Dự án Luật Đất đai (sửa đổi) là một đạo luật quan trọng, phức tạp, giữ vai trò căn bản trong hệ thống pháp luật về đất đai, có mối quan hệ và ảnh hưởng sâu sắc đến việc thực thi các chính sách quy định trong rất nhiều luật khác, tác động đến mọi mặt của đời sống kinh tế-xã hội, tới tất cả các tổ chức và từng người dân.
Thảo luận về dự án Luật Đất đai (sửa đổi), đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng đất đai là vấn đề có nhiều phức tạp, cụ thể trong thời quan đã xảy ra nhiều vụ khiếu kiện vấn đề đất đai đã dẫn đến đổ máu trong chính gia đình ruột thịt.
“Đây một phần lỗi là cơ chế, chính sách chúng ta chưa minh định được các quan hệ đất đai. Đặc biệt là quan hệ về sở hữu, quan hệ sử dụng và định đoạt với tư cách là một chế định về quyền sở hữu”, ông Vân nói.
Vì vậy, theo đại biểu Lê Thanh Vân, việc sửa đổi đất đai lần này nhằm khắc phục những hạn chế, những vấn đề nổi cộm, bức xúc nhất, đồng thời trả lời được đâu là nguyên nhân của các xung đột, mâu thuẫn trong quan hệ liên quan đến đất đai.
Đại biểu Lê Thanh Vân cho biết qua thực tiễn có một số thực trạng rất bức xúc, đầu tiên là phân loại đất. “Chúng ta hiện nay có cách phân loại đất nhưng chỉ phù hợp với giai đoạn trước. Khi kinh tế thị trường đã ăn sâu, chúng ta phải có nhận thức đúng hơn về phân loại đất, trong đó đất ở là cốt lõi dẫn đến xung đột trong quan hệ đất đai”, ông Vân nêu.
Đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng cần phân loại tường minh hơn, đất nào là khu vực nhà nước quản lý thực hiện quyền chủ sở hữu theo Hiến pháp, còn đất mà thuộc về liên quan đến sử dụng của tư nhân thì phải thừa nhận quyền tài sản trong quyền sử dụng đất.
“Chúng ta không thừa nhận sở hữu tư nhân về đất đai nhưng phải thừa nhận quyền tài sản nằm trong quyền sử dụng đất”, ông Vân nhấn mạnh.
Nói rõ về vấn đề này, đại biểu Lê Thanh Vân lấy ví dụ như trường hợp đất nông nghiệp. “Nếu như chúng ta không coi quyền sử dụng của họ như quyền tài sản thì việc thu hồi đất diễn ra rất căng thẳng và có thể dẫn đến những tranh chấp rất quyết liệt”, ông Vân nói.
Vấn đề gây bức xúc tiếp theo là xác định giá đất. Theo đại biểu Lê Thanh Vân, việc xác định giá đất còn mang tính chủ quan, đôi khi là áp đặt. “Chúng ta nói là tuân theo thị trường nhưng thực ra chúng ta có theo hết thị trường đâu”, ông Vân nêu.
Đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng một trong những nguyên nhân dẫn đến xung đột trong quan hệ đất đai là chênh lệch địa tô mà địa tô được tạo ra từ đầu tư công và đầu tư bất động sản.
Để làm rõ vấn đề này, đại biểu Lê Thanh Vân ví dụ: “Một người nông dân có một sào đất, mỗi năm thu hoạch 2 vụ lúa, 1 vụ màu thì nó mang lại giá trị sau khi trừ chi phí đầu tư có thể được 100 triệu đồng. Tuy nhiên mảnh đất sau khi nhà nước thu hồi để đầu tư dự án công cộng hoặc đầu tư dự bất động sản thì nó đội giá lên rất nhiều 5 lần, 10 lần, có chỗ là hàng trăm lần”.
Bên cạnh đó, theo đại biểu Lê Thanh Vân, việc đền bù tái định cư đôi khi không sòng phẳng. “Nếu như chúng ta thu hồi theo giá mặc định của Nhà nước, giá 1m2 đất nông nghiệp ở thời kỳ thấp nhất chỉ khoảng 100.000 - 200.000 đồng, bây giờ là 1 triệu đến vài triệu. Nhưng khi trở thành đất bất động sản thì nó tăng lên đến vài trăm triệu”, ông Vân cho hay.
Vấn đề thứ ba là về tư duy nhiệm kỳ. Theo đại biểu Lê Thanh Vân, gần như một ban chấp hành nhiệm kỳ của chính quyền nào đó bao giờ cũng điều chỉnh quy hoạch gia tăng quỹ đất.
Tuy nhiên, theo đại biểu, việc tăng quỹ đất thực chất là bán đất tăng ngân sách lấy thành tích, đây là tình trạng rất nguy hiểm. “Nhiều kỳ đại biểu Quốc hội đã nói rằng đừng có ăn vào tương lai của con cháu chúng ta, đất đai là tài sản, tài nguyên không tái tạo”, đại biểu Lê Thanh Vân nhấn mạnh.
Đại biểu Lê Thanh Vân cũng đặc biệt nhấn mạnh thu tiền sử dụng đất để tăng ngân sách phản ánh yếu kém trong tổ chức triển khai các nhiệm vụ phát triển kinh tế xã hội.
“Tới đây, nếu như Luật đất đai chúng ta xác định đúng đắn, hạn chế thì mới tạo ra áp lực các cấp chính quyền địa phương phải nghĩ cách tổ chức hoạt động kinh tế nào gia tăng giá trị bằng năng suất lao động, bằng các tổ chức, các hoạt động sản xuất dịch vụ để tạo ra giá trị xã hội cho xã hội”, ông Vân nói.
Một vấn đề khác cũng gây ra không ít bức xúc là việc lẫn lộn đấu thầu đấu giá đất. “Nhiều địa phương qua thực tiễn cho thấy có những trường hợp chưa đấu giá đất những đã đấu thầu rồi.
Đấu giá đất để xác định giá trị hình thành giá cả, từ đó mới kêu gọi nhà đầu tư và đấu giá, đấu thầu. Tuy nhiên, theo đại biểu Lê Thanh Vân thực trạng hiện nay đôi khi là đấu thầu lại có trước đấu giá, thậm chí là đồng nhất đấu giá, đấu thầu, cho nên tính chủ quan đó dẫn đến nhiều hệ lụy xã hội.
Từ những vấn đề trên, đại biểu Lê Thanh Vân đã nêu một số đề xuất trong Luật Đất đai sửa đổi. Thứ nhất là xác định mục đích thu hồi đất chỉ có một không phân biệt và cách thức thu hồi đất, việc đền bù giải phóng phải như nhau.
“Khi Nhà nước đã thực hiện quy hoạch cho dù dự án công, dự án tư đều có mục đích là phát triển kinh tế xã hội, trừ các dự án đặc biệt về quốc phòng, an ninh”, đại biểu Lê Thanh Vân nói.
Thứ hai là tiến trình giải phóng mặt bằng đền bù. Ông Vân cho rằng phải theo trình tự trước hết là đánh giá hiện trạng, từ đó xác định giá cơ sở thì lúc đó mới tiến hành đấu giá và thu tiền đấu giá. Bước tiếp theo là thanh toán tiền đền bù cho người bị thu hồi đất và cuối cùng mới đến di dời và cưỡng chế.
Vấn đề thứ ba theo đại biểu Lê Thanh Vân là trong Luật đất đai phải ghi một vấn đề có tính nguyên tắc đó là không mở rộng quỹ đất làm tiền đề cho việc thu ngân sách từ việc chuyển mục đích sử dụng đất.
Vấn đề tiếp theo là đối với các dự án đã được giao, phải kiên quyết xử lý, kỷ cương trong đó đất đai. “Khi đã quá hạn thì thu hồi, còn nếu như gia hạn có lý do thì trừ những trường hợp bất khả kháng”, ông Vân nhấn mạnh.
Cũng theo đại biểu Lê Thanh Vân, trong Luật Đất đai phải có quy định thật chặt, đó là khi mảnh đất được đấu giá phải là mảnh đất đã được quy hoạch, phê duyệt. “Vừa xây dựng triển khai dự án, vừa chạy thủ tục để lách luật là không được”, ông Vân nói.
Một vấn đề cuối cùng là giao đất cho dự án phải phù hợp với vòng đời triển khai của từng dự án. Đại biểu Lê Thanh Vân cho rằng trong tín dụng không thể lấy vốn vay ngắn hạn để chi cho đầu tư dài hạn. “Cũng như vậy, giao đất cho các dự án có vòng đời 30 năm, 50 năm để đánh giá kỹ và phù hợp với việc giao đất", ông Vân nói.
Đại biểu Lê Thanh Vân ví dụ: “Các dự án vòng đời chỉ có 35 năm thì đừng có giao 55 năm chủ đầu tư, người ta có thể lợi dụng để cho thuê lại, gây thất thoát ngân sách”.
Tags:
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.
