Phát triển kinh tế tư nhân: Thể chế mạnh và chính phủ hành động
(VNF) - Lần đầu tiên, một Nghị quyết của Đảng xác lập kinh tế tư nhân là động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân. Khu vực này không chỉ góp phần vào tăng trưởng và giảm nghèo, mà còn là chỗ dựa cho an sinh xã hội. Tuy nhiên, để thực sự bứt phá, cần cải cách thể chế mạnh mẽ và hành động quyết liệt từ phía Nhà nước.
- 'Kinh tế tư nhân: Động lực vươn mình từ Nghị quyết 68' 13/05/2025 08:00
Sáng 13/5, tại tọa đàm “Kinh tế tư nhân: Động lực vươn mình từ Nghị quyết 68” do VietnamFinance tổ chức, nhiều chuyên gia và đại diện doanh nghiệp đã cùng khẳng định vai trò then chốt của khu vực kinh tế tư nhân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước.
Nghị quyết 68/NQ-TW do Tổng Bí thư Tô Lâm ký ban hành được xem là một dấu mốc quan trọng, mở ra chương mới trong nhận thức và hành động của hệ thống chính trị, khi lần đầu tiên xác lập kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng nhất của nền kinh tế quốc dân.
Tư nhân lực đẩy tăng trưởng và chỗ dựa cho an sinh
Phát biểu tại tọa đàm, TS. Lê Duy Bình - Giám đốc Economica Việt Nam cho rằng, suốt hơn ba thập kỷ kể từ Đổi mới, khu vực kinh tế tư nhân đã chứng minh vai trò không thể thay thế trong tiến trình tăng trưởng của Việt Nam.
“Không có hàng triệu hộ sản xuất nông nghiệp và cơ sở kinh doanh cá thể, chúng ta khó có thể đạt được tốc độ tăng trưởng như hiện nay. Cũng không thể có một xã hội tiến bộ như hôm nay,” ông Bình nhấn mạnh.

Theo ông Bình, tăng trưởng của khu vực tư nhân không chỉ thể hiện qua quy mô sản xuất, mà còn thể hiện ở chất lượng sống của người dân. Năm 2024, GDP bình quân đầu người của Việt Nam đạt 4.700 USD, tăng gấp 50 lần so với năm 1986. Tầng lớp trung lưu hiện chiếm khoảng 13% dân số và được dự báo sẽ tăng lên 26% vào năm 2026. Trong vòng 25 năm tới, một nửa dân số Việt Nam có thể gia nhập tầng lớp thu nhập trung lưu nền tảng cho một xã hội tiêu dùng bền vững.
Tỷ lệ hộ nghèo giảm từ 58% (năm 1993) xuống còn 1,93% (năm 2024) là một minh chứng cho hiệu quả lan tỏa của kinh tế tư nhân đến các vùng nông thôn, miền núi nơi từng bị xem là “vùng trũng” của phát triển.
Không dừng ở đó, tư nhân còn đóng vai trò quan trọng trong hệ thống an sinh xã hội. Tính đến cuối năm 2024, có hơn 19 triệu lao động tư nhân tham gia bảo hiểm xã hội, góp phần tạo nền tảng vững chắc cho ngân sách nhà nước trong việc triển khai các chính sách y tế, giáo dục và hỗ trợ người yếu thế.
“Kinh tế tư nhân không chỉ tạo ra của cải vật chất, mà còn hiện thực hóa lý tưởng ‘dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh’ trong định hướng xã hội chủ nghĩa,” TS. Bình khẳng định.
Thể chế mạnh dẫ dắt tư nhân bứt phá
Dù ghi nhận nhiều đóng góp, các chuyên gia cũng cho rằng khu vực kinh tế tư nhân hiện vẫn chưa thực sự bứt phá tương xứng với tiềm năng. Theo TS. Lê Xuân Nghĩa, - Nguyên Phó Chủ tịch Ủy ban Giám sát Tài chính Quốc gia, trong tổng giá trị xuất khẩu khoảng 400 tỷ USD năm 2024, các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) chiếm tới 300 tỷ USD, trong khi khu vực tư nhân trong nước chỉ chiếm khoảng 100 tỷ USD và một nửa trong số đó đến từ nông nghiệp.
“Nền công nghiệp Việt Nam hiện gần như không có sự hiện diện thực chất của doanh nghiệp tư nhân,” ông Nghĩa thẳng thắn đánh giá.

Ông cho rằng nguyên nhân không nằm ở việc xem nhẹ tư nhân, mà ở thể chế yếu, chính sách thiếu nhất quán, khiến môi trường kinh doanh chưa thực sự thuận lợi. Trong khi nhiều quốc gia Đông Nam Á dù tập trung phát triển tư nhân vẫn thất bại, thì các nước Đông Bắc Á như Hàn Quốc, Nhật Bản, Đài Loan lại thành công nhờ có chính phủ mạnh, chiến lược rõ ràng và cấu trúc tài chính ổn định.
Đáng chú ý, TS. Nghĩa cảnh báo rằng cấu trúc tài chính của Việt Nam đang nghiêng lệch về bất động sản. Cả tín dụng ngân hàng và thị trường trái phiếu hiện đều tập trung vốn vào lĩnh vực này, đẩy lãi suất lên mức 12–15%, gây khó khăn lớn cho đầu tư sản xuất đặc biệt là các ngành công nghiệp non trẻ.
“Không một nền công nghiệp đang hình thành nào có thể sống nổi với mặt bằng lãi suất như vậy,” ông nói.
Ngoài ra, Việt Nam cũng thiếu cơ chế tài trợ nghiên cứu – phát triển (R&D) trong khu vực tư nhân. Trong khi đó, các quốc gia như Nhật Bản đã chủ động đầu tư hàng chục tỷ USD vào doanh nghiệp tư nhân để thúc đẩy đổi mới sáng tạo.
PGS.TS Trần Quốc Toản, nguyên Phó Chủ nhiệm Văn phòng Chính phủ cho rằng để tư nhân phát triển mạnh mẽ, cần tháo gỡ ba điểm nghẽn cốt lõi:
Nhận thức chưa đầy đủ và chưa thống nhất trong hệ thống về vai trò của kinh tế tư nhân.
Thể chế và chính sách còn chồng chéo, thiếu đồng bộ, trong khi cải cách còn chậm.
Năng lực nội tại của doanh nghiệp tư nhân còn yếu, thiếu kết nối chuỗi, chưa hình thành được hệ sinh thái hỗ trợ.
Ông Toản nhấn mạnh: trong mô hình kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, nếu vẫn coi khu vực tư nhân là “bổ sung” thay vì “trụ cột”, Việt Nam sẽ khó tạo được đột phá.

Dẫn lại bài học lịch sử, ông Toản cho rằng, tư duy áp đặt từng khiến hợp tác xã nông nghiệp thất bại sau năm 1975. Chỉ khi Nhà nước trao lại quyền làm chủ thực chất vào năm 1993, nông nghiệp mới phục hồi. Câu chuyện hôm nay với tư nhân cũng như vậy: không thể phát triển nếu vẫn bị trói buộc bởi tư duy cũ kỹ.
Tại tọa đàm, các chuyên gia đều thống nhất rằng Nghị quyết 68 đã mở ra một cơ hội mang tính bước ngoặt, nhưng để hiện thực hóa được vai trò “động lực trung tâm” của kinh tế tư nhân, cần có hành động quyết liệt và đồng bộ từ Nhà nước.
Các giải pháp cần ưu tiên bao gồm: Cải cách thể chế, đơn giản hóa thủ tục hành chính; Bảo đảm môi trường cạnh tranh công bằng giữa tư nhân – nhà nước – FDI; Thiết kế chính sách tín dụng ưu đãi cho sản xuất, công nghệ, khởi nghiệp.
Tài trợ nghiên cứu khoa học, phát triển sản phẩm mới; Đào tạo thế hệ doanh nhân có tầm nhìn, đạo đức và năng lực hội nhập.
“Một nghị quyết dù có hay đến đâu cũng chỉ là văn bản nếu thiếu hành động cụ thể và sự chuyển động thực chất từ chính phủ,” TS. Lê Xuân Nghĩa nhấn mạnh.
Trong bối cảnh Việt Nam đặt mục tiêu trở thành quốc gia có thu nhập cao, khu vực tư nhân nếu được tiếp sức đúng cách hoàn toàn có thể trở thành cánh chim đầu đàn, đưa nền kinh tế vượt qua “bẫy thu nhập trung bình” và hướng tới phát triển bền vững, tự chủ trong kỷ nguyên mới.
'Đã đến lúc trả DN tư nhân về đúng vị trí mà họ xứng đáng được hưởng'
- Chủ tịch Tập đoàn Phương Linh: Không thay đổi tư duy, rất khó để nuôi 'đại bàng' 13/05/2025 04:46
- 'Kinh tế tư nhân cần môi trường minh bạch hơn là ưu đãi một chiều' 13/05/2025 04:04
- "Nghị quyết 68 mang tư duy nhân văn trong xử lý vi phạm kinh tế" 13/05/2025 03:00
Tăng trưởng 10%: ‘Khơi thông túi tiền, củng cố niềm tin tiêu dùng của dân’
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
CIO EQuest: Tích hợp con người và văn hóa mới là chìa khóa M&A giáo dục
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
Xây trường học xanh giữa đô thị: Thách thức không chỉ là chi phí
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
Chuyên gia: 'Tăng trưởng phải dựa trên năng suất và đổi mới sáng tạo'
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
Trung tâm tài chính quốc tế: Bước tiến thúc đẩy tự do hóa tài chính?
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
Từ chaebol xứ Hàn nhìn về câu chuyện nợ của Vingroup
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
Tăng trưởng 10%: ‘Khơi thông túi tiền, củng cố niềm tin tiêu dùng của dân’
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
Toàn cảnh 1.400 căn hộ vừa mở bán ở Khu đô thị công nghệ FPT Đà Nẵng
(VNF) - Tòa nhà chung cư FPT Plaza 4 – Khu đô thị Công nghệ FPT Đà Nẵng gần 1.400 căn hộ vừa được xác nhận đủ điều kiện mở bán, bổ sung nguồn cung nhà ở quy mô lớn cho khu vực này.


































































