Chiến công của Leicester City làm cho môn thể thao vua càng thêm ý nghĩa khi không phải lúc nào chiến thắng cũng thuộc về những đội bóng mạnh nhiều tiền, đặc biệt là đối với một chặng đua đường dài như giải Ngoại hạng Anh. Câu chuyện cổ tích của Leicester City chỉ ra rằng bóng đá là một môn thể thao tập thể và các đội bóng nhỏ cũng hoàn toàn có thể làm nên những bất ngờ.
Bài học từ câu chuyện Leicester City cũng một lần nữa nhắc cho chúng ta những bài học đắt giá trong việc phân tích đầu tư. Sau đây là 5 bài học về đầu tư mà tôi nghĩ Leicester City đã gợi ý nên.
Thứ nhất, so với thế kỷ trước, trình độ của các cầu thủ chuyên nghiệp được thu hẹp lại rất nhiều. Việc một cầu thủ đang thi đấu hay bỗng nhiên mất phong độ rồi sa sút hẳn về sau cũng chỉ ra rằng thực tế các cầu thủ chỉ tạo ra được sự khác biệt khi được đặt đúng khả năng chơi bóng cốt lõi nhất và trong một trạng thái tâm lý tốt nhất.
Điều đó có nghĩa rằng có rất nhiều các cầu thủ tiềm năng đang chưa được phát huy hết những năng lực của mình và đặc biệt là những cầu thủ này thường có giá rất thấp so với những ngôi sao. Leicester City là tập hợp của những cầu thủ chuyên nghiệp vô danh với tổng giá trị chuyển nhượng của cả đội còn chưa bằng một ngôi sao của Manchester City. Vardy và Mahred không phải đến mùa giải này họ mới đá hay nhưng chỉ khi ở Leicester City và trong chiến thuật của Ranieri thì những phẩm chất và tinh thần của họ mới được phát huy đến mức cao nhất.
Trong đầu tư cũng vậy, những công ty một khi đã tự tin lên sàn chứng khoán cũng đều là những công ty đã có những triển vọng kinh doanh nhất định, tuy nhiên phần lớn nhà đầu tư luôn tập trung vào các công ty có quy mô vốn lớn và lịch sử lâu năm vốn đang được giao dịch với giá cao. Rất nhiều những công ty nhỏ đầy triển vọng với mức giá rất rẻ chưa được nhà đầu tư nhìn nhận đúng giá trị của nó.
Cũng giống như Leicester City, khi hội tụ đủ những yếu tố cần thiết, những công ty này hoàn toàn có thể trở thành những Google, Apple hoặc Facebook thứ hai trong tương lai.
Thứ hai, việc Leicester City vô địch là một bất ngờ đối với cả thế giới, đặc biệt là đối với những người luôn tự cho là am hiểu bóng đá nhất: đó là những công ty cá cược.
Tỷ lệ chiến thắng dành cho Leicester City trước mùa giải chỉ là 1/5000, đó là tỷ lệ thấp nhất dành cho các đội bóng tham dự giải ngoại hạng. Hãy hình dùng tỷ lệ thắng cược cho đương kim thủ tưởng Anh David Cameron trở thành huấn luyện viên trưởng của Aston Villa FC thay cho Tim Sherwood cũng chỉ là 1/1000. Một câu chuyện dường như rất buồn cười còn được cho là có khả năng xảy ra cao gấp 5 lần việc Leicester City vô địch. Tỷ lệ đó thể hiện gần như một sự tin chắc của nhà cái dựa trên kiến thức và thống kê của họ về khả năng vô địch của Leicester City: Không thể.
Một sự kiện có xác suất chỉ 0.02% có thể gọi là một hiện tượng thiên nga đen (black swan). Thiên nga đen là một thuật ngữ trong kinh tế học để chỉ về những sự kiện có xác suất vô cùng thấp về khả năng xảy ra nhưng khi nó xảy ra sẽ tạo ra một tác động vô cùng lơn về mặt ý nghĩa kinh tế. Thiên nga đen hoàn toàn xảy ra trong đời mỗi người, mỗi lần nó xảy ra đều làm thay đổi nhận thức của chúng ta về vấn đề mà chúng ta đang đối mặt.
Điều này hoàn toàn đúng trong lĩnh vực đầu tư, rồi một ngày nào đó bạn có thể sẽ chứng kiến thị trường sụp đổ và hoảng loạn trong vài ngày, thị trường phản ứng theo một cách bạn không thể hiểu được như những cuộc khủng hoảng mà chúng ta từng thấy trong lịch sử. Chúng ta không thể dự báo được khi nào sự kiện thiên nga đen xảy ra, tuy nhiên hãy lên kế hoạch phản ứng cho danh mục đầu tư của bạn khi điều đó xảy ra.
Thứ ba, việc Leicester City dành chức vô địch mùa này sẽ không là bất ngờ nếu chúng ta dựa vào kết quả của 8 vòng đấu cuối mùa trước để so sánh. Trong 8 trận đó họ dành đến 6 chiến thắng, 1 trận hòa và chỉ thua một trận trước đội vô địch mùa đó là Chelsea.
Nếu có một bảng xếp hạng riêng cho 8 vòng đấu đó thì Leicester City đã là nhà vô địch với 19 điểm kiếm được, vì Chelsea thậm chí cũng chỉ dành được 17 điểm trong cùng giai đoạn đó. Số điểm bình quân Leicester City dành được trong giai đoạn đó là 2.3 điểm/trận, tương đương với số điểm họ lên ngôi vô địch trong mùa giải năm nay là 2.1 điểm/trận.
Điều đó cho thấy sự thay đổi về năng lực của Leicester City không phải chỉ bắt đầu trong mùa giải năm nay mà đã từ cuối mùa giải trước. Một sai lầm thường thấy trong chúng ta là chỉ dựa vào quá khứ của sự kiện để ra quyết định mà không cập nhật những thông tin gần nhất về sự thay đổi trong bản chất vấn đề. Khi đó chúng ta bị đóng đinh với những định kiến ban đầu. Một đội có đến 6 chiến thắng trong 8 trận gần nhất làm sao có thể được gán cho mức xác suất vô địch thấp như thế.
Trong việc đầu tư cũng vậy, việc đóng đinh vào những quan điểm đã định hình trước đó (anchoring) làm chúng ta không thể nhận ra được những sự thay đổi trong những khoản đầu tư tiềm năng đang hiện ra trước mắt chúng ta. Chúng ta cứ khăng khăng rằng đó chỉ là những sự thay đổi nhất thời và quẳng đi những cơ hội kiếm được những tài sản kếch xù từ đó.
Giá trị của cả đội hình Leicester City trong mùa giải vô địch chỉ là 54 triệu bảng. Trong khi con số đó của Chelsea và Manchester United lần lượt là 428 và 370 triệu bảng. Kết quả mùa này là Chelsea về thứ 10 và Manchester United về thứ 6. Nó chỉ ra rằng việc cộng lại đơn thuần từng giá trị cầu thủ để ra đánh giá chất lượng của một câu lạc bộ là một cách làm không phù hợp.
Cách làm đó chưa tính đến mức độ gắn kết cũng như động lực thi đấu của các thành viên trong đội bóng với nhau. Trong đầu tư cũng vậy, chúng ta thường nhìn các khoản đầu tư một cách riêng lẻ trong quá trình phân tích mà không xem xét tất cả trong một bức tranh tổng thể thông qua sự tương tác giữa các khoản đầu tư với nhau (total portfolio context).
Giá trị của một danh mục đầu tư không chỉ đơn thuần cộng dồn giá trị của từng khoản đầu tư lại với nhau. Việc không nhìn một bức tranh danh mục đầu tư hoàn chỉnh khiến cho nhà đầu tư hạn chế trong việc tối đa hóa giá trị cũng như tối thiểu hóa những rủi ro cho danh mục của mình.
Cuối cùng, chỉ có 4 đội bóng là Manchester United, Chelsea, Arsenal và Manchester city dành chức vô địch Ngoại hạng Anh trong 20 năm qua nên dường như nhà cái chỉ dựa vào mức thống kê này để đưa ra một tỷ lệ vô địch rất ưu ái cho 4 đội bóng nói trên.
Những sai lầm do việc dựa vào những dữ liệu gần đây (recent bias) chỉ ra rằng con người luôn có xu hướng chỉ muốn thông tin nào dễ tìm kiếm nhất chứ không hẳn là những thông tin khách quan. Trong đầu tư cũng vậy, việc chúng ta chỉ muốn tìm kiếm những thông tin dễ dàng tìm kiếm nhất để ủng hộ cho quan điểm hiện tại của chúng ta khiến chúng ta không thể tiếp cận đến những thông tin mang tính chất khách quan, phản ánh bản chất vấn đề.
Bài học của Leicester City không những là một lời cổ vũ cho các đội bóng nhỏ trong việc tạo nên cuộc lật đổ trong môn thể thao vua này trong thời gian tới, mà nó còn là một lời nhắc nhở với các nhà đầu tư chứng khoán về những bài học và những sai lầm họ thường mắc phải khi tham gia vào thị trường chứng khoán.
Những hạn chế của con người trong việc không thể nhận thức được đâu là những gì mình chưa biết, những lười biếng trong việc tìm kiếm thông tin và chỉ tập trung vào những gì sẵn có, những mỏ neo sai lầm vào những vấn đề đang thay đổi và một quan điểm hạn chế trong việc đánh giá các cơ hội đầu tư trong một bức tranh tổng thể là những yếu điểm cố hữu khiến cho phần lớn các nhà đầu tư không thể thành công trong việc đầu tư của mình.
| (*) Chuyên viên tư vấn chiến lược cấp cao của Phoenix Global Wealth Management - là một thành viên của Phoenix Capital Group, một tổ chức chuyên môn trong việc xây dựng các chỉ số và quản lý danh mục đầu tư, cũng như giới thiệu các cơ hội đầu tư đến các nhà đầu tư trên thị trường Mỹ, Châu Á và toàn cầu. |
Tags:
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
