
- Việc FED đưa lãi suất về 0 và nới lỏng tiền tệ liệu có kích hoạt làn sóng này ở khắp các nước?
Tôi nghĩ không, vì Chính phủ các nước đều hiểu rõ kinh tế mỗi nước có những đặc thù riêng, không tương đồng hoàn toàn với Mỹ.
- Với Việt Nam, ông nghĩ sao về hành động của Chính phủ?
Hành động của FED càng làm nổi bật sự bình tĩnh và chuẩn bị kỹ lưỡng của Việt Nam. Tôi đánh giá cao những hành động nhanh chóng, kiên quyết và thể hiện sự chuẩn bị kĩ lưỡng của Ngân hàng Nhà nước.
Tôi nhớ GS Trần Ngọc Thơ nói rất hay rằng "không có gói kích thích kinh tế nào chống được sự sợ hãi". Nếu nói rằng Chính phủ Việt Nam cần phải nới lỏng tiền tệ thì xin hỏi ngược lại rằng bơm tiền ra để làm gì?(!) Người dân đang được Chính phủ khuyến khích không đến nơi đông người, thế thì bơm tiền ra làm gì!
Trước kia, chúng ta kích cầu vì nền kinh tế có những cú sốc về giá dầu, về tiền tệ, về nguồn cung... Bơm tiền ra là để mặt bằng giá cả dịu bớt đi, để chi phí doanh nghiệp mềm đi, để kéo người dân tiêu dùng nhiều hơn.
10 năm trước, khó khăn là do vấn đề kinh tế, còn bây giờ khó khăn là do vấn đề tự nhiên (tức dịch bệnh), là vấn đề của lòng tin và tâm lý. Anh bơm tiền ra bây giờ chẳng những không thu được lợi ích mong muốn mà còn kéo theo những hệ lụy.
Do đó tôi đánh giá cao sự bình tĩnh của Chính phủ, Ngân hàng Nhà nước trong việc không vội vã chiều theo những lời kêu gọi của các nhóm lợi ích.
Những chương trình giải cứu mang tính chất hỗ trợ, tương trợ, đồng hành cùng doanh nghiệp như giảm thuế, nới thuế, giảm thủ tục, giảm thanh tra, kéo dài thời gian trả nợ... của Chính phủ hiện nay, tôi cho là rất hay và rất hiệu quả.
Còn nới lỏng tiền tệ thì cần phải nhìn rõ: người thụ hưởng có phải là những doanh nghiệp chịu khó khăn không hay nó lại rơi vào các nhóm lợi ích?
Lấy trường hợp Việt Nam để thấy nước ta như vậy mà các nước cũng sẽ như vậy. Chính phủ nào cũng phải lắng nghe nhịp đập của thị trường, lắng nghe sự khó khăn của nền kinh tế để có chính sách riêng chứ không phải thấy FED cắt giảm lãi suất và nới lỏng tiền tệ thì làm theo.
Xin cảm ơn ông về cuộc trao đổi này!
Tags:
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - Việt Nam đang chứng kiến sự bùng nổ đầu tư vào lĩnh vực giáo dục. Với quy mô hơn 25 triệu học sinh, sinh viên trên toàn quốc trong năm học 2024 - 2025 và tỷ lệ trường mầm non ngoài công lập vượt trội hơn công lập. Lĩnh vực này không chỉ thu hút dòng vốn trong nước mà còn luồng vốn quốc tế lớn, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục quốc dân.
(VNF) - PGS.TS Nguyễn Hồng Sơn - Phó Trưởng Ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng: "Đây có thể coi là thời điểm không thể chậm trễ hơn phải khắc phục những thiếu hụt kể trên, khơi dậy sức mạnh của khu vực kinh tế tư nhân, góp phần thực hiện thành công mục tiêu chiến lược phát triển đất nước đến năm 2030 và 2045 đã được đề ra"
(VNF) - Để kinh tế tư nhân thực sự phát triển mạnh mẽ trong thời gian tới, PGS.TS Trần Đình Thiên cho rằng: Việt Nam cần một “cuộc đổi mới lần hai”. Theo đó, chỉ với một thể chế minh bạch, môi trường bình đẳng và cơ chế khuyến khích đổi mới sáng tạo, khu vực tư nhân mới có thể phát huy đầy đủ vai trò “động lực quan trọng nhất” của nền kinh tế.
(VNF) - Dù đóng góp gần nửa GDP và tạo việc làm cho hơn 8/10 lao động cả nước, nhiều doanh nghiệp tư nhân Việt Nam lại chọn “đứng yên” hoặc thu nhỏ quy mô. Tại tọa đàm do Đại học Kinh tế Quốc dân tổ chức sáng 15/8, các chuyên gia đã chỉ rõ nguyên nhân khiến khu vực này “ngại lớn” và đề xuất loạt giải pháp để biến kinh tế tư nhân thành đầu kéo tăng trưởng.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Dự án Nhà ở xã hội Đức Thượng có quy mô 20 tầng, được xây dựng trên lô đất 2,6ha tại xã Hoài Đức, Hà Nội.
