GS Lê Du Phong: ‘Hãy trả lại cho các tập đoàn kinh tế nhà nước vai trò đích thực của nó’

Sáng 26/2, Đại học Kinh tế Quốc dân đã tổ chức tọa đàm “Quan điểm, chủ trương, giải pháp phát triển kinh tế bền vững, sáng tạo, bao trùm”.

Phát biểu tại tọa đàm, GS Lê Du Phong đánh giá các tập đoàn kinh tế nhà nước, dù nắm những lĩnh vực then chốt của nền kinh tế, được nhà nước đầu tư mọi thứ, được ưu tiên nhiều phương diện, nhưng hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh lại thấp, có tập đoàn còn lỗ nặng.

“83 tập đoàn, tổng công ty nhà nước có tổng tài sản năm 2017 là 2,27 triệu tỷ đồng nhưng tổng số nợ phải trả lên tới 1,53 triệu tỷ đồng, tương đương 55% tổng tài sản”, GS Phong nói.

GS Phong cho rằng những tồn tại, những tội lỗi của các tập đoàn kinh tế nhà nước là do cơ chế đẻ ra chứ không phải do tự thân các tập đoàn. Do đó, ông cho rằng nhà nước phải thi hành 8 điểm.

Trước hết là phải hoàn thiện hệ thống luật pháp  về kinh tế theo hướng đầy đủ, đồng bộ, rõ ràng, minh bạch, chặt chẽ và hội nhập quốc tế, nhằm tạo ra môi trường pháp lý thực sự thuận lợi cho mọi thành phần kinh tế, nhất là cho các tập đoàn kinh tế hoạt động và cạnh tranh bình đẳng trên thị trường.

Bên cạnh đó, cần tập trung rà soát và kiên quyết loại bỏ các điều kiện, các thủ tục hành chính gây ra sự nhiêu khê, phiền hà, nhũng nhiễu đối với hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp nói chung, các tập đoàn kinh tế nói riêng.

“Nhà nước cần kiện toàn bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế các cấp: nghiên cứu, giảm các cơ quan, các tổ chức, các đầu mối trung gian không cần thiết; đưa ra khỏi bộ máy những cán bộ, công chức không đủ năng lực và phẩm chất trong thực thi công vụ, đồng thời phải thay đổi một cách căn bản việc trả lương cho đội ngũ này. Lương công chức phải bảo đảm cho họ có mức sống trung lưu trong xã hội”, GS Phong nhấn mạnh.

Đặc biệt, GS Phong cho rằng đã đến lúc nhà nước cần trả lại cho các tập đoàn kinh tế nhà nước vai trò đích thực của nó, đó là một doanh nghiệp. Để thực hiện điều này, nhà nước cần xóa bỏ bộ chủ quản, cơ quan chủ quản đối với các tập đoàn kinh tế nhà nước, chuyển họ sang hoạt động theo cơ chế tự chủ, tự chịu trách nhiệm.

Về nhân sự, không đưa công chức nhà nước ( với chức vụ này, hàm nọ) về làm lãnh đạo nữa mà nên tuyển chọn thông qua thi cử, sau đó là hợp đồng thuê một cách rõ ràng, minh bạch (có thể cả người nước ngoài).

“Tách trách nhiệm xã hội ra khỏi chức năng, nhiệm vụ của của các tập đoàn kinh tế nhà nước. Khi nhà nước cần các tập đoàn này tham gia vào một hoạt động xã hội nào đó, nhà nước phải có hợp đồng thuê mướn rõ ràng, chi trả sòng phẳng”, GS Phong nói.