Chuyên gia VCCI: Cần bỏ cơ chế độc quyền trong xây dựng phương án tăng giá điện
Thụy Khanh -
02/12/2017 00:19 (GMT+7)
(VNF) – Theo đánh giá của ông Nguyễn Minh Đức (thành viên Ban Pháp chế Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam - VCCI), quá trình kiểm tra chi phí sản xuất điện đã đạt được sự tiến bộ về minh bạch nhưng việc quyết định tăng giá bán điện vẫn còn khá độc quyền.
Kiểm tra giá thành sản xuất điện đã minh bạch hơn, nhưng...
Theo ông Nguyễn Minh Đức, giá điện tại Việt Nam không được quyết định theo nguyên lý cung cầu, vì hiện nay vẫn chưa xây dưng được thị trường điện cạnh tranh. Giá điện được tính theo nguyên tắc lấy tổng chi phí sản xuất chia cho tổng sản lượng. Do vậy, muốn xác định giá điện đúng thì điều quan trọng là phải xác định chính xác chi phí sản xuất điện.
Là thành viên của Tổ công tác kiểm tra chi phí sản xuất điện, ông Nguyễn Minh Đức cho biết quy trình kiểm tra gồm các bước sau: Đầu tiên Bộ Công Thương ra thông báo về việc kiểm tra, sau đó Cục Điều tiết điện lực gửi thông báo cho Tập đoàn Điện lực (EVN) để đơn vị này chuẩn bị hồ sơ, tài liệu.
"Chúng tôi làm việc 1 buổi với EVN để thống nhất về các hồ sơ. Sau đó Đoàn kiểm tra sẽ làm việc với các đơn vị của EVN: 1 buổi tại Tập đoàn, 1 buổi về sản xuất điện, 1 buổi về truyền tải điện, 5 buổi với 5 Tổng công ty điện tại các miền. Kế tiếp là 1 buổi với EVN về các vấn đề còn vướng mắc, 1 buổi với các thành viên trong Tổ để thống nhất nội dung cuối cùng.
"Trong các buổi làm việc này, các đơn vị của EVN sẽ cung cấp đầy đủ các hồ sơ mà chúng tôi yêu cầu. Các thành viên sẽ hỏi những vấn đề còn chưa thống nhất hoặc khó hiểu. Chúng tôi sẽ chia nhóm để làm: nhóm về chi phí, tiền lương, nhóm về đề kĩ thuật, nhóm về kinh doanh…
"Theo đánh giá cá nhân của tôi thì tổ công tác làm việc nghiêm túc. Trong quá trình làm việc, cũng có lúc không thống nhất hoặc có những thông tin không khớp thì chúng tôi yêu cầu điều chỉnh ngay", ông Đức nói.
Ông Nguyễn Minh Đức - Ban Pháp chế, VCCI
Tuy nhiên theo ông Đức, việc kiểm tra chi phí sản xuất điện dù đã có bước tiến so với trước đây nhưng vẫn còn có điểm vẫn cần được cải thiện để trở nên minh bạch hơn.
Thứ nhất là việc đi kiểm tra chi phí sản xuất kinh doanh điện hằng năm mới chỉ có sự tham gia của VCCI và Hội bảo vệ người tiêu dùng (đại diện cho bên mua điện) còn việc quyết định tăng giá bao nhiêu (5 – 6 – 7%) thì hiện tại vẫn chưa có sự tham gia của bên mua điện mà chỉ có bên bán điện thôi (EVN và Nhà nước).
"Như vậy ở đây chúng ta có một điểm cần cải thiện đó là có sự tham gia của bên mua điện để quyết định xem là mức tăng giá điện bao nhiêu.
"Hiện tại đã có quyết định của Thủ tướng về cơ chế điều chỉnh giá điện hay Chỉ thị 11 của Bộ Công Thương liên quan đến những nội dung công khai minh bạch, tuy nhiên theo pháp luật về bí mật nhà nước thì những phương án giá điện trước khi đưa ra thì vẫn thuộc dạng tài liệu mật. Chúng tôi cho rằng việc này cần phải thay đổi. Việc tính toán phương án giá điện tăng lên bao nhiêu nên có sự tham gia đầy đủ, không nên để cơ chế mật như vậy", ông Đức đề xuất.
Tăng giá điện vẫn đảm bảo thu hút đầu tư nước ngoài
Như VietnamFinance đã thông tin, từ ngày 1/12/2017, giá bán điện bình quân sẽ tăng 6,08% lên mức 1.720,65 đồng/kWh.
Trao đổi với báo giới tại cuộc họp báo tổ chức chiều nay (1/12) tại trụ sở Bộ Công Thương, ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực, cho biết việc tăng giá điện dựa trên báo cáo đánh giá về giá thành sản xuất kinh doanh điện năm 2016.
Trong đó, Bộ Công Thương có xem xét đến các yếu tố tăng giảm chi phí đầu vào và các khoản chi phí chưa tính vào giá thành sản xuất, kinh doanh điện năm 2016 và chi phí ước thực hiện năm 2017 theo quy định tại Quyết định số Quyết định số 24 của Thủ tướng.
Trả lời cho câu hỏi giá điện tăng 6,08% có đảm bảo thu hút đầu tư nước ngoài vào ngành điện hay không, ông Tuấn cho biết một trong những cơ chế thu hút đầu tư là điều hành giá điện phải theo những thông số yếu tố đầu vào: chi phí mua điện từ các đơn vị phát điện trong đó có các yếu tố như tỷ giá, chi phí bán lẻ, chi phí mua điện trên thị trường điện…
"Khi điều chỉnh cơ chế phù hợp thì tôi tin sẽ thu hút đầu tư vào ngành điện", ông Tuấn nói.
Ông Tuấn cũng cho hay Bộ Công Thương hiện đang tích cực trong thị trường bán buôn cạnh tranh để thu hút đầu tư trong ngành điện.
Ông Nguyễn Anh Tuấn, Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực
Về thắc mắc tăng giá điện có tính tới ảnh hưởng đến người có thu nhập thấp không, vị Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực cho biết theo thống kê năm 2016, có 5,4 triệu khách hàng tiêu thụ từ 50 - 100 kW/h, 4,1 triệu hộ tiêu thụ dưới 50 kW/h.
"Chính phủ hỗ trợ cho các hộ nghèo, chính sách mức 50kW/h của bậc thang đầu tiên, theo đó các hộ nghèo sẽ được hỗ trợ 51.000 đồng/tháng. Đối tượng nào được hưởng thì theo quy định chung của Nhà nước. Tổng số tiền hỗ trợ là trên dưới 2.500 tỷ đồng/năm", ông Tuấn cho hay.
Về câu hỏi tăng giá điện ảnh hưởng thế nào đến lạm phát, và chi phí sản xuất của doanh nghiệp, ông Nguyễn Anh Tuấn cho biết: "Thủ tướng đã yêu cầu các Bộ ngành tham gia đóng góp ý kiến, trong đó Bộ Kế hoạch và Đầu tư trả lời rằng giá điện làm tăng 0,07% giá sản xuất và làm tăng 0,08% CPI trong năm 2017".
Ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết thêm, trong 28,5 triệu hộ dùng điện thì 78% số hộ dùng dưới 200 số điện. Theo tính toán của các chuyên gia thì CPI bị ảnh hưởng 0,1% còn GDP bị ảnh hưởng 0,166 %".
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương
(CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng,
nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn
và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh
thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu
cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng
thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao
đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.