'Sớm sửa Luật Thuế TNCN, không thể cứng nhắc chờ đến 2026'
(VNF) - TS Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu Tin học và Kinh tế Ứng dụng cho rằng, cần ưu tiên sớm sửa Luật Thuế Thu nhập cá nhân (TNCN) để thay đổi mức giảm trừ gia cảnh, hỗ trợ cho đời sống của người dân khi cách tính thuế đã không còn phù hợp và lạc hậu.
Thuế thu nhập cá nhân (TNCN) đang là một trong những vấn đề nổi cộm tại các phiên thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội, ngân sách nhà nước của Quốc hội. Nhiều đại biểu cho rằng cần sớm sửa đổi Luật Thuế TNCN để phù hợp với tình hình kinh tế hiện tại.
Để làm rõ về vấn đề này, Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với TS Nguyễn Hoàng Hiệp, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu Tin học và Kinh tế Ứng dụng.
Ông đánh giá thế nào về cách tính thuế thu nhập cá nhân theo quy định hiện hành?
TS Nguyễn Hoàng Hiệp: Từ kỳ tính thuế năm 2020, mức giảm trừ gia cảnh đối với đối tượng nộp thuế đã được nâng từ 9 triệu lên 11 triệu đồng/tháng, tương đương 132 triệu đồng/năm; mức giảm trừ đối với người phụ thuộc nâng từ 3,6 triệu đồng/tháng lên 4,4 triệu đồng/tháng.
Đã hơn 3 năm kể từ khi có sự điều chỉnh về mức giảm trừ gia cảnh, mặt bằng giá cả, chi phí sinh hoạt so với thời điểm đó cũng đã tăng lên khá nhiều. Giá cả biến động từ những cốc cà phê, từ mớ rau đến học phí, viện phí,… trong khi mỗi tháng người dân vẫn phải chịu 1 khoản thuế thu nhập cá nhân được đánh giá là cao so với thu nhập.
Ở những thành phố lớn, chi phí sinh hoạt tăng theo ngày, theo tuần với mức tăng có thể nhanh hơn thu nhập trong bối cảnh nhiều doanh nghiệp gặp khó trong giai đoạn phục hồi vừa qua.
Đối với cách tình thuế hiện tại, những người có thu nhập cao đang được khấu trừ gia cảnh tương đương với những người có thu nhập thấp. Điều này sẽ tạo ra sự mất công bằng xã hội. Cần phải thay đổi cách tính, phân biệt khoảng cách giữa thu nhập cao và thấp, từ đó gia tăng mức giảm trừ gia cảnh cho đối tượng thu nhập thấp để hỗ trợ đời sống, tránh làm gia tăng khoảng cách giàu nghèo trong nước.

Không chỉ phân biệt giữa thu nhập, cách tính thuế còn cần phân biệt giữa các ngành nghề kinh doanh, phải tính đến các yếu tố như môi trường độc hại khác với môi trường văn phòng để thêm tiêu chí tính thuế thu nhập cá nhân. Ngoài ra, việc phân biệt cách tính thuế giữa các địa phương cũng vô cùng quan trọng. Với cùng mức thu nhập, chi phí sinh hoạt ở các thành phố lớn so với vùng nông thôn có mức chênh lệch lớn. Việc “cào bằng” tính thuế thu nhập cá nhân như hiện nay với tất cả người dân trong xã hội được cho là chưa công bằng. Nhiều chuyên gia cũng như đại biểu Quốc hội đánh giá, cách tính thuế thu nhập cá nhân hiện tại là rất lạc hậu và không phù hợp với tình hình của Việt Nam hiện tại.
Theo ông, việc phải chờ thêm 3 năm để sửa đổi Luật Thuế TNCN và đưa vào thực thi sẽ gây ảnh hưởng gì tới người dân?
Theo những phát biểu của Bộ trưởng Bộ Tài chính Hồ Đức Phớc, chương trình xây dựng luật, pháp lệnh để sửa đổi Luật Thuế TNCN đã được bổ sung vào kỳ họp tháng 10/2025, dự kiến thông qua vào kỳ họp tháng giữa năm 2026.
Điều này có nghĩa là phải đến năm 2027, Luật Thuế TNCN sửa đổi mới được đưa vào thực thi và thậm chí phải chờ 1-2 năm để những sửa đổi của bộ luật này tác động vào thực tiễn. Như vậy thời gian chờ đợi của người dân không chỉ là 3 năm mà có thể nhiều hơn.
Trong khi đó, bộ phận người dân bị ảnh hưởng không tốt bởi sự lạc hậu của bộ luật này là không hề ít. Việc phải chờ đợi thêm 1 năm đã đủ gây nên tác động tiêu cực đến đời sống của người dân và nhìn rộng ra có thể ảnh hưởng tới thị trường bán lẻ tiêu dùng, hay những lĩnh vực khác như du lịch nghỉ dưỡng, tài chính ngân hàng khi túi tiền của người dân không còn dư dả.
Tôi cho rằng các bộ, ban, ngành cần ưu tiên sửa đổi những quy định lạc hậu của Luật Thuế TNCN, không thể cứng nhắc làm chậm trễ thêm điều này tới năm 2025-2026. Những bức xúc của người dân về mức giảm trừ gia cảnh, về cách tính thuế TNCN không chỉ diễn ra trong những tháng gần đây mà đã là câu chuyện của nhiều năm trở lại đây.
Nếu chậm trễ trong việc sửa đổi Luật Thuế TNCN thêm 3-4 năm nữa, vấn đề này có thể trở thành nỗi bức xúc suốt cả thập kỷ của người dân.
Thuế TNCN là một trong 3 trụ cột thuế của Việt Nam, đóng góp quan trọng cho ngân sách nhà nước bên cạnh thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng. Khoản thuế này trích trực tiếp từ thu nhập của mỗi người nhân, do đó phải để người dân cảm thấy thoải mái, phù hợp khi đóng góp cho ngân sách Nhà nước.
Ông đề xuất nên sửa đổi Luật Thuế TNCN như thế nào để phù hợp với tình hình hiện tại?
Cần sửa đổi Luật Thuế TNCN theo nhiều hình thức chứ không đơn thuần là mức giảm trừ gia cảnh, mà còn phải tính đến cả người phụ thuộc và phải được xem xét đánh giá góc độ thành thị, nông thôn, ngành nghề vì với giảm trừ người phụ thuộc hiện nay là hoàn toàn không thể nuôi một đứa trẻ ở khu vực thành thị lớn như TP. HCM, Hà Nội...
Nhìn vào các quốc gia trong khu vực, người dân của họ được khấu trừ rất nhiều các loại chi phí vào thu nhập chịu thuế. Chúng ta nên tham khảo cách tính thuế thu nhập của các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Malaysia, Indonesia … để có cách tính toán có chọn lọc và bổ sung những chi phí cần thiết và phù hợp để khấu trừ vào thu nhập chịu thuế của người dân.
Ngoài ra, thu nhập cá nhân bất thường nên xác định rõ thế nào là thu nhập bất thường và đóng thuế theo khung cho phù hợp đồng thời không được cộng dồn với thu nhập thường xuyên để tính thuế thu nhập được vì hai khoản thu nhập bất thường và thường xuyên là khác nhau do vậy tình cần làm rõ hai loại thu nhập này để tránh người lao động phải đóng thuế hai lần
Chính phủ hối thúc, Bộ Tài chính sắp nâng mức giảm trừ gia cảnh thuế TNCN?
- Lương 12 triệu/tháng không đủ sống, Bộ Tài chính tính nâng giảm trừ gia cảnh tính thuế TNCN 03/11/2023 08:39
- Tăng mức giảm trừ gia cảnh: Những câu chuyện từ chi tiêu thực tế 07/05/2024 08:00
- Giảm trừ gia cảnh liệu đã đủ sống? 06/05/2024 08:00
- 'Cần tính giảm trừ gia cảnh theo xu hướng phát triển' 08/05/2024 08:00
- Sửa Luật Thuế thu nhập cá nhân: 'Cân nhắc thêm các hình thức giảm trừ' 05/03/2024 11:39
Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
Thương mại hóa tài sản trí tuệ: Để mỗi startup có thể thay đổi 1 ngành kinh doanh
(VNF) - Việt Nam đang hoàn thiện thể chế để thúc đẩy thương mại hóa tài sản trí tuệ, coi tri thức và công nghệ là động lực tăng trưởng mới và bền vững. Để làm điều đó, việc tạo hành lang pháp lý rõ ràng sẽ mở 'đường băng' đưa kết quả nghiên cứu và sáng tạo từ phòng thí nghiệm ra thị trường, thúc đẩy nền kinh tế tri thức.
Hưởng lợi từ EVFTA: 'Giai đoạn vàng' sẽ không kéo dài mãi
(VNF) - Theo các chuyên gia, hiện tại là giai đoạn "vàng" để doanh nghiệp Việt tận dụng cơ hội từ Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu (EVFTA). Tuy nhiên, các quy định mới của EU về phát triển bền vững và bảo hộ thương mại đòi hỏi doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nếu không muốn bỏ lỡ lợi thế mà EVFTA mang lại.
Nhà nước đặt hàng DN tư nhân: Cùng xây năng lực nội sinh cho nền kinh tế
(VNF) - Cơ chế Nhà nước đặt hàng doanh nghiệp tham gia vào các dự án lớn không chỉ mở ra cơ hội lớn cho Việt Nam trong việc xây dựng xây dựng đội ngũ doanh nghiệp tư nhân lớn mạnh mà còn mở ra cơ hội để nâng cao năng lực nội sinh cho nền kinh tế.
Phát triển AI: 'Hành lang hẹp' giữa hỗn loạn và kiểm soát, tự do và sợ hãi
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng, trí tuệ nhân tạo (AI) phải đi trong một “hành lang hẹp” giữa hỗn loạn và kiểm soát, giữa tự do và nỗi sợ hãi. Nhiệm vụ của chúng ta là định hướng bằng sự khôn ngoan và trách nhiệm. Một nhà nước mạnh phải bảo vệ những giá trị nhân văn, trong khi một xã hội cởi mở phải khuyến khích sáng tạo và đối thoại.
'Không đột phá thể chế, khó tăng trưởng theo chiều sâu'
(VNF) - TS. Nguyễn Đình Cung, nguyên Viện trưởng Viện nghiên cứu và quản lý kinh tế trung ương (CIEM) cho rằng, nếu không có đột phá mạnh mẽ về thể chế và nâng cao năng suất, chất lượng, nền kinh tế Việt Nam sẽ khó thoát khỏi vòng luẩn quẩn tăng trưởng theo chiều rộng.
'Không quốc gia phát triển nào mà không dựa trên sức mạnh của khu vực tư nhân'
(VNF) - Bà Đào Thị Thu Thủy, Giám đốc chương trình MBA, Chánh văn phòng Tổ chức Khoa học và Chuyên gia Việt Nam toàn cầu (AVSE Global) khẳng định, khu vực kinh tế tư nhân đóng vai trò trung tâm trong hiện thực hóa mục tiêu tăng trưởng hai con số mà Việt Nam hướng tới trong những thập niên tới, nhờ vàosức mạnh của động lực nội sinh, tính linh hoạt cao, khả năng tạo việc làm lớn và sức cạnh tranh ngày càng gia tăng.
'Tăng trưởng phải dựa trên hiệu quả, đổi mới sáng tạo'
(VNF) - TS. Nguyễn Bá Hùng, Chuyên gia kinh tế trưởng ADB tại Việt Nam, cho rằng Việt Nam cần thay đổi mô hình tăng trưởng, bởi mô hình dựa nhiều vào mở rộng nguồn lực đã bộc lộ hạn chế. Để duy trì tốc độ tăng trưởng cao và bền vững, nền kinh tế cần chuyển dịch sang hướng chú trọng hiệu quả và đổi mới sáng tạo.
Bảo vệ doanh nhân trước nguy cơ hình sự hoá quan hệ kinh tế
(VNF) - Trong bối cảnh pháp luật còn chồng chéo, việc phân định rủi ro kinh doanh thông thường và hành vi vi phạm hình sự không hề dễ dàng. Điều này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải hoàn thiện thể chế để bảo vệ doanh nghiệp, doanh nhân, đồng thời giữ nghiêm kỷ cương pháp luật. Tạp chí Đầu tư Tài chính đã có cuộc trao đổi với luật sư Nguyễn Thanh Hà, Chủ tịch SB Law, về vấn đề này.
Nữ tỷ phú kể chuyện 'giải cứu' HoSE: Chi phí vài triệu USD, thông dòng vốn hàng tỷ USD
(VNF) - Theo nữ tỷ phú Nguyễn Thị Phương Thảo, chuyện "giải cứu" HoSE cho thấy khu vực tư nhân hoàn toàn có đủ năng lực thúc đẩy các lĩnh vực công nghệ then chốt.
Ngô Bình An gương mặt trẻ từ Cà Mau gây chú ý trong lĩnh vực an ninh mạng Việt Nam
(VNF) - Ngô Bình An, sinh năm 2009 tại Cà Mau, hiện là một trong những gương mặt trẻ được quan tâm trong lĩnh vực an ninh mạng tại Việt Nam.
Công nghiệp ô tô - xe máy: Nhìn từ câu chuyện của VEAM
(VNF) - Từ câu chuyện của VEAM, có thể thấy Nhà nước cần đứng ra tạo điều kiện hơn nữa cho các doanh nghiệp tư nhân phát triển ngành ô tô - xe máy Việt Nam.
Đưa AI vào trường tiểu học: Táo bạo nhưng đúng cách để đi nhanh mà chắc
(VNF) - Theo ông Hồ Đức Thắng - Viện trưởng Viện Công nghệ số và Chuyển đổi số Quốc gia, việc đưa AI vào giảng dạy ngay từ bậc tiểu học là bước đi táo bạo, song để “đi nhanh mà chắc”, cần một lộ trình thận trọng, khả thi và đặt an toàn cũng như chất lượng giáo dục lên hàng đầu.
'Việt Nam phải đi nhanh, chọn đúng để không lỡ chuyến tàu bán dẫn'
(VNF) - Bà Natalie Nguyễn – Chuyên gia hơn 20 năm kinh nghiệm trong ngành bán dẫn quốc tế cho rằng Việt Nam đang đứng trước một “cửa sổ cơ hội” hiếm hoi để chen chân vào bản đồ bán dẫn thế giới, nếu có chiến lược đúng và hành động kịp thời.
'Đổi mới sáng tạo phải vượt khỏi phòng nghiên cứu, giải quyết bài toán lớn của nền kinh tế'
(VNF) - Ông Chu Thúc Đạt - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo nhận định: "Đổi mới sáng tạo không thể chỉ dừng lại ở nghiên cứu hàn lâm mà phải được thương mại hóa, tạo ra giá trị thực tiễn. Chuyển giao công nghệ trở thành chiếc cầu nối giúp đưa ý tưởng và kết quả nghiên cứu ra thị trường, giải quyết các bài toán của quốc gia, ngành và địa phương, đồng thời mở ra dòng chảy giá trị mới cho doanh nghiệp".
Ba trụ cột để doanh nghiệp Việt chinh phục chuỗi giá trị tỷ USD
(VNF) - Theo TS. Lương Minh Huân - Viện trưởng Viện Phát triển doanh nghiệp VCCI, để xây dựng nền công nghiệp tự chủ và hùng cường, doanh nghiệp Việt Nam cần chủ động nâng cao năng lực, đồng thời có sự phối hợp chặt chẽ giữa Nhà nước, hiệp hội và các tổ chức hỗ trợ trong việc mở rộng khả năng tham gia vào chuỗi cung ứng nội địa và toàn cầu.
AI - ánh sáng thời đại mới: Cảnh báo những nhóm dễ tổn thương, bị 'bỏ lại phía sau'
(VNF) - AI và công nghệ được xem là “ánh sáng” của thời đại mới, mở ra cơ hội giúp Việt Nam bứt phá. Tuy nhiên, theo các chuyên gia, song hành với khát vọng đi nhanh, đất nước phải bảo đảm an sinh xã hội, đầu tư cho con người và thu hẹp khoảng cách công nghệ, nếu không sẽ tạo ra những bất bình đẳng mới.
Ra luật và bộ quy tắc về AI: 'Tầm nhìn AI sẽ trở thành hạ tầng trí tuệ của quốc gia'
(VNF) - Theo Bộ trưởng Bộ Khoa học và Công nghệ (KH&CN) Nguyễn Mạnh Hùng, chiến lược phát triển AI của Việt Nam là “vừa nhanh, vừa an toàn, vừa nhân văn”. AI phải phục vụ con người, là trợ lý cho con người, không thay thế tư duy, giá trị và trách nhiệm của con người với tầm nhìn tầm nhìn AI sẽ trở thành “hạ tầng trí tuệ” của quốc gia.
'AI có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội'
(VNF) - Đại tướng Lương Tam Quang - Bộ trưởng Bộ Công an cảnh báo: Trí tuệ nhân tạo có thể bị lợi dụng vào các hoạt động xâm phạm an ninh quốc gia, gây bất ổn xã hội, hoặc dẫn tới các dạng chiến tranh phi truyền thống trong không gian mạng, thông tin và dư luận
Dưới 5% người Việt dùng AI đúng cách: Khi FOMO lấn át tư duy hệ thống
(VNF) - Theo ông Nguyễn Văn Hậu - CEO NetVietTV, Chủ tịch VSBC, AI đang bùng nổ toàn cầu, nhưng tại Việt Nam, tỷ lệ người dùng AI đúng cách chưa tới 5%. Nguyên nhân không nằm ở “prompt chưa hay” mà ở chỗ chưa có tư duy hệ thống, thiếu chiến lược dữ liệu và dễ sa vào trào lưu FOMO.
Từ chaebol xứ Hàn nhìn về câu chuyện nợ của Vingroup
(VNF) - Các chaebol Hàn Quốc sử dụng đòn bẩy tài chính rất cao trong thời kỳ phát triển công nghiệp và cao hơn đáng kể Vingroup của Việt Nam hiện nay - vốn cũng đang dồn lực phát triển mảng công nghiệp.
Bà Phạm Chi Lan: Không thể 'chia đều' để đánh giá đóng góp của tư nhân
(VNF) - Theo chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan, việc đánh giá khu vực kinh tế tư nhân hiện nay còn nhiều bất cập khi “gộp chung” doanh nghiệp lớn, nhỏ và hộ kinh doanh để tính toán, từ đó đưa ra kết luận năng suất và hiệu quả thấp.
Nhân lực chất lượng cao: Chìa khóa biến tri thức thành giá trị kinh tế
(VNF) - GS.TS Lê Anh Tuấn – Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Bách khoa Hà Nội nhấn mạnh, để phát triển công nghệ chiến lược và thương mại hóa kết quả nghiên cứu, Việt Nam cần một mô hình hợp tác chặt chẽ giữa nhà nước, viện – trường và doanh nghiệp, trong đó đào tạo nhân lực chất lượng cao là nền tảng then chốt, tạo ra đội ngũ đủ năng lực triển khai chính sách, vận hành công nghệ, và đưa sản phẩm nghiên cứu ra thị trường.
Trung tâm tài chính quốc tế: Sandbox đủ lớn và thể chế chuẩn quốc tế
(VNF) - Theo các chuyên gia, Việt Nam cần xây dựng một “sandbox” đủ lớn và thể chế tài chính chuẩn quốc tế để thu hút nhà đầu tư chiến lược, củng cố năng lực pháp lý và thúc đẩy hội nhập tài chính toàn cầu.
‘Phi nông bất ổn’ và bài học 80 năm phát triển nông nghiệp Việt Nam
(VNF) - 80 năm qua, nông nghiệp Việt Nam đã chứng minh chân lý “phi nông bất ổn” khi vừa là trụ đỡ kinh tế, vừa tạo nên những bước ngoặt đưa kinh tế Việt Nam vươn ra thế giới.
Doanh nghiệp nhà nước: ‘Chỉ cần dưới 100, quy mô tăng gấp 10 – 15 lần’
(VNF) - TS Nguyễn Đình Cung cho rằng, hiện còn quá nhiều đầu mối doanh nghiệp nhà nước (DNNN), vai trò chưa tương xứng, nói là chủ đạo nhưng chưa cho nhóm này phát triển. Do đó, ông Cung kiến nghị tái cơ cấu, chỉ cần dưới 100 nhưng quy mô tăng gấp 10 – 15 lần.
Toàn cảnh khu phức hợp công nghiệp – đô thị 82ha tại cửa ngõ Tây Hà Nội
(VNF) - Dự án Khu phức hợp công nghiệp – đô thị – dịch vụ Tiên Tiến (Mường Central) do Công ty cổ phần Thương mại Dạ Hợp thực hiện, với quy mô diện tích lên tới 82ha.


































































