Trả lời phỏng vấn báo chí, chuyên gia Nguyễn Trần Bạt nói:
"Trước hết là phải đánh giá cao sự nhẫn nại và tích cực của Chính phủ trong việc vận động ký kết Hiệp định thương mại tự do giữa Việt Nam và EU. Cũng giống như sự thành công trong việc gia nhập CPTPP, đây là một việc thể hiện thái độ kiên trì của Việt Nam đối với toàn cầu hóa.
Chúng ta biết rằng thế giới đang ở giai đoạn vĩ thanh của toàn cầu hóa, các cam kết đa phương đã bắt đầu mất dần hiệu lực, làm giảm bớt khả năng tạo ra các cảm hứng phát triển kinh tế, phát triển các quan hệ chính trị. Trong bối cảnh ấy, Cộng đồng Châu Âu vẫn khá tích cực trong việc ký kết các cam kết nói chung và cam kết với Việt Nam nói riêng.
Thế giới chắc chắn có cảm tình với sự kiên nhẫn của Chính phủ chúng ta đối với toàn cầu hóa. Từ hiệp định này đem lại nhiều lợi ích về mặt chính trị, làm cho Việt Nam được nhìn nhận như một quốc gia tôn trọng các cam kết, hay các khía cạnh đạo đức của các cam kết. Việc kiên trì trong các quan hệ để ký kết các hiệp định thương mại tự do với các quốc gia và cộng đồng quốc gia khác thể hiện sự dễ chịu về mặt chính trị, về mặt đạo đức của Việt Nam.
Tuy nhiên, việc ký kết mới là bước đầu tiên có tính chất hành pháp, mỗi hiệp định như vậy còn phải đi qua một quy trình pháp lý nữa ở cơ quan lập pháp để trở nên có hiệu lực.
Sau đó, Chính phủ nên tổ chức phổ biến sâu, rộng các cam kết ra xã hội, để các doanh nghiệp chuẩn bị đầy đủ các bản lĩnh triển khai các mối quan hệ này và biến nó từ chỗ các cam kết tinh thần, cam kết đạo đức thành cam kết có giá trị kinh tế thực tế".
- Theo ông, các doanh nghiệp phải chuẩn bị những gì để đón đầu Hiệp định khi đi vào thực tế?
Đương nhiên các doanh nghiệp sẽ đi tìm đường của họ, đầu tiên là họ tìm đối tác. Trước đây chúng ta chỉ để ý đến đối tác đầu tư, nhưng 15 năm trở lại đây thì người ta bắt đầu tìm đối tác thương mại, thậm chí kể cả các thương mại tiêu cực cũng cần có đối tác. Ví dụ Asanzo muốn có sản phẩm thì phải có đối tác hay có kẻ cung cấp hàng hóa, thậm chí in nhãn cũng phải có những kẻ hợp tác. Nếu không được hướng dẫn đầy đủ về mặt pháp chế thì các công ty sẽ đi theo con đường hợp tác theo kiểu đen tối.
Và đừng bao giờ cho rằng, tất cả các khuyết điểm của các doanh nghiệp là hoàn toàn do nó. Ngoài những yếu tố chủ quan, sự tiêu cực xuất hiện từ phía doanh nghiệp còn do sự thiếu hướng dẫn một cách chắc chắn của quản lý nhà nước trong các hoạt động của nó trên các hướng thương mại được nêu trong các FTA.
Sau một chu kỳ đưa ra các cam kết trong giai đoạn cũ, chúng ta bước sang giai đoạn thứ hai của các cam kết quốc tế có chất lượng toàn cầu, bắt đầu từ CPTPP. Rút kinh nghiệm giai đoạn trước, chúng ta cần phải biến sự hiểu biết, sự thông thái có chất lượng của Chính phủ thành sự thông thái có chất lượng của xã hội. Điều đó giúp cho các doanh nghiệp tránh được những gì mà chúng ta đã vấp phải trong những đợt chống bán phá giá của các đối tác trong các Hiệp định trước đây.
Hiệp định thương mại tự do với Châu Âu từ giờ cho đến khi được Quốc hội các bên phê chuẩn, còn một giai đoạn khá dài, có thể tới một năm. Khoảng thời gian ấy là lúc Chính phủ nên tranh thủ để biến nó thành kiến thức toàn xã hội.
Bộ Tư pháp hiện đang tổ chức một lớp đào tạo các luật sư quốc tế, ở đấy bài học khó nhất là về WTO. Đến bây giờ WTO vẫn còn đang được phổ biến trong các lớp học chính thức của Bộ Tư pháp, mà những lớp học như thế không phải là phổ biến. Trong khi đó WTO đã có dấu hiệu lỗi thời, vòng đàm phán mới chưa hoàn thành, vòng đàm phán cũ thì lạc hậu. Đã cam kết gia nhập WTO có nghĩa là chúng ta thừa nhận luật WTO là một bộ luật của Việt Nam. Thế nhưng bộ luật ấy lại chưa trở thành kiến thức của xã hội Việt Nam thì làm thế nào để thực hiện một cách có hiệu quả. Rút kinh nghiệm của giai đoạn trước, Chính phủ nên xúc tiến một cách tích cực hơn trong việc phổ biến nội dung của các cam kết mới, trong đó có CPTPP và EVFTA.
- Vấn đề chất lượng sản phẩm có phải là vấn đề được ưu tiên hàng đầu khi doanh nghiệp muốn được hưởng lợi từ các FTA?
Chất lượng sản phẩm là các tiêu chuẩn cố định. Chất lượng sản phẩm cùng với sự phát triển kinh tế toàn cầu đã trở thành tiêu chuẩn cố định trong các quan hệ. Thí dụ, tiêu chuẩn Euro 4, 5, 6 là tình huống cố định. Chúng ta muốn bán hàng cho họ thì chúng ta buộc phải có sản phẩm đạt chất lượng.
Ở đây tôi muốn nhấn mạnh đến sự hỗ trợ trí tuệ trong giao lưu thương mại, còn các tiêu chuẩn công nghiệp là cố định. Thậm chí người ta đã xem nhân quyền cũng là tiêu chuẩn cố định rồi. Thí dụ, anh sử dụng lao động tù nhân, lao động trẻ em là thì không được bán những sản phẩm ấy vào đất nước chúng tôi. Sự khôn ngoan thương mại thể hiện ở khía cạnh tránh các tình huống được nêu trong các điều luật đặc biệt, tránh những hoạt động có tính chất lộ liễu của nhà nước để rơi vào các bẫy thuế quan. Còn các tiêu chuẩn về hàng hóa và chất lượng, các tiêu chuẩn về xuất xứ đã thành luật. Luật ấy độc lập với các FTA, các FTA thừa nhận nó chứ không sinh ra nó.
- Ngoài việc phổ biến thông tin, theo ông, Chính phủ nên làm gì để giúp các doanh nghiệp?
Trước hết là các trường luật nên đưa các FTA vào chương trình giảng dạy của mình. Phổ biến trên báo chí mới chỉ là một hình thức sơ khai. Khi Chính phủ đã cam kết, tức là Việt Nam có thêm một bộ luật. Các trường luật và trường ngoại thương nên đưa các FTA vào chương trình giảng dạy, nếu không thì các thương nhân, các doanh nghiệp sẽ đứng ngoài sự hiểu biết.
Các nội dung FTA là những cam kết xã hội có giá trị rộng lớn, dứt khoát phải đưa nó thành chương trình giảng dạy tại các trường luật, báo chí phải phổ biến nó, các cơ quan liên quan phải nghiên cứu nó trên các khía cạnh khác nhau, trên từng ví dụ thương mại cụ thể có liên quan.
Mỗi một FTA phải có chuyên gia của nó, phải có luật sư chuyên về nó. Tức là phải biến các FTA trở thành trí tuệ có chất lượng phổ biến, chắc chắn và cơ bản trong đời sống xã hội.
- Ở ASEAN mới chỉ có Singapore ký hiệp định thương mại tự do với EU, còn những nền kinh tế khác như Malaysia, Indonesia… thì vẫn chưa. Theo ông, nên nhìn nhận thế nào về thực tế này?
Chúng ta ký được Hiệp định với EU là chúng ta đã mang niềm tự hào của một quốc gia bắt đầu sánh vai cùng các cường quốc năm châu. Như vậy, sánh vai cùng các năm châu ở khu vực này mới có Singapore và bây giờ là Việt Nam. Để biến sự sĩ diện tinh thần ấy trở thành các thực lợi thì xã hội chúng ta còn phải phấn đấu vài ba năm nữa. Sau ngày chủ nhật 30/6, từ thứ hai trở đi chúng ta phải bắt đầu quá trình truyền bá, giảng dạy các nội dung của EVFTA để biến các cam kết có tính chất Chính phủ thành các cam kết có tính chất xã hội. Đấy là con đường để tạo ra sự phát triển thông qua các hiệp ước quốc tế mà chúng ta đã tham gia.
Tags:
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
