Vụ vỡ nợ nghìn tỷ GFDI, đầu tư thế nào để không 'sập bẫy'?
Khánh Hồng -
28/11/2024 11:00 (GMT+7)
(VNF) - Theo các chuyên gia và nhà quản lý, để không bị “sậy bẫy” khi tham gia đầu tư, nhà đầu tư phải trang bị kiến thức và cần tham chiếu rộng các kênh, đơn cử như mặt bằng lãi suất của hệ thống ngân hàng.
Phải có kiến thức về đầu tư
Vừa qua, hàng trăm khách hàng đã kéo đến trụ sở Công ty TNHH MTV Tư vấn đầu tư GFDI (trên đường 29/3, phường Hòa Xuân, quận Cẩm Lệ, TP. Đà Nẵng) để đòi lại tiền sau khi nghe thông tin công ty ngừng hoạt động trên toàn hệ thống và chậm chi trả hợp đồng đầu tư của khách hàng.
Công an TP. Đà Nẵng bước đầu xác định GFDI xây dựng mô hình kinh doanh theo hướng vay tiền của người dân bằng hình thức ký kết “Hợp đồng vay tài sản”. Từ tháng 11/2023, công ty đầu tư kinh doanh thua lỗ, mất khả năng tài chính. Để duy trì hoạt động, công ty đã “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” của khách hàng dưới hình thức ký hợp đồng vay tiền, sử dụng tiền vay của người sau trả cho người trước. Đến đầu tháng 11/2024, công ty mất khả năng chi trả cho 7.541 khách hàng với tổng số tiền dư nợ gốc hơn 3.700 tỷ đồng.
Theo khách hàng của GFDI, thấy công ty trả lãi cao và luôn đúng hẹn nên nhiều người có được bao nhiêu tiền tích lũy, tiền dưỡng già, thậm chí là vay mượn đều “đổ” vào đây. Nhiều người còn rủ cả những người thân trong gia đình cùng tham gia đầu tư.
Công an TP. Đà Nẵng đọc lệnh khám xét trụ sở Công ty TNHH MTV Tư vấn đầu tư GFDI với sự chứng kiến của ông Nguyễn Quang Hoàng - Tổng Giám đốc công ty.
Liên quan đến vụ việc này, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân, giảng viên cao cấp Đại học Kinh tế TP. HCM, cho hay để tránh bị lừa đảo khi tham gia đầu tư, nhà đầu tư phải có những kiến thức cơ bản về đầu tư. Nếu mới tham gia vào thị trường, nhà đầu tư nên rót vốn vào những kênh uy tín. Ví dụ, nếu đầu tư vào công ty thì nên đầu tư trên sàn chứng khoán là an toàn nhất; nếu muốn ủy thác đầu tư, tức là đưa tiền cho công ty đi đầu tư, nhà đầu tư cũng chỉ nên ủy thác cho những quỹ đầu tư có uy tín trên thị trường, được cấp phép bởi Ngân hàng Nhà nước và hoạt động đúng pháp luật của Việt Nam.
Còn đối với những loại hình thức góp vốn đầu tư như trường hợp của Công ty GFDI, đây là hành lừa đảo theo kiểu Ponzi tài chính – điều không mới trên thế giới và cả Việt Nam. Nhiều nhà đầu tư bị lừa hết đợt này đến đợt khác cũng theo hình thức lừa đảo như vậy. Những tổ chức này thường cam kết trả lãi với lãi suất rất cao và đánh vào lòng tham của người dân, đặc biệt là những người không hiểu biết về đầu tư.
“Làm sao tiền tự ‘đẻ’ ra tiền được, họ kinh doanh cái gì mà có tỷ suất sinh lời cao như vậy. Những hình thức lừa đảo này là lấy của người sau trả cho người trước. Mô hình cứ nở ra như vậy và số lượng người tham gia sau phải lớn hơn người tham gia trước thì mô hình kim tự tháp mới duy trì được. Đến một lúc nào đó, kim tự tháp không nở ra được nữa, lượng người mới thấp hơn lượng người cũ thì mô hình đó sẽ sụp đổ”, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân phân tích.
Lý giải về việc mô hình lừa đảo không mới nhưng nhà đầu tư vẫn bị lừa, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân cho hay, nguyên nhân chủ yếu là do nhà đầu tư không có kiến thức về đầu tư, kể cả những người có kiến thức nhưng do thấy khoản lời nhiều quá, không suy nghĩ được một cách chín chắn, sợ bỏ lỡ mất cơ hội.
Vì vậy, để tránh “sập bẫy”, nhà đầu cần phải có những kiến thức về đầu tư, tức là phải tự trang bị cho mình những kiến thức, thậm chí là đi học những khóa học về tài chính, đương nhiên cũng cần tránh những khóa học “lùa gà”.
“Nhiều khóa học tài chính bây giờ có giá cả trăm triệu đồng và khuyến nghị đầu tư vào cái này, cái khác. Đó thực chất là những khóa học ‘lùa gà’. Nhà đầu tư nên học các khóa học chính thống của các trường đại học tổ chức, những đơn vị chính thống. Nhà đầu tư cũng chỉ nên đầu tư vào những kênh chính thống, tránh việc đầu tư theo kiểu có người kêu gọi, cam kết trả lại cao thì đầu tư. Đa số những cái đó đều là lừa đảo. Nếu mức lãi suất đầu tư quá cao so với mức bình quân của thị trường, khả năng cao là lừa đảo”, PGS.TS Nguyễn Hữu Huân đưa ra lời khuyên.
Nên lấy lãi suất ngân hàng làm chuẩn
Ông Võ Minh, Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đà Nẵng, cho hay ngành ngân hàng có một hệ thống trải dài trên toàn quốc, với kinh nghiệm nhiều năm, hoạt động trên thị trường tiền tệ của cả nước và thiết lập một mặt bằng chung cho xã hội. Mức lãi suất mà ngân hàng đưa ra là phù hợp với tình hình phát triển của xã hội, GDP, thu nhập đầu người… Tất cả các yếu tố kinh tế vĩ mô thể hiện trong lãi suất của ngân hàng. Với lãi suất như vậy, nền kinh tế chịu được, có thể làm ra được sản phẩm, làm ra được lợi nhuận để trả lãi. Đây là mức lãi suất định hướng cả thị trường.
Vậy nên khi người dân đầu tư vào bất cứ lĩnh vực nào cũng phải quan tâm đến mặt bằng lãi suất của hệ thống ngân hàng. Đó là mức lãi suất chuẩn của thị trường và mọi người nên lấy chuẩn đấy để quyết định đầu tư hay không. “Người dân cũng không thể kỳ vọng mức lãi suất gấp nhiều lần so với lãi suất ngân hàng vì điều đó không thực tế”, ông Võ Minh nhận định.
Khách hàng theo dõi diễn biến vụ việc công an khám xét trụ sở TNHH MTV Tư vấn đầu tư GFDI.
Ông Võ Minh lấy ví dụ, mặt bằng lãi suất của hệ thống ngân hàng hiện nay là 5%/năm, nếu có chỗ nào kêu gọi đầu tư 3%/năm, chắc chắn người dân không gửi mà để gửi ngân hàng lợi hơn. Nhưng ngược lại, có chỗ nào đó huy động vốn với lãi suất 50%/năm thì phải đặt dấu hỏi, họ làm cái gì ra lợi nhuận như vậy để trả cho mình. Để kiếm được lợi nhuận trả cho khách hàng 50% hoặc 40%, họ phải làm được 100%, mà trong bối cảnh kinh tế thế này, không ai có thể làm được như vậy.
Theo Giám đốc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chi nhánh Đà Nẵng, lâu nay, Ngân hàng Nhà nước đã cảnh báo rất nhiều lần về tình trạng này, rất tiếc đôi khi người dân không để ý hoặc vì lý do gì đó vẫn tiếp tục đầu tư.
Để quản lý những công ty tài chính huy động lãi suất lớn như GFDI, ông Võ Minh cho rằng hệ thống luật pháp cần có những điều chỉnh, đưa thêm những quy định cụ thể hơn. Ví dụ, các công ty huy động vốn như vậy thì phải có cơ quan nào kiểm soát...
Luật sư Nguyễn Anh Tuấn, Công ty Luật ATG, Đoàn luật sư TP. Đà Nẵng, cho hay có nhiều lỗ hổng pháp lý trong quản lý và giám sát các công ty huy động vốn dẫn đến việc 7.500 khách hàng của GFDI có nguy cơ mất trắng tiền. Ví dụ như thiếu quy định chặt chẽ về huy động vốn cá nhân, mặc dù pháp luật Việt Nam có quy định về việc huy động vốn và lãi suất tối đa (Điều 468 Bộ luật Dân sự 2015 quy định lãi suất cho vay không quá 20%/năm, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác), nhưng một số công ty vẫn lách luật bằng cách sử dụng "hợp đồng vay tài sản" như một hình thức huy động vốn. Điều này gây khó khăn trong việc kiểm soát các công ty đưa ra lãi suất bất thường.
Bên cạnh đó là việc thiếu giám sát về tính hợp pháp của các mô hình kinh doanh tài chính; lỗ hổng trong công tác kiểm tra tài chính và năng lực của công ty; thiếu cơ chế bảo vệ và cảnh báo cho nhà đầu tư cá nhân; khung xử lý hành vi lừa đảo tài chính chưa đủ mạnh, việc hoàn trả tài sản mất nhiều thời gian và không đảm bảo khả năng thu hồi tiền đã mất...
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số được đặt ra cho giai đoạn tới, bài toán nguồn vốn đang trở thành vấn đề sống còn. Khi hệ thống ngân hàng đã tiệm cận giới hạn mở rộng tín dụng, việc phát triển mạnh mẽ thị trường vốn - đặc biệt là thị trường chứng khoán - được xem là chìa khóa để tạo dư địa tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế Việt Nam.
(VNF) - Hướng tới xây dựng một cơ chế thị trường vốn dành riêng cho cộng đồng khởi nghiệp sáng tạo, Việt Nam đang trong quá trình chuẩn bị để hình thành sàn giao dịch chứng khoán chuyên biệt cho doanh nghiệp khởi nghiệp - một bước đi được đánh giá là quan trọng nhằm hoàn thiện chu trình đầu tư mạo hiểm từ nguồn vốn đầu vào đến điểm thoái vốn (exit) cho nhà đầu tư.
(VNF) - Đề cập tới mối quan hệ giữa hộ kinh doanh và doanh nghiệp, Luật sư Trương Thanh Đức, Giám đốc Công ty luật ANVI cho rằng, hiện nay chúng ta đang yêu cầu các hộ kinh doanh quy mô lớn phải thực hiện sổ sách, kê khai thuế phức tạp như doanh nghiệp. Nếu đã phải làm y hệt như vậy thì chuyển thành doanh nghiệp còn hơn. Do đó, cần sửa luật để tạo ra một mô hình trung gian, tạm gọi là “doanh nghiệp hộ kinh doanh”.
(VNF) - Năm 2025, giữa bối cảnh kinh tế toàn cầu nhiều biến động, Việt Nam nổi lên như điểm đến hấp dẫn của dòng vốn FDI và quỹ đầu tư toàn cầu. Không chỉ duy trì đà tăng trưởng FDI mạnh mẽ, Việt Nam còn trở thành "cường quốc ASEAN" trong mắt nhà đầu tư quốc tế.
(VNF) - Theo đại biểu Tạ Đình Thi, việc ban hành cơ chế, chính sách đặc thù cho Thủ đô cần tập trung vào các lĩnh vực chiến lược nơi Hà Nội có lợi thế, nhằm tháo gỡ điểm nghẽn thể chế và tạo động lực phát triển bền vững, lan tỏa.
(VNF) - Ông Nguyễn Hồ Ngọc - Giám đốc đào tạo ATC Academy cho rằng, "mốc 500 triệu hiện nay chỉ thực sự phù hợp với các ngành có biên lợi nhuận rất cao. Nếu chỉ nhìn vào mức doanh thu mà không nhìn vào tỷ suất lợi nhuận, chính sách sẽ nặng tay với nhóm biên lợi nhuận thấp và nhẹ tay với nhóm biên lợi nhuận cao".
(VNF) - Theo TS. Nguyễn Sĩ Dũng, Việt Nam hoàn toàn có thể xây dựng một siêu đô thị biển quy mô 20 – 25 triệu dân vào năm 2050. Siêu đô thị này có thể đóng góp GDP vùng từ 700 đến 1.000 tỷ USD, trở thành "cực tăng trưởng thế kỷ" mới của châu Á, đủ sức tương tác với các trung tâm hàng đầu như Singapore, Seoul hay Tokyo.
(VNF) - Tiêu dùng của người dân chiếm gần 64% GDP đang suy yếu, kéo theo niềm tin giảm mạnh. Trong bối cảnh xuất khẩu bấp bênh, đầu tư công chậm giải ngân, các chuyên gia cảnh báo: muốn đạt tăng trưởng 10%, Việt Nam phải khơi thông túi tiền và củng cố niềm tin tiêu dùng của dân.
(VNF) - Theo PGS.TS Trần Đình Thiên, tăng trưởng 10% trở lên theo Nghị quyết của Quốc hội hay một con số khác cũng được nhưng cần phải thay đổi, đừng làm theo cách cũ.
(VNF) - Sau một năm triển khai, VIFTA đã bước đầu phát huy hiệu quả, song quá trình tận dụng ưu đãi cho thấy các ngành hàng vừa có thuận lợi, vừa phát sinh vướng mắc, đòi hỏi giải pháp phù hợp để khai thác hiệu quả hơn trong thời gian tới.
(VNF) - Theo các chuyên gia, muốn đạt tăng trưởng 10%/năm, Việt Nam cần một hệ thống tín dụng tăng tốc chưa từng có, với quy mô tín dụng dự kiến tăng gấp đôi trong 5 năm.
(VNF) - Theo TS Lê Xuân Nghĩa, nói người dân tích trữ vàng gây hại cho nền kinh tế là thiếu cơ sở. Đồng thời, không thể yêu cầu người dân “đừng mua vàng” bằng những khẩu hiệu suông.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Kỳ họp thứ 10 - kỳ họp cuối cùng của Quốc hội khóa XV chính thức được khai mạc từ cuối tháng 10. Đây là kỳ họp có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, vừa là bước tổng kết một nhiệm kỳ nhiều đổi mới, dân chủ, trách nhiệm và hiệu quả, vừa là sự chuẩn bị cho chặng đường của nhiệm kỳ Quốc hội khóa XVI với yêu cầu toàn diện và sâu sắc hơn.
(VNF) - Quá trình M&A trong lĩnh vực giáo dục không chỉ là vấn đề tài chính mà còn đòi hỏi sự nhạy bén trong quản trị văn hóa và vận hành. Đây là bài học mà ông Punendu Sharma, Giám đốc đầu tư (CIO) của EQuest Education Group, rút ra sau nhiều năm tham gia các thương vụ M&A tại Việt Nam.
(VNF) - Quỹ đất xanh tại các thành phố lớn đang dần thu hẹp, đặt ra thách thức với các cơ sở giáo dục trong việc xây dựng môi trường học tập lành mạnh. Tạp chí Đầu tư Tài chính - VietnamFinance đã có cuộc trò chuyện với bà Lê Nguyễn Trung Nguyên – Tổng giám đốc Hệ thống Giáo dục Victoria School về cách tiếp cận mô hình xanh, các cân nhắc về chi phí và vận hành, cũng như những khó khăn thực tế khi áp dụng tại môi trường đô thị Việt Nam.
(VNF) - Dự thảo Báo cáo chính trị Đại hội XIV đặt mục tiêu tăng trưởng GDP bình quân 10%/năm giai đoạn 2026–2030 – một tham vọng rất lớn trong bối cảnh mô hình tăng trưởng dựa vào lao động giá rẻ và FDI đã cạn dư địa. Các chuyên gia nhấn mạnh, muốn đạt được mục tiêu này, Việt Nam phải chuyển sang tăng trưởng dựa trên việc tăng năng suất và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - TS Nguyễn Minh Cường cho rằng khi bàn về việc xây dựng trung tâm tài chính, cần đặt vấn đề trong bối cảnh: Liệu đây có phải là bước phát triển tiếp theo sau giai đoạn tự do hóa thương mại? Trung tâm tài chính có thể trở thành xuất phát điểm và động lực để thúc đẩy quá trình tự do hóa tài chính hay không?
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Ông Nguyễn Đức Hiển - Phó Trưởng ban Chính sách, chiến lược Trung ương cho rằng, với mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số được đặt ra cho giai đoạn tới, bài toán nguồn vốn đang trở thành vấn đề sống còn. Khi hệ thống ngân hàng đã tiệm cận giới hạn mở rộng tín dụng, việc phát triển mạnh mẽ thị trường vốn - đặc biệt là thị trường chứng khoán - được xem là chìa khóa để tạo dư địa tăng trưởng bền vững cho nền kinh tế Việt Nam.
(VNF) - Sau 5 tháng tạm ngưng hoạt động để nâng cấp, sửa chữa, sân bay Vinh sẽ khai thác trở lại vào ngày 19/12 với diện mạo mới và "điểm nhấn" công nghệ hiện đại giúp hành khách có trải nghiệm tốt hơn.